Ολοκληρώθηκαν τις πρώτες πρωινές ώρες οι εργασίες της πρώτης ημέρας της Συνόδου Κορυφής που διεξάγεται στις Βρυξέλλες, με βασικό θέμα στην ατζέντα, την αντιμετώπιση του ενεργειακού κόστους.
"H EE κατέληξε σε συμφωνία για την ενέργεια. Επικρατεί η ενότητα και η αλληλεγγύη. Συμφωνήσαμε να εργαστούμε για μέτρα περιορισμού των τιμών της ενέργειας για νοικοκυριά και επιχειρήσεις", ανέφερε πριν από λίγο σε μήνυμά του στο Twitter ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ.
«Ισχυρή βούληση» και «ενωμένη προσέγγιση» βλέπει η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν και Σαρλ Μισέλ μετά την συμφωνία στη Σύνοδο Κορυφής να επιδιωχθεί μείωση των τιμών της ενέργειας.
"Υπήρχε ισχυρή βούληση" για την επίτευξη συμφωνίας προκειμένου να μειωθούν οι τιμές της ενέργειας, τόνισε η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν μετά την ολοκλήρωση της πρώτης ημέρας της Συνόδου Κορυφής, σημειώνοντας ότι από τη μια, "διαφορετικά κράτη-μέλη έχουν διαφορετικές προτεραιότητες", όμως από την άλλη έγιναν σημαντικά βήματα, σύμφωνα με το ρεπορτάζ ττης ΕΡΤ.
Ερωτηθείσα γιατί χρειάστηκαν τόσες ώρες για να υπάρξει συμφωνία και εάν θα μπορούσαν να κατηγορηθούν κράτη μέλη, πως δίνουν έμφαση στα δικά τους συμφέροντα την ώρα που η ΕΕ αντιμετωπίζει ενεργειακή κρίση, η κυρία φον ντερ Λάιεν απάντησε ότι έγιναν "πολύ έντονες, αλλά εποικοδομητικέςσυζητήσεις και υπήρχε ισχυρή βούληση —το νιώσαμε στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο— να φτάσουμε σε κοινό συμπέρασμα".
Όσον αφορά στο τι συμφώνησαν οι 27, υπογράμμισε ότι "η κοινή αγορά είναι μεγάλο βήμα μπροστά, όπως και οι κανόνες κοινής χρήσης του φυσικού αερίου, οι συμφωνίες αλληλεγγύης και οι κανόνες που πρέπει να ακολουθηθούν σε περίπτωση σοβαρής διακοπής. Είναι το ζήτημα των υπερβολικών τιμών και πώς θα τις περιορίσουμε. Υπάρχουν δύο διαφορετικά μοντέλα στο τραπέζι πάνω στα οποία θα εργαστούμε. Το ένα στο επίπεδο του TTF, το άλλο αφορά στο φυσικό αέριο που χρησιμοποιείται για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας".
Ταυτόχρονα, είναι "κορυφαίο" το "μεγάλο ζήτημα της επένδυσης στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις και στην ευρωπαϊκή βιομηχανία σε όλη την Ευρώπη, να τις προετοιμάσουμε για το μέλλον, να τις βοηθήσουμε να ξεπεράσουν το δύσκολο διάστημα των υψηλών τιμών ενέργειας, να μπορέσουν να προχωρήσουν και να εκσυγχρονιστούν", πρόσθεσε η η πρόεδρος της Κομισιόν.
Ο Σαρλ Μισέλ
Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ τόνισε ότι "πρόκειται για εξαιρετικά σοβαρό ζήτημα, δύσκολο ζήτημα, περίπλοκο ζήτημα. Είμαστε όλοι ξεκάθαροι, αυτό που αποφασίσαμε είναι το πολύ ισχυρό πλαίσιο που θα διαδραματίσει θεμελιώδη ρόλο για να επιτύχουμε τον στόχο για τον οποίο είμαστε αποφασισμένοι".
"Γνωρίζαμε ότι θα ήταν ένα δύσκολο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο. Το γεγονός ότι καταφέραμε να έχουμε συμφωνία μόλις σε μερικές ώρες κατά την γνώμη μου είναι πολύ ισχυρή ένδειξη ενωμένης προσέγγισης και αποφασιστικότητας να ενεργήσουμε μαζί, με ευρωπαϊκό τρόπο" πρόσθεσε.
