Πέμπτη 25 Ιανουαρίου 2024

Σε κίνδυνο οι στόχοι της ΕΕ για πράσινες πτήσεις εν μέσω έλλειψης επενδύσεων

Σε μια σπάνια επίδειξη ενότητας, περιβαλλοντικές οργανώσεις και πετρελαϊκές εταιρείες προειδοποίησαν ότι οι στόχοι της ΕΕ για οικολογικά καύσιμα αεροσκαφών κινδυνεύουν να χαθούν, καθώς οι επενδύσεις στην παραγωγή συνθετικών καυσίμων δεν υλοποιούνται μέχρι στιγμής.

Στο πλαίσιο της εμβληματικής δέσμης μέτρων για το κλίμα Fit for 55, η ΕΕ ενέκρινε πέρυσι το «ReFuelEU aviation», έναν νόμο που στοχεύει στη μείωση των επιπτώσεων των πτήσεων στο κλίμα.

Ο νέος κανονισμός ορίζει ποσοστώσεις για τη χρήση των λεγόμενων βιώσιμων αεροπορικών καυσίμων (SAF), μεγάλο μέρος των οποίων θα αναμειγνύεται στην κηροζίνη που χρησιμοποιείται στα αεροδρόμια της ΕΕ.

Ο νόμος αναμένεται να τεθεί σε ισχύ το 2025. Σύμφωνα με το νόμο, το 2% του μείγματος καυσίμων θα πρέπει να προέρχεται από βιώσιμες πηγές, ποσοστό που θα αυξηθεί σε 20% το 2035 και θα φθάσει το 70% το 2050.

Μεταξύ των πράσινων καυσίμων που χρησιμοποιούνται είναι τα καύσιμα που βασίζονται σε χρησιμοποιημένα μαγειρικά έλαια, όπως το λίπος τηγανίσματος που συλλέγεται μετά τη χρήση και επεξεργάζεται. Το υγρό που προκύπτει θεωρείται «προηγμένο» βιοκαύσιμο, το οποίο μπορεί να συμβάλει στην επίτευξη των στόχων SAF της ΕΕ.

Καθώς η διαθεσιμότητα τέτοιων αποβλήτων είναι περιορισμένη, οι στόχοι περιλαμβάνουν επίσης εντολές για τα λεγόμενα ηλεκτρονικά καύσιμα – συνθετικά καύσιμα που παράγονται από υδρογόνο, τα οποία μακροπρόθεσμα αναμένεται να είναι διαθέσιμα σε μεγαλύτερη κλίμακα.

Ωστόσο, οι επενδύσεις στην παραγωγή ηλεκτρονικών καυσίμων δεν έχουν ακόμη υλοποιηθεί, προειδοποίησε η περιβαλλοντική ΜΚΟ Transport & Environment (T&E) σε έκθεση που δημοσιεύθηκε την Τετάρτη (24 Ιανουαρίου).

Ενώ υπάρχουν σχέδια για 25 βιομηχανικής κλίμακας εγκαταστάσεις παραγωγής  οικολογικής κηροζίνης (e-kerosene) εντός της ΕΕ, της Ισλανδίας και της Νορβηγίας, «κανένα από τα μεγάλα έργα δεν έχει φτάσει ακόμη σε τελική επενδυτική απόφαση», σύμφωνα με τη ΜΚΟ.

Ο δρόμος είναι ακόμη μακρύς μέχρι να δούμε πραγματικά το e-kerosene στα αεροπλάνα μας, δήλωσε η Camille Mutrelle, εμπειρογνώμονας της T&E για τα πράσινα καύσιμα αεριωθούμενων αεροσκαφών.

«Πρέπει να περάσουμε από τα χαρτιά στην πραγματικότητα και να διασφαλίσουμε ότι τα έργα e-kerosene θα υλοποιηθούν όντως, αλλιώς ο νόμος δεν θα είναι παρά νεκρό γράμμα»πρόσθεσε.

Απαιτούνται πρόσθετες επιδοτήσεις

Εν τω μεταξύ, εκπρόσωποι πετρελαϊκών εταιρειών προειδοποίησαν ότι παρά τον καθορισμό δεσμευτικών στόχων από την ΕΕ για την ανάμειξη του e-kerosene, οι επενδύσεις σε νέες εγκαταστάσεις παραγωγής θα ήταν πολύ μεγάλο ρίσκο για πολλές τράπεζες χωρίς πρόσθετες επιδοτήσεις.

«Δεν βρισκόμαστε στο επίπεδο τεχνολογικής ετοιμότητας […] όπου μπορούμε να το αναπτύξουμε σε μεγάλη βιομηχανική κλίμακα», δήλωσε ο Niels Anspach, αντιπρόεδρος για τα βιολογικά καύσιμα και τα καύσιμα χαμηλών εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα στην BP Europe, σε βιομηχανικό συνέδριο τη Δευτέρα (22 Ιανουαρίου) στο Βερολίνο.

«Και βέβαια, αν είστε μια τράπεζα που θέλει να παράσχει κεφάλαια και στη συνέχεια μιλάτε με διάφορους [ειδικούς] που λένε ότι βασικά συστατικά αυτής της τεχνολογίας δεν είναι ακόμη διαθέσιμα σε βιομηχανική κλίμακα και κανείς δεν ξέρει πότε αυτή η τεχνολογία θα είναι διαθέσιμη σε βιομηχανική κλίμακα, τότε φυσικά είναι δύσκολο να το κάνετε, αν δεν λάβετε καμία [κρατική] στήριξη», πρόσθεσε.

