Τετάρτη 27 Μαρτίου 2019

Κοινοτική οδηγία για την αγορά ηλεκτρισμού: Δυναμική τιμολόγηση κι έξυπνα συστήματα μέτρησης από την 1 Ιανουαρίου του 2021 – Αλλαγή προμηθευτή εντός 24ωρών το 2026 – Παρέμβαση από ΡΑΕ για τους έξυπνους μετρητές

Σαρωτικές αλλαγές στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας δρομολογούνται μετά την  ψήφιση της σχετικής κοινοτικής οδηγίας και τα κράτη μέλη υποχρεούνται να υιοθετήσουν και να θεσπίσουν μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου του 2019.


Κεντρικός πυρήνας της νέας νομοθεσίας είναι τα συστήματα έξυπνης μέτρησης κατανάλωσης ρεύματος για τα οποία δίνεται σε κάθε κράτος – μέλος η δυνατότητα καθιέρωσης τους, με πλαίσιο και προδιαγραφές τα οποία θα ελέγχονται από την Ε.Ε.
Σύμφωνα με πληροφορίες του energypress, η ΡΑΕ ήδη ετοιμάζεται να αναλάβει πρωτοβουλία για την εγκατάσταση και στην εγχώρια αγορά των συστημάτων έξυπνης μέτρησης. 
Να επισπεύσει δηλαδή το πολυθρύλητο roll out το οποίο έχει κολλήσει εδώ και χρόνια στις δικαστικές αίθουσες κατόπιν διαγωνισμού που είχε κάνει ο ΔΕΔΔΗΕ αλλά και προκειμένου να βρει λύση για την αντικατάσταση των 7,4 εκατομμυρίων παλιών ρολογιών, τα οποία ανήκουν στη ΔΕΗ. 
Πηγές του energypress, αναφέρουν ότι – με δεδομένο ότι οι συμβατικοί μετρητές ανήκουν στη δημόσια εταιρία – αναζητεί μία λύση στα πρότυπα ΣΔΙΤ, δηλαδή από τη μία πλευρά να βρίσκονται ΔΕΔΔΗΕ και ΔΕΗ και από την άλλη πιθανόν ιδιώτες. Από κοινού οι δύο μεριές θα αναλάβουν, ίσως και με εταιρία ειδικού σκοπού την αντικατάσταση και τοποθέτηση των έξυπνων μετρητών.
Οι νέοι μετρητές με βάση τη νέα οδηγία της Ε.Ε. που ψηφίστηκε από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο είναι κάτι παραπάνω από αναγκαίοι, καθώς με τις αλλαγές που προωθούνται επιδιώκεται η περαιτέρω ενοποίηση των αγορών ηλεκτρισμού των κρατών – μελών.
Συμβάσεις δυναμικής τιμολόγησης
Με τις διατάξεις της οδηγίας καθιερώνεται η «σύμβαση δυναμικής τιμολόγησης ηλεκτρικής ενέργειας». Δηλαδή η σύμβαση προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας μεταξύ προμηθευτή και τελικού πελάτη η οποία αντικατοπτρίζει τη διακύμανση της τιμής στις αγορές άμεσης παράδοσης, συμπεριλαμβανομένων των αγορών επόμενης ημέρας και των ενδοημερήσιων αγορών, σε χρονικά διαστήματα τουλάχιστον ίσα με τη συχνότητα εκκαθάρισης της αγοράς·
Με βάση το νέο πλαίσιο τα κράτη μέλη εξασφαλίζουν ότι το εθνικό ρυθμιστικό πλαίσιο παρέχει τη δυνατότητα στους προμηθευτές να παρέχουν σύμβαση δυναμικής τιμολόγησης ηλεκτρικής ενέργειας. Τα κράτη μέλη εξασφαλίζουν ότι οι τελικοί πελάτες που διαθέτουν έξυπνο μετρητή μπορούν να ζητούν τη σύναψη σύμβασης δυναμικής τιμολόγησης ηλεκτρικής ενέργειας από τουλάχιστον έναν προμηθευτή και από κάθε προμηθευτή που έχει περισσότερους από 200 000 τελικούς πελάτες.