Παράλληλα Εμανουέλ Μακρόν και Όλαφ Σολτς δείχνουν διάθεση κατευνασμού των εντάσεων για την ενεργειακή κρίση μεταξύ της Γαλλίας και της Γερμανίας που ήρθαν στο φως στις Βρυξέλλες
Το tweet με το περιεχόμενο της συμφωνίας
Τα μεσάνυχτα ολοκληρώθηκε το δείπνο και η συζήτηση επικεντρώθηκε στην συνέχεια στην ενέργεια και την οικονομία, ζητήματα αλληλένδετα.
Όλες οι χώρες αποδέχτηκαν το σχέδιο συμπερασμάτων της Συνόδου Κορυφής του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, εκτός από τη Γερμανία και την Ιταλία, που θέλησαν επιπλέον προσθήκες, σύμφωνα με αξιωματούχο της Ευρωπαϊκής Ενωσης
Σύμφωνα με το tweet του αξιωματούχου Barend Leyts τα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου έχουν ως εξης:
Η Ευρωπαϊκή Ένωση στα πλαίσια της "επιστράτευσης" από της πλευράς της Ρωσίας του φυσικού αερίου θα παραμείνει ενωμένη με στόχο να προστατεύσει τους πολίτες και τα νοικοκυριά και να πάρει τα αναγκαία μέτρα υπό την μορφή του επείγοντος.
Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο συμφώνησε λόγω της κρίσης να μειώσει την ζήτηση, να εξασφαλίσει την επάρκεια της προσφοράς , να αποφύγει τα ελλείμματα καυσίμου και να μειώσει τις ενεργειακές τιμές για νοικοκυριά και επιχειρήσεις. Πρέπει να εντατικοποιηθούν οι προσπάθειες, ώστε η ακεραιότητα της εσωτερικής αγοράς να εξασφαλιστεί.
Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο ζητά να ληφθούν συγκεκριμές αποφάσεις σε πρόσθετα μέτρα, αφού αξιολογηθούν οι επιπτώσεις της προτάσεων της Κομισιόν στα υπάρχοντα μακροχόνια συμβόλαια και ληφθούν υπόψιν οι συνθήκες που επικρατούν για τα κράτη - μέλη σε εθνικό επίπεδο και σε σχέση με το διαφορετικό ενεργειακό μείγμα που χρησιμοποιούν:
α) Οι εθελοντικές συνδυασμένες προμήθειες φυσικού αερίου εκτος από το 15% που αφορά την αποθεματοποίηση με βάση τις εθνικές ανάγκες θα συνδυαστούν με την επιτάχυνση των διαπραγματεύσεων για την εύρεση αξιόπιστων εταίρων - προμηθευτών αμοιβαίου οφέλους με την πλήρη αξιοποίηση της ευρωπαϊκής ενεργειακής πλατφόρμας, που είναι επίσης ανοιχτή στα δυτικά Βαλκάνια και σε τρία συνδεόμενα μέλη της ανατολικής Ευρώπης.
β) Νέο δείκτη benchmark στις αρχές του 2023 που θα απεικονίζει με μεγαλύτερη ακρίβεια τα δεδομένα της ενεργειακής αγοράς στην Ευρώπη
γ)Έναν προσωρινό δυναμικό διάδρομο τιμών των συναλλαγών του φυσικού αερίου που θα περιορίσει τις ακραίες διακυμάνσεις τιμών, λαμβάνοντας υπόψη τα περιθώρια ασφαλείας σύμφωνα με το άρθρο 23(2) από το draft του Ρυθμιστικού Συμβουλίου που προτάθηκε στις 18 Οκτωβρίου του 2022.
δ) Έναν βραχυπρόθεσμο μηχανισμό συγκράτησης των τιμών του φυσικού αερίου για την χρήση των ηλεκτροπαραγωγών, που θα περιέχει μια ανάλυση κόστους - οφέλους και δεν θα επιτρέπει να αυξηθεί η κατανάλωση και χρήση φυσικού αερίου, προσδιορίζοντας τις χρηματοοικονομικές επιπτώσεις και αυτές της διανομής καθώς και αυτές πέρα από τα ευρωπαϊκά σύνορα.
