Πρόκειται για δυο μηχανισμούς που εξασφαλίζουν 2,9 δις ευρώ για την ισπανική και 1,4 δισ. ευρώ για την τσεχική βιομηχανία. Οι καθυστερήσεις του ελληνικού υπουργείου, σημαίνουν για τις εγχώριες βιομηχανίες Υψηλής και Μέσης Τάσης, επιπλέον επιβάρυνση της τάξης 100 εκατ. ευρώ μόνον για το 2021.
Και όλα αυτά σε μία περίοδο οξείας ενεργειακής κρίσης, με τις τιμές του ηλεκτρισμού και του φυσικού αερίου να έχουν εκτιναχθεί στα ύψη και το ενεργειακό κόστος να έχει φθάσει σε επίπεδα που απειλεί τη βιωσιμότητα των επιχειρήσεων, με αρκετές εταιρίες όπως κατέστη σαφές στην πρόσφατη σύσκεψη στο υπουργείο Ανάπτυξης, να δηλώνουν ότι εξετάζουν το ενδεχόμενο να αναστείλουν δραστηριότητες λόγω του υψηλού κόστους.
Η εισβολή αύξησε τις ανάγκες
Ας σημειωθεί ότι η ισχύς του παλαιού μηχανισμού έληξε στο τέλος του 2020 μετά την απόφαση της Κομισιόν να εκδώσει νέες κατευθυντήριες γραμμές για την αντιστάθμιση του έμμεσου κόστους των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα για τους επιλέξιμους βιομηχανικούς κλάδους. Το νέο πλαίσιο ανακοινώθηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή στις 21 Σεπτεμβρίου 2020 με έναρξη της εφαρμογής από την 1η Ιανουαρίου 2021. Σύμφωνα με τις Κατευθυντήριες Γραμμές το νέο καθεστώς θα ισχύει ως τις 31 Δεκεμβρίου 2030.
Κάθε χώρα- μέλος θα πρέπει να προκοινοποιήσει στην Επιτροπή (και να λάβει έγκριση) τον νέο μηχανισμό, που σκοπεύει να εφαρμόσει, κάτι που το ΥΠΕΝ δεν έχει υλοποιήσει ακόμα, παρότι οι τιμές του CO2 ανέβηκαν αλματωδώς το 2021, όπως βέβαια και οι τιμές χονδρικής ηλεκτρισμού, οι οποίες ειδικά μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία κινούνται γύρω στα 300 ευρώ/MWh.
Η καθυστέρηση του ΥΠΕΝ, ειδικά την περίοδο αυτή, δίνει ένα ισχυρό πλήγμα στις ενεργοβόρες βιομηχανικές επιχειρήσεις της χώρας μας, κυρίως στου τομείς των μετάλλων, του χαρτιού, των αερίων, του πετρελαίου κλπ , που βρίσκονται εκτεθειμένες στον ανταγωνισμό, χωρίς μέχρι στιγμής να μπορούν να εκμεταλλευτούν τις δυνατότητες που δίνει η ευρωπαϊκή νομοθεσία για την αντιστάθμιση του κόστους ρύπων.
Μέχρι 75% των δαπανών οι αποζημιώσεις
Το πρόγραμμα, που ενέκρινε η DG Comp για την Τσεχία, συνολικού εκτιμώμενου προϋπολογισμού 1,4 δισ. ευρώ, θα καλύψει μέρος των υψηλότερων τιμών ηλεκτρικής ενέργειας που προκύπτουν από την επίδραση των τιμών του CO2 στο κόστος παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας (το λεγόμενο «έμμεσο κόστος εκπομπών»), κατά την χρονική περίοδο 2021 και 2030 Το μέτρο στήριξης, το οποίο κρίθηκε συμβατό με τους Κανονισμούς για τις Κρατικές Ενισχύσεις στοχεύει στη μείωση του κινδύνου «διαρροής άνθρακα» (carbon leakage), στο φαινόμενο δηλαδή που οι εταιρείες μεταφέρουν την παραγωγή τους σε χώρες εκτός ΕΕ με λιγότερο αυστηρές πολιτικές για το Κλίμα.
