Ενδιαφέρον παρουσιάζει η προσπάθεια σύγκρισης στο πρόγραμμα και στα πεπραγμένα μεταξύ Νέας Δημοκρατίας και ΣΥΡΙΖΑ στον ενεργειακό τομέα, καθώς στην τελευταία τετραετία η εγκατεστημένη ισχύς των ΑΠΕ ανέβηκε στα 10 GW, υπερπολλαπλάσια έναντι της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ, η ΔΕΗ ισχυροποιήθηκε σημαντικά μετά και την έγκαιρη αύξηση κεφαλαίου κατά 1,3 δισ το Δεκέμβριο του 2021 και μπόρεσε να ανταποκριθεί στην αιχμή της κρίσης, ενώ παράλληλα δόθηκε στην αγορά 1,3 δισ από το πρόγραμμα της Εξοικονόμης του 2021 για την ενεργειακή αναβάθμιση των κατοικιών και 500 εκατ από το πρόγραμμα Ηλέκτρα για τα Δημόσια κτίρια.
Σημειώνεται ότι πάνω από 1 δισ αναμένεται να δοθεί στην αγορά από τα νέα προγράμματα που είτε βρίσκονται σε εξέλιξη είτε θα ακολουθήσουν.
Η επανακρατικοποίηση της ΔΕΗ, η επιβολή πλαφόν στα κέρδη των εταιριών ενέργειας και το πάγωμα των αποκοπών ρεύματος για τους ευάλωτους καταναλωτές είναι μερικές από τις εμβληματικές παρεμβάσεις της πολιτικής που υπόσχεται ο ΣΥΡΙΖΑ στον τομέα της ενέργειας εφόσον εκλεγεί κυβέρνηση. Ως κυβέρνηση, διαπραγματεύτηκε, υπέγραψε και εφάρμοσε το Τρίτο Μνημόνιο, που προέβλεπε συγκεκριμένες υποχρεώσεις για την άρση του μονοπωλίου της ΔΕΗ στην αγορά, μεταξύ των οποίων τον διαχωρισμό των δικτύων, μείωση του μεριδίου αγοράς στην παραγωγή και την προμήθεια ρεύματος, άρση του μονοπωλίου στη λιγνιτική και υδροηλεκτρική παραγωγή, πώληση του 17% των μετοχών της που ήλεγχε το ΤΑΙΠΕΔ
Επίσης το Τρίτο Μνημόνιο προέβλεπε τη θεσμοθέτηση και εφαρμογή του Target Model. Όλες αυτές οι πολιτικές εφαρμόστηκαν με τον ένα ή τον άλλο τρόπο (NOME) από τον ΣΥΡΙΖΑ οδηγώντας τη ΔΕΗ σε σημαντικές απώλειες μεριδίου σε όλα τα επίπεδα αλλά και υπερχρέωση. Η επιχείρηση βρέθηκε στο χείλος του γκρεμού και διασώθηκε κατ΄αρχήν όταν τον Σεπτέμβριο του 2019 η κυβέρνηση της ΝΔ προχώρησε στην αύξηση των τιμολογίων του ρεύματος με παράλληλη μείωση του ΦΠΑ, ώστε να αμβλυνθούν οι επιπτώσεις για τους καταναλωτές.
Η πολιτική του «δεν πληρώνω» το ρεύμα αν οφείλω μέχρι 1000 ευρώ, που εφάρμοσε άτυπα αλλά σταθερά ο Πάνος Σκουρλέτης ως υπουργός Ενέργειας είχε ως αποτέλεσμα τα ληξιπρόθεσμα προς τη ΔΕΗ να φθάσουν τα 3 δις ευρώ. Η επιχείρηση χρειάστηκε να συνάψει σειρά συμβάσεων τιτλοποίησης για να μπορέσει να διαχειριστεί το υπέρογκο αυτό ποσό που λίγο έλειψε από το να την οδηγήσει στη χρεοκοπία.
Το σημερινό πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ
Ο ΣΥΡΙΖΑ υπόσχεται σήμερα ότι θα μειώσει τις ρυθμιζόμενες χρεώσεις, χωρίς όμως να εξηγεί πως θα παρέμβει σε μια αγορά, που η ΡΑΕ διαθέτει τον ρόλο του ρυθμιστή και από που θα βρει τα κεφάλαια. Επίσης πως θα επιβάλει τις αποφάσεις αυτές σε επιχειρήσεις που ο ίδιος ιδιωτικοποίησε όπως ο ΔΕΣΦΑ και σε Διαχειριστές που απαιτούν κεφάλαια για να υλοποιήσουν επενδύσεις. Υποστηρίζει παράλληλα, ότι στην τετραετία του δεν έγινε καμία αύξηση στους λογαριασμούς του ρεύματος, ξεχνώντας ότι ο Γιώργος Σταθάκης ως υπουργός Ενέργειας προχώρησε σε μια τεράστια αύξηση των ΥΚΩ «κρύβοντας τη» στη νυχτερινή κατανάλωση ρεύματος και πλήττοντας υπέρμετρα και άδικα μια μερίδα των καταναλωτών.
Υπόσχεται ότι θα τροποποιήσει το target model το οποίο θεσμοθέτησε ως κυβέρνηση αφού καθυστέρησε την εφαρμογή του όσο μπορούσε περισσότερο, προκειμένου να μην γίνουν ορατές οι επιπτώσεις στην κοινωνία.
