Σε συνέδριο που πραγματοποίηθηκε πριν μερικές μέρες στις Βρυξέλλες παρουσιάσθηκε από αξωματούχους η κατάσταση που επικρατεί αυτή την στιγμή συμπεριλαμβανομένων των πολιτικών παρεμβάσεων της ΕΕ και των επιπτώσεων που προκαλούνται στην λειτουργία της αγοράς ενέργειας, επισημαίνοντας παράλληλα το πόσο καθοριστική είναι η αλληλεγγύη μεταξύ των χωρών.
Σε συζήτηση με θέμα «Η διαθεσιμότητα και η προσιτή τιμή του φυσικού αερίου και της ενέργειας στην ΚΑΕ και την ΕΕ» στο CEDE 2022 η Kadri Simson, Επίτροπος Ενέργειας της ΕΕ, αναφέρθηκε στο πλαίσιο των σημερινών διαταραχών στην αγορά ενέργειας, καθώς η Ρωσία χρησιομποιεί ως όπλο τον ενεργειακό εφοδιασμό.
Ταυτόχρονα, η Επίτροπος της ΕΕ επεσήμανε τις προτάσεις και τα πακέτα για την καταπολέμηση της κρίσης, συμπεριλαμβανομένων των έκτακτων μέτρων, της αλληλεγγύης στον ενεργειακό εφοδιασμό μεταξύ των κρατών μελών, της κοινής αγοράς προμηθειών και τον περιορισμό της αύξησης των τιμών.
Η ΕΕ ευθυγραμμίζεται επί του παρόντος με άλλους αξιόπιστους προμηθευτές ενέργειας ενώ παράλληλα αυξάνει την ανάπτυξη ανανεώσιμων πηγών ενέργειας για να απομακρυνθεί από τις ρωσικές προμήθειες όσο το δυνατόν γρηγορότερα.
Ειδικά για τις χώρες της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης που η κρίση πλήττει σκληρά έχουν ήδη δοθεί περισσότερα από 2 δισ. ευρώ ως επιχορηγήσεις, ενώ η χωρητικότητα των αγωγών φυσικού αερίου έχει αυξηθεί μεταξύ των χωρών. Περισσότερα έργα κοινού ενδιαφέροντος απομακρύνουν την ΕΕ από τον ρωσικό ενεργειακό εφοδιασμό.
Παρά ένα από τα πιο δύσκολα χρόνια στην πρόσφατη ιστορία, η ΕΕ και τα κράτη μέλη της έχουν ήδη σημειώσει πρόοδο και θα βγουν από αυτήν την κρίση πιο δυνατά με ένα καθαρότερο και ασφαλέστερο ενεργειακό σύστημα.
Ο Πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου της Central Europe Energy Partners (CEEP), Leszek Jesień, κατέστησε σαφές ότι ένα από τα εργαλεία του πολέμου της Ρωσίας είναι η ενέργεια και τρεις θεμελιώδεις πτυχές πρέπει να ληφθούν υπόψη: η ασφάλεια της προσφορά, τιμές και υποδομές.
Κανονισμοί για τις προμήθειες
Ο Jerzy Buzek, ευρωβουλευτής, και ο πρώην πρόεδρός του ΕΚ, κάλεσε τις χώρες της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης να μείνουν μαζί κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου. Απαιτείται η επίδειξη αλληλεγγύης μεταξύ τους, αλλά κυρίως και με την Ουκρανία για την παροχή υποστήριξης και ενεργειακού εξοπλισμού κατά τη διάρκεια αυτού του πολέμου. Είναι σημαντικό ότι οι κοινοί κανονισμοί για τις προμήθειες θα εγκριθούν σύντομα από την ΕΕ, δήλωσε ο Buzek.
Ο Edvard Kožušník, Αναπληρωτής Υπουργός Βιομηχανίας και Εμπορίου της Τσεχικής Δημοκρατίας, εκπροσωπώντας την Προεδρία της ΕΕ, ανέφερε ότι τα κράτη μέλη της Κεντρικής και Ανατολικής ΕΕ ξεκίνησαν ήδη τη συνεργασία τους στον τομέα της ενέργειας πολλά χρόνια πριν, και σοφά. Κατά τη διάρκεια της τρέχουσας τσεχικής προεδρίας σε επίπεδο ΕΕ, πραγματοποιήθηκαν ήδη έξι συνεδριάσεις των υπουργών ενέργειας για να αποφασίσουν θέματα όπως συντονισμένες μειώσεις ζήτησης, έκτακτη παρέμβαση στις τιμές, συντονισμός υποδομών και ανώτατα όρια τιμών φυσικού αερίου ως άμεσες αντιδράσεις στην τρέχουσα κατάσταση.
Αποθήκευση
Ο Paweł Stańczak Διευθύνων Σύμβουλος της OGTSU (Ουκρανικός διαχειριστής συστήματος φυσικού αερίου) τόνισε ότι οι υποδομές δέχονται επιθέσεις από Ρώσους, αλλά οι περισσότεροι από τους σταθμούς συμπίεσης του δικτύου φυσικού αερίου εξακολουθούν να βρίσκονται υπό τον έλεγχο της Ουκρανίας.