Οι χώρες της Ε.Ε. εξασφαλίζουν ότι οι τελικοί πελάτες έχουν ολοκληρωμένη ενημέρωση από τους προμηθευτές σχετικά με τις ευκαιρίες, το κόστος και τους κινδύνους που συνεπάγεται αυτή η σύμβαση δυναμικής τιμολόγησης ηλεκτρικής ενέργειας και διασφαλίζουν ότι οι προμηθευτές υποχρεούνται να ενημερώνουν καταλλήλως τους τελικούς πελάτες, επίσης σχετικά με την ανάγκη εγκατάστασης κατάλληλου μετρητή ηλεκτρικής ενέργειας. 
Οι ρυθμιστικές αρχές παρακολουθούν τις εξελίξεις της αγοράς, αξιολογούν τους κινδύνους που μπορεί να προκύψουν από τα νέα προϊόντα και τις νέες υπηρεσίες, και εξετάζουν τις καταχρηστικές πρακτικές.
Έλεγχος για 10 χρόνια
Για περίοδο τουλάχιστον δέκα ετών αφότου οι συμβάσεις δυναμικής τιμολόγησης ηλεκτρικής ενέργειας καταστούν διαθέσιμες, τα κράτη μέλη ή οι οικείες ρυθμιστικές αρχές, παρακολουθούν και δημοσιεύουν ετήσια έκθεση, για περίοδο τουλάχιστον δέκα ετών αφότου οι συμβάσεις δυναμικής τιμολόγησης ηλεκτρικής ενέργειας καταστούν διαθέσιμες, σχετικά με τις κύριες εξελίξεις των εν λόγω συμβάσεων, συμπεριλαμβανομένων των προσφορών στην αγορά και του αντίκτυπου στους λογαριασμούς των καταναλωτών, ιδίως στο επίπεδο αστάθειας των τιμών.
Αλλαγή προμηθευτή και χωρίς τέλη
Σημαντική θεωρείται και το νέο πλαίσιο που υποχρεώνει τα κράτη μέλη να εφαρμόσουν και αφορά στο δικαίωμα των καταναλωτών να αλλάζουν προμηθευτές ή συμμετεχόντων στην αγορά που δραστηριοποιούνται στη σωρευτική εκπροσώπηση. Η αλλαγή θα πρέπει να  πραγματοποιείται εντός του συντομότερου δυνατού χρονικού διαστήματος. 
Τα κράτη μέλη διασφαλίζουν ότι οι πελάτες που επιθυμούν να αλλάξουν προμηθευτές ή συμμετέχοντα στην αγορά που δραστηριοποιείται στη σωρευτική εκπροσώπηση, εφόσον τηρούν τους συμβατικούς όρους, δικαιούνται μια τέτοια αλλαγή εντός τριών εβδομάδων κατά μέγιστο από την ημερομηνία της αίτησης. Το αργότερο έως τον Ιανουάριο του 2026, η τεχνική διαδικασία αλλαγής προμηθευτή διαρκεί το πολύ 24 ώρες και είναι δυνατή οποιαδήποτε εργάσιμη ημέρα.
Τα κράτη μέλη μεριμνούν ώστε τουλάχιστον οι οικιακοί πελάτεςκαι οι μικρές επιχειρήσεις να μην επιβαρύνονται με οποιοδήποτε τέλος σχετιζόμενο με την αλλαγή προμηθευτή.
Έξυπνα συστήματα μέτρησης
Με τη νέα κοινοτική οδηγία τα κράτη μέλη ή οι ρυθμιστικές αρχές προκειμένου να προωθηθεί η ενεργειακή απόδοση και να ενισχυθεί η θέση των τελικών καταναλωτών, συνιστούν ένθερμα στις επιχειρήσεις ηλεκτρικής ενέργειας και τους άλλους συμμετέχοντες στην αγορά να βελτιστοποιήσουν τη χρήση ηλεκτρικής ενέργειας, μεταξύ άλλων, με την προσφορά υπηρεσιών ενεργειακής διαχείρισης, την ανάπτυξη καινοτόμων μεθόδων τιμολόγησης, και την εισαγωγή έξυπνων συστημάτων μέτρησης τα οποία είναι διαλειτουργικά ιδίως με συστήματα διαχείρισης της κατανάλωσης ενέργειας και με έξυπνα δίκτυα, σύμφωνα με την ισχύουσα ενωσιακή νομοθεσία για την προστασία των δεδομένων.  
Όσα κράτη μέλη προχωρούν στην εγκατάσταση έξυπνων συστημάτων μέτρησης εγκρίνουν και δημοσιεύουν τις ελάχιστες λειτουργικές και τεχνικές απαιτήσεις των έξυπνων συστημάτων μέτρησης που πρόκειται να εγκατασταθούν στην επικράτειά τους.
