Έτσι, το σαρωτικό κύμα, που ξεκίνησε με την Συμφωνία των Παρισίων το 2015, για την επίτευξη του λεγόμενου NetZero, δηλαδή της επίτευξης του στόχου για μηδενικές εκπομπές μέχρι το 2050, φαίνεται ότι αρχίζει να ξεθυμαίνει. Κάτι που φάνηκε ξεκάθαρα στην Διεθνή Διάσκεψη για το Κλίμα, το COP28, τον περασμένο Δεκέμβριο στο Ντουμπάι, όταν οι περιβαλλοντολόγοι ακτιβιστές απέτυχαν να πείσουν την πλειοψηφία των κυβερνήσεων να υιοθετήσουν δεσμευτικούς στόχους για τον τερματισμό της χρήσης ορυκτών καυσίμων στην παραγωγή ενέργειας.
Αντίθετα, υπήρξε αποδοχή ενός μάλλον ασαφούς κειμένου που έκανε λόγο για την ανάγκη απομάκρυνσης, σε βάθος χρόνου, από τα ορυκτά καύσιμα.
Τώρα το μήνυμα για χαλάρωση των στόχων και την προώθηση εναλλακτικών λύσεων, που θα πλήττουν πολύ λιγότερο την παραγωγή πετρελαίου και φυσικού αερίου, το στέλνουν οι μεγάλες πετρελαϊκές που με εξαίρεση την ExxonMobil, πριν από λίγα χρόνια στο πλαίσιο της περιβαλλοντικής και πολιτικής ορθότητας (π. χ. βλέπε περίπτωση BP με την στρατηγική Beyond Petroleum), είχαν επεξεργαστεί λεπτομερή σχέδια για μείωση της παραγωγής τους με απώτερο στόχο την αποχώρησή τους από τον κλάδο. Τόσο οι ισχυρές αντιδράσεις των μετόχων, που έβλεπαν πλέον ένα αβέβαιο μέλλον στις τοποθετήσεις τους με την κατρακύλα της αξίας των μετοχών τους, όσο και τα μεγάλα κέρδη που πραγματοποίησαν οι εταιρείες το 2022 και 2023 λόγω ανάκαμψης των διεθνών τιμών πετρελαίου και φ. αερίου, έπεισαν τις διοικήσεις των μεγάλων πετρελαϊκών ότι απαιτείται αλλαγή πορείας προκειμένου να μπορέσουν να διατηρήσουν για μερικά χρόνια ακόμα τα υψηλά έσοδα και την ακόμα μεγαλύτερη κερδοφορία τους.
Μετά την ΒΡ, την Total και την Chevron, ήρθε τώρα και η σειρά της Shell να ανακοινώσει αναθεωρημένους, προς τα κάτω στόχους, αναφορικά με την μείωση των εκπομπών και την διατήρηση, εάν όχι αύξηση, της παραγωγής πετρελαίου και φυσικού αερίου κατά τα αμέσως επόμενα χρόνια. Σύμφωνα με τα όσα δήλωσε ο CEO της πολυεθνικής, Wael Sawan, επ’ ευκαιρία της δημοσίευσης του Energy Transition Strategy της εταιρείας (βλέπε www.shell.com), «ο τρόπος που επιχειρείται η ενεργειακή μετάβαση και οι ρυθμοί εξέλιξης στις διάφορες χώρες δημιουργούν μεγάλη αβεβαιότητα, πράγμα που μας υποχρεώνει να αναθεωρήσουμε ορισμένους στόχους». Η πλέον ορατή αναθεώρηση αφορά στην μείωση των εκπομπών, από τις διάφορες παραγωγικές δραστηριότητες της εταιρείας, από το ισχύον - μέχρι σήμερα -20% μέχρι το 2030, σε σχέση με το επίπεδο των εκπομπών το 2016. Οι ισχύοντες μέχρι πρόσφατα στόχοι της Shell ανέφεραν ότι η καθαρή ανθρακική ένταση (carbon intensity) θα μειωνόταν στα -20% μέχρι το 2030, στα -45% το 2035 και θα γινόντουσαν μηδενικές το 2050. Οι νέοι στόχοι της Shell κάνουν πλέον λόγο για μείωση μεταξύ -15% με -20% μέχρι το 2030 ενώ δεν υπάρχει ουδεμία αναφορά για το 2035.
