Με παρέμβασή του, ο πρόεδρος του Πανελλήνιου Σωματείου Εργαζομένων στα ΕΛΠΕ (ΠΣΕΕΠ), Παναγιώτης Οφθαλμίδης, αναφέρεται στον ρόλο των Ελληνικών Πετρελαίων –του μεγαλύτερου εμποροβιομηχανικού ομίλου στη Νοτιοανατολική Ευρώπη, με τρία διυλιστήρια (Ασπρόπυργος, Ελευσίνα, Θεσσαλονίκη)–, δεδομένης της συγκυρίας στη Νοτιοανατολική Μεσόγειο και γενικότερα στην ευρύτερη γειτονιά μας:
Η σπουδαιότητα του ρόλου των ΕΛΠΕ έγκειται όχι μόνο λόγω της παρέμβασής τους στη διαμόρφωση των τιμών των καυσίμων και τη διατήρηση των στρατηγικών-εθνικών αποθεμάτων, αλλά και λόγω των τελευταίων εξελίξεων στη ΝΑ Ευρώπη (από γεωπολιτικής και γεωστρατηγικής άποψης), τις μελλοντικές έρευνες και εξόρυξη υδρογονανθράκων σε περιοχές της χώρας μας, τη Διακυβερνητική Συμφωνία Ελλάδας- Κύπρου -Ισραήλ, με υποστήριξη της Ιταλίας, για τον EastMed, τον αγωγό μεταφοράς φυσικού αερίου στην ΕΕ, τις εξελίξεις για την ΑΟΖ ».
Υψηλές κερδοφορίες
Ο κ. Οφθαλμίδης τονίζει ότι η «περαιτέρω ιδιωτικοποίηση του ποσοστού 35% των ΕΛΠΕ επηρεάζει όλους αυτούς τους τομείς, καθώς ο όμιλος συμμετέχει ήδη σε παραχωρήσεις τεμαχίων για έρευνα και εξόρυξη υδρογονανθράκων στη νοτιοδυτική Κρήτη και Δυτική Ελλάδα, με συμβολή στη διεθνή πολιτική της χώρας µας, σε συνεργασία µε κολοσσούς όπως η Exxon Mobil, η Total, η Repsol και η Edison». Υπογραμμίζει ότι πρόκειται για το πιο πετυχημένο ΣΔΙΤ (Σύμπραξη Δημοσίου – Ιδιωτικού Τομέα) με μεγάλες επενδύσεις και υψηλές κερδοφορίες τα τελευταία χρόνια.
Ο Όμιλος έχει ανακοινώσει ότι τα «συγκρίσιμα κέρδη EBITDA του 2018 ανήλθαν στα €730εκατ. (-12%), με τα συγκρίσιμα καθαρά κέρδη στα €296 εκατ. (-20%)». Σύμφωνα με την ηγεσία των Ελληνικών Πετρελαίων, «τα ισχυρά αποτελέσματα του Ομίλου οφείλονται κυρίως στην καλύτερη λειτουργία των διυλιστηρίων σε σχέση με το 2017, που αντιστάθμισαν μερικώς την αναμενόμενη πτώση στην κερδοφορία λόγω του δυσμενέστερου διεθνούς περιβάλλοντος διύλισης».
Συνεχίζοντας ο πρόεδρος του Πανελλήνιου Σωματείου Εργαζομένων στα ΕΛΠΕ προτείνει: «Αφού λένε ότι φύγαμε από τα μνημόνια, να φύγουν και οι μετοχές από το ΤΑΙΠΕΔ και να επιστρέψουν στο Ελληνικό Δημόσιο, που κατέχει το 35% (το 45,5% ανήκει στην Paneuropean- Λάτσης και το υπόλοιπο σε θεσμικούς και μικροεπενδυτές. Η Paneuropean μπορεί να βρει μέσω Χρηματιστηρίου ένα 5% και να έχει το 50 συν 1 του ομίλου, αλλά αυτό δεν επηρεάζει τα συμφέροντα του Δημοσίου). Τα ΕΛΠΕ δεν επιδοτούνται και το Δημόσιο έβαλε στο ταμείο του 78.000.000 από μερίσματα του 2018. Ο ισχυρισμός να πουλήσουμε για να κερδίσουμε δεν πρέπει, συνεπώς, να ισχύει για τον όμιλο. Το κράτος έχει έτσι παρεμβατική δυνατότητα για οικονομικούς και εθνικούς λόγους» (σ.σ.: οι εκτιμήσεις επί προηγούμενης κυβέρνησης για το τίμημα με αναγωγή της πώλησης του 20% των ΕΛΠΕ ήταν 300 εκατ. ευρώ και 500 για το 35%).
