Τέτοιες προμήθειες φυσικού αερίου μπορεί να σταματήσουν εντελώς εάν η Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) εγκρίνει την τελική έγκριση για ένα ανώτατο όριο στις τιμές του φυσικού αερίου από τη Ρωσία στη σύνοδό της στις 24 Νοεμβρίου.
Η κρατική εταιρεία φυσικού αερίου της Ρωσίας, Gazprom, δήλωσε ότι εάν η ΕΕ εισαγάγει αυτό το ανώτατο όριο τιμής φυσικού αερίου, θα αναστείλει όλες τις εξαγωγές φυσικού αερίου της προς τις χώρες της ΕΕ. Οι εισαγωγές φυσικού αερίου από τη Ρωσία αποτελούσαν περίπου το 40% της προμήθειας φυσικού αερίου της ΕΕ το 2021.
Γνωρίζοντας τις πολλαπλές ευκαιρίες για να εκμεταλλευτεί αυτή την κατάσταση προς όφελος της ίδιας και του βασικού του συμμάχου, της Ρωσίας, το Ιράν την περασμένη εβδομάδα κατέστησε σαφές ότι αυξάνει την παραγωγή φυσικού αερίου του επιχειρήσεις στο υπεργιγάντιο κοίτασμα φυσικού αερίου South Pars, με επίκεντρο την αμφιλεγόμενη Φάση 11.
Φέτος τον χειμώνα ξεκινά η παραγωγή
Σύμφωνα με τον διευθύνοντα σύμβουλο της Εθνικής Ιρανικής Εταιρείας Πετρελαίου (NIOC), Mohsen Khojastehmehr, την περασμένη εβδομάδα: «Οι δραστηριότητες της φάσης 11 του South Pars, βρίσκονται σε εξέλιξη και αυτό το χειμώνα θα είναι διαθέσιμο αέριο από τη φάση 11». Αυτό το σχόλιο απηχούσε την πρόσφατη δήλωση του Υπουργού Πετρελαίου του Ιράν, Javad Owji: «Με πρωτοβουλία των συναδέλφων μας στην Εθνική Εταιρεία Πετρελαίου του Ιράν, υποσχόμαστε ότι η πρώτη φάση παραγωγής φυσικού αερίου από το αναπτυξιακό έργο της Φάσης 11 του South Pars, θα ξεκινήσει αυτό το χειμώνα». Ο Owji είχε πει τον Αύγουστο ότι η φάση 11 του South Pars αναμένεται να παράγει 10 έως 11 εκατομμύρια κυβικά μέτρα την ημέρα (mcm/d) στην πρώτη φάση ανάπτυξης.
Από αυτό το σημείο εκκίνησης, με τη βοήθεια της Ρωσίας, η παραγωγή φυσικού αερίου από τη Φάση 11 και από όλες τις άλλες 23 φάσεις του South Pars, θα αυξηθεί δραματικά, δήλωσε στο OilPrice.comαξιωματούχος της βιομηχανίας πετρελαίου που συνεργάζεται στενά με το υπουργείο Πετρελαίου του Ιράν την περασμένη εβδομάδα.
Με εκτιμώμενα 14,2 τρισεκατομμύρια κυβικά μέτρα (tcm) αποθεμάτων φυσικού αερίου συν 18 δισεκατομμύρια βαρέλια συμπυκνώματος φυσικού αερίου, το South Pars ήδη αντιπροσωπεύει περίπου το 40% των συνολικών εκτιμώμενων 33,8 tcm αποθεμάτων φυσικού αερίου του Ιράν και περίπου το 80% της παραγωγής φυσικού αερίου.
Ο τομέας του South Pars έκτασης 3.700 τετραγωνικών χιλιομέτρων της λεκάνης απορροής 9.700 τετραγωνικών χιλιομέτρων που μοιράζεται με το Κατάρ (με τη μορφή του North Dome 6.000 τετραγωνικών χιλιομέτρων) είναι επίσης κρίσιμος για τη συνολική στρατηγική του Ιράν να διατηρήσει την παραγωγή φυσικού αερίου σε ολόκληρη την χώρα τουλάχιστον 1 δισεκατομμυρίου κυβικώνμέτρων την ημέρα (bcm/d).
