Δηλώνοντας επανειλημμένα ότι «δεν θα είναι ληστρικό» κατά τις επισκέψεις της στην Αλγερία και την Τυνησία , η Μελόνι ποντάρει πολλά στο σχέδιο αυτό, οι λεπτομέρειες του οποίου θα αποκαλυφθούν τον Οκτώβριο, πριν από τη σύνοδο κορυφής Ιταλίας-Αφρικής έναν μήνα αργότερα.
Το λεγόμενο «σχέδιο Mattei» πήρε το όνομά του από τον ιδρυτή του ιταλικού ενεργειακού ομίλου Eni, Enrico Mattei. Στοχεύει να μετατρέψει την Ιταλία σε σημαντικό ενεργειακό κόμβο, διανέμοντας φυσικό αέριο από τη Βόρεια Αφρική και τη Μεσόγειο στην υπόλοιπη Ευρώπη.
Βασικοί προμηθευτές
Μιλώντας στο Reuters, ο επικεφαλής φυσικών πόρων της Eni, τόνισε ότι η Αλγερία, η Αίγυπτος και η Λιβύη θα είναι οι κύριοι προμηθευτές φυσικού αερίου της Ιταλίας για τα επόμενα χρόνια, προσθέτοντας ότι ο ενεργειακός όμιλος θα επενδύσει πολλά στην Αφρική τόσο στην εξερεύνηση όσο και σε έργα χαμηλής έντασης άνθρακα.
Πέρυσι η Eni, ο μεγαλύτερος εισαγωγέας φυσικού αερίου της Ιταλίας, αντέδρασε γρήγορα στους μειωμένους ρωσικούς όγκους, εισάγοντας τεράστιες ποσότητες από την Αφρική.
Αυτή η μετατόπιση, που κατέστη δυνατή χάρη στην επί δεκαετίες παρουσία του ομίλου στην ήπειρο, έκανε την Αλγερία τον μεγαλύτερο προμηθευτή φυσικού αερίου της Ιταλίας, αντικαθιστώντας τη Ρωσία.
«Η Αφρική είναι μια ήπειρος όπου χρειάζονται πολλές επενδύσεις ακόμη και στην παραδοσιακή επιχείρηση εξερεύνησης και παραγωγής», δήλωσε ο Γενικός Διευθυντής Φυσικών Πόρων της Eni, Guido Brusco, σε συνέντευξή του στο Reuters.
Ο Brusco εκτίμησε επίσης ότι τα επόμενα χρόνια, ο ρόλος της Αλγερίας και της Αιγύπτου θα εδραιωθούν ενώ θα καταγραφεί ένας δυνητικάς μεγαλύτερος ρόλος για τη Λιβύη και αρκετές υποσαχάριες χώρες, συμπεριλαμβανομένης της Δημοκρατίας του Κονγκό και της Αγκόλας.
Επενδύσεις δισεκατομμυρίων
Σε αυτό το πλαίσιο, η Eni πραγματοποιεί επενδύσεις πολλών δισεκατομμυρίων για να εγγυηθεί τις εξαγωγές στην Ιταλία, να εξυπηρετήσει την αφρικανική αγορά και να ετοιμαστεί να στείλει περισσότερο φυσικό αέριο στην Ευρώπη.
«Τα πεδία μειώνονται, αλλά το 80% της παγκόσμιας ενεργειακής ζήτησης εξακολουθεί να βασίζεται σε κοιτάσματα, επομένως, ενώ αναπτύσσονται καθαρότερες πηγές, είναι απαραίτητο να διαχειριστούμε τη μείωση του πετρελαίου και του φυσικού αερίου... ιδιαίτερα στην Αφρική όπου ο πληθυσμός αυξάνεται και η ανάπτυξη επιταχύνεται», τόνισε.
Η Eni είναι ο μεγαλύτερος διεθνής παραγωγός φυσικού αερίου της Αφρικής, είπε, προσθέτοντας ότι περισσότερο από το 90% των καυσίμων που εξήγαγε ο όμιλος στην ήπειρο πέρυσι πήγε στην αφρικανική αγορά.
Αυτό το ποσοστό θα μπορούσε να μειωθεί τα επόμενα χρόνια, καθώς η παραγωγή του ομίλου στην ήπειρο αυξάνεται και υπάρχει περισσότερο διαθέσιμο αέριο που υπερβαίνει τις ανάγκες της Αφρικής.
