Η νέα ρύθμιση, σύμφωνα με πηγές της αγοράς, θέτει ξεκάθαρους κανόνες για την ευθύνη των εταιρειών εμπορίας πετρελαιοειδών απέναντι στο δίκτυο των πρατηρίων που φέρουν τα σήματά τους. Συγκεκριμένα, θεσπίζεται η υποχρέωση ετήσιου ελέγχου σε κάθε συνεργαζόμενο πρατήριο, ενώ σε περίπτωση διαπιστωμένων παραβάσεων – όπως λαθρεμπόριο, νοθεία ή παρατυπίες – οι εταιρείες υποχρεούνται να σταματήσουν την τροφοδοσία, να απομακρύνουν τις αντλίες, τις δεξαμενές και τα σήματά τους εντός δέκα ημερών.
Αφαίρεση άδειας και αυστηρότερες ποινές
Πέρα από την υποχρέωση αυστηρότερης επιτήρησης, η νέα ΚΥΑ προβλέπει την επιβολή υψηλότερων προστίμων αλλά και την πρωτοφανή δυνατότητα αφαίρεσης της άδειας λειτουργίας εταιρειών που δεν συμμορφώνονται με τις υποχρεώσεις τους, για διάστημα έως και έξι μηνών.
Στελέχη του κλάδου, αν και αναγνωρίζουν ότι οι περισσότερες από τις νέες προβλέψεις υφίστανται ήδη στο θεσμικό οπλοστάσιο, υποστηρίζουν την ανάγκη για την ενίσχυση των κυρώσεων. Όπως χαρακτηριστικά τονίζουν, «το πρόβλημα δεν είναι οι κανόνες αλλά η εφαρμογή τους. Αν δεν υπάρχει ουσιαστική επιβολή των ποινών, το σύστημα καθίσταται αναξιόπιστο».
Αποδοχή με επιφυλάξεις από την αγορά
Οι εταιρείες του κλάδου δηλώνουν σαφώς ότι συμφωνούν με το νέο πλαίσιο, υπό την προϋπόθεση ότι οι προβλέψεις θα εφαρμόζονται στην πράξη. «Έχουμε δει περιπτώσεις όπου εντοπίζονται σοβαρές παραβάσεις, σφραγίζονται πρατήρια, αλλά τελικά συνεχίζουν να λειτουργούν κανονικά. Χωρίς αφαίρεση σήματος, χωρίς απομάκρυνση εξοπλισμού», αναφέρουν χαρακτηριστικά.
Η αγορά αναγνωρίζει ότι η Πολιτεία έχει τον καθοριστικό ρόλο στον τελικό έλεγχο και στην εφαρμογή των μέτρων. Όπως σημειώνεται, «η ευθύνη δεν μπορεί να μετακυλίεται αποκλειστικά στις εταιρείες. Αν το πρατήριο εξακολουθεί να λειτουργεί παράνομα, είναι ευθύνη του κράτους να το κλείσει».
Κατάργηση του πλαφόν
Την ίδια στιγμή, θετικά αποτιμάται η απόφαση για λήξη του μέτρου επιβολής πλαφόν στο περιθώριο κέρδους των πρατηρίων καυσίμων. Το μέτρο, που εφαρμόστηκε προσωρινά εν μέσω ενεργειακής κρίσης, λήγει στα τέλη Ιουνίου χωρίς πρόβλεψη για ανανέωση.
Κατά την άποψη των ανθρώπων του κλάδου, το πλαφόν δεν πέτυχε τον σκοπό του. «Πίεσε αφόρητα τα περιθώρια των πρατηριούχων, προκαλώντας στρεβλώσεις στην αγορά. Σε κάποιες περιπτώσεις οδήγησε ακόμη και σε αύξηση των παραβατικών συμπεριφορών ή στην έξοδο επαγγελματιών από τον κλάδο», σημειώνεται.
Η απελευθέρωση των περιθωρίων εκτιμάται ότι θα ενισχύσει τον υγιή ανταγωνισμό και θα δημιουργήσει συνθήκες για νέες επενδύσεις στον τομέα.
Ελέγχοι, όχι μόνο στα χαρτιά
Παρά τις θετικές πτυχές του νέου πλαισίου, η αγορά εξακολουθεί να εντοπίζει κενά στην επιβολή των μέτρων. Χαρακτηριστική είναι η αναφορά στελέχους μεγάλης εταιρείας: «Πρατήρια που θα έπρεπε να έχουν απομακρύνει τα σήματα και να κλείσουν, λειτουργούν ακόμη. Αυτό δεν είναι μόνο θέμα των εταιρειών αλλά και της κρατικής εποπτείας».
Σε ανάλογο τόνο κινείται και η Πανελλήνια Ομοσπονδία Πρατηριούχων (ΠΟΠΕΚ), η οποία πρόσφατα ζήτησε επίσημες εξηγήσεις για περιπτώσεις πρατηρίων που φέρονται να συνεχίζουν τη λειτουργία τους παρά την ύπαρξη διοικητικών αποφάσεων για παύση.
Συνολικά, το νέο πλαίσιο αντιμετωπίζεται ως ένα βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση, με την προϋπόθεση ότι θα υπάρξει πολιτική βούληση και αποτελεσματικότητα στην πλήρη εφαρμογή του.