Η αρχική στοχευόμενη παραγωγική ικανότητα της Φάσης 11 ήταν 57 mcm/d και αυτός εξακολουθεί να είναι ο στόχος παραγωγής, σύμφωνα με τον Owji. Η πρώτη φάση του τρέχοντος προγράμματος ανάπτυξης, σύμφωνα με τον κύριο προγραμματιστή του Ιράν στο έργο, Petropars, περιλαμβάνει 30 γεωτρήσεις συν την κατασκευή και την ανέγερση δύο πλατφορμών παραγωγής, η καθεμία από τις οποίες περιέχει 15 πηγάδια, με στόχο την παραγωγή 2 δισεκατομμυρίων κυβικών ποδιών (56,6 mcm/d) αερίου την ημέρα καθώς και 80.000 βαρέλια υγροποιημένου φυσικού αερίου LNG. Αυτό θα απαιτήσει την κατασκευή πρόσθετων εγκαταστάσεων που σχετίζονται με το υγροποιημένο φυσικό αέριο (LNG) και δύο αγωγών 32 ιντσών, συνολικού μήκους 270 χιλιομέτρων (km).
Πως τα ιρανικά κοιτάσματα κατέληξαν σε ρωσικά χέρια
Το πρόβλημα που αντιμετώπισε το Ιράν στην προώθηση της Φάσης 11, και σε μικρότερο βαθμό όλων των άλλων Φάσεων του South Pars, ήταν η αδυναμία του να τοποθετήσει τον κατάλληλο εξοπλισμό, τεχνολογία, διαδικασίες και ανθρώπους στο έργο και να τους κρατήσει εκεί. Αρκετές διεθνείς εταιρείες υψηλού επιπέδου είχαν εμπλακεί σε ένα ή άλλο στάδιο στη Φάση 11 του South Pars, μόνο για να αποσυρθούν λόγω της ενίσχυσης των κυρώσεων το 2011/2012 ή της εκ νέου επιβολής των κυρώσεων το 2018. Δεδομένου του μεγέθους και του εύρους η Φάση 11, έγινε το επίκεντρο της προσοχής των ΗΠΑ μετά τη μονομερή αποχώρησή τους από το Κοινό Συνολικό Σχέδιο Δράσης (JCPOA) τον Μάιο του 2018 και κατά τη διάρκεια της ενεργού εκ νέου επιβολής των κυρώσεων προς τα τέλη του ίδιου έτους. Εκείνη την εποχή, η γαλλική Total (τώρα TotalEnergies), κατείχε μερίδιο 50,1% στο έργο της Φάσης 11 των 4,8 δισεκατομμυρίων δολαρίων ΗΠΑ και είχε ήδη επενδύσει περίπου 1 δισεκατομμύριο δολάρια σε αυτό.
Σύμφωνα με την πηγή του Ιράν που μίλησε στο OilPrice.com: «Την παραμονή της υπογραφής του επόμενου κύματος χρηματοδότησης για τη Φάση 11, το Υπουργείο Οικονομικών των ΗΠΑ τηλεφώνησε σε ανώτερους αξιωματούχους στην τράπεζα που οργάνωνε την χρηματοδότηση και αν προχωρούσε, τότε οι ΗΠΑ θα υποκινούσαν μια πλήρη ιστορική έρευνα για όλες τις συναλλαγές της τράπεζας από το 1979 σε κάθε χώρα που είχε μπει στη μαύρη λίστα από τις ΗΠΑ, και είπε στη γαλλική κυβέρνηση το ίδιο πράγμα». Όπως είναι λογικό, η Γαλλία αποχώρησε από τη Φάση 11, οπότε η China National Petroleum Corporation (CNPC) ανέλαβε αυτόματα το μερίδιο της Total (50,1%) -όπως συνέβη αυτόματα στους όρους των συμβολαίων- για να προσθέσει στο υπάρχον μερίδιο 30%. Το υπόλοιπο 19,9% κατείχε η Petropars.
