Τα βασικά σημεία της ενεργειακής πολιτικής της κυβέρνησης παρουσίασε ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Γιώργος Σταθάκης, μιλώντας στο Athens Energy Forum 2019.
Στην έναρξη της διήμερης διεθνούς συνάντησης, η οποία φέτος έχει θέμα τις προκλήσεις για τη σταθερότητα στην περιφέρεια, ο κ. Σταθάκης αναφέρθηκε, μεταξύ άλλων, στην ολοκλήρωση του διαλόγου ανάμεσα σε επτά χώρες (Ελλάδα με Ιταλία, Κύπρος, Αίγυπτος Ιορδανία, Ισραήλ και Παλαιστίνη) στο πλαίσιο του «East Med Gas Forum» («Φόρουμ για το Φυσικό Αέριο στην Ανατολική Μεσόγειο»).
Ο Υπουργός υπογράμμισε την αξία της περιφερειακής συνεργασίας και ανέφερε ως ενδεικτικό παράδειγμα των δυνητικών ωφελειών την κατασκευή του αγωγού East Med, για την οποία η σχετική διακυβερνητική συμφωνία θα υπογραφεί τους επόμενους μήνες στην Κρήτη.
Ο Υπουργός περιέγραψε, επίσης, τις πρωτοβουλίες που προωθεί η ελληνική κυβέρνηση στην κατεύθυνση της ενοποίησης των εθνικών αγορών της ευρύτερης περιοχής. Αυτή τη στιγμή προωθούνται μια σειρά από έργα που αφορούν συνολικά την ευρωπαϊκή αγορά, όπως οι αγωγοί TAP και IGB, καθώς και άλλα με περισσότερο περιφερειακό χαρακτήρα, όπως ο αγωγός φυσικού αερίου μεταξύ Θεσσαλονίκης και Σκοπίων.
Την καλύτερη διασύνδεση της ελληνικής αγοράς εξυπηρετούν και τα έργα υποδομών για υγροποιημένο φυσικό αέριο (LNG), η ολοκλήρωση της Ρεβυθούσας και το αντίστοιχο έργο στην Αλεξανδρούπολη. Η ενίσχυση των διασυνδέσεων αποτελεί τη μία βασική προϋπόθεση για την υλοποίηση του μοντέλου-στόχου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, για τη δημιουργία μιας ενιαίας ευρωπαϊκής αγοράς ενέργειας.
Δεύτερη προϋπόθεση, που επίσης υλοποιείται το προσεχές διάστημα, είναι η λειτουργία του Χρηματιστηρίου Ενέργειας, το οποίο θα εισάγει νέες αγορές, καταρχήν στον ηλεκτρισμό. Αναφερόμενος συνολικά στο μεταρρυθμιστικό έργο των προηγούμενων ετών, ο κ. Σταθάκης υπενθύμισε την απελευθέρωση των αγορών ηλεκτρισμού και φυσικού αερίου, σε χονδρική και λιανική, καθώς και την αναδιάρθρωση των μεγάλων επιχειρήσεων του κλάδου, με το τμήμα των δικτύων να παραμένει υπό δημόσιο έλεγχο (ΑΔΜΗΕ, ΔΕΠΑ).
Ο Υπουργός στάθηκε, επίσης, στα εντυπωσιακά αποτελέσματα που έχουν αποφέρει οι μεταρρυθμίσεις στη διαδικασία στήριξης επενδύσεων σε ΑΠΕ. Η νέα διαγωνιστική διαδικασία έχει ήδη οδηγήσει σε μείωση των τιμών στήριξης κατά 30%, κάτι που «σημαίνει ότι οι ΑΠΕ δεν είναι μόνο περιβαλλοντικά ωφέλιμες, αλλά και οικονομικά, σε σχέση με τα συμβατικά καύσιμα», όπως τόνισε ο Υπουργός.
Η εξέλιξη αυτή είναι εξαιρετικά θετική για την υλοποίηση του ενός από τους κεντρικούς πυλώνες του Εθνικού Σχεδίου για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ), που αφορά την αναδιάρθρωση του ενεργειακού μείγματος. Όπως εξήγησε ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, το ΕΣΕΚ περιγράφει τον τρόπο της ενεργειακής μετάβασης σε μια πιο πράσινη οικονομία, περιέχει όμως επιπλέον και εκτιμήσεις για τις επενδύσεις που απαιτούνται, προκειμένου να επιτευχθεί η μετάβαση αυτή.
