Οι γεωλόγοι της μεγαλύτερης πολυεθνικής παγκοσμίως, της ExxonMobil, έχουν ξεκινήσει την αξιολόγηση και των τελευταίων τρισδιάστατων δεδομένων που συνέλεξε το ερευνητικό σκάφος Ramform Hyperion της PGS το διάστημα 24 Φεβρουαρίου με 19 Μαρτίου 2024 στις περιοχές «Νοτιο-Δυτικά» και «Δυτικά» της Κρήτης.
Οι πρόσφατες τρισδιάστατες ερευνητικές έρευνες επικεντρώθηκαν σε συγκεκριμένες περιοχές ενδιαφέροντος και συνέλλεξαν όλα τα απαραίτητα δεδομένα για την αξιολόγηση δυνητικών γεω-επικινδυνοτήτων και τον ασφαλή σχεδιασμό πιθανής εξερευνητικής γεώτρησης. Με την ολοκλήρωση της επεξεργασίας και ανάλυσης των δεδομένων μέσα στους επόμενους μήνες , η κοινοπραξία των ΕxxonMobil (70%)- Helleniq Energy (30%) θα λάβει οριστικές αποφάσεις για το εάν θα προχωρήσει ή όχι σε ερευνητική γεώτρηση, με αρμόδιους παράγοντες να τις τοποθετούν κάπου μέσα στον Οκτώβριο.
Σε μεγάλα βάθη
Εφόσον οι αποφάσεις είναι θετικές , θα πραγματοποιηθεί στη χώρα μας η πρώτη ιστορικά ερευνητική γεώτρηση σε πολύ μεγάλο βάθος νερού και σε εξαιρετικά μεγάλη απόσταση από τις ακτές. Οι στόχοι στις δύο περιοχές της Κρήτης εντοπίζονται σε μεγάλα βάθη που φτάνουν τα 2. 000 ή ακόμα και τα 3.000 μέτρα και το κόστος ανά ερευνητική γεώτρηση κυμαίνεται μεταξύ 100 και 150 εκατ. δολαρίων.
Η ExxonBobil προχώρησε σε τρισδιάστατες έρευνες μετά τα ενθαρρυντικά αποτελέσματα της επεξεργασίας και αξιολόγησης των δεδομένων που συνέλεξε από τις δισδιάστατες σεισμογραφικές έρευνες το διάστημα Νοέμβριος 2022- Φεβρουάριος 2023 . Η δωδεκάμηνη επεξεργασία και ερμηνεία αυτών των δεδομένων επιβεβαίωσε στόχους που είχαν εντοπιστεί στις σεισμικές έρευνες που πραγματοποίησε στις δύο περιοχές της Κρήτης το 2012 η PGS για λογαριασμό της ΕΔΕΥΕΠ.
Τα δεδομένα αυτά αγόρασε λίγα χρόνια αργότερα και η ΕxxonMobil , η οποία μετά την ανακάλυψη του κοιτάσματος Ζορ στην Αίγυπτο το 2015 έστρεψε το ενδιαφέρον της στην Ανατολική Μεσόγειο με πρώτο σταθμό την ΑΟΖ της Κύπρου. Η περιοχή της Κρήτης , όπως αποκάλυψε το 2015 σε κλειστή συζήτηση του think tank «Κύκλος Ιδεών» του Ευάγγελου Βενιζέλου ο τότε επικεφαλής της Γενικής Διεύθυνσης της Helleniq Energy Γιάννης Γρηγορίου κρύβει μια γεωλογική δομή παρόμοια με αυτή του γιγάντιου κοιτάσματος Ζορ (800 δις. κμ) που ανακάλυψε η ΕΝΙ στην ΑΟΖ της Αιγύπτου και άλλαξε τα ενεργειακά δεδομένα στην περιοχή της ΝΑ Μεσογείου.