Η αποζημίωση θα χορηγηθεί σε επιλέξιμες εταιρείες μέσω μερικής επιστροφής των έμμεσων δαπανών για το CO2, που πραγματοποιήθηκαν το προηγούμενο έτος, με την τελική πληρωμή, δηλαδή για το κόστος ρύπων του 2020, να καταβάλλεται το 2021.
Το μέγιστο ποσό ενίσχυσης θα ισούται με το 75 % των έμμεσων δαπανών εκπομπών που πραγματοποιήθηκαν. Το ποσό της ενίσχυσης υπολογίζεται με βάση τους δείκτες αναφοράς για την απόδοση της κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας, οι οποίοι διασφαλίζουν ότι οι δικαιούχοι ενθαρρύνονται να εξοικονομούν ενέργεια.
Οι προϋποθέσεις για την αποζημίωση
Για να πληρούν τις προϋποθέσεις για αποζημίωση, οι εταιρείες θα πρέπει είτε (i) να εφαρμόσουν ορισμένες συστάσεις ενεργειακού ελέγχου ή (ii) να καλύπτουν τουλάχιστον το 30% της κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας με πηγές χωρίς άνθρακα (μέσω επιτόπιων εγκαταστάσεων παραγωγής ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, συμφωνίες αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας από ΑΠΕ (τα γνωστά πράσινα PPAs, για τα οποία το ΥΠΕΝ επίσης μελετά εδώ και μήνες έναν μηχανισμό στήριξης που δεν έχει υποβάλει ακόμη στην Κομισιόν), ή εγγυήσεις προέλευσης.
Ανάλογος είναι και ο μηχανισμός που εγκρίθηκε για την Ισπανία, εκτιμώμενου προϋπολογισμού 2,9 δισ. ευρώ. Όπως ανακοίνωσε η Κομισιόν, η αποζημίωση θα χορηγηθεί σε επιλέξιμες εταιρείες μέσω μερικής επιστροφής των έμμεσων δαπανών εκπομπών που πραγματοποιήθηκαν το προηγούμενο έτος, με την τελική πληρωμή να καταβάλλεται το 2031.
Το μέγιστο ποσό ενίσχυσης θα ισούται γενικά με το 75% των έμμεσων δαπανών εκπομπών που πραγματοποιήθηκαν. Ωστόσο, σε ορισμένες περιπτώσεις, το μέγιστο ποσό ενίσχυσης μπορεί να είναι υψηλότερο για να περιοριστεί το υπόλοιπο έμμεσο κόστος εκπομπών στο 1,5 % της ακαθάριστης προστιθέμενης αξίας της εταιρείας.
Εξοικονόμηση και καθαρή ενέργεια
Το ποσό της ενίσχυσης υπολογίζεται με βάση τους δείκτες αναφοράς για την απόδοση τηςκατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας, οι οποίοι διασφαλίζουν ότι οι δικαιούχοι ενθαρρύνονται να εξοικονομούν ενέργεια. Για να πληρούν τις προϋποθέσεις για αποζημίωση, οι εταιρείες θα πρέπει είτε να εφαρμόσουν ορισμένες συστάσεις ενεργειακού ελέγχου, είτε να καλύπτουν τουλάχιστον το 30% της κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας με πηγές χωρίς άνθρακα (μέσω εγκαταστάσεων παραγωγής ανανεώσιμων πηγών ενέργειας επί τόπου, συμφωνιών αγοράς ενέργειας χωρίς άνθρακα ή εγγυήσεων προέλευσης), ή να επενδύσουν τουλάχιστον το 50 % του ποσού της ενίσχυσης σε έργα που οδηγούν σε ουσιαστική μείωση των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου της εγκατάστασής τους. Οι δικαιούχοι θα πρέπει να συμμορφωθούν με μία από αυτές τις υποχρεώσεις εντός τριών ετών από τη χορήγηση της ενίσχυσης.
www.worldenergynews.gr
