Δευτέρα 3 Απριλίου 2023

Γιατί δεν πέφτει η τιμή της αμόλυβδης στην αντλία - Οι αποκλίσεις από την αγορά πετρελαίου

Αποκλίσεις καταγράφονται μεταξύ των διεθνών τιμών της βενζίνης και του πετρελαίου κίνησης και των λιανικών τιμών στην αντλία των πρατηρίων βενζίνης σύμφωνα με έρευνα που έκανε το Capital.gr. 




Έτσι ενώ οι διεθνείς τιμές της βενζίνης κατέγραψαν αξιοσημείωτη υποχώρηση από τις αρχές του έτους όταν και είχαν βρεθεί στο υψηλό του τελευταίου τριμήνου, η μείωση αυτή έχει περάσει "λειψή" στις αντλίες των πρατηρίων της βενζίνης για τους Έλληνες οδηγούς. Καλύτερη πάντως φαίνεται να είναι η διακύμανση των τιμών στο πετρέλαιο κίνησης, όπου οι αυξομειώσεις στις διεθνείς τιμές φαίνεται να περνούν με μεγαλύτερη συνέπεια στην τιμή της αντλίας των πρατηρίων και στους τελικούς καταναλωτές. 

Η διακύμανση 

Πιο αναλυτικά σύμφωνα με την έρευνα που πραγματοποίησε το "Κ" στο αποκορύφωμα των τελευταίων μηνών της διεθνούς τιμής του πετρελαίου στα τέλη Ιανουαρίου, η τιμή του brent ήταν στα 88,19 δολάρια το βαρέλι, η διεθνής τιμή της βενζίνης Platts για τη Μεσόγειο ήταν στα 929 δολάρια ανά τόνο και η διεθνής τιμή του πετρελαίου κίνησης ήταν στα 1022 δολάρια ανά τόνο. Εκείνη την περίοδο η τιμή της αντλίας στα πρατήρια ήταν 1,916 ευρώ το λίτρο για τη βενζίνη και 1,821 ευρώ το λίτρο για το πετρέλαιο κίνησης (με ισοτιμία ευρώ δολαρίου στο 1,09).

Στα μέσα Μαρτίου και συγκεκριμένα στις 17 του μήνα, η τιμή του brent κατέγραψε χαμηλό στα 72,97 δολάρια το βαρέλι. Την ίδια ημέρα η διεθνής τιμή της βενζίνης ήταν στα 845,25 δολάρια ο τόνος και η διεθνής τιμή του πετρελαίου κίνησης ήταν στα 787,75 δολάρια ο τόνος. Αντίστοιχα η τιμή στις αντλίες των πρατηρίων στην Ελλάδα ήταν στο 1,903 ευρώ το λίτρο για τη βενζίνη και στο 1,700 ευρώ το λίτρο για το πετρέλαιο κίνησης. Έτσι ενώ η διεθνής τιμή της βενζίνης υποχώρησε κατά 83,75  δολάρια τον τόνο, η μείωση που έφτασε στην αντλία των πρατηρίων ήταν 1,3 σεντς το λίτρο. Αντίστοιχα στο πετρέλαιο κίνησης η μείωση της διεθνούς τιμής ήταν 234,25 δολάρια τον τόνο και στην αντλία έφτασε μείωση της τάξης των 12,1 σεντς το λίτρο. 

Όσον αφορά στις τρέχουσες τιμές της βενζίνης και του πετρελαίου κίνησης, την περασμένη εβδομάδα η διεθνής τιμή της βενζίνης ήταν στα 896 δολάρια δηλαδή έχει αυξηθεί κατά 50,75 δολάρια τον τόνο, αύξηση που ακόμη δεν έχει περάσει στην αντλία όπου η τιμή παραμένει σταθερή στο 1,9 ευρώ το λίτρο. Αντίθετα στο πετρέλαιο κίνησης καταγράφεται επιπλέον μείωση στη διεθνή τιμή της τάξης των 15 δολαρίων ο τόνος, μείωση που έχει περάσει στην αντλία των πρατηρίων όπου μειώθηκε η τιμή κατά 3 σεντς το λίτρο. 