Χρειάζονται πρόσθετες επιδοτήσεις «για να καλυφθεί αυτό το κενό», δήλωσε ο Anspach.

Απαντώντας στις παρατηρήσεις του Anspach, ο Ralph-Uwe Dietrich, μηχανικός του Γερμανικού Κέντρου Αεροδιαστημικής (DLR), δήλωσε τα εξής:  «η τεχνολογία υπάρχει εδώ και δεκαετίες», ενώ  χαρακτήρισε «απλή πολιτική δήλωση« το να λέγεται ότι η τεχνολογία δεν θα είναι έτοιμη για την κλιμάκωση της παραγωγής.

«Η δήλωση ότι δεν είναι bankable είναι αληθινή μόνο επειδή οι ποσοστώσεις είναι πολύ χαμηλές», δήλωσε ο Dietrich σχετικά με τον στόχο της Γερμανίας για 2% συνθετική κηροζίνη μέχρι το 2030, που μεταφράζεται σε 200.000 τόνους.

«Καμία τράπεζα δεν ενδιαφέρεται για αυτούς τους 200.000 τόνους [ηλεκτρονικής κηροζίνης]. Αυτά είναι ψίχουλα», δήλωσε ο Dietrich.

Λόγω του υψηλότερου κόστους της e-kerosene, η ΕΕ έχει δώσει εντολή για μερίδιο μόνο 1,2% τέτοιων συνθετικών καυσίμων έως το 2030, που μεταφράζεται σε 600.000 τόνους. Κάτι τέτοιο καθιστά πιο πιθανό το μεγαλύτερο μέρος της ποσόστωσης πράσινων καυσίμων να μπορεί να εκπληρωθεί με φθηνότερες επιλογές, όπως τα προηγμένα βιοκαύσιμα από χρησιμοποιημένο μαγειρικό λάδι.

«Πρόκειται επίσης για τους κινδύνους της αγοράς», δήλωσε ο Christian Küchen της en2x, μιας ένωσης που εκπροσωπεί τους μεγάλους πετρελαϊκούς ομίλους στη Γερμανία. «Διότι δεν χρειάζεται μόνο η ζήτηση, την οποία μπορείς να έχεις με τις ποσοστώσεις, αλλά και η τιμή της επένδυσης. Και το πρόβλημα είναι ότι μια ποσόστωση δεν δημιουργεί μια τιμή», πρόσθεσε.

Οι περικοπές του γερμανικού προϋπολογισμού επηρεάζουν τη χρηματοδότηση

Η κατάσταση θα μπορούσε να επιδεινωθεί περαιτέρω με τη γερμανική δημοσιονομική κρίση, η οποία έχει οδηγήσει την κυβέρνηση ήδη σε περικοπή 45 δισεκατομμυρίων ευρώ από το ταμείο για το κλίμα, ύστερα από την απόφαση του Ομοσπονδιακού Συνταγματικού Δικαστηρίου.

«Η απόφαση του Ομοσπονδιακού Συνταγματικού Δικαστηρίου και οι περικοπές που προκύπτουν επηρεάζουν δυστυχώς και αυτή τη δέσμη μέτρων [για την αύξηση της παραγωγής ανανεώσιμων καυσίμων]», δήλωσε στο συνέδριο ο Hartmut Höppner, υφυπουργός στο γερμανικό υπουργείο Μεταφορών.

Σύμφωνα με το σχέδιο συμπληρωματικού προϋπολογισμού που κατέθεσε η γερμανική κυβέρνηση, η χρηματοδότηση θα περικοπεί κατά 74 εκατ. ευρώ μόνο το 2024, ενώ ακόμη μεγαλύτερες περικοπές είναι πιθανές τα επόμενα χρόνια, σύμφωνα με τη βιομηχανική ένωση UNITY.

Τα εναπομείναντα κονδύλια θα ανέλθουν σε 117 εκατ. ευρώ για εγκαταστάσεις παραγωγής ανανεώσιμων καυσίμων, καθώς και 130 εκατ. ευρώ ειδικά για την έρευνα και ανάπτυξη ηλεκτρονικών καυσίμων για τις αερομεταφορές και τον ναυτιλιακό τομέα, δήλωσε ο Höppner.

«Παρά τη δύσκολη δημοσιονομική κατάσταση, θέλουμε να συνεργαστούμε με τη βιομηχανία και τις επιχειρήσεις για να προωθήσουμε την έρευνα και την παραγωγή καυσίμων με βάση την ηλεκτρική ενέργεια», δήλωσε ο Höppner.

Η Jane Amilhat, από την άλλη, επικεφαλής της μονάδας για τις καθαρές μεταβάσεις στις μεταφορές στο τμήμα έρευνας και καινοτομίας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, προειδοποίησε ότι η γερμανική απόφαση θα μπορούσε να έχει επιπτώσεις σε ολόκληρο το μπλοκ.

«Όσον αφορά το ποσό που έχει περικοπεί στη Γερμανία, αυτό είναι σίγουρα ένα πρόβλημα για την Ευρώπη», δήλωσε στο συνέδριο.

(Euractiv.gr)