Σύμφωνα με τον Sawan, ένας από τους βασικούς λόγους που οι εκπομπές θα μειώνονται με αργότερους ρυθμούς έχει να κάνει με τον προβλεπόμενο όγκο παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, που θα είναι σαφώς χαμηλότερος κατά τα επόμενα χρόνια, αλλά πλέον επικερδής για την εταιρεία, καθώς θα επικεντρωθεί σε πωλήσεις στην βιομηχανία όπου υπάρχει μεγαλύτερο περιθώριο κέρδους. Όμως, παρά την διαφαινόμενη αλλαγή πλεύσης, ο CEO της Άγγλο-Ολλανδικής πετρελαϊκής επιμένει ότι, με άξονα αναφοράς, το 2030 οι συνολικές εκπομπές της εταιρείας, σε σχέση με το 2016, θα έχουν μειωθεί στα -50%, που αποτελεί δέσμευση της εταιρείας ήδη από το 2021.
Επίσης, όπως ανακοίνωσε ο Sawan, έχει τεθεί ένας επιπλέον στόχος, που έχει να κάνει με τη μείωση των εκπομπών κατά 15% με 20% μέχρι το 2030 από την παραγωγή πετρελαίου. Αυτός θα επιτευχθεί από την μείωση των εκπομπών μεθανίου στο στάδιο των εξορύξεων, καθώς και με τον εξηλεκτρισμό στην παραγωγική διαδικασία. Στη προκειμένη περίπτωση, η Shell σκόπιμα δεν περιλαμβάνει στους στόχους μείωσης των εκπομπών την παραγωγή φυσικού αερίου μέσω LNG, καθώς προβλέπει σημαντική αύξηση της παραγωγής κατά τα επόμενα χρόνια. Με την Shell να είναι leader στον τομέα μεταφοράς, προμήθειας και εμπορίας LNG παγκοσμίως.
Σε ό, τι αφορά την παραγωγή πετρελαίου και φ. αερίου από την Shell, αυτή για το 2023 διαμορφώθηκε στα 1,8 boe/d σε σύγκριση με 2,2 boe/d το 2021, με το μεγαλύτερο μέρος (1,3 boe/d) να αντιστοιχεί σε αργό. Βασικός λόγος για την μείωση της παραγωγής ήταν απόφαση της εταιρείας για απο-επένδυση από ορισμένα ώριμα κοιτάσματα. Σύμφωνα με την νέα στρατηγική της εταιρείας, δεν πρόκειται να υπάρξει περαιτέρω αποκλιμάκωση της παραγωγής, καθώς ο στόχος παραμένει - και γενικά έχει επιτευχθεί μέχρι σήμερα- όπως τα κοιτάσματα που εξαντλούνται να αναπληρώνονται από νέα επιβεβαιωμένα κοιτάσματα (κυρίως στον Κόλπο του Μεξικού, στην Βραζιλία και στην Γουιάνα)
Τέλος, όπως τόνισε ο Wael Sawan, οι στόχοι της εταιρείας για μείωση των εκπομπών και επίτευξη ανθρακικής ουδετερότητας το 2050 παραμένουν αταλάντευτοι, αλλά ταυτόχρονα είναι σαφές ότι θα υπάρξουν διαφοροποιήσεις σε επιμέρους κλάδους καθώς αλλάζουν οι προτεραιότητες της ενεργειακής μετάβασης. Όπως ανέφερε ο CEO της πολυεθνικής οι επενδύσεις σε τομείς χαμηλού άνθρακα (low carbon solutions) είναι συνεχείς και ιδιαίτερα υψηλές σε απόλυτα μεγέθη. Η εταιρεία επένδυσε συνολικά $ 5.6 δισεκ. το 2023 σε καθαρές μορφές ενέργειας και σε συστήματα απανθρακοποίησης, μέγεθος που αντιστοιχεί στο 23% των συνολικών επενδύσεων το περασμένο έτος.
Τέλος, να σημειωθεί ότι η Shell τα τελευταία χρόνια έχει αποτελέσει διαρκή στόχο διαφόρων περιβαλλοντικών οργανώσεων και «ακτιβιστών» επενδυτών, οι οποίοι θεωρούν ότι η εταιρεία έχει κρυφή ατζέντα ενώ δεν πράττει ό, τι χρειάζεται για να συμμορφωθεί με τους στόχους της Συμφωνίας των Παρισίων. Οι εν λόγω ακτιβιστές κατηγορούν την εταιρεία ότι θέλει να παραμείνει στην παραγωγή υδρογονανθράκων (κάτι που δε αρνείται η Shell) και γι’ αυτό κατέθεσαν αγωγή πέρυσι κατά της εταιρείας σε δικαστήριο της Ολλανδίας, το οποίο τελείως αυθαίρετα όρισε νέους ιδιαίτερα υψηλούς στόχους μείωσης των εκπομπών και μάλιστα σε ετήσια βάση. Ως αναμένετο, η Shell κατέθεσε έφεση κατά της εν λόγω απόφασης η οποία πρόκειται να εκδικαστεί μέσα στους επόμενους μήνες.