«Είναι ενθαρρυντικό», για τον πρόεδρο του ΠΣΕΕΠ, ότι «στον νέο προϋπολογισμό δεν υπάρχει αναφορά για ποσό είσπραξης από πώληση ποσοστού των ΕΛΠΕ ή τουλάχιστον αυτό δίνει μια παράταση στην ιδιωτικοποίηση – άλλωστε μπορεί να ανοίξει και ο δημοσιονομικός χώρος… Τα ΕΛΠΕ έχουν και το 35% της ΔΕΠΑ που προορίζεται για ιδιωτικοποίηση. Για μας, το Πανελλήνιο Σωματείο Εργαζομένων, είναι σημαντικό να μείνει η εμπορία στη ΔΕΠΑ».
Ο Όμιλος το 2018 κατέγραψε ιστορικά υψηλά σε παραγωγή με 15,5 εκατ. τόνους (+3%), καθώς και αυξημένες πωλήσεις με 16,5 εκατ. τόνους (+4%). Επιπλέον, οι εξαγωγές αυξήθηκαν ακόμη περισσότερο στα επίπεδα-ρεκόρ των 9,4 εκατ. τόνων, αναδεικνύοντας τη θέση του Ομίλου ως ενός από τους μεγαλύτερους εξαγωγείς στην Ελλάδα.
Όσο «το κράτος είναι συμμέτοχος στην Ελληνικά Πετρέλαια ΑΕ και στν θυγατρική εμπορική εταιρεία με εμπορικά σήματα ΕΚΟ και ΒΡ –με θυγατρικές ακόμα σε Κύπρο, Βουλγαρία, Σερβία, Μαυροβούνιο, Βόρεια Μακεδονία– έχει το δικαίωμα να διαμορφώνει την τελική τιμή σε χαμηλά επίπεδα, στα πλαίσια του υγιούς ανταγωνισμού, με τελικό αποτέλεσμα και οι ανταγωνιστικές εταιρείες να κυμαίνονται στα ίδια επίπεδα λιανικών τιμών»( σ.σ.: διαμορφώνει μεν, αλλά ενίοτε όχι με επιτυχία, με τις τιμές να παίρνουν «φωτιά», διότι στον καθορισμό τους παίζουν ρόλο και άλλοι παράγοντες).
Προσαρμογή ομίλου
Ο κ. Οφθαλμίδης θεωρεί ότι η ευαισθητοποίηση στο πρόβλημα της κλιματικής αλλαγής είναι μια αλήθεια – πραγματικότητα που επηρεάζει τον χώρο των πετρελαιοειδών και τον κλάδο διύλισης στην Ευρώπη, όχι όμως και σε άλλες περιοχές του κόσμου, όπως την Ασία, τη Μέση Ανατολή και την Αφρική, όπου τα διυλιστήρια αυξάνουν την παραγωγική τους δυνατότητα. Ο εν ισχύ ευρωπαϊκός ενεργειακός σχεδιασμός διέπεται από την κεντρική απόφαση ανάληψης δράσης, σε παγκόσμιο επίπεδο, με υψηλό μερίδιο ανανεώσιμων πηγών ενέργειας (ΑΠΕ) και στόχο για το 2050 συμμετοχή 75% στη συνολική κατανάλωση ενέργειας και 97% στην κατανάλωση της ηλεκτρικής ενέργειας. Τα ΕΛΠΕ προσαρμόζονται και υιοθετούν τις ευρωπαϊκές θέσεις μετασχηματισμού του ενεργειακού συστήματος, με καινοτόμα επιχειρηματικά μοντέλα και αναπροσανατολισμό προς τις ενεργειακές δράσεις και προϊόντα της νέας εποχής (ΑΠΕ, δίκτυα φυσικού αερίου, ηλεκτρική ενέργεια), με παράλληλη ισχυροποίηση στον πετρελαϊκό κλάδο, όπως προσδιορίζεται στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Ενεργειακού Μετασχηματισμού (σ.σ.: έγκυρες μελέτες δείχνουν ότι, παρά τη φθίνουσα πορεία τους, οι υδρογονάνθρακες θα συνεχίσουν με σημαντικό ποσοστό να κυριαρχούν και τα επόμενα 20 με 30 χρόνια στο ενεργειακό ισοζύγιο των χωρών-μελών της ΕΕ. Και ίσως στις αερομεταφορές τα προϊόντα πετρελαίου ενδεχομένως να συνεχίσουν για περισσότερο).
