Από μια απότομη αρχική αντίδραση των τιμών του πετρελαίου και του φυσικού αέριου που στη συνέχεια θα εξορθολογιστούν, μέχρι ένα θερινό ράλι άγνωστης διάρκειας στο σενάριο που η πληγωμένη Τεχεράνη ενεργοποιήσει το πανίσχυρο όπλο που έχει στα χέρια της, δηλαδή κλείσει τα Στενά του Ορμούζ.
Το μόνο βέβαιο είναι ότι η είσοδος των ΗΠΑ στο πόλεμο αλλάζει τα δεδομένα. Και όπως εκτιμούν αναλυτές, θα αναγκάσει τη Τεχεράνη να αντιδράσει ειδάλλως θα φανεί ότι είναι έτοιμη να συνθηκολογήσει και άρα θα δεχτεί ακόμη μεγαλύτερη πίεση για να καθίσει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων υπό τους χειρότερους δυνατούς όρους. Αναπόφευκτα όλα αυτά θα αποτυπωθούν στις ενεργειακές αγορές.
Στη περίπτωση της Ελλάδας ο κίνδυνος είναι διπλός. Συνοψίζεται στο εφιαλτικό σενάριο του να κλείσουν τα Στενά, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τις τιμές του πετρελαίου και του φυσικού αερίου και της ταυτόχρονης εμφάνισης ενός ισχυρού καύσωνα στη ΝΑ Ευρώπη, που θα φέρει στην επιφάνεια τις γνωστές δομικές αδυναμίες της περιοχής, με ό,τι αυτό θα προκαλέσει στις τιμές του ρεύματος. Ο κίνδυνος για ένα δεύτερο σερί καλοκαίρι με «ενεργειακή κρίση» είναι υπαρκτός.
Ο πρώτος αντίκτυπος από το χτύπημα των ΗΠΑ στο Ιράν αποτυπώθηκε όταν σήμερα τα ξημερώματα το μπρεντ εκτινάχθηκε πάνω από 81 δολ. (+5,7%) με τις τιμές να υποχωρούν στη συνέχεια στα 78 - 79 δολάρια και ενώ οι πάντες αναμένουν την αντίδραση της Τεχεράνης.
Αν και η χθεσινή έγκριση από το ιρανικό κοινοβούλιο να κλείσουν τα Στενά του Ορμούζ, απ’ όπου διέρχεται το 20% της παγκόσμιας προσφοράς πετρελαίου και αέριου δεν είναι τελική, καθώς πρέπει να οριστικοποιηθεί από το Ανώτατο Συμβούλιο Ασφάλειας της χώρας, είναι προφανές ότι το τόνο δίνουν τα χειρότερα σενάρια. Και να μην επιβεβαιωθούν, το έντονο volatility των αγορών δεν θα μας εγκαταλείψει γρήγορα και αρκεί για να ζήσουμε ένα ακόμη καλοκαίρι με υψηλές τιμές.
Αυξήσεις για δεύτερη εβδομάδα στην αντλία
Το δείχνουν οι νέες αυξήσεις που θα δουν από σήμερα οι οδηγοί στις τιμές των καυσίμων για δεύτερη συνεχή εβδομάδα. Σύμφωνα με εταιρείες εμπορίας, σήμερα και αύριο πρόκειται να περάσουν στην αντλία οι αυξήσεις από τις τιμές δυίλησης του κλεισίματος της Παρασκευής που υπολογίζονται αθροιστικά σε περίπου 2 λεπτά το λίτρο για τη βενζίνη και σε 3-4 λεπτά για το ντίζελ κίνησης.
Σε αυτή τη περίπτωση, η μέση τιμή της αμόλυβδης θα διαμορφωθεί σε πάνω από 1,77 ευρώ το λίτρο πανελλαδικά, ενώ το ντίζελ στα 1,55 ευρώ. Αυτό σημαίνει ότι πριν καν μπούμε στη καρδιά του καλοκαιριού και χωρίς να έχουν επιβεβαιωθεί τα πλέον δυσμενή σενάρια, η βενζίνη έχει «καβαλήσει» τα 2 ευρώ στις Κυκλάδες, ενώ κοντά σ' αυτά τα επίπεδα κινούνται και τα Δωδεκάνησα.
Συνυπολογίζοντας τις αυξήσεις της προηγούμενης εβδομάδας μαζί με αυτές που αναμένεται να φανούν αυτό το διήμερο, έχουμε μια άνοδο για τις βενζίνες κοντά στα 4 λεπτά, και για το πετρέλαιο κίνησης κοντά στα 7 λεπτά. Επίπεδα που θεωρούνται φυσιολογικά από την αγορά, δεδομένης της μεγάλης αστάθειας διεθνώς.
