το πετρελαϊκό καρτέλ αποφάσισε να διατηρήσει αμετάβλητες τις συμφωνηθείσες περικοπές στις ποσοστώσεις παραγωγής έως τα τέλη του 2024 με τη Σαουδική Αραβία να προχωρά σε πρόσθετες εθελοντικές περικοπές κατά 1 εκατομμύριο βαρέλια την ημέρα σε μια προσπάθεια να στηρίξει τις τιμές.
Ο υπουργός Ενέργειας του βασιλείου Πρίγκιπας Αμπντουλαζίζ μπιν Σαλμάν, ο de facto ηγέτης του ΟΠΕΚ, έκανε την κίνηση αυτή στο πλαίσιο μιας συμφωνίας, κατά την οποία πολλά ασθενέστερα αφρικανικά μέλη θα έχουν μειωμένες ποσοστώσεις από το επόμενο έτος .
Παράλληλα, ετέθη το θέμα περιορισμού της παραγωγής και από τη Ρωσία, που είναι ο δεύτερος μεγαλύτερος εξαγωγέας πετρελαίου στον κόσμο, ωστόσο αυτό το ενδεχόμενο υπόκειται σε επανεξέταση.
Η Σαουδική Αραβία ηγείται μιας προσπάθειας να στηριχθούν οι τιμές του πετρελαίου, οι οποίες κινούνται πτωτικά τους τελευταίους 10 μήνες, παρά τις παρεμβάσεις του ΟΠΕΚ στην παραγωγή. Υπενθυμίζεται ότι τον περασμένο Απρίλιο ο οργανισμός πετρελαιοπαραγωγών χωρών αποφάσισε αιφνιδιαστικά να μειώσει την παραγωγή του. Αυτό είχε ως αποτελέσμα αρχικά να ανέβουν οι τιμές στα 90 δολάρια ανά βαρέλι. Ωστόσο, η άνοδος διήρκησε λίγο και μετά ακολούθησε νέα πτώση που έφερε τις τιμές και πάλι κοντά στα 70 δολάρια το βαρέλι.
Το σαουδαραβικό γλειφιτζούρι
Ο πρίγκιπας Αμπντουλαζίζ αποκάλυψε ότι οι εθελοντικές περικοπές θα ισχύσουν από τον Ιούλιο και μάλιστα περιέγραψε την απόφαση της χώρας του ως το «σαουδαραβικό γλειφιτζούρι»:
«Βάζουμε τη γαρνιτούρα στο γλυκό με αυτό που κάναμε», είπε ο υπουργός. «Θα κάνουμε ό,τι είναι απαραίτητο για να φέρουμε σταθερότητα σε αυτή την αγορά».
Οι εκτιμήσεις του ΔΝΤ
Σημειώνεται ότι σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου το Ριάντ χρειάζεται τιμές κοντά στα 80 δολ. ανά βαρέλι προκειμένου να εξισορροπήσει τον προϋπολογισμό του και να χρηματοδοτήσει ορισμένα projects, τα οποία ο πρίγκιπας διάδοχος Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν ελπίζει ότι μπορούν να μεταμορφώσουν την οικονομία του.
Οι στόχοι συλλογικής παραγωγής του ομίλου ΟΠΕΚ+ προσαρμόστηκαν στα 40,5 εκατομμύρια βαρέλια την ημέρα για τη διάρκεια του 2024, επισημοποιώντας και επεκτείνοντας τις εθελοντικές περικοπές που ανακοινώθηκαν τον Απρίλιο σε επίπεδο ομίλου.
Αλλά η κατανομή των περικοπών ήταν αμφιλεγόμενη, με πολλά αφρικανικά μέλη να αντιστέκονται αρχικά στις προσπάθειες αναθεώρησης των λεγόμενων βασικών γραμμών παραγωγής τους, οι οποίες υποτίθεται ότι αντικατοπτρίζουν τη μέγιστη παραγωγική τους ικανότητα και χρησιμοποιούνται για τον υπολογισμό του μεγέθους των περικοπών που πρέπει να κάνουν.
Τα ασθενέστερα μέλη του ΟΠΕΚ, συμπεριλαμβανομένης της Νιγηρίας και της Αγκόλας, είχαν ήδη παλέψει να πετύχουν τους υπάρχοντες στόχους παραγωγής μετά από χρόνια υποεπενδύσεων και ήταν απρόθυμοι να προβούν σε βαθύτερες περικοπές.
Ωστόσο, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα πιέζουν για υψηλότερη βάση παραγωγής, αντανακλώντας τις επενδύσεις στη βιομηχανία τους.