Η CNPC, με τη σειρά της, ήταν έτοιμο να συνεχίσει την ανάπτυξη της Φάσης 11, δεδομένων των εξαιρετικά ευεργετικών όρων που προσέφερε η Κίνα. Η παρούσα αξία εκείνη την εποχή ήταν 116 δισεκατομμύρια δολάρια ΗΠΑ, λίγο μετά εκτινάχθηκε στα 135 δισεκατομμύρια δολάρια και τώρα είναι και πάλι υψηλότερη, σύμφωνα με την πηγή του Ιράν. Το κρίσιμο, ωστόσο, είναι ότι οι ΗΠΑ αύξησαν την πίεση στην Κίνα υπό τον απρόβλεπτο πρώην Πρόεδρο, Ντόναλντ Τραμπ. Αυτό, ώθησε το Πεκίνο να υιοθετήσει ένα χαμηλότερο προφίλ σε ιρανικά κοιτάσματα πετρελαίου και φυσικού αερίου όπου ήταν δυνατόν . Στην κορυφή αυτής της λίστας ήταν η Φάση 11 του South Pars, οπότε η CNPCαποσύρθηκε δημόσια από το έργο τον Οκτώβριο του 2019.
Μεγάλες επενδύσεις των Ρώσων
Η βασική διαφορά τώρα είναι η απεριόριστη συμμετοχή της Ρωσίας στα έργα φυσικού αερίου του Ιράν. Οι βάσεις για αυτό τέθηκαν λίγο πριν από την επίσκεψη στην Τεχεράνη τον Ιούλιο του Ρώσου Προέδρου, Βλαντιμίρ Πούτιν, με την υπογραφή ενός μνημονίου συμφωνίας (MoU) 40 δισεκατομμυρίων δολαρίων μεταξύ της ρωσικής εταιρείας φυσικού αερίου, Gazprom, και της Εθνικής Ιρανικής Εταιρείας Πετρελαίου (NIOC). ). Μεταξύ άλλων συμφωνιών που περιλαμβάνονται στο Μνημόνιο, η Gazprom υποσχέθηκε την πλήρη βοήθειά της στη NIOC για την ανάπτυξη 10 δισεκατομμυρίων δολαρίων ΗΠΑ των κοιτασμάτων φυσικού αερίου Kish και North Pars με σκοπό τα δύο πεδία να παράγουν περισσότερα από 10 mcm/ημέρα. Το μνημόνιο προέβλεπε επίσης ένα έργο 15 δισεκατομμυρίων δολαρίων για την αύξηση της παραγωγής στο κοίτασμα φυσικού αερίου South Pars στα θαλάσσια σύνορα μεταξύ Ιράν και Κατάρ. Η Gazprom θα συμμετάσχει επιπλέον στην ολοκλήρωση διαφόρων έργων υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) και στην κατασκευή αγωγών εξαγωγής φυσικού αερίου.
Αυτές οι συμφωνίες σχεδιάστηκαν από το Κρεμλίνο για να του δώσουν ακόμη περισσότερο έλεγχο στις μελλοντικές προμήθειες φυσικού αερίου που θα προέρχονταν από το Ιράν που θα μπορούσαν να κατευθυνθούν στη νότια Ευρώπη αρχικά, πριν μεταφερθούν βόρεια, για να επωφεληθούν από τη στενότητα του εφοδιασμού με φυσικό αέριο στις ευρωπαϊκές χώρες. Μπορεί κάλλιστα να υπάρχουν αρκετοί ενδιαφερόμενοι αγοραστές στην Ευρώπη για φυσικό αέριο που προέρχεται από τη Ρωσία ή το Ιράν, αλλά που πωλείται μέσω άλλων ενδιάμεσων εταιρειών, ίσως ως αέριο από το μη αποκλεισμέν Ιράκ. Στην Ευρώπη, το Ιράν έχει χρησιμοποιήσει αυτή τη μέθοδο «rebranding» για να πουλήσει το δικό του πετρέλαιο ως ιρακινό πετρέλαιο μέσα από δεκαετίες κυρώσεων.
Τουρκία, Αλβανία, Βοσνία, Μαυροβούνιο, Σερβία, Μακεδονία και Κροατία είναι χώρες που όπως κινήθηκαν με το ιρανικό πετρέλαιο σύμφωνα με το Oilprice.com θα μπορούν να γίνουν οι φορείς περάσματος στην Ευρώπη και για το ιρανικό αέριο.
www.worldenergynews.gr