Ο όμιλος «κινείται προς τη σωστή κατεύθυνση για τη βελτίωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος»: Προσφάτως διακρίθηκε στον θεσμό «Bravo Sustainability Awards», με βραβείο στη θεματική ενότητα «Bravo Environment» για τη δράση που αφορά την ενσωμάτωση των θεμάτων κλιματικής αλλαγής στη στρατηγική ΕΛΠΕ και κατάταξη στον δείκτη «Carbon Disclosure Project» (CDP).
Επειδή «ζούμε σε έναν μεταβαλλόμενο κόσμο, πολλές ιδέες θα εξασθενίσουν σταδιακά, κάποιες άλλες θα αλλάξουν και κάποιες νέες θα προκύψουν. Το πρατήριο του μέλλοντος θα είναι ένα ενεργειακό σούπερ μάρκετ που θα πουλά υδρογόνο βενζίνη, ντίζελ, ηλεκτρική ενέργεια και ποιος ξέρει τι άλλο. Στο διυλιστήριο παίρνει σχεδόν 10 χρόνια για μια νέα επενδυτική μονάδα να αναπτυχθεί από τον βασικό σχεδιασμό έως την πλήρη λειτουργία. Είναι καθήκον μας να αναλύσουμε τις ενεργειακές ανάγκες του πολίτη-καταναλωτή του 2025, τον σχεδιασμό των ενεργειακών προϊόντων, την παραγωγή και τη διανομή τους. Και αυτό συνεπάγεται τη βαθμιαία μετατροπή των ΕΛΠΕ σε ενεργειακό όμιλο».
Περιβαλλοντική ασυλία για τα εκτός ΕΕ διυλιστήρια
Ο πρόεδρος του ΠΣΕΕΠ, Παναγιώτης Οφθαλμίδης, υπογραμμίζει ότι «η κλιματική αλλαγή και η στροφή σε φιλικότερα καύσιμα και ΑΠΕ έχουν ως αποτέλεσμα στην ΕΕ να έχουν διακόψει τη λειτουργία τους ή να αλλάξουν χρήση από το 2008 περισσότερα από 20 διυλιστήρια συνολικής δυναμικότητας 2,6 εκατομμυρίων βαρελιών, δηλαδή το 13% της συνολικής διυλιστικής δυναμικότητας της Ευρώπης»
Τα «εκτός ΕΕ διυλιστήρια δεν επιβαρύνονται με το κόστος συμμόρφωσης με τις ποιοτικές προδιαγραφές των προϊόντων και τις αποδεκτές περιβαλλοντικές επιδόσεις της παραγωγικής διαδικασίας που ισχύουν στην ΕΕ. Αυτό το γεγονός, σε συνδυασμό με την απουσία παρόμοιων προδιαγραφών στις εκτός ΕΕ αγορές, στις οποίες απευθύνεται η πλειονότητα των προϊόντων που παράγει ο κλάδος, θέτει τα ευρωπαϊκά και τα ελληνικά διυλιστήρια σε μειονεκτική θέση, με τη δυσμενή προοπτική η θέση αυτή να χειροτερεύσει στο μέλλον: Για κάθε 100.000 τόνους διοξειδίου του άνθρακα που εκπέμπει ένα ευρωπαϊκό διυλιστήριο, τα αντίστοιχα διυλιστήρια της Μέσης Ανατολής εκπέμπουν 130.000 τόνους. Δηλαδή 30% παραπάνω εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα. Τα διυλιστήρια της ΕΕ υπολείπονται σε μεικτό περιθώριο κατά περίπου 4 δολάρια το βαρέλι σε σχέση με τα διυλιστήρια στη Μέση Ανατολή. Επιπροσθέτως, το κόστος συμμόρφωσης με τη νομοθεσία εκτιμάται στα 0,5 δολάρια το βαρέλι. Δηλαδή συνολική επιβάρυνση 4,5 δολάρια το βαρέλι για την τήρηση της περιβαλλοντικής νομοθεσίας και των κανονισμών».
του Φίλη Καϊτατζή
Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα Παρασκήνιο
