Tην μεγάλη εξάρτηση της χώρας μας από τα ορυκτά καύσιμα, και την επιμονή της κυβερνητικής πολιτικής στο πρόγραμμα έρευνας και εξόρυξης υδρογονανθράκων, επικρίνει στην 14η ετήσια έκθεσή της για την νομοθεσία στο περιβάλλον, η διεθνής περιβαλλοντική οργάνωση WWF Hellas.
«Είναι αδιανόητο να επιβάλλεται περιβαλλοντική αδειοδότηση για ένα... κοτέτσι (σ.σ κτηνοτροφική μονάδα) και να εξαιρούνται από την υποχρέωση αυτή, κατά την α' φάση των σεισμικών ερευνών, οι περιοχές παραχώρησης υδρογονανθράκων " επισημαίνει η κ. Θεοδότα Νάντσου», υπεύθυνη πολιτικής για το περιβάλλον.
Με βάση το σχεδιασμό η έκθεση αποτυπώνει 56 προστατευόμενες περιοχές που βρίσκονται εξ' ολοκλήρου μέσα σε χερσαία και θαλάσσια οικόπεδα εξορύξεων (40 καταφύγια άγριας ζωής και 16 περιοχές του δικτύου Natura 2000). Επίσης, 136 προστατευόμενες περιοχές που βρίσκονται μερικά σε χερσαία και θαλάσσια οικόπεδα εξορύξεων (59 καταφύγια άγριας ζωής, 69 περιοχές Natura, 7 εθνικά πάρκα και ένας εθνικός δρυμός.
Στα μελανά σημεία καταγράφονται επίσης ο νόμος για το λιγνίτη, κόντρα στην διακυβερνητική επιτροπή του ΟΗΕ για την κλιματική αλλαγή (IPCC), η οποία προβλέπει την απεξάρτηση της παγκόσμιας οικονομίας από το πετρέλαιο και το κάρβουνο αλλά και ο διαχρονικά προβληματικός τομέας της διαχείρισης των αποβλήτων που οδηγεί ετησίως στις χωματερές 160.000 τόνους στερεών αποβλήτων.
Αν και στην έκθεση καταγράφονται αξιόλογες θετικές εξελίξεις, όπως η επέκταση του δικτύου Natura 2000 και η ίδρυση του Εθνικού Ταμείου Δίκαιης Μετάβασης, όπως αναφέρει η οργάνωση, αυτές «αμαυρώνονται από μια σειρά πρακτικών και καταστάσεων που σημειώθηκαν και τα προηγούμενα έτη, ενώ τα σχέδια για την εξόρυξη υδρογονάνθρακων και η πυρκαγιά στο Μάτι δείχνουν νέες ανησυχητικές οπισθοδρoμησεις».
Τεράστιο είναι το κενό που εμφανίζει η χώρα μας και στον τομέα της συμμόρφωσης με τις αποφάσεις του ευρωπαϊκού δικαστηρίου, οι οποίες πλέον ανέρχονται σε 11. Όπως σημειώνει η έκθεση η Ελλάδα κατέχει την δεύτερη θέση σε αριθμό ανοιχτών υποθέσεων παραβίασης του περιβαλλοντικού δικαίου της ΕΕ, με αποτέλεσμα την επιβολή μεγάλων χρηματικών ποινών εις βάρος της χώρας μας. Σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα στοιχεία, η χώρα μας έχει καταβάλει περισσότερα από 100 εκατομμύρια ευρώ σε χρηματικές ποινές για τη μη συμμόρφωσή της με αποφάσεις του ευρωδικαστηρίου, μέτρο, ωστόσο που δεν αποδεικνύεται ικανό να σταματήσει το επικίνδυνο φαινόμενο της παράνομης απόρριψης και επικίνδυνης διαχείρισης αποβλήτων.
Ειδικότερα, η έκθεση αναφέρεται «στο ευνοιοκρατικό, ελαστικό και αδιαφανές αδειοδοτικό πλαίσιο για τις σεισμικές έρευνες και εξορύξεις πετρελαίου και φυσικού αερίου (υδρογονανθράκων) που θέτει σε άμεσο κίνδυνο το θαλάσσιο και χερσαίο περιβάλλον της χώρας, λειτουργώντας εις βάρος της περιβαλλοντικής ασφάλειας».
