Η πολιτική πίεση εντείνεται εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης για να αντιμετωπίσει την τρομακτική πρόκληση του να κλείσει ένα παραθυράκι στις προσπάθειές της να σταματήσει να χρησιμοποιεί ρωσικά ορυκτά καύσιμα με τη συνδρομή του υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG),παρατηρεί σε ανάλυσή του το Reuters.Τον χρόνο που μεσολάβησε από την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία τον Φεβρουάριο του 2022, η ΕΕ επέβαλε κυρώσεις στις θαλάσσιεςεισαγωγές πετρελαίου και άνθρακα από τη Ρωσία.
Έχει μειώσει δραστικά την εξάρτηση από το ρωσικό αέριο αγωγών, παρά το γεγονός ότι δεν έχει επιβάλει κυρώσεις στα καύσιμα.
Η αντίφαση
Ωστόσο, την ίδια στιγμή, οι χώρες της ΕΕ αύξησαν τις συνολικές αγορές ρωσικού LNG, υπονομεύοντας τη δέσμευση του μπλοκ να τερματίσει τη χρήση ρωσικών ορυκτών καυσίμων έως το 2027.
Κατά συνέπεια, η ΕΕ έχει στείλει δισεκατομμύρια δολάρια στις ρωσικές εταιρείες φυσικού αερίου Gazprom και Novatek που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για τη χρηματοδότηση του πολέμου στην Ουκρανία, καθώς οι ενεργειακές εταιρείες, μέσω εταιρικών φόρων, είναι από τους μεγαλύτερους συνεισφέροντες στον προϋπολογισμό της Ρωσίας.
Οι αναλυτές της CapraView, μιας παγκόσμιας εταιρείας προβλέψεων φυσικού αερίου, εκτιμούν ότι σχεδόν το μισό από το LNG που εξήγαγε η Ρωσία τους πρώτους δέκα μήνες μετά την εισβολή της στην Ουκρανία εισέρρευσε στην Ευρώπη, αντιπροσωπεύοντας περίπου 14 δισεκατομμύρια δολάρια σε έσοδα.
Ρωσικές εξαγωγές LNG ανά περιοχή Εξαγωγές ρωσικού LNG ανά περιοχή
Η ανάλυση της ΕΕ διαπίστωσε ότι οι ρωσικές εισαγωγές LNG αυξήθηκαν στα 22 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα (bcm) πέρυσι, από 16 bcm το 2021.
Οι όγκοι αυτοί είναι πολύ μικρότεροι από τα 155 bcm φυσικού αερίου που λάμβανε η ΕΕ κάθε χρόνο από τη Μόσχα, αν και ορισμένες χώρες έχουν σημειώσει σημαντική άνοδο μετά τον πόλεμο.
Το Βέλγιο και η Ισπανία σχεδόν διπλασίασαν τις εισαγωγές ρωσικού LNG τους 12 μήνες από τότε που η Ρωσία εισέβαλε στην Ουκρανία, σύμφωνα με ανάλυση της Kpler.
Εξαγωγές LNG από Yamal Εξαγωγές LNG από Yamal
Η διάθεση να αντιμετωπιστεί το ζήτημα αυξάνεται εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης των 27 μελών, αλλά δεν υπάρχει συμφωνία για το πώς, καθώς οι κίνδυνοι από διόγκωση των τιμών της ενέργειας και ακούσια περαιτέρω αύξηση των ρωσικών ενεργειακών εσόδων είναι σημαντικοί.
Η Επίτροπος Ενέργειας της ΕΕ Kadri Simson τον περασμένο μήνα προέτρεψε τα κράτη μέλη και τις εταιρείες της ΕΕ να σταματήσουν να αγοράζουν ρωσικό LNG, αποκαλώντας «κίνδυνο φήμης» να αυξάνονται οι εισαγωγές LNG ενώ το μπλοκ επικοινωνεί τις προσπάθειές του να μειώσει τα έσοδα προς τη Ρωσία.
Επίσης τον περασμένο μήνα, η Ισπανίδα υπουργός Ενέργειας Teresa Ribera ζήτησε από Ισπανούς αγοραστές να μην υπογράψουν νέα ρωσικά συμβόλαια LNG.
Ωστόσο, είπε ότι εάν δεν υπάρξουν κυρώσεις, οι εταιρείες της ΕΕ που σταμάτησαν να αγοράζουν ρωσικό LNG θα μπορούσαν να αναγκαστούν να πληρώσουν πρόστιμα για αθέτηση των υφιστάμενων συμβολαίων τους.
«Νομίζω ότι θα πρέπει να είναι μέρος της συζήτησης σε ένα πακέτο κυρώσεων, γιατί διαφορετικά η κατάσταση είναι αρκετά παράλογη», είπε η Ribera στο Reuters.
"Είναι αλήθεια ότι σε συνολικές ποσότητες, δεν είναι τόσο πολύ.
Αλλά νομίζω ότι δεν είναι εύκολο να εξηγήσουμε γιατί εξακολουθούμε να δεχόμαστε αυτές τις εισαγωγές LNG", είπε.
Το πολιτικό εμπόδιο
Δεδομένου του πολιτικού εμποδίου της έγκρισης κυρώσεων, οι οποίες απαιτούν ομοφωνία, ορισμένοι στην ΕΕ στρέφονται σε άλλες επιλογές.
Την περασμένη εβδομάδα, τα κράτη μέλη πρότειναν συλλογικά να δημιουργήσει το μπλοκ μια νομική επιλογή για να επιτρέψει στις χώρες να σταματήσουν τις ρωσικές εταιρείες να κάνουν κράτηση της χωρητικότητας υποδομής που απαιτείται για τη μεταφορά LNG στην Ευρώπη.