Τάλως: Το β΄εξάμηνο του 2025 οι γεωτρήσεις
Τα δισδιάστατα σεισμικά δεδομένα που ακολούθησαν από την κοινοπραξία ΕxxonMobil- Helleniq Energy επιβεβαίωσαν την ύπαρξη της γεωλογικής δομής ''Τάλως" όπως ονομάστηκε από τη Helleniq Energy . Ο μόνος τρόπος να διαπιστωθεί εάν πράγματι η δομή "Τάλως" κρύβει μέσα της κοίτασμα φυσικού αερίου και μάλιστα μεγέθους Ζορ, είναι να τρυπηθεί, απόφαση που θα λάβει η ΕxxonMobil ως διαχειρίστρια της μισθώτριας κοινοπραξίας . Εάν η απόφαση που αναμένεται τον Οκτώβριο είναι θετική, η πρώτη ερευνητική γεώτρηση θα ξεκινήσει μέσα στο δεύτερο εξάμηνο του 2025 και τα αποτελέσματα θα καθορίσουν τις επόμενες κινήσεις της κοινοπραξίας. Κατά την πρακτική που ακολουθείται διεθνώς, ακόμη και στην περίπτωση θετικού αποτελέσματος θα χρειαστεί μια επιβεβαιωτική γεώτρηση για να ληφθεί επενδυτική απόφαση παραγωγής του κοιτάσματος.
Ενδεχόμενη σημαντική ανακάλυψη στην Κρήτη θα στείλει ένα θετικό μήνυμα και για τις περιοχές του Ιονίου, όπου έχουν επίσης ολοκληρωθεί οι σεισμογραφικές έρευνες από τις μισθώτριες εταιρίες (Energean και Helleniq Energy). Παλαιότερες γεωλογικές μελέτες της ΕΔΕΥΕΠ αναφέρονται σε ενδείξεις για την ύπαρξη δυνητικών αποθεμάτων φυσικού αερίου της τάξης των 90 τρισ. κυβικών ποδιών φυσικού αερίου στις θαλάσσιες περιοχές της Κρήτης και του Ιονίου. Πρόκειται για ποσότητα ικανή να καλύψει το 15%-20% των ετήσιων αναγκών της Ευρώπης σε φυσικό αέριο, ενώ η δυνητική αξία των συνολικών κοιτασμάτων φυσικού αερίου της χώρας εκτιμάται σε 250 δισ. ευρώ.
Τη σημασία εντοπισμού και αξιοποίησης των αποθεμάτων φυσικού αερίου στην Ανατολική Μεσόγειο, συμπεριλαμβανομένης της Ελλάδας, ανέδειξε περισσότερο από ποτέ η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία που ανέτρεψε πλήρως τις αγορές φυσικού αερίου, καθώς διεκόπη ο εφοδιασμός της Ευρώπης με ρώσικο φυσικό αέριο. Η γεωγραφική θέση της Ελλάδας μεταξύ της ενεργειακά διψασμένης Ευρώπης και της Ανατολικής Μεσογείου , αλλά και οι υπάρχουσες υποδομές μεταφοράς φυσικού αερίου, καθιστούν την χώρα μας φυσική πύλη εισόδου φυσικού αερίου στην Ευρώπη. Στο πλαίσιο αυτό μια ενδεχόμενη σημαντική ανακάλυψη εγχώριων κοιτασμάτων φυσικού αερίου θα συμβάλει αποφασιστικά στην ανάπτυξη ενός ακόμη σημαντικού εγχώριου ενεργειακού διαδρόμου.
Το "πράσινο" φως για την διερεύνηση πιθανολογούμενων περιοχών σε κοιτάσματα άναψε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης τον Απρίλιο του 2022 αξιολογώντας τα νέα δεδομένα και τις προοπτικές που ανοίγονται για τη χώρα στην περίπτωση εντοπισμού τους. Την ίδια χρονιά υπό την επίβλεψη της ΕΔΕΥΕΠ πραγματοποιήθηκαν επτά θαλάσσιες σεισμογραφικές έρευνες στο Ιόνιο και στην Κρήτη. Η πρώτη φάση των ερευνών ολοκληρώθηκε με επιτυχία το 2023, με τις μισθώτριες εταιρίες να συλλέγουν δισδιάστατα και τρισδιάστατα σεισμικά δεδομένα.