Το μεγάλο διακύβευμα
Τομεγάλο διακύβευμα για τον ΟΠΕΚ+ είναι μια μάχη για την εξισορρόπηση αντίρροπων δυνάμεων όπως η προοπτική στενότερης προσφοράς το δεύτερο εξάμηνο του έτους, οι τρέχουσες μακροοικονομικές και πληθωριστικές ανησυχίες, η πορεία της ζήτησης αλλά και η διπλωματία μεταξύ των μελών.
Στα τέλη Μαΐου ο υπουργός Πετρελαίου της Σαουδικής Αραβίας πρίγκιπας Αμπντουλαζίζ μπιν Σαλμάν προειδοποίησε τους κερδοσκόπους της αγοράς πετρελαίου να «προσέξουν», προειδοποιώντας όσους σορτάρουν με τις τιμές του μαύρου χρυσού.
Μένει να δούμε αν η μείωση της παραγωγής το 2024 θα προσφέρει μακροπρόθεσμη υποστήριξη στις τρέχουσες τιμές μελλοντικής εκπλήρωσης του πετρελαίου όταν οι αγορές ανοίξουν τη Δευτέρα, μετά από μήνες πίεσης από την παγκόσμια χρηματοπιστωτική αναταραχή από την αρχή του έτους.
Η απείθαρχη Ρωσία
Η Σαουδική Αραβία, αλλά και ο ΟΠΕΚ εν γένει, έχει κατηγορηθεί ανοικτά από το Δύση ότι διάκειται φιλικά απέναντι στη Ρωσία, παρά την εισβολή στην Ουκρανία και τις διεθνείς κυρώσεις που έχουν επιβληθεί από μεγάλη μερίδα των χωρών του κόσμου.
Σε μια προσπάθεια να αποκρούσει τις κατηγορίες ότι δεν συμμορφώνεται με τις αποφάσεις του ΟΠΕΚ, η Μόσχα διεμήνυσε ότι θα παρατείνει την μείωση της παραγωγής πετρελαίου κατά 500.000 βαρέλια ημερησίως μέχρι τα τέλη Δεκεμβρίου του 2024. Αυτό δήλωσε την Κυριακή ο Ρώσος αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Αλεξάντερ Νόβακ.
«Αυτή η εθελοντική μείωση θα είναι από το απαιτούμενο επίπεδο παραγωγής, όπως συμφωνήθηκε στην τριακοστή πέμπτη συνάντηση υπουργών του ΟΠΕΚ +, που ολοκληρώθηκε στις 4 Ιουνίου 2023», πρόσθεσε ο Νόβακ.
Μέχρι στιγμής δεν είναι σαφές αν η Μόσχα έχει συμμορφωθεί με τις προηγούμενες περικοπές που είχε ανακοινώσει ο ΟΠΕΚ+ φέτος. Σύμφωνα με την Capital Economics, πάντως, τα δεδομένα παρακολούθησης πετρελαιοφόρων υποδηλώνουν ότι η Ρωσία παραβιάζει αυτές τις συμφωνίες.
Οι ροές ρωσικού αργού προς τις διεθνείς αγορές εξακολουθούν να κινούνται σε υψηλά επίπεδα , παρά τις δεσμεύσεις της Μόσχας ότι ως το τέλος του 2023 σκοπεύει να διατηρεί την πετρελαϊκή παραγωγή χαμηλότερα κατά 500.000 βαρέλια ημερησίως, στο πλαίσιο των κινήσεων του ΟΠΕΚ+ για στήριξη των τιμών.
Ο ΟΠΕΚ+ αντλεί περίπου το 40% του παγκόσμιου αργού, πράγμα που σημαίνει ότι οι αποφάσεις πολιτικής του μπορούν να έχουν σημαντικό αντίκτυπο στις τιμές του πετρελαίου.
Ο ΟΠΕΚ+ έχει ήδη εφαρμόσει μια μείωση κατά 2 εκατομμύρια bpd που συμφωνήθηκε πέρυσι και αντιστοιχεί στο 2% της παγκόσμιας ζήτησης.
Αντιπαράθεση με τη Δύση
Τα δυτικά κράτη έχουν κατηγορήσει τον ΟΠΕΚ ότι χειραγωγεί τις τιμές του πετρελαίου και υπονομεύει την παγκόσμια οικονομία μέσω του υψηλού ενεργειακού κόστους. Η Δύση έχει επίσης κατηγορήσει τον ΟΠΕΚ ότι συντάσσεται με τη Ρωσία παρά τις δυτικές κυρώσεις για την εισβολή της Μόσχας στην Ουκρανία.