Kατά την WWF Hellas, μείζον ζήτημα αποτελεί η εξαίρεση από την υποχρέωση εκτίμησης περιβαλλοντικών επιπτώσεων στις περιοχές παραχώρησης. Μάλιστα, το γεγονός ότι η έρευνα και η εξόρυξη υδρογονανθράκων επηρεάζει άμεσα πάνω από 100 προστατευόμενες περιοχές σε όλη τη χώρα αποτελεί προφανή υποβάθμιση του θεσμικού πλαισίου προστασίας της φύσης. Μόνο ειρωνεία στην όλη διαδικασία αποτελεί, σύμφωνα πάντα με την έκθεση, η κήρυξη του Κυπαρισσιακού Κόλπου σε προστατευόμενη περιοχή, με την ταυτόχρονη μονογραφή συμφωνίας για εξόρυξη πετρελαίου στην ίδια περιοχή.
Kατά την WWF Hellas, μείζον ζήτημα αποτελεί η εξαίρεση από την υποχρέωση εκτίμησης περιβαλλοντικών επιπτώσεων στις περιοχές παραχώρησης. Μάλιστα, το γεγονός ότι η έρευνα και η εξόρυξη υδρογονανθράκων επηρεάζει άμεσα πάνω από 100 προστατευόμενες περιοχές σε όλη τη χώρα αποτελεί προφανή υποβάθμιση του θεσμικού πλαισίου προστασίας της φύσης. Μόνο ειρωνεία στην όλη διαδικασία αποτελεί, σύμφωνα πάντα με την έκθεση, η κήρυξη του Κυπαρισσιακού Κόλπου σε προστατευόμενη περιοχή, με την ταυτόχρονη μονογραφή συμφωνίας για εξόρυξη πετρελαίου στην ίδια περιοχή.
Η WWF Hellaς, υποστηρίζει ότι oι επιπτώσεις στο περιβάλλον των περιοχών σεισμικής έρευνας είναι σοβαρές και περιλαμβάνουν αποψίλωση βλάστησης, διάβρωση εδάφους, υδρολογικές αλλοιώσεις, ρύπανση από απόβλητα, αλλαγή χρήσεων γης, ρύπανση από την κίνηση οχημάτων, αλλοιώσεις σε οικοσυστήματα από διάνοιξη δρόμων, και κατακερματισμό των οικοσυστημάτων. «Στις θαλάσσιες περιοχές (κυρίως το Ιόνιο και την Κρήτη), οι επιπτώσεις των σεισμικών ερευνών στα θαλάσσια θηλαστικά θα είναι δίχως αμφιβολία εξαιρετικά επιβλαβείς. H χρήση σεισμικών airguns για την πρόκληση ακουστικών πηγών είναι η σοβαρότερη και πλέον αδιαμφισβήτητη επίπτωση στη θαλάσσια βιοποικιλότητα, καθώς μπορεί να προκαλέσει ακουστικά τραύματα ή ακόμα και θάνατο σε φάλαινες, δελφίνια και θαλάσσιες χελώνες».
Την εικόνα συμπληρώνουν επιγραμματικά και οι παρακάτω αρνητικές εξελίξεις:
Δάση: Η πολύνεκρη πυρκαγιά στο Μάτι κατέδειξε τις συνέπειες της αυθαίρετης και της εκτός σχεδίου δόμησης, αλλά και τις συνέπειες από ένα σύστημα δασοπυρόσβεσης που εξακολουθεί να βασίζεται στην καταστολή κι όχι στην πρόληψη. Παράλληλα, οι πρώτες σημαντικής έκτασης κατεδαφίσεις αυθαιρέτων στιγματίστηκαν από την παράδοξη ταυτόχρονη νομιμοποίηση παρανομιών.
Ενέργεια: Η δρομολόγηση της πώλησης λιγνιτικών στοιχείων της ΔΕΗ, διαιωνίζει την εξάρτηση της ηλεκτροπαραγωγής στην Ελλάδα από το κάρβουνο.
Απόβλητα: Εκτιμάται πως περίπου 160.000 τόνοι στερεών αστικών αποβλήτων εξακολουθούν να καταλήγουν σε χωματερές(4).
