Στο επίκεντρο μπαίνουν οι ευπαθείς ομάδες και βασικά στοιχεία της «εξίσωσης» θα είναι πλέον τα εισοδηματικά και περιουσιακά κριτήρια. Στην «εξίσωση» μπαίνει ένα ακόμη στοιχείο, που κάνει το νέο σύστημα να θυμίζει τον μηχανισμό ενίσχυσης για το πετρέλαιο. Κριτήριο πλέον θα είναι και η γεωγραφική περιοχή του κάθε δικαιούχου, ακόμη και η χρήση ηλεκτρικής ενέργειας για θέρμανση. Το νέο αυτό μοντέλο βρίσκεται στα σκαριά από το ΥΠΕΝ, ωστόσο δεν είναι ακόμη έτοιμο.
Στην ουσία, από τον Ιανουάριο αλλάζουν τα πάντα με τις επιδοτήσεις στο ηλεκτρικό ρεύμα: Δεν θα χορηγούνται όπως σήμερα, χωρίς δηλαδή να εξετάζεται αν αφορούν πρώτη ή δεύτερη κατοικία, θα συνυπολογίζονται καταναλώσεις και δηλωθέντα εισοδήματα - σσ: εδώ υπάρχει ένα θέμα, κατά πόσο αυτά αντανακλούν την πραγματικότητα – καθώς επίσης πόσα μέλη έχει κάθε νοικοκυριό, ενώ καθοριστικό ρόλο θα παίζει και η περιοχή διαμονής. Ακριβώς όπως ισχύει με την θέρμανση, πιθανότατα η χώρα να «σπάσει» σε περιοχές, με διαφορετική επιδότηση για την Μακεδονία και διαφορετική για την Στερεά Ελλάδα ή την Κρήτη.
Στόχος, ειδικά σε μια συγκυρία όπου η κατεύθυνση της Κομισιόν είναι να μπει τέλος στα επιδόματα, να διασφαλιστεί ότι αυτά θα κατευθύνονται σε εκείνους που τα έχουν πραγματικά ανάγκη, όχι όπως σήμερα, όπου παρά την αλλαγή του μοντέλου που ισχύει από πέρυσι, συνεχίζουν και ενισχύονται οριζόντια όλοι, ανεξαρτήτως εισοδήματος.
Κατηγορία «ΚΟΤ Γ»
Εδώ και ένα οκτάμηνο, από το Φεβρουάριο του 2023, η κυβέρνηση έχει εστιάσει την επιδότηση μόνο στις πρώτες 500 κιλοβατώρες τον μήνα, εγκαταλείποντας το μοντέλο ενίσχυσης, ανεξαρτήτως κατανάλωσης, που ακολουθούσε όλους τους προηγούμενους 18 μήνες, και το οποίο είχε στοιχήσει πάνω από 8 δισ. Και πάλι όμως ακριβώς επειδή η συντριπτική πλειοψηφία των καταναλωτών στην Ελλάδα καταναλώνει μηνιαίως κάτω των 500 KWh, ακόμη και σήμερα επιδοτούνται σχεδόν οι πάντες.
Το καθεστώς αυτό αλλάζει σε μερικούς μήνες. Το βάρος πέφτει στους ευπαθείς, για τους οποίους πιθανόν να δημιουργηθεί μια 3η κατηγορία Κοινωνικού Οικιακού Τιμολογίου (ΚΟΤ). Σήμερα υπάρχουν δύο κατηγορίες, η «ΚΟΤ Α» και η «ΚΟΤ Β». Και αν ισχύσει αυτό, τότε οι δικαιούχοι του «ΚΟΤ Γ», ακριβώς όπως ισχύει για τους υφιστάμενους δύο τύπους Κοινωνικού Οικιακού Τιμολογίου, θα καλούνται να υποβάλλουν κάθε χρόνο αίτηση ένταξης στο καθεστώς, με τον υπολογισμό του φόρου εισοδήματος και του ΕΝΦΙΑ, προκειμένου να πιστοποιείται ότι συνεχίζουν να πληρούν τα κριτήρια ένταξης.
Αναφορά στο νέο μοντέλο επιδοτήσεων στο ρεύμα επρόκειτο να κάνει ο πρωθυπουργός στην ΔΕΘ, ωστόσο οι καταστροφές στην Θεσσαλία, ανέτρεψαν τον προγραμματισμό σε όλα τα επίπεδα και πλέον οι ανακοινώσεις θα γίνουν από τον ΥΠΕΝ Θ. Σκυλακάκη, πιθανότατα και μέσα στον Σεπτέμβριο εφόσον ολοκληρωθεί το νέο μοντέλο σε κάθε του πτυχή. Ο ίδιος έχει κατ’ επανάληψη αναφερθεί στο θέμα, λέγοντας ότι μέσα στο φθινόπωρο θα ανακοινωθεί μία δέσμη μέτρων για τα ευάλωτα νοικοκυριά, τους πολύτεκνους και τους κατοίκους σε περιοχές αυξημένων ενεργειακών αναγκών, που αναγκάζονται να ξοδεύουν σημαντικό ποσοστό του εισοδήματός τους για την κάλυψή τους.
Το πολυτεκνικό
Στις ανακοινώσεις θα συμπεριλαμβάνεται και το νέο ειδικό τιμολόγιο για πολύτεκνους στο οποίο είχε αναφερθεί ο κ. Σκυλακάκης κατά τη συζήτηση των προγραμματικών δηλώσεων της κυβέρνησης. Μια νομοθετική πρωτοβουλία, η οποία θα υλοποιηθεί με βάση και τη σχετική απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας.
Έως και το 2018 ίσχυε ειδικό οικιακό τιμολόγιο για οικογένειες πολυτέκνων, με τουλάχιστον τέσσερα παιδιά, για να καταργηθεί όμως με απόφαση του τότε υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Γιώργου Σταθάκη και οι οικογένειες αυτές να ενταχθούν στην ενιαία ρύθμιση των εκπτώσεων για τα ευάλωτα νοικοκυριά. Τον Φεβρουάριο ωστόσο του 2022, η κατάργηση του πολυτεκνικού τιμολογίου «έπεσε» στην Ολομέλεια του ΣτΕ (430/2022). Έτσι, στόχος της κυβέρνησης είναι να επαναφέρει σε ισχύ το εν λόγω μέτρο.
Σύμφωνα με παλαιότερες πληροφορίες, το νέο πολυτεκνικό τιμολόγιο που επεξεργάζεται το ΥΠΕΝ θα προβλέπει εισοδηματικά κριτήρια - τα οποία εκτιμάται ότι θα καλύπτουν την πλειονότητα των νοικοκυριών- αλλά όχι περιουσιακά κριτήρια ακίνητης περιουσία, όπως αυτά που ισχύουν σήμερα στο «ΚΟΤ Β». Είναι το κοινωνικό τιμολόγιο, το οποίο έχει ευρύτερη περίμετρο από το «ΚΟΤ Α», καθώς οι δικαιούχοι είναι οι ωφελούμενοι του Ελάχιστου Εγγυημένου Εισοδήματος (τέως ΚΕΑ) που χορηγείται από τον ΟΠΕΚΑ.