Απαιτείται πρόσθετη παροχή φυσικού αερίου για την υποστήριξη της Ουκρανίας και με τη μεγαλύτερη ικανότητα σύνδεσης με τη Σλοβακία, το φυσικό αέριο θα μπορούσε επίσης να ρέει στην Ουκρανία. Σύμφωνα με τον ίδιο, η αλληλεγγύη και οι δωρεές είναι σημαντικές για τη διατήρηση της λειτουργίας του συστήματος βραχυπρόθεσμα, αλλά ιδιαίτερα η συνέχιση των εργασιών με την ΕΕ και τα μέλη της, για την πώληση μη χρησιμοποιημένου ή αποθηκευμένου φυσικού αερίου σε εγκαταστάσεις αποθήκευσης της ΕΕ στην Ουκρανία είναι ζωτικής σημασίας. Επίσης, υπάρχουν και άλλες δυνατότητες για εμβάθυνση της συνεργασίας για το φυσικό αέριο μεταξύ της Ουκρανίας και της ΕΕ.
Σύμφωνα με τον András Hujber της DG ENER TF.2 «είμαστε όσο πιο έτοιμοι μπορεί κανείς να είναι σε αυτήν την κατάσταση». Με τις αποθήκες αερίου κοντά στο 91% ή 13 ποσοστιαίες μονάδες πάνω από την περίοδο αναφοράς, η αγορά φυσικού αερίου αντέχει. Αυτό είναι ιδιαίτερα αξιοσημείωτο, καθώς πολύ λιγότερες ρωσικές ροές ήρθαν στην Ευρώπη από την άνοιξη και το καλοκαίρι φέτος. Ωστόσο, οι πλήρεις αποθήκες αερίου συνεπάγονται πολύ υψηλό κόστος και συνακόλουθη καταστροφή της ζήτησης στη βιομηχανία.
Ανώτατα όρια
Για τον Georg Zachmann Senior Fellow της Bruegel, η ΕΕ τα κατάφερε μέχρι στιγμής «επειδή αφήνουμε την αγορά να λειτουργήσει». Χωρίς το σήμα των τιμών ή με παραμορφωμένα μηνύματα τιμών, όπως ανώτατα όρια τιμών, οι τεράστιοι όγκοι που προέρχονταν παλαιότερα από τη Ρωσία θα ήταν σχεδόν αδύνατο να αντικατασταθούν από LNG. Κανείς δεν θα περίμενε ότι η αγορά φυσικού αερίου θα είχε λειτουργήσει τόσο καλά, και πολλοί φοβήθηκαν περικοπές, οι οποίες δεν ήταν απαραίτητες μέχρι τώρα. Ως εκ τούτου, ο Zachmann είναι πολύ δύσπιστος για τα ανώτατα όρια τιμών, διότι αυτά θα σήμαιναν τελικά μια κατανομή της κατανάλωσης όταν οι υψηλές τιμές δεν οδηγούν πλέον σε μείωση της ζήτησης σε ορισμένους τομείς: όταν υπάρχει φυσική έλλειψη φυσικού αερίου, κάποιος πρέπει να μειώσει την κατανάλωση.
Τα ανώτατα όρια τιμών και οι συζητήσεις για τον περιορισμό των εξαγωγών ηλεκτρικής ενέργειας διασυνοριακά είναι πολύ επικίνδυνα, καθώς αυτά τα μέτρα θα μπορούσαν να "σπάσουν" την αγορά και έτσι θα βοηθούσαν μόνο τη Ρωσία στην προσπάθεια μείωσης και διακοπής της αλληλεγγύης εντός της ΕΕ σύμφωνα με τον Georg Zachmann. Επίσης, για τον Tomas Pirkl επικεφαλή του Γραφείου Αντιπροσωπείας των Βρυξελλών, CEZ, οι ελεύθερες αγορές και οι υποδομές είναι ζωτικής σημασίας για τον εφοδιασμό των περισσότερων χωρών της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης με LNG που φτάνει σε όλο και μεγαλύτερους όγκους στις χώρες με πρόσβαση στη θάλασσα.
Πρέπει να γίνει σημαντική διαφοροποίηση μεταξύ των ανώτατων ορίων τιμών στις εισαγωγές και των ανώτατων ορίων τιμών στους τελικούς πελάτες. Τέτοιες παρεμβάσεις πρέπει να διασφαλίζουν ότι εξακολουθούν να υπάρχουν κίνητρα για εξοικονόμηση ενέργειας για τους τελικούς καταναλωτές. Για τις μεγάλες βιομηχανικές εταιρείες ο μηχανισμός τιμών στις αγορές πέτυχε μείωση της ζήτησης τους κατά περίπου 15%, διευκρίνισε ο Andras Hujber. Επιπλέον, όλες οι προτάσεις για ανώτατα όρια τιμών αγοράς που βρίσκονται επί του παρόντος στο τραπέζι δεν αναφέρουν το τι θα συμβεί εάν "χτυπηθεί" το ανώτατο όριο τιμών. Αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει σε πραγματική περικοπή της ενέργειας στο τέλος.
Για να απαλλαγούμε από τις ρωσικές προμήθειες και να τις αντικαταστήσουμε, θα χρειαστούν μεγάλα ποσά για επενδύσεεις σε ολόκληρη την ενεργειακή βιομηχανία. Η δημιουργία μηχανισμών που θα επιτρέπουν αυτές τις επενδύσεις θα είναι ζωτικής σημασίας τα επόμενα χρόνια επισημάνθηκε στη συζήτηση.
www.worldenergynews.gr