Το μοντέλο αυτό της πλήρους απελευθέρωσης της αγοράς οδήγησε στην κατάσταση με την οποία βρέθηκαν αντιμέτωποι οι καταναλωτές το 2021, όταν ήρθε η ενεργειακή κρίση και το σύνολο των αυξήσεων της χονδρικής αγοράς πέρασε στους τελικούς καταναλωτές, με το ΣΥΡΙΖΑ να καταγγέλλει τη ρήτρα αναπροσαρμογής που εφαρμοζόταν ήδη επί των ημερών του.
Επί κυβερνήσεως ΣΥΡΖΑ αφαιρέθηκαν από τη ΔΕΗ τα δίκτυα μεταφοράς χωρίς αποζημίωση και ιδιωτικοποιήθηκε ποσοστό του ΑΔΜΗΕ, τον οποίο σήμερα ο κ. Σταθάκης υποστηρίζει ότι θα χρησιμοποιήσει ως όχημα για την επανακρατικοποίηση της ΔΕΗ. Προφανώς δεν θυμάται ότι το περίπλοκο σχήμα που δημιουργήθηκε για να περάσει στον έλεγχο του δημοσίου το δίκτυο, επινοήθηκε από την κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ για να τηρηθούν οι υποχρεώσεις που είχε αναλάβει μέσω του Μνημονίου.Βέβαια στα θετικά εκείνης της πολιτικής πρέπει να αναγνωριστεί στον ΣΥΡΙΖΑ η ανατροπή της πώλησης της μικρής ΔΕΗ, που η κυβέρνηση Σαμαρά-Βενιζέλου ουδέποτε είχε το πολιτικό βάρος να υλοποιήσει, ενώ θα σηνέμαινε και την απώλεια κομβικών υδροηλεκτρικών μονάδων.
Ο ΣΥΡΙΖΑ επίσης, υποστηρίζει ότι θα αναθεωρήσει την πολιτική για τις έρευνες υδρογονανθράκων χωρίς να θυμάται ότι ως κυβέρνηση συμφώνησε με την EXXONMobil τις έρευνες στην θαλάσσια περιοχή της Κρήτης τις οποίες μάλιστα πρόβαλε ως μείζονα κυβερνητική επιτυχία.
Η Νέα Δημοκρατία
Από την πλευρά της η ΝΔ αναμένεται να συνεχίσει την πολιτική της και πρέπει να της πιστωθεί, ότι ισχυροποίησε την ΔΕΗ που προσβλέπει σα Βαλκάνια με την εξαγορά της ENEL στη Ρουμανία, ενώ ανοίγεται δυναμικά προς τις ΑΠΕ. Παράλληλα η κυβέρνηση της ΝΔ παρενέβη εγκαίρως στην αγορά ηλεκτρισμού για τη διαχείριση της ενεργειακής κρίσης, αναλαμβάνοντας και πρωτοβουλίες σε ευρωπαϊκό επίπεδο όπως είναι η πρόταση για επιβολή πλαφόν στο TTF η οποία έγινε αποδεκτή και υφίσταται πλέον ως ευρωπαϊκή πολιτική.
Η ΝΔ υπόσχεται ότι το κράτος θα συνεχίσει να ασκεί τον έλεγχο των δύο μεγάλων στρατηγικών ομίλων με τα υφιστάμενα μερίδια που κατέχει σε ΔΕΗ και Helleniq Energy, έχοντας λόγο στην επιλογή των διοικήσεων. Προβλέπεται επίσης συνέχιση και επιτάχυνση των ερευνών για υδρογονάνθρακες με έμφαση στο φυσικό αέριο και ιδίως στις έρευνες που έχουν ξεκινήσει σε Ιόνιο και Κρήτη.
Το πρόγραμμα προβλέπει ότι το 2030 το 80% της ηλεκτροπαραγωγής θα προέρχεται από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Άλλωστε τα τελευταία τέσσερα χρόνια η εγκατεστημένη ισχύς των ΑΠΕ έχει φθάσει στα 10 GW και η συμμετοχή τους στο ενεργειακό μίγμα κινείται γύρω στο 30%.
Δεσμεύεται για ενεργειακή αναβάθμιση 600.000 κατοικιών για λιγότερη κατανάλωση ενέργειας σε όλες τις εποχές του χρόνου, το 20% των Ι.Χ. οχημάτων να είναι μηδενικών ή χαμηλών ρύπων έως το 2027 και να τεθούν σε λειτουργία 8.900 δημόσια προσβάσιμοι φορτιστές σε κοινόχρηστους χώρους αστικών κέντρων. Πρόκειται για 3 νέα προγράμματα, το Εξοικονομώ του 2023 για τα νοικοκυριά, το Εξοικονομώ για τις επιχειρήσεις και το πρόγραμμα για τους νέους, που ξεπερνούν τα 1 δισ ευρώ στο σύνολο.Σε αυτά προστίθενται τα Φωτοβολταϊκά στην Στέγη και αυτό που αφορά τις αντικαταστάσεις στους θερμοσίφωνες.
Με δεδομένη την πορεία που είχαν τέτοιου είδους παρεμβάσεις την προηγούμενη τετραετία οι στόχοι μοιάζουν εφικτοί και οι προκλήσεις επικεντρώνονται σε νέες τεχνολογίες όπως αυτές της αποθήκευσης και αλλά στην αναβάθμιση των δικτύων, για τα οποία έχουν προβλεφθεί κονδύλια ύψους 6 δισ μέχρι το 2030. Κομβική όμως είναι η εγκατάσταση των Έξυπνων Μετρητών του ΔΕΔΔΗΕ για τον λεγόμενο εκδημοκρατισμό της πράσινης ενέργειας, δηλαδή την ανάπτυξη μικρών φωτοβολταϊκών συστημάτων από νοικοκυριά και μικρές επιχειρήσεις.
www.worldenergynews.gr