Η νέα απόφαση της Ρυθμιστικής Αρχής αποτελεί σημαντικό βήμα προς την υλοποίηση της εθνικής στρατηγικής για την πράσινη μετάβαση και τον απογαλακτισμό από τα ορυκτά καύσιμα και καθορίζει για πρώτη φορά το πλήρες θεσμικό και τεχνικό πλαίσιο για την τεκμηρίωση του παραγόμενου υδρογόνου ως ανανεώσιμου. Με την απόφαση Ε-186/2025, με τίτλο «Καθορισμός απαιτούμενων πληροφοριών και τεκμηρίωσης από τους παραγωγούς υδρογόνου για την πλήρωση των προϋποθέσεων καταλογισμού του παραγόμενου υδρογόνου ως ανανεώσιμου», που εκδόθηκε στις 24 Ιουλίου, η Αρχή θέτει σαφείς κανόνες τεκμηρίωσης και υποβολής στοιχείων από τους παραγωγούς, εφαρμόζοντας ευρωπαϊκούς κανονισμούς και προδιαγραφές.
Η απόφαση της ΡΑΑΕΥ εναρμονίζει το εθνικό πλαίσιο με τις οδηγίες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ανοίγοντας τον δρόμο για:
-Αξιόπιστη πιστοποίηση υδρογόνου ως ανανεώσιμου προϊόντος, που θα μπορεί να αξιοποιηθεί σε μεταφορές, βιομηχανία και εξαγωγές,
-Ανάπτυξη συμβάσεων PPA (Power Purchase Agreements), μεταξύ παραγωγών ΑΠΕ και υδρογόνου,
-Διαφάνεια στην ιχνηλασιμότητα της ενέργειας, στοιχείο κρίσιμο για επενδυτές και ρυθμιστικές αρχές.
Παράλληλα, ενθαρρύνεται η προσθήκη νέων μονάδων ΑΠΕ χωρίς στήριξη, γεγονός που συντελεί στην πράσινη ανάπτυξη του ηλεκτρικού συστήματος συνολικά.
Το νέο πλαίσιο αποτελεί σημαντικό βήμα για τη θέσπιση σαφών κανόνων στη νεοσύστατη αγορά υδρογόνου. Η σύνδεση με ανανεώσιμες πηγές ενέργειας γίνεται πλέον όχι μόνο τεχνική αλλά και θεσμική απαίτηση. Με αυτόν τον τρόπο διασφαλίζεται ότι το «πράσινο υδρογόνο» που παράγεται, είναι πράγματι τέτοιο, τόσο για την ελληνική αγορά όσο και για τη διεθνή κοινότητα.
Τι θεωρείται πράσινο υδρογόνο
Το υδρογόνο χαρακτηρίζεται ως ανανεώσιμο (ή "πράσινο") όταν παράγεται μέσω ηλεκτρόλυσης νερού, με χρήση ηλεκτρικής ενέργειας αποκλειστικά από ανανεώσιμες πηγές. Ωστόσο, η χρήση ρεύματος από ΑΠΕ δεν αρκεί από μόνη της. Η νέα απόφαση εξειδικεύει πότε η ηλεκτρική ενέργεια μπορεί να θεωρηθεί πλήρως ανανεώσιμη – και συνεπώς να καταλογιστεί στην παραγωγή πράσινου υδρογόνου – βάσει σειράς κριτηρίων.
Τα κριτήρια προκύπτουν από τον Ευρωπαϊκό Κανονισμό (ΕΕ) 2023/1184 και περιλαμβάνουν τις αρχές:
Προσθετικότητας : Η προϋπόθεση της προσθετικότητας θεωρείται ότι πληρούται εάν οι παραγωγοί καυσίμων παράγουν ποσότητα ηλεκτρικής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές στις δικές τους εγκαταστάσεις η οποία είναι τουλάχιστον ισοδύναμη με την ποσότητα ηλεκτρικής ενέργειας που διεκδικείται ως πλήρως ανανεώσιμη ή έχουν συνάψει απευθείας, ή μέσω διαμεσολαβητών, μία ή περισσότερες συμβάσεις αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές με οικονομικούς φορείς που παράγουν ηλεκτρική ενέργεια από ανανεώσιμες πηγές σε μία ή περισσότερες εγκαταστάσεις για ποσότητα ηλεκτρικής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές που είναι τουλάχιστον ισοδύναμη με την ποσότητα ηλεκτρικής ενέργειας που διεκδικείται ως πλήρως ανανεώσιμη και η διεκδικούμενη ηλεκτρική ενέργεια παράγεται πραγματικά σε αυτή την εγκατάσταση ή σε 7 αυτές τις εγκαταστάσεις
Χρονικής συσχέτισης: η παραγωγή υδρογόνου πρέπει να αντιστοιχεί χρονικά στην παραγωγή ΑΠΕ (μεταβατικά σε μηνιαία βάση έως το 2029, ωριαία από το 2030),
Γεωγραφικής συσχέτισης: οι εγκαταστάσεις ΑΠΕ και παραγωγής υδρογόνου πρέπει να βρίσκονται σε εγγύτητα ή να είναι διασυνδεδεμένες ενεργειακά. Και η εγκατάσταση ηλεκτροπαραγωγής από ανανεώσιμες πηγές βάσει της σύμβασης αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές βρίσκεται ή βρισκόταν, κατά τον χρόνο έναρξης λειτουργίας της, στην ίδια ζώνη προσφοράς με την ηλεκτρολυτική κυψέλη.