Μεγαλύτερο μέρος οι φόροι

Σε κάθε περίπτωση πάντως θα πρέπει να σημειωθεί ότι οι λιανικές τιμές της βενζίνης και του πετρελαίου στο μεγαλύτερο ποσοστό τους, διαμορφώνονται από τους φόρους τα τέλη και τις λοιπές επιβαρύνσεις. Για παράδειγμα στην τιμή της βενζίνης στο 1,897 ευρώ το λίγτρο την Παρασκευή 24 Μαρτίου 2023, το 57,08% ή αλλιώς 1,0827 ευρώ το λίτρο ήταν το ποσοστό των φόρων, των τελώνν και των λοιπών επιβαρύνσεων. Μάλιστα με εξαίρεση το ΦΠΑ, το μεγαλύτερο ποσοστό του φόρου είναι ο ειδικός φόρος κατανάλωσης που είναι ανελαστικός στα 700 ευρώ ανά κυβικό ή αλλιώς 0,7 ευρώ το λίτρο. Κυμαινόμενος φόρος είναι ο ΦΠΑ 24% που εν προκειμένω είναι στα 0,3672 ευρώ το λίτρο. Το 36,76% της τιμής της αντλίας ή αλλιώς 0,6973 ευρώ το λίτρο είναι η τιμή του διυλιστηρίου, ενώ το εκτιμώμενο περιθώριο των εταιρειών εμπορίας και των πρατηριούχων αντιστοιχεί στο 6,17% της τελικής τιμής της αντλίας ή αλλιώς 0,117 ευρώ το λίτρο. Η τιμή επιβαρύνεται επίσης από τέλη (ανταποδοτικό τέλος ΡΑΕ 0,20 ευρώ ανά χίλια λίτρα, εισφορά ειδικού λογαριασμού πετρελαιοειδών 1,2% επί της τιμής διυλιστηρίου και ειδικό τέλος ΔΕΤΕ 0,5% της αξίας της τιμής διυλιστηρίου συν τον ΕΦΚ).

Οι παράγοντες 

Αρμόδιες πηγές της αγοράς καυσίμων πάντως επισημαίνουν ότι η διαμόρφωση των τιμών στα καύσιμα είναι μια πολυπαραγοντική εξίσωση στην οποία παίζουν ρόλο πολλές παράμετροι. Σημειώνεται ότι στη διαμόρφωση της λιανικής τιμής παίζει καθοριστικό ρόλο όχι η τιμή του πετρελαίου brent αλλά η διεθνής χρηματιστηριακή τιμή του προϊόντος, που ισχύει για την περιοχή της Μεσογείου (Platts FOB MED). Διεθνής χρηματιστηριακή τιμή διαμορφώνεται τόσο για τη βενζίνη όσο και για το πετρέλαιο κίνησης. Επίσης η τιμή αυτή αφορά 1.000 τόνους και τιμολογείται σε δολάρια οπότε παίζει ρόλο και η ισοτιμία ευρώ δολαρίου, που επίσης "βαρύνει" στη διαμόρφωση της λιανικής τιμής καταναλωτή. Επιπλέον όπως σημειώνουν αρμόδιες πηγές, η διεθνής τιμή για να περάσει στη λιανική της ελληνικής αγοράς χρειάζεται ένα χρονικό διάστημα της τάξης των 4 ημερών. Τέλος όπως προαναφέρθηκε ότι η λιανική τιμή διαμορφώνεται σε μεγάλο ποσοστό από ανελαστικούς φόρους και τέλη που παραμένουν αμετάβλητα ανεξάρτητα από τη διαμόρφωση των τιμών του καυσίμου στην Ελλάδα. 

(Αναδημοσίευση από το capital.gr)