ε) Βελτιώσεις στην λειτουργία των ενεργειακών αγορών για να αυξηθεί η διαφάνεια, να περιοριστεί το πρόβλημα ρευστότητας και να εξουδετερωθούν παράγοντες που αυξάνουν τις διακυμάνσεις των τιμών του αερίου, εξασφαλίζοντας παράλληλα τις προϋποθέσεις της οικονομικής σταθερότητας.
ζ) Μέτρα αλληλεγγύης σε περίπτωση προβλήματος στις προμήθειες σε ευρωπαϊκό είτε εθνικό επίπεδο και κυρίως εκεί όπου δεν υπάρχουν διμερείς συμφωνίες (συμβόλαια)
η) Αυξημένες προσπάθειες για να εξοικονομηθεί ενέργεια που θα βασίζονται:
1. Σε κινητοποίηση σχετικών εργαλείων σε εθνικό και ευρωπαϊκο επίπεδο.
Την ίδια στιγμή η άμεση προτεραιότητα είναι να προστατευθούν νοικοκυριά και επιχειρήσεις και συγκεκριμένα τα πιο ευάλωτα στην κοινωνία. Η υποστήριξη της ευρωπαϊκής ανταγωνιστικότητας διεθνώς είναι επίσης ένα κλειδί. Καθώς επίσης και η υποστήριξη της ακεραιότητας της εσωτερικής αγοράς. Υπογραμμίζει την σημασία της στενής συνεργασίας και κοινών ευρωπαϊκών λύσεων, όπου χρειάζεται. Υπάρχει επίσης η δέσμευση να επιτευχθούν οι στόχοι της πολιτικής σε μια ενιαία φιλοσοφία.
Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο πρέπει να επιταχύνει τις επενδύσεις στην ενεργειακή απόδοση , μελλοντικά έργα υποδομής, που περιλαμβάνουν διασυνδέσεις, αποθήκευση και καινοτόμες τεχνολογίες ΑΠΕ.
Επίσης συμβουλεύει την Κομισιόν να επιταχύνει την μεταρρύθμιση και αναδιάρθρωση της αγοράς ηλεκτρισμού και ζητά περαιτέρω πρόοδο της Ευρωπαϊκής Ενεργειακής Ένωσης με διπλό στόχο την ενεργειακή αξιοπιστία και την κλιματική ουδετερότητα.
Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο θα συνεχίσει να εξετάζει τα ζητήματα.
Κεντρικός ο ρόλος του Έλληνα πρωθυπουργού
Ο Έλληνας πρωθυπουργός που διαδραματίζει κεντρικό ρόλο στην προσπάθεια επιβολής του δυναμικού πλαφόν τόνισε, ότι η Ευρώπη πρέπει να περάσει το μήνυμα ιδιαίτερα στις αγορές, ότι ανακτά τον έλεγχο και να μην κάνει πίσω, καθώς δεν υπάρχει άλλος χρόνος για χάσιμο.Ήδη οι τιμές του φυσικού αερίου σημείωσαν μεγάλη πτώση από την στιγμή, που η Ευρώπη ξεκίνησε να υιοθετεί τις νέες πολιτικές.
Στην παρέμβασή του στη συζήτηση για την ενέργεια στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο στις Βρυξέλλες ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης τόνισε την ανάγκη να επιτευχθεί συμφωνία.
"Πρέπει να δούμε τη μεγάλη εικόνα. Πρέπει να στείλουμε το μήνυμα ότι η Ευρώπη ανακτά τον έλεγχο. Δεν έχουμε την πολυτέλεια να διστάζουμε άλλο", τόνισε χαρακτηριστικά.
Υπογράμμισε ότι η διαρροή και μόνο του σχεδίου για παρέμβαση στην τιμή του φυσικού αερίου (πλαφόν) στο ευρωπαϊκό χρηματιστήριο ενέργειας αποτέλεσε μήνυμα προς την αγορά που είχε ως αποτέλεσμα να μειωθούν οι τιμές.
"Οι αγορές βλέπουν την αποφασιστικότητά μας. Αν δεν στείλουμε ένα ξεκάθαρο μήνυμα και την εντολή στην Επιτροπή να προχωρήσει στη δέσμη προτάσεων, οι αγορές θα αντιδράσουν.Δεν μπορούμε να γυρίσουμε πίσω. Δεν μπορούμε να αποτύχουμε", τόνισε.