Η πρόταση, η οποία αποτελεί μέρος ενός νόμου που περιέχει ευρύτερους κανόνες για τις αγορές φυσικού αερίου της ΕΕ, πρέπει να αποτελέσει αντικείμενο διαπραγμάτευσης με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.
Το Κοινοβούλιο θέλει να προχωρήσει παραπέρα, και έχει προτείνει μια αποτελεσματική απαγόρευση όλων των εισαγωγών ρωσικού φυσικού αερίου από την ΕΕ.
«Οι καιροί άνευ προηγουμένου απαιτούν πρωτοφανείς απαντήσεις», δήλωσε ο επικεφαλής διαπραγματευτής του κοινοβουλίου για το νόμο, ο πρώην πρωθυπουργός της Πολωνίας Jerzy Buzek.
Είπε ότι η πρόταση ευθυγραμμίζεται με τη στρατηγική της ΕΕ να τερματίσει την εξάρτησή της από όλα τα ρωσικά ορυκτά καύσιμα.
Πρακτικές και νομικές ερωτήσεις
Ορισμένοι αξιωματούχοι της ΕΕ, ωστόσο, δήλωσαν ότι η πρόταση του Κοινοβουλίου ήταν εξαιρετικά απίθανο να κερδίσει πολιτική υποστήριξη από τα κράτη μέλη, εν μέρει λόγω νομικών ζητημάτων.
Ο Klaus-Dieter Borchardt, Ανώτερος Σύμβουλος Ενέργειας στη δικηγορική εταιρεία Baker McKenzie, δήλωσε ότι ο νόμος του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου επιτρέπει στις χώρες να απαγορεύουν ένα συγκεκριμένο προϊόν από την αγορά τους μόνο σε ορισμένες περιορισμένες περιπτώσεις.
«Προσωπικά θα είχα τις αμφιβολίες μου εάν ένας τέτοιος κανόνας θα ήταν συμβατός με αυτούς τους κανόνες περί μη διάκρισης βάσει του ΠΟΕ», είπε σχετικά με την πρόταση του Κοινοβουλίου.
Ο Borchardt ήταν προηγουμένως ανώτερος αξιωματούχος στο τμήμα ενέργειας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Ο Ολλανδός υπουργός Ενέργειας Rob Jetten είπε στο Reuters ότι υπάρχει η πρακτική δυσκολία που ορισμένες χώρες δεν μπορούν να διαφοροποιήσουν τις προμήθειες τους αρκετά γρήγορα ώστε να αντιμετωπίσουν την άμεση διακοπή.
«Για ορισμένα κράτη μέλη της ΕΕ, αυτό θα ήταν λίγο υπερβολικό», είπε, αναφερόμενος στην προοπτική κυρώσεων στο ρωσικό LNG.
Η Ολλανδία έχει εξαλείψει τις εισαγωγές φυσικού αερίου της από τον ρωσικό αγωγό μετά τον πόλεμο και μείωσε, αλλά δεν απέβαλε, τις ρωσικές εισαγωγές LNG.
Να απαγορευτεί ή όχι;
Η διακοπή των ρωσικών εισαγωγών LNG θα ήταν δίκοπο μαχαίρι, λένε οι αναλυτές.
Θα μπορούσε να ανεβάσει τις τιμές του ευρωπαϊκού φυσικού αερίου χωρίς απαραίτητα να μειώσει τα έσοδα από τις εξαγωγές της Ρωσίας, καθώς το LNG μπορεί εύκολα να ανακατευθυνθεί σε αγορές στην Ασία που δεν έχουν επιβάλει κυρώσεις στη Ρωσία, δήλωσε ο επικεφαλής αναλυτής της CapraView, Tamir Druz.
«Σε αντίθεση με τις εξαγωγές φυσικού αερίου με αγωγούς, οι οποίες ουσιαστικά είναι αποκλεισμένες στη Ρωσία, θα είναι πολύ πιο δύσκολο να μειωθούν τα ρωσικά έσοδα ή η εξάρτηση της παγκόσμιας αγοράς φυσικού αερίου από το ρωσικό LNG», είπε.
Η επιβολή μιας απαγόρευσης θα μπορούσε επίσης να είναι δύσκολη, δεδομένης της δυσκολίας να αποκλειστεί ότι τα φορτία LNG από άλλες χώρες δεν περιέχουν ρωσικούς όγκους, ειδικά μέσω μεταφοράς από πλοίο σε πλοίο.
Ορισμένοι διπλωμάτες της ΕΕ εξέφρασαν την ανησυχία ότι οι προμηθευτές θα μπορούσαν να αποτραπούν από το να στείλουν φορτία στην Ευρώπη εάν τους ζητούνταν, για παράδειγμα, να προσκομίσουν έγγραφα που να αποδεικνύουν ότι το LNG τους δεν είναι ρωσικό, όταν οι αγοραστές σε άλλες αγορές δεν απαιτούν τέτοια απόδειξη.
Με την αγορά LNG αυτή τη στιγμή στενή, ορισμένοι αναλυτές είπαν ότι η Ευρώπη μπορεί να δυσκολευτεί να αντικαταστήσει το ρωσικό LNG με εναλλακτικές, απειλώντας τις ελλείψεις φυσικού αερίου εάν οι χώρες δεν μπορούν να καλύψουν το κενό.
«Το 101 των κυρώσεων δεν είναι να βλάψεις τον εαυτό σου περισσότερο από το κόμμα που θέλεις να επιβάλεις κυρώσεις», δήλωσε η Anne-Sophie Corbeau, ερευνήτρια στο Κέντρο Παγκόσμιας Ενεργειακής Πολιτικής του Πανεπιστημίου Κολούμπια.
www.worldenergynews.gr