Απόβλητα: Εκτιμάται πως περίπου 160.000 τόνοι στερεών αστικών αποβλήτων εξακολουθούν να καταλήγουν σε χωματερές(4).
Χωρικός σχεδιασμός: Η σκανδαλώδης κάλυψη με διατάξεις τυπικού νόμου διάφορων έργων και δραστηριοτήτων που στερούνται απόφασης έγκρισης περιβαλλοντικών όρων εξυπηρετεί πλέον μεγάλους κλάδους της οικονομικής δραστηριότητας (πχ. ξενοδοχειακά καταλύματα, σταθμούς ηλεκτροπαραγωγής σε μη διασυνδεδεμένα νησιά και λατομεία διάφορων κατηγοριών).
Περιβαλλοντικός έλεγχος: Η υπηρεσία των επιθεωρητών περιβάλλοντος παραμένει εξαιρετικά υποστελεχωμένη και πολιτικά εξαρτημένη από την εκάστοτε πολιτική ηγεσία του υπουργείου περιβάλλοντος.
Παράλληλα, θα πρέπει να σημειωθούν και θετικές εξελίξεις που συνέβησαν τους περασμένους μήνες:
Φύση και βιοποικιλότητα: Σημαντικό ορόσημο αποτελεί η επέκταση του Δικτύου Natura 2000 και ο νόμος για τους φορείς διαχείρισης προστατευόμενων περιοχών. Με την επέκταση αυτή, η Ελλάδα εκπληρώνει τον ευρωπαϊκό και τον παγκόσμιο στόχο.
Ενέργεια: Νευραλγικής σημασίας είναι και η ίδρυση του Εθνικού Ταμείου Δίκαιης Μετάβασης που θα χρηματοδοτείται από τα δημόσια έσοδα δημοπράτησης δικαιωμάτων CO2. Η Ελλάδα είναι η πρώτη χώρα της ΕΕ που αξιοποιεί αυτά τα έσοδα για τη χρηματοδότηση της μετάβασης στη μεταλιγνιτική περίοδο.
Ενέργεια: Ο νόμος για τις ενεργειακές κοινότητες που ανοίγει τον δρόμο για κοινωνική συμμετοχή στην αποκεντρωμένη παραγωγή ΑΠΕ.
Χωρικός σχεδιασμός: Μεταφορά στην εθνική νομοθεσία, της οδηγίας για τον θαλάσσιο χωροταξικό σχεδιασμό με σαφή κατεύθυνση για ενιαία αντιμετώπιση του θαλάσσιου και παράκτιου χώρου. Παραμένει ωστόσο, αδικαιολόγητη η μη κύρωση του πρωτοκόλλου για την παράκτια ζώνη.
Η καταγραφή των νομοθετικών και πολιτικών πρωτοβουλιών που σημάδεψαν την περιβαλλοντική προστασία τη χρονιά που μας πέρασε δημιουργεί ανησυχία για το μέλλον. Το WWF Ελλάς ζητά τον καθολικό σεβασμό των θεσμών περιβαλλοντικής προστασίας και καλεί όλους τους πολίτες να συμμετάσχουν στην εκστρατεία κατά της εξόρυξης πετρελαίου κατά μήκος των ελληνικών θαλασσών υπογράφοντας στη σχετική έκκληση και στέλνοντας ένα δυνατό μήνυμα στην πολιτική ηγεσία.
«Δυστυχώς, για άλλη μια χρονιά, γινόμαστε μάρτυρες σημαντικών εκπτώσεων στην προστασία του περιβάλλοντος, με πιο κραυγαλέα περίπτωση, τα σχέδια της κυβέρνησης για εξόρυξη υδρογονανθράκων. Ενώ προχωρούν τα σχέδια, περισσότεροι από 8.000 περίπου συμπολίτες μας έχουν ήδη εκφράσει την έντονη ανησυχία και αντίθεσή τους, αυτά, υπογράφοντας στην ιστοσελίδα του WWF. Η κυβέρνηση οφείλει να το λάβει σοβαρά υπόψη και να προχωρήσει στην άμεση ακύρωση των σχετικών σχεδίων της», δήλωσε ο Γενικός Διευθυντής του WWF Ελλάς, Δημήτρης Καραβέλλας.
ΠΗΓΗ : newmoney