Η ExxonMobil, ανέλαβε την διαχείριση των δύο θαλάσσιων οικοπέδων της Κρήτης τον Ιούλιο του 2022, λίγους μήνες μετά την αποχώρηση της γαλλικής Total, τον Απρίλιο του ίδιου έτους, την οποία διαχειρίστηκε με αποτελεσματικότητα και ταχύτατα η ΕΔΕΥΕΠ. Εντός 4 μηνών από την ανάληψη της διαχείρισης στα μπλοκ της Κρήτης, η κοινοπραξία ΕxxonMobil- Helleniq Energy, σε συνεργασία με την ΕΔΕΥΕΠ ξεκίνησε να εκτελεί το πρόγραμμα δισδιάστατων σεισμογραφικών ερευνών που δεν είχε προχωρήσει η Total. H έναρξη των εργασιών ανακοινώθηκε από τον ίδιο τον πρωθυπουργό τον Νοέμβριο του 2022, καταδεικνύοντας τη σημασία της άσκησης κυριαρχικών δικαιωμάτων στις θαλάσσιες περιοχές νοτιοδυτικά της Κρήτης και νότια της Πελοποννήσου.
Toν Μάϊο ενημέρωση του πρωθυπουργού
Οι δισδιάστατες σεισμικές έρευνες ολοκληρώθηκαν στα μέσα Φεβρουαρίου του 2023 και σε λίγο περισσότερο από τρεις μήνες συνελέγησαν δεδομένα 12.278 σεισμογραφικών γραμμών, όγκος σχεδόν διπλάσιος απ ότι προέβλεπε η σύμβαση μίσθωσης για τα δύο οικόπεδα. Οι μισθώτριες εταιρίες επένδυσαν στο 150% των συμβατικών τους υποχρεώσεων, δίνοντας ένα ξεκάθαρο μήνυμα για το ισχυρό ενδιαφέρον τους για την περιοχή της Κρήτης.
Θα πρέπει να τονιστεί ότι η συλλογή των δεδομένων έγινε με την υιοθέτηση των πλέον αυστηρών πρωτοκόλλων προστασίας του περιβάλλοντος και της θαλάσσιας ζώνης. Καθ όλη την διάρκεια των ερευνών, ανεξάρτητοι παρατηρητές πλοίο παρατήρησης του ΕΛΚΕΘΕ (insert ΕΛΚΕΘΕ photo), και στελέχη της ΕΔΕΥΕΠ παρακολουθούσαν την εκτέλεση των ερευνών και την ορθή εφαρμογή των πρωτοκόλλων περιβαλλοντικής προστασίας. Με την εφαρμογή των ίδιων αυστηρότατων πρωτοκόλλων εκτελέστηκαν και οι πρόσφατες τρισδιάστατες έρευνες , την επιτήρηση των οποίων ανέλαβε σκάφος από το Πανεπιστήμιο Πατρών και στελέχη της ΕΔΕΥΕΠ.
Καθώς η υπόθεση της εξερεύνησης μπαίνει στην τελική ευθεία, η κοινοπραξία ΕxxonMobil- Helleniq Energy έχει πυκνώσει τις επαφές τόσο με την ΕΔΕΥΕΠ όσο και με την κυβέρνηση. Μέσα στον Μάιο μάλιστα, στελέχη της ExxonMobil αναμένεται να ενημερώσουν επισήμως τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη για την μέχρι τώρα πορεία του προγράμματος, τα ευρήματα και τις περιοχές ενδιαφέροντος αλλά και τις επόμενες κινήσεις τους.
Πηγή: Καθημερινή της Κυριακής 24/3