Νωρίτερα:
Οι ηγέτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης συμμετέχουν στη δεύτερη σύνοδο κορυφής μέσα σε δύο εβδομάδεςγια να βρουν λύσεις στην ενεργειακή κρίση, αλλά η διαφωνία σχετικά με το αν θα τεθεί ανώτατο όριο στις τιμές του φυσικού αερίου οδήγησε σε ολονύχτιες διαπραγματεύσεις.
Ο επικεφαλής του κοινοβουλίου της ΕΕ είπε κατά την έναρξη της συνάντησης στις Βρυξέλλες ότι οι πολίτες της Ευρώπης αναζητούν κατεύθυνση καθώς αντιμετωπίζουν «τις δευτερογενείς επιπτώσεις της επίθεσης της Ρωσίας στον τρόπο ζωής που θεωρούσαμε εδώ και καιρό δεδομένο».
Σύμφωνα με το Bloomberg η υιοθέτηση του λεγόμενου δυναμικού πλαφόν βρίσκεται στο προσχέδιο υποστηριζόμενο από Μακρόν, Σάντσεζ ενώ σημειώνεται αντίδραση από Γερμανία, Λετονία, Δανία και Ουγγαρία.
Ολλανδία , Βουλγαρία και Εστονία ζητούν πρόσθετα στοιχεία.
O απερχόμενος Ιταλός πρωθυπουργός Μάριο Ντράγκι κατά τη παρέμβασή του στη Σύνοδο Κορυφής της Ευρωπαϊκής Ένωσης αναφέρθηκε στην ανάγκη να υιοθετηθεί πλαφόν στην τιμή του φυσικού αερίου και να γίνει πράξη η μεταρρύθμιση της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας.
"Η ενότητά μας πρέπει να είναι πραγματική... Πρέπει να προχωρήσουμε γρηγορότερα και βαθύτερα", δήλωσε η πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Ρομπέρτα Μέτσολα.
Η Ρωσία μείωσε τις ροές φυσικού αερίου προς την Ευρώπη μετά την εισβολή της στην Ουκρανία στις 24 Φεβρουαρίου, η οποία έχει ωθήσει υψηλότερα τις τιμές της ενέργειας , τον πληθωρισμό και την προοπτική ύφεσης σε ολόκληρη την ήπειρο.
Οι 27 ΕΕ αναμένεται να συμφωνήσουν σε ένα εναλλακτικό σημείο αναφοράς τιμής για το LNG και την κοινή αγορά φυσικού αερίου, αφού προηγουμένως συμφώνησαν να συμπληρώσουν την αποθήκευση φυσικού αερίου και να ανακτήσουν έσοδα από τις ενεργειακές εταιρείες για να βοηθήσουν τους καταναλωτές να ανταπεξέλθουν στους εξοντωτικούς λογαριασμούς.
Ωστόσο, υπάρχει ένταση σχετικά με τα σχέδια δαπανών από μεγάλες χώρες για την προστασία των εταιρειών και των νοικοκυριών τους από την άνοδο των τιμών της ενέργειας, για τα οποία ορισμένοι καταγγέλλουν ότι είναι άδικα και υπονομεύουν την αλληλεγγύη.
«Η ενότητα μεταξύ των κρατών μελών υφίσταται επικίνδυνη πίεση, με μονομερείς εθνικές αποφάσεις να ανακοινώνονται χωρίς ένα πλαίσιο ΕΕ για να τα διατηρήσει ενωμένα», ανέφερε η think tank για την κλιματική αλλαγή E3G.
Ο καγκελάριος Όλαφ Σολτς, υπερασπιζόμενος το πακέτο στήριξης των 200 δισεκατομμυρίων ευρώ της χώρας του, είπε ότι η Γερμανία ενήργησε αλληλέγγυα με άλλα μέλη της ΕΕ κατά τη διάρκεια της πανδημίας COVID-19 και έδειξε άλλες χώρες που στηρίζουν επίσης τους καταναλωτές ενέργειας.
«Αλλά φυσικά πρέπει να δούμε προσεκτικά τι αποφασίζουμε για να διασφαλίσουμε ότι θα λειτουργήσει», είπε κατά την άφιξή του για τη σύνοδο κορυφής. «Πρέπει να το συνεχίσουμε μαζί».
Τιμές φυσικού αερίου
Το πιο επίμαχο ζήτημα που αντιμετωπίζουν οι ηγέτες είναι εάν και πώς θα περιοριστούν οι τιμές του φυσικού αερίου.