Πεδίο Zohr
Στην Αίγυπτο, όπου η παραγωγή της Eni ανερχόταν σε 346 κιλά βαρέλια ισοδύναμου πετρελαίου την ημέρα (KBOED) πέρυσι, η εταιρεία θα επενδύσει περίπου 3,5 δισεκατομμύρια δολάρια σε τέσσερα χρόνια σε δραστηριότητες, συμπεριλαμβανομένης της εξερεύνησης και διαχείρισης υφιστάμενων κοιτασμάτων, είπε ο Brusco διασκεδάζοντας της ανησυχίες για ζητήματα παραγωγής στο πεδίο Zohr.
Στην Αλγερία η Eni βλέπει την παραγωγή της να αυξάνεται σε πάνω από 120 KBOED φέτος από 95 KBOED.
Οι εξαγωγές του ομίλου από την Αλγερία στην Ιταλία σχεδιάζονται σε περίπου 15 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα (bcm), από 12 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα πέρυσι, ανάλογα με τη ζήτηση.
Στη Λιβύη, όπου η Eni παρήγαγε 165 KBOED πέρυσι, σχεδιάζει επενδύσεις 8 δισεκατομμυρίων δολαρίων.
Ενεργειακή μετάβαση
Αναφερόμενος στην υποσαχάρια Αφρική, ο Brusco τόνισε ότι το Baleine της Ακτής Ελεφαντοστού, είναι ένα εμβληματικό έργο για την Eni για τη δημιουργία του πρώτου κοιτάσματος φυσικού αερίου και πετρελαίου με καθαρές μηδενικές εκπομπές σε ολόκληρη την ήπειρο.
Εκτός από την εξερεύνηση και την παραγωγή, η Eni επενδύει επίσης στην ενεργειακή μετάβαση, εστιάζοντας σε έργα όπως οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και η γεωργία στην Αφρική για την παραγωγή γεωργικών πρώτων υλών για τις επιχειρήσεις βιοκαυσίμων, και εξετάζει το ενδεχόμενο να ανοίξει βιοδιυλιστήρια στην ήπειρο.
Το σχέδιο Ματέι
Η πρωθυπουργός Μελόνι έκανε την ανακοίνωση του σχεδίου Ματέι, κατά τη διάρκεια επίσκεψής του στην Αντίς Αμπέμπα στις αρχές του έτους
Εκτός από την Αλγερία, τη Λιβύη και την Τυνησία, η Μελόνι έχει επικεντρώσει την προσοχή της και σε άλλες αφρικανικές χώρες όπως η Αγκόλα , η Δημοκρατία του Κονγκό , το Μπουρούντι , η Αιθιοπία , η Μαυριτανία , ο Νίγηρας και η Σομαλία , καθιστώντας σαφή τη δέσμευσή της στο «Σχέδιο Mattei για την Αφρική».
Δέκα χρόνια χρηματοδότησης εξαγωγών στην Αφρική
Οι ιταλικές επιχειρήσεις στην Αφρική δεν είναι ένα νέο φαινόμενο και είναι ιδιαίτερα έντονο την τελευταία δεκαετία. Στην πραγματικότητα, μεταξύ 2013 και 2021 το ιταλικό κράτος υποστήριξε επίσημα εκατοντάδες έργα που είχαν πιθανώς μέτριες ή υψηλές αρνητικές περιβαλλοντικές ή κοινωνικές επιπτώσεις, για ένα σύνολο 22 δισεκατομμυρίων ευρώ που παρείχε το κράτος με τη μορφή ασφάλισης πιστώσεων, άμεσης χρηματοδότησης, εγγύησης ή εγγυήσεις. Από αυτά τα έργα, μόνο 27 αφορούσαν αφρικανικές χώρες, αλλά μαζί αντιπροσώπευαν περίπου το 32% του συνολικού όγκου – περίπου 7,2 δισεκατομμύρια ευρώ.
Μια υποδειγματική περίπτωση είναι το έργο παραγωγής φυσικού αερίου στη Μοζαμβίκη που ανέλαβε η Eni και οδήγησε στην ενοποίηση της πιο πρόσφατης επενδυτικής στρατηγικής της Ιταλίας στην Αφρική. Μεταξύ 2016 και 2021, η Ιταλία εξέδωσε εγγυήσεις αξίας 1,6 δισεκατομμυρίων ευρώ για το έργο.