Τα κράτη μέλη διασφαλίζουν τη διαλειτουργικότητα των εν λόγω έξυπνων συστημάτων μέτρησης καθώς και την ικανότητά τους να παρέχουν στοιχεία για τα συστήματα ενεργειακής διαχείρισης των καταναλωτών. Για τον σκοπό αυτό, τα κράτη μέλη λαμβάνουν δεόντως υπόψη τη χρήση κατάλληλων διαθέσιμων προτύπων, συμπεριλαμβανομένων των προτύπων εκείνων που καθιστούν δυνατή τη διαλειτουργικότητα, τις βέλτιστες πρακτικές και τη σημασία της ανάπτυξης έξυπνων δικτύων και της εσωτερικής αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας.
 Όσα κράτη μέλη προχωρούν στην εγκατάσταση έξυπνων συστημάτων μέτρησης μεριμνούν ώστε οι τελικοί πελάτες να συνεισφέρουν στις σχετικές δαπάνες της εγκατάστασης με διαφανή και αμερόληπτο τρόπο λαμβάνοντας παράλληλα υπόψη τα μακροπρόθεσμα οφέλη για ολόκληρη την αλυσίδα αξίας. 
Τα κράτη μέλη ή, όταν το κράτος μέλος έχει προβλέψει σχετικά, οι ορισθείσες αρμόδιες αρχές, παρακολουθούν σε τακτική βάση την εν λόγω εγκατάσταση στην επικράτειά τους, με σκοπό την καταγραφή της εξασφάλισης των οφελών για τους καταναλωτές.
Λειτουργικές δυνατότητες έξυπνης μέτρησης
Τα κράτη μέλη εφαρμόζουν τα έξυπνα συστήματα μέτρησης σύμφωνα με τα ευρωπαϊκά πρότυπα, και τις ακόλουθες αρχές:
1.Τα συστήματα έξυπνης μέτρησης μετρούν με ακρίβεια την πραγματική κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας και είναι ικανά να παρέχουν στους τελικούς πελάτες πληροφορίες σχετικά με τον πραγματικό χρόνο χρήσης. Τα επικυρωμένα ιστορικά δεδομένα κατανάλωσης καθίστανται εύκολα και ασφαλώς διαθέσιμα και ορατά στους τελικούς πελάτες κατόπιν αιτήματος και χωρίς πρόσθετη χρέωση. 
Τα μη επικυρωμένα δεδομένα κατανάλωσης σε σχεδόν πραγματικό χρόνο καθίστανται επίσης εύκολα και ασφαλώς διαθέσιμα στους τελικούς πελάτες χωρίς πρόσθετη χρέωση, μέσω τυποποιημένης διεπαφής ή εξ αποστάσεως πρόσβασης, με στόχο την υποστήριξη αυτοματοποιημένων προγραμμάτων ενεργειακής απόδοσης, της απόκρισης ζήτησης και λοιπών υπηρεσιών
2.Η ασφάλεια των έξυπνων συστημάτων μέτρησης και επικοινωνίας δεδομένων διασφαλίζεται σύμφωνα με τη συναφή νομοθεσία της Ένωσης για την ασφάλεια και με τη δέουσα προσοχή στις βέλτιστες διαθέσιμες πρακτικές για την εξασφάλιση του υψηλότερου επιπέδου ασφάλειας στον κυβερνοχώρο λαμβανομένων υπόψη του κόστους και της αρχής της αναλογικότητας
3.Η προστασία της ιδιωτικής ζωής και των δεδομένων των τελικών πελατών διασφαλίζεται σύμφωνα με τη συναφή νομοθεσία της Ένωσης
4.Παρέχονται κατάλληλες συμβουλές και πληροφορίες στους τελικούς πελάτες πριν από ή κατά τον χρόνο εγκατάστασης έξυπνων μετρητών, κυρίως σχετικά με το σύνολο των δυνατοτήτων τους όσον αφορά τη χρήση των ενδείξεων του μετρητή, την παρακολούθηση της κατανάλωσης ενέργειας, καθώς και τη συλλογή και την επεξεργασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα, σύμφωνα με την ισχύουσα ενωσιακή νομοθεσία για την προστασία των δεδομένων.
(energypress)