Η περιρρέουσα ατμόσφαιρα προιωνίζεται τη δημιουργία νέων σχημάτων, καθώς «όλοι συνομιλούν με όλους», νέες συνεργασίες «ψήνονται» και παίκτες που δεν έχουν ακόμη παρουσία στην Ελλάδα ετοιμάζονται να αγοράσουν μερίδια σε υφιστάμενες παραχωρήσεις έχοντας υπογράψει συμφωνητικά εμπιστευτικότητας (NDAs).
Tα επόμενα βήματα θα κριθούν από το πόσο γρήγορα θα «τρέξουν» οι διαδικασίες, πώς θα επηρεάσουν οι γεωπολιτικές εξελίξεις (σύγκρουση Ισραήλ - Ιράν), κατά πόσο ο διεθνής διαγωνισμός θα αντιμετωπίσει εμπλοκές (Λιβύη), ωστόσο το βέβαιο είναι ότι η Ελλάδα βρίσκεται στο «ραντάρ» κι άλλων παραδοσιακών δυνάμεων.
Στην κατεύθυνση αυτή ακούγεται το όνομα της ιταλικής ENI, του μεγαλύτερου παραγωγού ενέργειας στην Αίγυπτο με ημερήσια περυσινή παραγωγή περίπου 280.000 βαρελιών ισοδύναμου πετρελαίου (εκμεταλλεύεται το κοίτασμα Zor), ενώ το ίδιο λέγεται και για τη βρετανική BP, με ερευνητική δραστηριότητα στο Δέλτα του Νείλου και παρουσία στο Ισραήλ. Επίσης, ακούγεται ότι «βλέπουν» την Ελλάδα, η Total και η Shell.
Τα παραπάνω μένει φυσικά να επιβεβαιωθούν στη πράξη, κάτι που θα αρχίσει να φαίνεται από το πόσοι και ποιοί θα δώσουν το παρών όταν από την επόμενη εβδομάδα θα ανοίξουν, σύμφωνα με τις πλήροφορίες, τα Data Rooms, δηλαδή οι χώροι όπου οι ενδιαφερόμενοι θα μπορούν, υπό όρους εμπιστευτικότητας, να αντλούν όλα τα στοιχεία για τις προς παραχώρηση περιοχές.
Η εμπλοκή με τη Λιβύη
Στο ερώτημα τι είναι αυτό που θα μπορούσε να επηρεάσει το θετικό μομέντουμ για τους ελληνικούς υδρογονάνθρακες, μια απάντηση είναι το γεωπολιτικό, με τη Λιβύη να επιχειρεί από χθες να πλήξει το διαγωνισμό και παραμονές του ταξιδιού Γεραπετρίτη, να μιλά αίφνης για παραβίαση των κυριαρχικών της δικαιωμάτων.
Σύμφωνα με αναλυτές, η κυβέρνηση της Τρίπολης επαναφέρει εμμέσως στο προσκήνιο το Τουρκολυβικό Μνημόνιο, αντιδρώντας έτσι στην προσπάθεια της Αθήνας να αποκαταστήσει τις επαφές με την Ανατολική Λιβύη, καθώς ο έλληνας ΥΠΕΞ επρόκειτο να επισκεφθεί τόσο την Τρίπολη όσο και τη Βεγγάζη.
Αν και η εξέλιξη ανατρέπει τη μέχρι τώρα εικόνα που ήθελε τη βορειοαφρικανική χώρα να σέβεται τη μέση γραμμή βάσει της οποίας έχουν αδειοδοτηθεί τα οικόπεδα, παρ’ ότι επικαλύπτουν μέρος της περιοχής που ενδεχομένως να διεκδικήσει η Λιβύη, εντούτοις είναι νωρίς για συμπεράσματα.
Το μόνο βέβαιο είναι ότι ανέμενε για να αντιδράσει τη προ ημερών δημοσίευση του διαγωνισμού στην Εφημερίδα της ΕΕ, έχοντας τηρήσει θετική στάση κατά την αδειοδότηση των οικοπέδων νοτίως της Κρήτης, και στέλνοντας μέχρι πρότινος το μήνυμα στην Αθήνα ότι δεν θα παίξει τα τουρκικά παιχνίδια.
Ολοι μιλούν με όλους
Παραμερίζοντας ωστόσο τις εξελίξεις στο γεωπολιτικό, το μόνο βέβαιο είναι ότι αυτή τη στιγμή «όλοι συνομιλούν με όλους». Την εικόνα που επικρατεί σήμερα στην αγορά περιέγραψε χθες ο ίδιος ο CEO της Helleniq Energy, Ανδρέας Σιάμισιης, ο οποίος δεν απέκλεισε συμμετοχή του ομίλου στο διαγωνισμό για τα νέα κρητικά μπλοκς, μαζί φυσικά με κάποιον ξένο partner, ο οποίος ωστόσο, θα μπορούσε και να μην είναι αυτή τη φορά η Exxon Mobil, δηλαδή ο εταίρος του στις υφιστάμενες παραχωρήσεις «Δυτικά» και «Νοτιοδυτικά της Κρήτης».
