Τι πραγματικά σημαίνει το αρχικό "πράσινο φως" για έρευνες πετρελαίου στην Κρήτη

Η δημοσιοποίηση της έγκρισης της στρατηγικής μελέτης περιβαλλοντικών επιπτώσεων (ΣΜΠΕ) για τη θαλάσσια περιοχή νοτίως της Κρήτης αποτελεί μια σημαντική εξέλιξη καθώς αποτελεί το πρώτο βήμα για την έναρξη των διαδικασιών έρευνας και εκμετάλλευσης.

Ωστόσο, στην πραγματικότητα δεν σημαίνει ότι ξεκινούν άμεσα οι διαδικασίες παραχωρήσεων ή ερευνών, καθώς η έκδοση της ΣΜΠΕ αποτελεί μια διαδικασία η οποία έρχεται από το παρελθόν και είχε ξεκινήσει αρκετά νωρίτερα, πριν από την αναθέρμανση της έντασης που προκλήθηκε με υπαιτιότητα της Τουρκίας. Συγκεκριμένα, η διαδικασία της περιβαλλοντικής αδειοδότησης είχε ξεκινήσει από την προηγούμενη ηγεσία της Ελληνικής Διαχειριστικής Εταιρείας Υδρογονανθράκων, ήδη από τον Αύγουστο του 2019, δηλαδή περίπου έναν χρόνο πριν, με το σκεπτικό ότι εφόσον εκδηλωθεί επίσημο ενδιαφέρον από εταιρείες, θα μπορεί να τρέξει πιο γρήγορα η διαδικασία της παραχώρησης. Πρόκειται δηλαδή για ένα από τα προαπαιτούμενα, προκειμένου να προχωρήσει η έρευνα, όπως έχει συμβεί και σε άλλες περιοχές στο Ιόνιο αλλά και στα δυτικά και νοτιοδυτικά της Κρήτης.

Ωστόσο, όπως διαβεβαιώνουν αρμόδιες πηγές, δεν υπάρχουν αυτή τη στιγμή επίσημες προτάσεις από εταιρείες, όπως συνέβη με τα δύο θαλάσσια οικόπεδα στα δυτικά και νοτιοδυτικά της Κρήτης, που διεκδίκησαν και τελικά ανέλαβαν οι εταιρείες Total και ExxonMobil από κοινού μαζί με τα Ελληνικά Πετρέλαια.

Τουρκική προκλητικότητα

Σε κάθε περίπτωση, η έκδοση της περιβαλλοντικής αδειοδότησης συμπίπτει χρονικά με την αυξανόμενη τουρκική προκλητικότητα στην ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου. Ως γνωστόν η Άγκυρα εγείρει, μέσω και του πρόσφατου τουρκολιβυκού μνημονίου για τη χάραξη της ΑΟΖ μεταξύ των δύο χωρών, παράλογες διεκδικήσεις, ακόμη και εντός της ελληνικής υφαλοκρηπίδας. Και βέβαια η Τουρκία έχει εξαγγείλει τη διενέργεια ερευνών στα ανοιχτά της Λιβύης.

Σε ό,τι αφορά τη ΣΜΠΕ, η απόφαση του ΥΠΕΝ αφορά σε μια περιοχή συνολικής έκτασης 33.933 τετραγωνικών χιλιομέτρων στα νότια της Κρήτης, η οποία "πατά” σε μέρος των θαλάσσιων περιοχών για τις οποίες η Τουρκία επιχειρεί να ανοίξει κατά παράβαση του διεθνούς δικαίου θέμα διεκδίκησης μέσω του τουρκολιβυκού μνημονίου για την ανακήρυξη της ΑΟΖ μεταξύ Άγκυρας και Τρίπολης.

Σημασία

Αν και η συζήτηση για έρευνες στα νότια της Κρήτης είναι αυτή τη στιγμή πρόωρες, θα πρέπει να σημειωθεί ότι η ευρύτερη περιοχή φαίνεται σταδιακά να μπαίνει στον χάρτη του ενδιαφέροντος της πετρελαϊκής βιομηχανίας. Η αρχή έχει γίνει με τις παραχωρήσεις που έχουν ήδη ολοκληρωθεί στα δυτικά και νοτιοδυτικά της Κρήτης, οι συμβάσεις για τις οποίες έχουν παραχωρηθεί από πέρυσι από τη βουλή. Σύμφωνα με τις διαβεβαιώσεις που έδωσε πρόσφατα στην ελληνική κυβέρνηση, η γαλλική εταιρεία Total δήλωσε ότι θα προχωρήσει στη διενέργεια τρισδιάστατων σεισμικών ερευνών για τον προσδιορισμό των πιθανών γεωτρητικών στόχων μέχρι τον Μάρτιο του 2021.

Για την περιοχή στα δυτικά και νοτιοδυτικά της Κρήτης υπάρχουν συγκεκριμένα στοιχεία, που συνηγορούν ότι υπάρχουν σοβαρές πιθανότητες για μεγάλο κοίτασμα φυσικού αερίου. Τα στοιχεία είχαν αρχικά περιέλθει στην κατοχή των Ελληνικών Πετρελαίων από τα τέλη του 2015 και προέρχονται από τις πρώτες σεισμικές καταγραφές που είχε πραγματοποιήσει η νορβηγική εταιρεία PGS στην ευρύτερη περιοχή. Με βάση τις προκαταρκτικές εκτιμήσεις, έχει εντοπιστεί ανάλογη γεωλογική δομή με βάση το μοντέλο που χρησιμοποιήθηκε για τον εντοπισμό του θαλάσσιου κοιτάσματος αερίου Ζορ στην Αίγυπτο. Το δυνητικό μέγεθος της γεωλογικής τομής που ενδέχεται να περιέχει πιθανό κοίτασμα αερίου, συγκρίνεται με εκείνο του πεδίου Ταμάρ στο Ισραήλ, είναι δηλαδή αρκετά μεγαλύτερο -πάντα υπό την αίρεση της επιβεβαίωσης που θα γίνει μόνο με γεώτρηση- με το κοίτασμα Αφροδίτη στην Κύπρο. Σημειώνεται ότι η συγκεκριμένη τομή ονομάστηκε "Τάλως” ενώ τα ευρήματα από τις σεισμικές καταγραφές της PGS χρησιμοποιήθηκαν για να προσελκυθούν οι ξένοι παραχωρησιούχοι δηλαδή η Total και η ExxonMobil.

(του Χάρη Φλουδόπουλου, capital.gr)