Ο όγκος των παραπάνω επενδύσεων εκτιμάται σε 35 δισ. ευρώ, εκ των οποίων περίπου 9 δισ. ευρώ θα δοθούν για υποδομές ηλεκτρισμού, 8,5 δισ. ευρώ για ΑΠΕ, 4 δισ. ευρώ για υποδομές αερίου και περίπου 9 δισ. ευρώ για την βελτίωση της ενεργειακής αποδοτικότητας.
Στο ΕΣΕΚ ιδιαίτερη έμφαση προσδίδεται στην ανάπτυξη των δικτύων στο εσωτερικό της χώρας, αφενός με την ανάπτυξη του δικτύου φυσικού αερίου, αφετέρου με την επέκταση του δικτύου ηλεκτρισμού στα νησιά: «Θέλουμε τα νησιά να φύγουν από το πετρέλαιο και να αποκτήσουν καλύτερες προοπτικές περιβαλλοντικά και οικονομικά», τόνισε ο κ. Σταθάκης.
Αναφέρθηκε δε στις δύο διασυνδέσεις της Κρήτης, την Πελοπόννησο-Κρήτη για την οποία η διαδικασία αναμένεται να ολοκληρωθεί σε 18 μήνες, και για την Αττική-Κρήτη για την οποία η προκήρυξη αναμένεται το επόμενο τρίμηνο.
Αναφορά έκανε και στις τρεις φάσεις διασύνδεσης των Κυκλάδων, ενώ επανέλαβε το σχέδιο για τα μη διασυνδεδεμένα νησιά, όπου υπάρχουν έξι υποψήφια για ευρωπαϊκά προγράμματα και επαφές με ξένους επενδυτές, προκειμένου αυτά να τροφοδοτούνται κατά βάση από ΑΠΕ αναπτύσσοντας συστήματα αποθήκευσης.
Κλείνοντας, ο Υπουργός έκανε λόγο για το ριζικό μετασχηματισμό που συντελείται στην ενέργεια. «Έχουμε φιλόδοξους στόχους να πετύχουμε, έχουμε μεταρρυθμίσεις που τις ολοκληρώσαμε και τις ολοκληρώνουμε, έχουμε μια μεγάλη περιοχή επενδύσεων, έχουμε τις διασυνδέσεις, και σημαντικές διαδικασίες διαφοροποίησης πηγών και ασφάλειας εφοδιασμού.
Το ΕΣΕΚ χαράσσει ένα καθαρό μονοπάτι για να πετύχουμε τους στόχους μας».
Στην έναρξη της διήμερης διεθνούς συνάντησης, η οποία φέτος έχει θέμα τις προκλήσεις για τη σταθερότητα στην περιφέρεια, ο κ. Σταθάκης αναφέρθηκε, μεταξύ άλλων, στην ολοκλήρωση του διαλόγου ανάμεσα σε επτά χώρες (Ελλάδα με Ιταλία, Κύπρος, Αίγυπτος Ιορδανία, Ισραήλ και Παλαιστίνη) στο πλαίσιο του «East Med Gas Forum» («Φόρουμ για το Φυσικό Αέριο στην Ανατολική Μεσόγειο»).
Ο Υπουργός υπογράμμισε την αξία της περιφερειακής συνεργασίας και ανέφερε ως ενδεικτικό παράδειγμα των δυνητικών ωφελειών την κατασκευή του αγωγού East Med, για την οποία η σχετική διακυβερνητική συμφωνία θα υπογραφεί τους επόμενους μήνες στην Κρήτη.
Ο Υπουργός περιέγραψε, επίσης, τις πρωτοβουλίες που προωθεί η ελληνική κυβέρνηση στην κατεύθυνση της ενοποίησης των εθνικών αγορών της ευρύτερης περιοχής. Αυτή τη στιγμή προωθούνται μια σειρά από έργα που αφορούν συνολικά την ευρωπαϊκή αγορά, όπως οι αγωγοί TAP και IGB, καθώς και άλλα με περισσότερο περιφερειακό χαρακτήρα, όπως ο αγωγός φυσικού αερίου μεταξύ Θεσσαλονίκης και Σκοπίων.
Την καλύτερη διασύνδεση της ελληνικής αγοράς εξυπηρετούν και τα έργα υποδομών για υγροποιημένο φυσικό αέριο (LNG), η ολοκλήρωση της Ρεβυθούσας και το αντίστοιχο έργο στην Αλεξανδρούπολη. Η ενίσχυση των διασυνδέσεων αποτελεί τη μία βασική προϋπόθεση για την υλοποίηση του μοντέλου-στόχου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, για τη δημιουργία μιας ενιαίας ευρωπαϊκής αγοράς ενέργειας.