Στο ερώτημα κατά πόσο ο ελληνικός όμιλος συζητά και με άλλους παίκτες, όπως για παράδειγμα τη Chevron, για να συμμετάσχει στο διαγωνισμό των τεσσάρων νέων περιοχών, μεταξύ των οποίων οι «Κρήτη Ι» και «Κρήτη ΙΙ», αρμόδιες πηγές δεν επιβεβαιώνουν το παραμικρό, αλλά και ούτε το διαψεύδουν.
Το αφήνουν ανοιχτό, γεγονός που παραπέμπει σε πιθανή δημιουργία νέων σχημάτων με είσοδο νέων παικτών, που θα μπορούσαν να είναι καινούργια ονόματα και όχι η Exxon, η οποία σημειωτέον φέρεται να μεταθέτει όλο και πιο πίσω την απόφαση για την ερευνητική γεώτρηση στο μπλοκ «ΝΔ Κρήτη». Αρχικά αυτή τοποθετούνταν μέσα στο καλοκαίρι του 2025, ωστόσο μάλλον τελικά δεν θα ληφθεί εντός του έτους, επομένως οι εξελίξεις παραπέμπονται για το 2026.
Στην ουσία αυτό που συμβαίνει είναι ότι ξένοι παίκτες, τόσο η Chevron, όσο και άλλοι που δεν έχουν σήμερα παρουσία στις ελληνικές θάλασσες, συζητούν με εγκατεστημένους παίκτες, δηλαδή όσους έχουν αδειοδοτημένα οικόπέδα, ψάχνοντας ένα ντόπιο εταίρο.
Πώς κινούνται οι έλληνες
Αλλά και οι έλληνες παίκτες «ψάχνονται» προκειμένου να μειώσουν τα ρίσκα και τις δαπάνες τους. Ειδικά όταν μιλάμε για βάθη που αγγίζουν τα 2- 3 χιλιόμετρα και για κόστη γεώτρησης ακόμη και 100 εκατ. ευρώ, άρα δεν θα ήταν σόφρωνα κίνηση για έναν όμιλο να πορευτεί μόνος του.
Στη περίπτωση για παράδειγμα της Helleniq Energy, τυχόν πώληση μέρους του ποσοστού της στο «μπλοκ Ιόνιο» και στο «μπλοκ 10», όπου κατέχει το 100%, θα της επέτρεπε να μειώσει τον κίνδυνο και να συνεταιριστεί ταυτόχρονα με κάποιο ξένο παίκτη για να διεκδικήσει ένα άλλο οικόπεδο.
Στην περίπτωση πάλι της Energean που κατέχει το 75% στο «μπλοκ 2» του Ιονίου (το άλλο 25% ανήκει στην Helleniq Energy), η εταιρεία αναζητά εδώ και καιρό ξένο συνεταίρο και συζητά με κάποιους με τους οποίους έχει υπογράψει συμφωνίες εμπιστευτικότητας. Σε ένα περιβάλλον αβεβαιότητας και έντονης μεταβλητότητας, η εταιρεία συζητά με συγκεκριμένες εταιρείες, θέλοντας να «θωρακίσει» τα σχέδια για την ανάπτυξη του μπλοκ που βρίσκεται στο Ιόνιο Πέλαγος, 30 χλμ. δυτικά της Κέρκυρας, στο θαλασσιο όριο Ελλάδας - Ιταλίας.
Των παραπάνω είχαν προηγηθεί οι επαφές της Ελληνικής Διαχειριστικής Εταιρείας Υδρογονανθράκων και Ενεργειακών Πόρων (ΕΔΕΥΕΠ) που «τρέχει» τον διαγωνισμό, με ενδιαφερόμενους παίκτες τόσο στο Κάιρο όσο και στο Χιούστον του Τέξας, στα αντίστοιχα διεθνούς εμβέλειας events EGYPES 2025 και CERAWeek.
Το ίδιο feedback πήρε η ΕΔΕΥΕΠ και ο CEO Αρης Στεφάτος που στις αρχές Ιουνίου είχε την ευκαιρία να συνομιλήσει με ενδιαφερόμενους ομίλους στο πλαίσιο του διεθνούς συνεδρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης Γεωεπιστημόνων και Μηχανικών (EAGE) στη Τουλούζη (https://eageannual.org/).
Σε ένα κόσμο ασταθή, οι πετρελαικές έχουν μάθει να διαχειρίζονται τα ακραία φαινόμενα ακριβώς γιατί πρέπει να στείλουν το μήνυμα στις αγορές ότι είναι σε θέση να συνεχίσουν να προσφέρουν το προϊόν τους. Και σύμφωνα με μια ανάγνωση, η Ελλάδα που παρ΄ ότι βρίσκεται κοντά στο μέτωπο της έντασης, δεν επηρεάζεται προς ώρας από αυτήν, στέλνοντας το μήνυμα ότι είναι μικρότερου ρίσκου περιοχή σε σχέση με το Ισραήλ ή την Αίγυπτο, με ό,τι αυτό μπορεί να συνεπάγεται.