Ενώ 15 χώρες, συμπεριλαμβανομένης της Γαλλίας και της Πολωνίας, πιέζουν για κάποια μορφή ανώτατου ορίου, αντιμετωπίζουν έντονη αντίθεση από τη Γερμανία και την Ολλανδία - αντίστοιχα τη μεγαλύτερη οικονομία και αγοραστή φυσικού αερίου της Ευρώπης και έναν σημαντικό ευρωπαϊκό κόμβο εμπορίας φυσικού αερίου, που προειδοποιούν ότι ένα ανώτατο όριο τιμής φυσικού αερίου θα μπορούσε να θέσει σε κίνδυνο την σταθερότητα των προμηθειών.
"Μια συμφωνία είναι εξαιρετικά απίθανη... Οι απόψεις φαίνεται να απέχουν πολύ μεταξύ τους", δήλωσε ανώτερος διπλωμάτης της ΕΕ.
Η Ολλανδία δεν είναι κατά της επιβολής πλαφόν στην τιμή της ενέργειας, δήλωσε σήμερα ο πρωθυπουργός Μαρκ Ρούτε, προσερχόμενος στη σύνοδο κορυφής των ηγετών της ΕΕ στις Βρυξέλλες.
«Δεν είμαστε κατά» του πλαφόν. «Απλώς θέλουμε να διασφαλίσουμε ότι λειτουργεί», είπε στους δημοσιογράφους, προσθέτοντας ότι η χώρα του θέλει να βεβαιωθεί ότι το πλαφόν θα οδηγήσει σε πτώση του κόστους ενώ η ροή του αερίου θα συνεχιστεί.
«Πιστεύω ότι είναι θαυμάσιο ότι οι 15 χώρες μέλη (που τάσσονται υπέρ του πλαφόν) είναι βέβαιες για αυτό, αλλά θέλω να είμαι απολύτως βέβαιος», πρόσθεσε.
Ένα προσχέδιο των συμπερασμάτων της συνόδου κορυφής, το οποίο επικαλείται το Reuters, θα ζητούσε από την εκτελεστική εξουσία της ΕΕ να «προχωρήσει» τόσο σε έναν «προσωρινό δυναμικό διάδρομο τιμών στις συναλλαγές φυσικού αερίου» όσο και σε ένα ανώτατο όριο τιμής για το φυσικό αέριο που χρησιμοποιείται για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας.
Αυτό αποδυνάμωσε τη διατύπωση από ένα προηγούμενο προσχέδιο, το οποίο είχε αναθέσει ρητά στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή να «προτείνει» ανώτατο όριο τιμής φυσικού αερίου στον τομέα της ηλεκτρικής ενέργειας - ένα σχέδιο που ευνοείται από τη Γαλλία και χρησιμοποιείται ήδη στην Ισπανία και την Πορτογαλία.
Διπλωμάτες είπαν ότι δεν είναι σαφές εάν οι ηγέτες θα εγκρίνουν το τελευταίο προσχέδιο. Πριν από τη συνάντηση, η Γερμανία είχε ζητήσει να αφαιρεθούν από το κείμενο όλες οι αναφορές για ανώτατα όρια τιμών, σύμφωνα με έγγραφο που είδε το Reuters.
Οι ηγέτες θα συζητήσουν επίσης τις έκτακτες δαπάνες που απαιτούνται για 450 εκατομμύρια πολίτες που πλήττονται από την ενεργειακή κρίση.
Ενώ ορισμένοι έχουν ζητήσει νέο κοινό χρέος για να το χρηματοδοτήσουν, πιο δημοσιονομικά συντηρητικές χώρες λένε ότι πρέπει πρώτα να δαπανηθούν εκατοντάδες δισεκατομμύρια ευρώ που δεν έχουν χρησιμοποιηθεί από προηγούμενα προγράμματα.
Δεδομένου του διαφορετικού ενεργειακού μείγματος και των συμφερόντων των χωρών της ΕΕ, η συνάντηση κινδυνεύει να αποτύχει σε βραχυπρόθεσμη δράση για την αντιμετώπιση των υψηλών τιμών ενέργειας ενόψει του χειμώνα.
Οι υπουργοί Ενέργειας της ΕΕ συναντώνται ξανά την επόμενη εβδομάδα και στοχεύουν να συμφωνήσουν σε κοινά μέτρα κρίσης τον Νοέμβριο.
www.worldenergynews.gr