Το πρόβλημα είναι ότι οι εξελίξεις προιωνίζονται καλοκαίρι με υψηλές τιμές στα καύσιμα και με ό,τι αυτό σημαίνει για τον πληθωρισμό, ακόμη και αν δεν επιβεβαιωθούν τα χειρότερα σενάρια. Διότι, όπως σημειώνει άνθρωπος του χώρου, «οι τιμές εύκολα ανεβαίνουν, δύσκολα πέφτουν, ειδικά σε περίοδο υψηλής ζήτησης, καθώς από την επόμενη εβδομάδα μπαίνουμε στη καρδιά της τουριστικής σεζόν».
Τα σενάρια για τα τιμολόγια Ιουλίου
Αχαρτογράφητα νερά ισχύουν και για το φυσικό αέριο, όπου λογικά οι εξελίξεις των τελευταίων 24ωρων θα αποτυπωθούν στο δείκτη του TTF, ο οποίος έκλεισε τη Παρασκευή στα 40,9 €/ MWh, με εβδομαδιαία άνοδο 8%. Τα επίπεδα είναι κοντά στα υψηλότερα των τελευταίων 11 εβδομάδων.
Στο ερώτημα πώς θα διαμορφωθούν τα τιμολόγια ρεύματος για τον Ιούλιο, κανείς προμηθευτής δεν έχει απάντηση. Τα πάντα θα κριθούν από τη πορεία του φυσικού αερίου που παρ’ ότι καλοκαίρι, συμμετέχει με ποσοστό 41% στο ενεργειακό μείγμα της αγοράς και ενώ απομένει μια εβδομάδα πριν τις ανακοινώσεις των παρόχων.
Τυχόν κλείσιμο των Στενών θα ήταν καταστροφικό για τις ευρωπαϊκές αγορές φυσικού αερίου, προειδοποιεί μιλώντας στο montelnews.com, η Laura Page, επικεφαλής LNG αναλύτρια στο Kpler. «Οι τιμές θα εκτοξευθούν και η Ευρώπη θα δει «μια μάχη για τα φορτία», ενώ θα προσπαθεί να ξαναγεμίσει τις αποθήκες της ενόψει του χειμώνα», αναφέρει χαρακτηριστικά.
Tι δείχνει η αγορά των παραγώγων
Στα καθ’ ημάς, ο μέσος όρος στην αγορά χονδρικής για τον Ιούνιο κινείται στα 83,22 €/ MWh, ελάχιστα πάνω από το κλείσιμο του Μαίου (81,9 €/ MWh), ωστόσο τα futures δείχνουν πιο άγριες διαθέσεις.
Τα τελευταία στοιχεία από το ευρωπαϊκό χρηματιστήριο ενέργειας δείχνουν πράξεις στην ελληνική αγορά στα 90,22 €/ MWh για τον Ιούνιο, που εκτινάσσονται στα 129,50 €/ MWh για τον Ιούλιο και ανεβαίνουν στα 131,79 €/ MWh για τον Αύγουστο.
Στη πάντα «επικίνδυνη» Ουγγαρία, απ’ όπου και ξεκίνησε η περυσινή κρίση, από 87,78 €/MWh για τον Ιούνιο, οι πράξεις απογειώνονται στα 129,53 €/MWh για τον Ιούλιο και στα 132,07 €/ MWh για τον Αύγουστο.
Οσο για τη νούμερο ένα ευρωπαϊκή αγορά, τη γερμανική, που μπορεί να κινείται πιο συγκρατημένα από πολλές άλλες, ωστόσο έχει πολύ μεγαλύτερο βάθος, τα νούμερα δείχνουν άνοδο όχι μόνο για το καλοκαίρι, αλλά και για το προσεχή χειμώνα. Οι πράξεις για τον Ιούλιο κινούνται στα 82,73 €/MWh, για τον Αύγουστο στα 88,63 €/MWh, για το Σεπτέμβριο στα 97,64 €/MWh, για τον Οκτώβριο στα 98,17 €/ MWh και για το Νοέμβριο στα 109,12 €/ MWh.
Τα παραπάνω δημιουργούν ακόμη μεγαλύτερες απαιτήσεις από τη περίφημη ομάδα κρούσης Task Force που συστάθηκε προσφατα απο τη Κομισιόν για τον έλεγχο των απότομων διακυμάνσεων στο ρεύμα.
«… Πριν το τέλος Ιουνίου θα γίνει για πρώτη φορά η σύγκληση αυτής της ομάδας εργασίας, του Task Force, της Ομάδας Κρούσης, για να δούμε επιτέλους πως λειτουργεί αυτός ο ενεργειακός αλγόριθμος στην Ευρώπη και γιατί η Ουγγαρία, η Ρουμανία, η Βουλγαρία, η Ελλάδα έχουν πάντα υπερδιπλάσιες τιμές από τις χώρες του Βορρά», ανέφερε χθες ο υπ. Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Σταύρος Παπασταύρου.
