Πέμπτη 4 Ιανουαρίου 2024

Η επαναστατική δέσμευση στην COP28 για το μεθάνιο: Ένα άλμα προς την ανάκαμψη του κλίματος

Διανύοντας το θερμότερο έτος που έχει καταγραφεί στην ιστορία, όπως αποτυπώνεται από το ευρωπαϊκό παρατηρητήριο Copernicus, επικαιροποιείται όσο ποτέ άλλοτε το σλόγκαν της τελευταίας Συνδιάσκεψης του ΟΗΕ (εφεξής COP 28) για το Κλίμα (time to act). 


Το διοξείδιο του άνθρακα συνιστά την κύρια αιτία της υπερθέρμανσης του πλανήτη, καθώς οι εκπομπές του δημιουργούν την παραμονή του για αρκετούς αιώνες. Επιπλέον η αύξηση της θερμοκρασίας συνεπικουρείται κατά 25-45% από το μεθάνιο το οποίο αποτελεί ένα αέριο του θερμοκηπίου με σαφώς μικρότερο προσδόκιμο παρουσίας στην ατμόσφαιρα.

Ακολουθώντας τις περιβαλλοντικές συμφωνίες που είχαν συναφθεί λίγο πριν την έναρξη της COP 28 μεταξύ ΗΠΑ και Κίνας, η οποία ειρήσθω εν παρόδω θεωρείται η πρώτη χώρα σε παραγωγή μεθανίου παγκοσμίως, αποφασίστηκε από την τελευταία να συμπεριληφθεί ο περιορισμός εκπομπών του στην εθνική της πολιτική για το κλίμα. Η ΕΕ ακολούθησε συμφωνώντας σε ένα αυστηρό περιοριστικό πλαίσιο των εκπομπών μεθανίου στα ορυκτά καύσιμα συμπεριλαμβανομένων των εισαγόμενων.

Η ευχή για μια επακόλουθη συμφωνία ανάμεσα στις μεγάλες πετρελαϊκές εταιρείες για το μεθάνιο, γεγονός που θα σηματοδοτούσε ένα πρακτικά ολοκληρωμένο σχέδιο δράσης για το κλίμα, φέρεται να εισακούστηκε τον Δεκέμβριο στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα (ΗΑΕ) κατά τις διεργασίες της COP 28. Συγκεκριμένα 50 περίπου ισχυρές πετρελαϊκές εταιρείες έθεσαν ως φιλόδοξο και ξεκάθαρο στόχο, τον σχεδόν ολοκληρωτικό μηδενισμό (0,2%) εκπομπών μεθανίου αναφορικά με την εξερεύνηση και εκμετάλλευση ορυκτών πόρων έως το 2030 (καύση&διαρροή).

Το Περιβαλλοντικό Πρόγραμμα UNEP των Ηνωμένων Εθνών καθώς και τρίτα μέρη προβλέπονται να λάβουν ρόλο επιτηρητή της προόδου του χρονικού των συμφωνηθέντων, αξιοποιώντας τις δυνατότητες της τεχνολογίας.

Όσο και αν οι επικριτές της συμφωνίας για το μεθάνιο υποστήριξαν ότι πρόκειται για οικολογική παραπλάνηση, το γεγονός ότι τα συμβαλλόμενα μέρη απαρτίζουν το 40% της παγκόσμιας παραγωγής υδρογονανθράκων, με την συμμετοχή κολοσσιαίων εταιρειών από όλο τον κόσμο συμπεριλαμβανομένων των πανίσχυρων Saudi Aramco (Σαουδική Αραβία), Exxon Mobil (ΗΠΑ), Shell (Βρετανία) και Adnoc (ΗΑΕ), σε συνδυασμό με την μέχρι πρότινος επαναλαμβανόμενη άρνηση τους να αναγνωρίσουν τις διαρροές του, καθιστούν την τρέχουσα συμφωνία μια επαναστατική καινοτομία σε επίπεδο COP, τοποθετώντας θεμέλια για ένα ελπιδοφόρο μέλλον.

Παρότι εξακολουθούν να υφίστανται τα αγκάθια, της παροχής ουσιώδους οικονομικής αποζημίωσης στις πληγείσες από την κλιματική αλλαγή χώρες, καθώς και της αντιμετώπισης των υψηλών επίπεδων του διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα, η καίριας σημασίας συμφωνία για το μεθάνιο δύναται να προσφέρει μια άμεση και αποτελεσματική διέξοδο στην επιβράδυνση της υπερθέρμανσης του πλανήτη. Ειδικότερα προλειάνει το έδαφος για περαιτέρω εφαρμογή οικολογικής καινοτομίας, εντείνοντας την ηχηρή έκκληση της COP 28 ότι είναι «ώρα για δράση». Η επιτυχία αυτών των πρωτοβουλιών θα διαδραματίσει καθοριστικό ρόλο για έναν φιλικότερο πλανήτη μετριάζοντας τις σοβαρές επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής.

(του Λυκούργου Λιακάκου, Ναυτεμπορική)