Ο Αμερικανός Υφυπουργός Εξωτερικών προέβη σε μια σημαντική αναφορά, που χρήζει ιδιαίτερης ανάλυσης: «Νομίζω ότι είναι καλό να δούμε την Ανατολική Μεσόγειο ως μεθόριο (frontier)… Μία πολύ ευάλωτη μεθόριο».
«Η Ελλάδα και η Κύπρος παίζουν πολύ σημαντικό ρόλο στη στρατηγική μας στην Ανατολική Μεσόγειο. Θα αρχίσουμε μέσα στο φθινόπωρο έναν στρατηγικό διάλογο με την Ελλάδα, ενώ θα ταξιδέψω στην Κύπρο σε λίγες μέρες», ανέφερε μόλις πριν από 72 ώρες ο Αμερικανός Υφυπουργός Εξωτερικών, Γουές Μίτσελ, προσθέτοντας ότι: «Θέλουμε να έχουμε μεγαλύτερη παρουσία στο νησί, όχι μόνο σε διακρατικό επίπεδο, αλλά και στον διάλογο του τριμερούς άξονα Ελλάδας-Κύπρου-Ισραήλ».
Ο κ. Μίτσελ θα βρίσκεται στην Κύπρο την 1η Νοεμβρίου και η παρουσία του θα έχει συμβολικό αλλά και ουσιαστικό χαρακτήρα, καθώς θα υπάρξουν ανακοινώσεις. Παράλληλα, θα στρώσει το χαλί της επίσκεψης Χριστοδουλίδη στις ΗΠΑ, στις 9 Νοεμβρίου.
Οι Αμερικανοί έχουν δημόσια εκφραστεί υποστηρικτικά στις τριμερείς συνεργασίες της Ελλάδας και της Κύπρου με το Ισραήλ, την Αίγυπτο και άλλες χώρες της περιοχής και ταυτόχρονα φαίνεται ότι πλησιάζει η στιγμή της επισημοποίησης της αναβαθμισμένης αμυντικής σχέσης ΗΠΑ - Κύπρου.
Οι αποδείξεις
Οι προθέσεις των Αμερικανών να έχουν πιο ενεργό ρόλο στα ενεργειακά σχέδια των τριών χωρών, γεγονός που, ουσιαστικά, θα αλλάξει τους όρους του παιχνιδιού στην Ανατολική Μεσόγειο, με αντίκτυπο και στα εθνικά ζητήματα, έγιναν φανερές, σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες, στην κρίσιμη τριμερή στο Ισραήλ, στη συνάντηση του Υπουργού Εξωτερικών Νίκου Χριστοδουλίδη, του τέως, πλέον, Υπουργού Εξωτερικών της Ελλάδας, Νίκου Κοτζιά, και του Βενιαμίν Νετανιάχου.
Η Άγκυρα, μάλιστα, εκείνη την ημέρα πήρε ένα σαφές μήνυμα από τον Πρόεδρο του Ισραήλ, πως «όλες οι χώρες πρέπει να σέβονται τα χωρικά ύδατα, τα διεθνώς αναγνωρισμένα χωρικά ύδατα. Αυτό είναι κάτι σημαντικό για όλους μας».
Η δεύτερη ένδειξη για την επέκταση της τριμερούς συνεργασίας Ελλάδας - Κύπρου - Ισραήλ και με τις Ηνωμένες Πολιτείες δόθηκε κατά τις επαφές του Υπουργού Άμυνας της Ελλάδας, Πάνου Καμμένου, με τον Αμερικανό ομόλογό του Τζέιμς Μάτις στο Πεντάγωνο, και τον αναπληρωτή Υπουργό Εξωτερικών, Τζον Σάλιβαν, στο Στέιτ Ντιπάρτμεντ, στο πρόσφατο ταξίδι του στις ΗΠΑ.
