Από τον Μάρτιο του 2023, ο πετρελαιαγωγός Ιράκ-Τουρκίας (ITP), από τον οποίον κάποτε διερχόταν περίπου το 0,5% της παγκόσμιας προσφοράς πετρελαίου, έχει σταματήσει να λειτουργεί, εξαιτίας μία νομικής και οικονομικής εκκρεμότητας.
Συγκεκριμένα, η ροή σταμάτησε όταν το Διεθνές Εμπορικό Επιμελητήριο (ICC), που εδρεύει στο Παρίσι, σε μια μακροχρόνια υπόθεση διαιτησίας, έκρινε ότι η Άγκυρα είχε παραβιάσει διατάξεις μιας συνθήκης του 1973 με το να διευκολύνει τέτοιες εξαγωγές χωρίς τη συγκατάθεση της ιρακινής ομοσπονδιακής κυβέρνησης. Το υπουργείο Πετρελαίου του Ιράκ σε δήλωση που δημοσιεύθηκε αργά την Κυριακή τονίζει ότι ξένες εταιρείες, μαζί με τις ιρακινές κουρδικές αρχές, δεν έχουν ακόμη υποβάλει συμβάσεις για αναθεώρηση στο υπουργείο.
Η κυβέρνηση επιδιώκει να αναθεωρήσει τέτοιες συμφωνίες αφού δικαστήριο έκρινε ότι αυτές που υπογράφηκαν με την Περιφερειακή Κυβέρνηση του Κουρδιστάν (KRG) ήταν άκυρες, όπως αναφέρει το υπουργείο της κεντρικής ιρακινής κυβέρνησης, απαντώντας σε δήλωση που εξέδωσετο Σάββατο ο Σύνδεσμος της Πετρελαϊκής Βιομηχανίας του Κουρδιστάν (APIKUR).
Το ομοσπονδιακό δικαστήριο του Ιράκ το 2022 έκρινε αντισυνταγματικό έναν νόμο για το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο που ρυθμίζει τη βιομηχανία πετρελαίου και φυσικού αερίου της περιοχής του Κουρδιστάν.
Το Ιράκ οφείλει να καταβάλλει στην Τουρκία ένα ελάχιστο ποσό για όσο ο αγωγός παραμένει τεχνικά λειτουργικός και οι οποίες αποτιμώνται από την εταιρεία συμβούλων Wood Mackenzie σε περίπου 25 εκατομμύρια δολάρια το μήνα. Η APIKUR ανέφερε ένα παρόμοιο νούμερο λέγοντας ότι υπολογίζει ότι το Ιράκ χρωστάει 800.000 δολάρια σε καθημερινές ποινές.
Η APIKUR δήλωσε ότι η κυβέρνηση του Ιράκ δεν «έλαβε τις απαιτούμενες ενέργειες» για να ανοίξει ξανά ο αγωγός ITP, προσθέτοντας ότι «δεν υπήρξε πραγματική πρόοδος» για να λειτουργήσει ξανά, παρά τις συναντήσεις στη Βαγδάτη τον Ιανουάριο μεταξύ εκπροσώπων της ιρακινής κυβέρνησης, της KRG και διεθνών εταιρειών πετρελαίου.
Η APIKUR είπε ότι οι «υφιστάμενοι εμπορικοί όροι και το οικονομικό μοντέλο των εταιρειών-μελών της πρέπει να διατηρηθούν» και ζήτησε διαβεβαιώσεις πληρωμών για προηγούμενες και μελλοντικές εξαγωγές πετρελαίου.
Ο πρωθυπουργός του Ιράκ Μοχάμεντ Σιά αλ-Σουντάνι πρόκειται να συναντηθεί με τον πρόεδρο των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν στην Ουάσιγκτον στις 15 Απριλίου για να συζητήσουν το μέλλον του συνασπισμού υπό την ηγεσία των ΗΠΑ στο Ιράκ, καθώς και τις ιρακινές οικονομικές μεταρρυθμίσεις και την ώθηση των ΗΠΑ στον απογαλακτισμό του Ιράκ – το οποίο είναι, περιέργως, σύμμαχος τόσο της Ουάσιγκτον όσο και της Τεχεράνης – από εισαγωγές ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου από το Ιράν.
Η APIKUR είπε ότι είχε διαβιβάσει στα μέλη της κυβέρνησης Μπάιντεν και του Κογκρέσου ότι ο Λευκός Οίκος δεν θα πρέπει να προχωρήσει στην προγραμματισμένη επίσκεψη εάν δεν επαναληφθούν οι ροές μέσω του πετρελαιαγωγού Ιράκ-Τουρκίας, αν οι διεθνείς εταιρείες πετρελαίου δεν λάβουν εγγυήσεις πληρωμής και αν η ιρακινή κυβέρνηση δεν εφαρμόσει πλήρως τον ιρακινό ομοσπονδιακό προϋπολογισμό για την KRG.
Οι ΗΠΑ ενθαρρύνουν την επανέναρξη της λειτουργίας του αγωγού ΙΤΡ
Απαντώντας σε αίτημα του Reuters για σχολιασμό, εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ δήλωσεότι η κυβέρνηση των ΗΠΑ «ενθαρρύνει όλα τα μέρη να καταλήξουν σε συμφωνία για την επανέναρξη της ροής πετρελαίου μέσω του αγωγού Ιράκ-Τουρκίας το συντομότερο δυνατό». «Η επανεκκίνηση των εξαγωγών πετρελαίου μέσω του αγωγού Ιράκ-Τουρκίας θα ήταν επωφελής για όλα τα μέρη», σημείωσε ο εκπρόσωπος.
Αναφορές από τον OPEC και διεθνείς δευτερογενείς πηγές έδειξαν ότι η παραγωγή αργού στην περιοχή του Κουρδιστάν ανέρχονται σε περίπου 200.000-225.000 βαρέλια την ημέρα (bpd) που πραγματοποιούνται χωρίς τη γνώση ή την έγκρισή του, ανέφερε το υπουργείο.
Το Ιράκ ανακοίνωσε τον Μάρτιο ότι θα περιορίσει τις εξαγωγές αργού στα 3,3 εκατομμύρια βαρέλια την ημέρα τους επόμενους μήνες για να αντισταθμίσει την υπέρβαση της ποσόστωσης του OPEC+ που πραγματοποίησε τον Ιανουάριο, μια δέσμευση που θα μείωνε τις αποστολές κατά 130.000 bpd από τον περασμένο μήνα.
Η ομάδα των πετρελαιοπαραγωγών χωρών του OPEC+ έχει τονίσει τη σημασία της συμμόρφωσης, με τις αποφασισθείσες ποσοστώσεις, μολονότι οι τιμές του πετρελαίου έχουν αυξηθεί φέτος. «Η έλλειψη συμμόρφωσης με την πολιτική πετρελαίου που εγκρίθηκε από την ομοσπονδιακή κυβέρνηση εκθέτει διεθνώς το Ιράκ και θέτει σε κίνδυνο τις διεθνείς δεσμεύσεις του», ανέφερε το υπουργείο.