Από την πλευρά του, ο ΟΠΕΚ απαντά ότι αυτό που οδήγησε σε έκρηξη του πληθωρισμού είναι το «μαζικό τύπωμα χρήματος από τη Δύση κατά την τελευταία δεκαετία», αναγκάζοντας τα πετρελαιοπαραγωγά κράτη να δράσουν για να διατηρήσουν την αξία του κύριου εξαγωγικού τους προϊόντος.
Το ανακοινωθέν
«Υπό το πρίσμα της συνεχιζόμενης δέσμευσης των συμμετεχουσών χωρών του ΟΠΕΚ και των μη συμμετεχουσών χωρών του ΟΠΕΚ στη Διακήρυξη Συνεργασίας (ΔΣ) να επιτύχουν και να διατηρήσουν μια σταθερή αγορά πετρελαίου και να παράσχουν μακροπρόθεσμη καθοδήγηση για την αγορά, και σύμφωνα με την επιτυχή προσέγγιση της προφύλαξης, της προληπτικής δράσης και της πρόληψης, η οποία έχει υιοθετηθεί σταθερά από τις συμμετέχουσες χώρες του ΟΠΕΚ και των μη συμμετεχουσών χωρών του ΟΠΕΚ στη Διακήρυξη Συνεργασίας, οι συμμετέχουσες χώρες αποφάσισαν:
Να επαναβεβαιώσουν το πλαίσιο της Διακήρυξης Συνεργασίας, που υπεγράφη στις 10 Δεκεμβρίου 2016 και εγκρίθηκε περαιτέρω σε επόμενες συνεδριάσεις, καθώς και τον Χάρτη Συνεργασίας, που υπεγράφη στις 2 Ιουλίου 2019.
Να προσαρμόσουν το επίπεδο της συνολικής παραγωγής αργού πετρελαίου για τις συμμετέχουσες χώρες του ΟΠΕΚ και τις μη συμμετέχουσες χώρες του ΟΠΕΚ στη ΔΣ σε 40,46 mb/d, [εκατομμύρια βαρέλια/ημέρα] αρχής γενομένης από την 1η Ιανουαρίου 2024 έως τις 31 Δεκεμβρίου 2024, το οποίο θα κατανεμηθεί σύμφωνα με τον συνημμένο πίνακα.
Επαναβεβαιώνουν και επεκτείνουν την εντολή της Κοινής Υπουργικής Επιτροπής Παρακολούθησης (ΚΥΕΠ) και των μελών της, να εξετάζει εκ του σύνεγγυς τις συνθήκες της παγκόσμιας αγοράς πετρελαίου, τα επίπεδα παραγωγής πετρελαίου και το επίπεδο συμμόρφωσης με την ΚΥΕΠ και την παρούσα δήλωση, με τη βοήθεια της Κοινής Τεχνικής Επιτροπής (ΚΤΕ) και της Γραμματείας του ΟΠΕΚ. Η ΚΥΕΠ θα πραγματοποιείται κάθε δύο μήνες.
Να πραγματοποιείται η υπουργική σύνοδος του ΟΠΕΚ και των χωρών εκτός ΟΠΕΚ (ONOMM) κάθε έξι μήνες σύμφωνα με τη συνήθη προγραμματισμένη διάσκεψη του ΟΠΕΚ.
Να χορηγεί στην ΚΟΜΣ την εξουσία να πραγματοποιεί πρόσθετες συνεδριάσεις ή να ζητά υπουργική σύνοδο ΟΠΕΚ και μη ΟΠΕΚ ανά πάσα στιγμή για την αντιμετώπιση των εξελίξεων στην αγορά, όποτε αυτό κρίνεται αναγκαίο.
Επαναβεβαιώνει ότι η συµµόρφωση του ∆ΟΚ πρέπει να παρακολουθείται λαµβάνοντας υπόψη την παραγωγή αργού πετρελαίου, µε βάση τις πληροφορίες από δευτερογενείς πηγές και σύµφωνα µε τη µεθοδολογία που εφαρµόζεται για τις χώρες µέλη του ΟΠΕΚ.
Επαναλαµβάνουν την κρίσιµη σηµασία της τήρησης της πλήρους συµµόρφωσης και προσυπογράφουν την έννοια της αποζηµίωσης από τις χώρες που παράγουν πάνω από το απαιτούµενο επίπεδο παραγωγής σύµφωνα µε τον επισυναπτόµενο πίνακα, επιπλέον των ήδη αποφασισµένων επιπέδων παραγωγής τους.
Να πραγματοποιηθεί η 36η Υπουργική Σύνοδος του ΟΠΕΚ και των μη ΟΠΕΚ την Κυριακή 26 Νοεμβρίου 2023 στη Βιέννη.»