Μάλιστα, σε ερώτημα αν συζητήθηκαν τα θέματα που αφορούν την κυπριακή ΑΟΖ, ο Έλληνας Υπουργός είπε ότι «προχωράμε σε συνεργασία για την επέκταση της τριμερούς συμφωνίας Ελλάδας - Κύπρου - Ισραήλ και με τις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής. Νομίζω ότι είναι σαφές αυτό που είπα».
Αρχή με Μίτσελ, σοβαρές ανακοινώσεις με Πομπέο
Άλλη σαφέστατη ένδειξη ήταν οι αναφορές Μίτσελ για τα «θέλω» των ΗΠΑ σε σχέση με την τριμερή συνεργασία Ισραήλ - Κύπρου - Ελλάδας σε ημερίδα της δεξαμενής σκέψης της Ουάσιγκτον, Atlantic Council, με θέμα «Προωθώντας τα όρια της Ελευθερίας: Διαγράφοντας τη Γκρίζα Ζώνη», όπου ανέπτυξε την αμερικανική πολιτική στην Ευρώπη και την Ανατολική Μεσόγειο.
Η επίσκεψη Μίτσελ θα συμπέσει με τις προετοιμασίες για τις γεωτρήσεις της Exxon Mobil στην κυπριακή ΑΟΖ, με τις πληροφορίες που έρχονται από τις ΗΠΑ να αναφέρουν ότι η αμερικανική Κυβέρνηση είναι αποφασισμένη να προστατεύσει τα οικονομικά συμφέροντά της στο Οικόπεδο 6. Στις συζητήσεις, που θα έχει στη Λευκωσία, αναμένεται να κλειδώσει το είδος εμπλοκής των Ηνωμένων Πολιτειών στον τριμερή σχηματισμό.
Ο κ. Μίτσελ, μάλιστα, προέβη σε μιαν αναφορά, που χρήζει ιδιαίτερης ανάλυσης: «Νομίζω ότι είναι καλό να δούμε την Ανατολική Μεσόγειο ως μεθόριο (frontier)… Μία πολύ ευάλωτη μεθόριο». Μεθόριος σημαίνει το έδαφος που βρίσκεται στα σύνορα ανάμεσα σε δύο περιοχές. Ουσιαστικά, αποτελεί τη διαχωριστική γραμμή ανάμεσα σε δύο περιοχές.
Οι αμερικανοτουρκικές σχέσεις
Η απελευθέρωση του Πάστορα Μπράνσον, σίγουρα έβαλε τις βάσεις, ώστε να ξαναμπούν σε ράγες συνεργασίας οι σχέσεις των Αμερικανών με την Τουρκία. Ωστόσο, η Άγκυρα έχει ακόμη δρόμο να διανύσει για να ξαναγίνει στρατηγικός εταίρος των ΗΠΑ, καθώς υπάρχουν σοβαρά αγκάθια, όπως η αγορά των ρωσικών S-400.
Η Τουρκία προσπάθησε να κινηθεί στο διεθνές σύστημα χωρίς να έχει απαραιτήτως και τις καλύτερες σχέσεις με τις ΗΠΑ, ερχόμενη σε κόντρα με την Ουάσιγκτον σε θέματα που αφορούν τη Συρία και το Ισραήλ, ενώ… τέντωσε τα νεύρα όλων στο αμερικανικό Πεντάγωνο με την πρόθεσή της να αποκτήσει το σύστημα S-400 από τη Ρωσία.
Η ενεργειακή εξάρτηση της Τουρκίας από τη Ρωσία φαίνεται δεδομένη και ισχυρή για το μέλλον. Για πολλούς, αυτή η σχέση αποτελεί μια ευκαιρία, καθώς δίνει στη χώρα μας τη δυνατότητα να κτίσει την ενεργειακή της στρατηγική γύρω από τη σύμπλευση των ενεργειακών συμφερόντων ΗΠΑ, ΕΕ, Ελλάδας και Ισραήλ, με την ανάδειξή της ως σταθερού ενεργειακού εταίρου.
(του Σωτήρη Παπαδόπουλου, Η Σημερινή)