Δεύτερη προϋπόθεση, που επίσης υλοποιείται το προσεχές διάστημα, είναι η λειτουργία του Χρηματιστηρίου Ενέργειας, το οποίο θα εισάγει νέες αγορές, καταρχήν στον ηλεκτρισμό. Αναφερόμενος συνολικά στο μεταρρυθμιστικό έργο των προηγούμενων ετών, ο κ. Σταθάκης υπενθύμισε την απελευθέρωση των αγορών ηλεκτρισμού και φυσικού αερίου, σε χονδρική και λιανική, καθώς και την αναδιάρθρωση των μεγάλων επιχειρήσεων του κλάδου, με το τμήμα των δικτύων να παραμένει υπό δημόσιο έλεγχο (ΑΔΜΗΕ, ΔΕΠΑ).
Ο Υπουργός στάθηκε, επίσης, στα εντυπωσιακά αποτελέσματα που έχουν αποφέρει οι μεταρρυθμίσεις στη διαδικασία στήριξης επενδύσεων σε ΑΠΕ. Η νέα διαγωνιστική διαδικασία έχει ήδη οδηγήσει σε μείωση των τιμών στήριξης κατά 30%, κάτι που «σημαίνει ότι οι ΑΠΕ δεν είναι μόνο περιβαλλοντικά ωφέλιμες, αλλά και οικονομικά, σε σχέση με τα συμβατικά καύσιμα», όπως τόνισε ο Υπουργός.
Η εξέλιξη αυτή είναι εξαιρετικά θετική για την υλοποίηση του ενός από τους κεντρικούς πυλώνες του Εθνικού Σχεδίου για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ), που αφορά την αναδιάρθρωση του ενεργειακού μείγματος. Όπως εξήγησε ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, το ΕΣΕΚ περιγράφει τον τρόπο της ενεργειακής μετάβασης σε μια πιο πράσινη οικονομία, περιέχει όμως επιπλέον και εκτιμήσεις για τις επενδύσεις που απαιτούνται, προκειμένου να επιτευχθεί η μετάβαση αυτή.
Ο όγκος των παραπάνω επενδύσεων εκτιμάται σε 35 δισ. ευρώ, εκ των οποίων περίπου 9 δισ. ευρώ θα δοθούν για υποδομές ηλεκτρισμού, 8,5 δισ. ευρώ για ΑΠΕ, 4 δισ. ευρώ για υποδομές αερίου και περίπου 9 δισ. ευρώ για την βελτίωση της ενεργειακής αποδοτικότητας.
Στο ΕΣΕΚ ιδιαίτερη έμφαση προσδίδεται στην ανάπτυξη των δικτύων στο εσωτερικό της χώρας, αφενός με την ανάπτυξη του δικτύου φυσικού αερίου, αφετέρου με την επέκταση του δικτύου ηλεκτρισμού στα νησιά: «Θέλουμε τα νησιά να φύγουν από το πετρέλαιο και να αποκτήσουν καλύτερες προοπτικές περιβαλλοντικά και οικονομικά», τόνισε ο κ. Σταθάκης.
Αναφέρθηκε δε στις δύο διασυνδέσεις της Κρήτης, την Πελοπόννησο-Κρήτη για την οποία η διαδικασία αναμένεται να ολοκληρωθεί σε 18 μήνες, και για την Αττική-Κρήτη για την οποία η προκήρυξη αναμένεται το επόμενο τρίμηνο.
Αναφορά έκανε και στις τρεις φάσεις διασύνδεσης των Κυκλάδων, ενώ επανέλαβε το σχέδιο για τα μη διασυνδεδεμένα νησιά, όπου υπάρχουν έξι υποψήφια για ευρωπαϊκά προγράμματα και επαφές με ξένους επενδυτές, προκειμένου αυτά να τροφοδοτούνται κατά βάση από ΑΠΕ αναπτύσσοντας συστήματα αποθήκευσης.
Κλείνοντας, ο Υπουργός έκανε λόγο για το ριζικό μετασχηματισμό που συντελείται στην ενέργεια. «Έχουμε φιλόδοξους στόχους να πετύχουμε, έχουμε μεταρρυθμίσεις που τις ολοκληρώσαμε και τις ολοκληρώνουμε, έχουμε μια μεγάλη περιοχή επενδύσεων, έχουμε τις διασυνδέσεις, και σημαντικές διαδικασίες διαφοροποίησης πηγών και ασφάλειας εφοδιασμού.
Το ΕΣΕΚ χαράσσει ένα καθαρό μονοπάτι για να πετύχουμε τους στόχους μας».