Τις εκτιμήσεις της για την εθνική οικονομία και τα μέτρα αντιμετώπισης της κρίσης περιλαμβάνει η Κομισιόν στην τελευταία της έκθεση για την Ελλάδα που δημοσιεύτηκε χθες.
Οι προβλέψεις για το 2022 είναι καλύτερες από ότι προβλεπόταν την άνοιξη, καθώς παρατηρείται άνοδος των εσόδων και της ανάπτυξης που αναπληρώνουν με το παραπάνω την επίδραση των μέτρων αντιμετώπισης της ενεργειακής κρίσης.
Για το 2023, ο δημοσιονομικός σχεδιασμός καθοδηγείται από τα μέτρα αντιμετώπισης της πανδημίας και της ενεργειακής κρίσης, που περιλαμβάνουν τη φορολόγηση των υπερκερδών στη χονδρική ηλεκτρισμού.
Η Ελλάδα δεν αναμένεται να αντιμετωπίσει ελλείψεις ενέργειας βραχυπρόθεσμα, καθώς οι πρόσφατες συμφωνίες εξασφάλισης φορτίων LNG θα βοηθήσουν την κατάσταση, εκτιμούν οι Βρυξέλλες.
Τονίζεται επιπλέον ότι η στήριξη για την ενεργειακή κρίση σε όρους ΑΕΠ είναι από τις υψηλότερες πανευρωπαϊκά για το 2022. Η Ελλάδα είναι περισσότερο εκτεθειμένη στις επιδράσεις της κρίσης λόγω της υψηλής ενεργειακής έντασης της οικονομίας της και του σχετικά υψηλού μεριδίου των οικογενειακών δαπανών για ενέργεια. Τα ακαθάριστο κόστος των μέτρων που ελήφθησαν αγγίζει το 5,5% του ΑΕΠ το 2022 και προβλέπεται να φτάσει το 5,8% το 2023.
Το καθαρό κόστος των μέτρων εκτιμάται σε 2,3% φέτος και 0,5% το 2023 ως αποτέλεσμα της απόφασης φορολόγησης των υπερκερδών των παραγωγών και του σχετικού μηχανισμού. Ο υπολογισμός περιλαμβάνει και ένα "μαξιλαράκι" 0,2% του ΑΕΠ για το ενδεχόμενο πρόσθετων επιδοτήσεων.
Η Κομισιόν είναι, πάντως, επικριτική σχετικά με τον τρόπο που κατευθύνονται οι επιδοτήσεις, τονίζοντας ότι δεν εστιάζουν στα ευάλωτα νοικοκυριά και επιχειρήσεις και δεν διατηρούν τα κατάλληλα σήματα για ώθηση της εξοικονόμησης ενέργειας.
Η Κομισιόν υπενθυμίζει ότι τα μέτρα πρέπει να είναι βραχυπρόθεσμα και να ενισχύουν μόνο ευάλωτες κατηγορίες καταναλωτών με ταυτόχρονα κίνητρα εξοικονόμησης. Αντιθέτως, στην περίπτωση της Ελλάδας έγιναν επιδοτήσεις σε όλα τα νοικοκυριά και επιχειρήσεις ασχέτως της κατανάλωσης και του εισοδήματός τους. Καθώς η στήριξη στους καταναλωτές ηλεκτρισμού ήταν 4,8% του ΑΕΠ το 2022 και αναμένεται στο 5,8% το 2023, καλύπτει μεγάλο μέρος των αυξήσεων και μειώνει τα κίνητρα εξοικονόμησης. Αντίστοιχα, η επιδότηση στα καύσιμα ήταν επίσης μη στοχευμένη.
Τέλος, οι Βρυξέλλες θεωρούν ότι οι ελληνικές αρχές έκαναν πρόσφατα μια προσπάθεια για βελτίωση της ποιότητας των μέτρων με κλιμακωτές επιδοτήσεις, αλλά εκτιμάται ότι υπάρχει χώρος για περαιτέρω βελτίωσή τους.