Τα σενάρια σύνδεσης και η τεκμηρίωσή τους
Η απόφαση χωρίζει τις περιπτώσεις παραγωγής σε δύο βασικές κατηγορίες:
- Άμεση σύνδεση με ΑΠΕ: Η εγκατάσταση υδρογόνου βρίσκεται στο ίδιο σημείο με την εγκατάσταση ΑΠΕ ή συνδέεται μέσω απευθείας γραμμής. Σε αυτή την περίπτωση, απαιτούνται άδειες λειτουργίας και εγκατάστασης που να επιβεβαιώνουν τη φυσική και τεχνική σύνδεση.
Χρειάζεται τότε βεβαίωση ΑΔΜΗΕ και ΔΕΔΔΗΕ ότι η εγκατάσταση ηλεκτροπαραγωγής και ο παραγωγός υδρογόνου δεν είναι συνδεδεμένοι με το δίκτυο, ή του οικείου Διαχειριστή ότι η εγκατάσταση ηλεκτροπαραγωγής έχει εγκατεστημένο έξυπνο πιστοποιημένο σύστημα πολλαπλών μετρητών που καταγράφουν διακριτά όλες τις ροές ηλεκτρικής ενέργειας από/προς το δίκτυο και προς τις εγκαταστάσεις παραγωγής υδρογόνου.
2. Σύνδεση με το δίκτυο: Αν η εγκατάσταση υδρογόνου λαμβάνει ηλεκτρική ενέργεια από το δίκτυο, τότε πρέπει να αποδειχθεί ότι:
- είτε η ζώνη προσφοράς είχε >90% ΑΠΕ το προηγούμενο έτος,
-είτε έχουν συναφθεί συμβάσεις προμήθειας ενέργειας με παραγωγούς ΑΠΕ. Στην περίπτωση αυτή πρέπει να προσκομίσουν αντίγραφο της Σύμβασης Αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας, και στοιχεία εκκαθάρισης που χορηγούνται από τον αρμόδιο Διαχειριστή ηλεκτρικής ενέργειας ή/και στοιχεία πιστοποιημένων μετρήσεων για τη τεκμηρίωση της ποσότητας ηλεκτρικής ενέργειας.
- είτε πληρούνται ειδικές συνθήκες, όπως η χρήση ενέργειας σε περίοδο χαμηλών τιμών ή η αποτροπή ανακατανομής φορτίου.
Για εγκαταστάσεις παραγωγής υδρογόνου με ηλεκτροπαραγωγή ΑΠΕ που λαμβάνεται από το δίκτυο οι παραγωγοί πρέπει να προσκομίσουν: Στοιχεία του ενεργειακού μείγματος, και αριθμού ωρών βάσει πληροφοριών που δημοσιεύονται ή χορηγούνται ειδικότερα από τον ΔΑΠΕΕΠ. Στοιχεία εκκαθάρισης που χορηγούνται από τον αρμόδιο Διαχειριστή Δικτύου ή Συστήματος ηλεκτρικής ενέργειας για τη τεκμηρίωση της ποσότητας ηλεκτρικής ενέργειας που κατανάλωσε ο παραγωγός υδρογόνου, και από τον αρμόδιο ο Διαχειριστή Δικτύου ή Μεταφοράς Φυσικού Αερίου (ή Υδρογόνου) ή/και πιστοποιημένες μετρήσεις (για τη περίπτωση μερικής ή πλήρους διάθεσης υδρογόνου εκτός δικτύων) για τη τεκμηρίωση της ποσότητας παραγόμενου υδρογόνου.
Αναλυτικές υποχρεώσεις παραγωγών
Για να θεωρηθεί το υδρογόνο ως ανανεώσιμο, οι παραγωγοί υποχρεούνται να συλλέγουν
- Άδειες, συμβάσεις και τεχνικά έγγραφα για την εγκατάσταση,
-Πιστοποιημένες μετρήσεις για την κατανάλωση και παραγωγή ενέργειας,
-Εκκαθαρίσεις από Διαχειριστές Δικτύου και Αγοράς για χρονική και γεωγραφική συσχέτιση,
- Ετήσια δεδομένα σε μορφή αρχείων που επιτρέπουν ανάλυση σε ωριαία και μηνιαία βάση.
Όπως επισημαίνεται στην απόφαση, η ευθύνη της συλλογής και σύνθεσης των απαιτούμενων στοιχείων βαραίνει αποκλειστικά τον παραγωγό, ενώ οι διαχειριστές (ΔΕΔΔΗΕ, ΑΔΜΗΕ, ΔΑΠΕΕΠ) υποχρεούνται να παρέχουν τις σχετικές πληροφορίες.
Το επόμενο βήμα: Τα μητρώα και οι πιστοποιήσεις
Η απόφαση δεν προβλέπει τη δημιουργία νέας διοικητικής διαδικασίας, ωστόσο ανοίγει το πεδίο για την ανάπτυξη μητρώων ανανεώσιμου υδρογόνου, πιστοποιήσεων και ελέγχων. Αυτό αναμένεται να διευκολύνει τη συμμετοχή της Ελλάδας στην υπό διαμόρφωση ευρωπαϊκή αγορά υδρογόνου και στα προγράμματα στήριξης της ΕΕ.
