Τρίτη 19 Σεπτεμβρίου 2023

Κλιματική κρίση, εξορύξεις υδρογονανθράκων και αυτοδιοικητικές εκλογές

Σε πρόσφατη ανακοίνωσή του ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες υπογράμμισε πως η κλιματική κατάρρευση έχει ήδη ξεκινήσει, προσθέτοντας χαρακτηριστικά πως, «Το κλίμα μας καταρρέει πιο γρήγορα απ' αυτό που θα μπορούσαμε να αντιμετωπίσουμε, με ακραία μετεωρολογικά φαινόμενα τα οποία πλήττουν όλες τις γωνιές του πλανήτη». 

Τα παραπάνω αναφέρει σε ανακοίνωσή της η Πανελλαδική συνέλευση για την προστασία της Ελληνικής Τάφρου και προσθέτει:

Η χώρα μας, φυσικά, δεν θα μπορούσε να μείνει ανεπηρέαστη. Μόνο τους τελευταίους μήνες έχουμε βιώσει καύσωνες και ξηρασίες μεγάλης διάρκειας, τεράστιες δασικές πυρκαγιές και ακραίες βροχοπτώσεις που προκάλεσαν πλημμύρες άνευ προηγουμένου. 

Μπορεί η ηγεσία της χώρας μας να χαρακτηρίζει ως «αναποδιά» τα όσα συμβαίνουν, ωστόσο είναι γεγονότα για τα οποία οι επιστήμονες μας είχαν προειδοποιήσει εδώ και δεκαετίες.*

Απ’ ό,τι φαίνεται, βέβαια, ποτέ δεν πήραμε στα σοβαρά αυτές τις προειδοποιήσεις ή ίσως πιστεύαμε πως για κάποιο λόγο θα είμαστε τυχεροί και δεν θα επηρεαστούμε. Πώς αλλιώς θα μπορούσε να εξηγηθεί το γεγονός πως, οι ίδιοι άνθρωποι που κόπτονται για τις δραματικές επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής, συστήνοντας Υπουργείο Κλιματικής Κρίσης (Σεπτέμβρης 2021) και ψηφίζοντας τον Εθνικό Κλιματικό Νόμο (Ν. 4936/2022), υπογράφουν ταυτόχρονα και συμβάσεις παραχώρησης στεριάς και θάλασσας προκειμένου να προχωρήσουν οι έρευνες για εξόρυξη ορυκτών καυσίμων, η χρήση των οποίων ευθύνεται σε μεγάλο βαθμό για την κρίση που βιώνουμε σήμερα. 

Είναι προφανές πλέον πως η πολιτική ηγεσία της χώρας επικαλείται την κλιματική αλλαγή κατά περίπτωση, κυρίως, όταν θέλει να ρίξει το ανάθεμα για τις καταστροφικές επιπτώσεις από τα καιρικά φαινόμενα, όταν, διαπιστωμένα πλέον, το κράτος είναι υπό διάλυση, με υπηρεσίες υποστελεχωμένες, που αδυνατούν να λειτουργήσουν σωστά, να συντονιστούν, να δράσουν αποτελεσματικά. 

Οι διαπιστώσεις αυτές μπορεί να μας γεμίζουν θλίψη και οργή, συνοδεύονται όμως και από τη συνειδητοποίηση ότι η προστασία της ζωής μας προϋποθέτει την προστασία της φύσης. Μπορεί τα τελευταία χρόνια οι απώλειες σε φυσικό κεφάλαιο να είναι μεγάλες, όμως υπάρχουν ακόμα, απ’ άκρη σ’ άκρη της χώρας, πολύτιμα οικοσυστήματα που πρέπει να διαφυλάξουμε ως κόρη οφθαλμού, μεταξύ των οποίων και πολλά εντός ή σε μικρή απόσταση από το 1/3 σχεδόν της επικράτειας το οποίο έχει παραχωρηθεί για έρευνα και εξόρυξη υδρογονανθράκων. 

Ως πολίτες των τόπων στους οποίους σχεδιάζονται οι εξορύξεις, που στις 8 Οκτωβρίου θα κληθούμε να επιλέξουμε σε ποιους θα αναθέσουμε τη διακυβέρνησή τους, θεωρούμε πως είναι αναγκαίο να γνωρίζουμε τη θέση τους επ’ αυτού. Αναμένουμε λοιπόν από τους συμπολίτες μας σε Ήπειρο, Ιόνιο, Πελοπόννησο και Κρήτη που είναι υποψήφιοι σε αυτές τις εκλογές να μας γνωστοποιήσουν σύντομα και με σαφήνεια, τις απόψεις τους για το πρόγραμμα έρευνας και εξόρυξης υδρογονανθράκων αλλά και για την γενικότερη περιβαλλοντική και κλιματική πολιτική που οραματίζονται να εφαρμόσουν. 

Τέλος, υπό το βάρος των συνεπειών που βιώνουμε από την κλιματική κατάρρευση, περιμένουμε από τα νέα Περιφερειακά και Δημοτικά Συμβούλια να επανεξετάσουν τις αποφάσεις τους, όπου αυτά γνωμοδότησαν θετικά για τις εξορύξεις υδρογονανθράκων, και να τις επικαιροποιήσουν σύμφωνα με τα νέα δεδομένα. 

Σημείωση: 

* Ο ΟΗΕ έχει κατατάξει την Ελλάδα, όπως και ολόκληρη τη Μεσόγειο, μεταξύ των 18 «καυτών» σημείων του πλανήτη τα οποία θα αντιμετωπίσουν τα μεγαλύτερα προβλήματα ως απόρροια της εντεινόμενης κλιματικής αλλαγής. 

Η Ε.Ε. έχει συστήσει ως καλύτερη επιλογή την άμεση ανάληψη δράσης για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, προειδοποιώντας πως όσο μεγαλύτερα είναι τα προβλήματα, τόσο πιο δύσκολη και δαπανηρή θα είναι η λύση τους. 

Αντίστοιχα και η Τράπεζα της Ελλάδος, ήδη από το 2011 σε έκθεσή της, μεταξύ άλλων επισημαίνει πως α) Το οικονομικό κόστος της κλιματικής αλλαγής για τη χώρα μας είναι εξαιρετικά υψηλό και πως η υιοθέτηση πολιτικών προστασίας του κλίματος αποτελεί την οικονομικότερη επιλογή που διαθέτουμε. β) Η εξάρτηση της Ελλάδας από το φυσικό της περιβάλλον είναι εξαιρετικά μεγάλη για να αγνοηθεί ακόμα και σε συνθήκες οικονομικής κρίσης. γ) Η μείωση των εκπομπών και η προσαρμογή της χώρας στις νέες συνθήκες αποτελεί αναγκαιότητα και όχι πολυτέλεια. 

Τέλος, το ότι απειλούνται οι βασικοί πυλώνες της οικονομίας μας είναι καταγεγραμμένο και στην Εθνική Στρατηγική για την Προσαρμογή στην Κλιματική Αλλαγή: «ο τομέας που αναμένεται ότι θα πληγεί περισσότερο από την κλιματική αλλαγή στην Ελλάδα είναι η γεωργία. Ακολουθούν οι επιπτώσεις στον τουρισμό και στα παράκτια συστήματα που θα έχουν μεγάλες συνέπειες για το σύνολο της οικονομίας καθώς και το εισόδημα των νοικοκυριών».