1.- Από καιρό και εγκαίρως έχουμε επισημάνει τον κίνδυνο περαιτέρω απομάκρυνσης του Δημοσίου από τα ΕΛΠΕ, όταν ήδη τον Δεκέμβριο του 2022 αναπτύξαμε δημόσια τους λόγους που επέτασσαν την ανάγκη άμεσης νομοθετικής ρύθμισης για αναμεταβίβαση μετοχών των ΕΛΠΕ από το ΤΑΙΠΕΔ στο Ελληνικό Δημόσιο (Συνέντευξη Τύπου της 01.12.2022).
Τα ζητήματα αυτά θέσαμε από τότε στα κόμματα της Βουλής, ενημερώνοντας τον Τύπο και την κοινωνία.
Ήδη τον Μάρτιο 2023 είχαμε συντάξει ειδική Μελέτη, με πλήρη νομική έρευνα και τεκμηρίωση, με θέμα «Η Αναμεταβίβαση Μετοχών των ΕΛΠΕ από το ΤΑΙΠΕΔ στο Ελληνικό Δημόσιο», που συνοδευόταν και από σχετική διατύπωση νομικής διάταξης προς τον σκοπό αυτό.
Επισημάναμε και αιτιολογήσαμε πλήρως ότι έχουν εκλείψει οι όποιοι λόγοι οδήγησαν προ δεκαετίας στη μεταβίβαση των μετοχών του Δημοσίου στο ΤΑΙΠΕΔ προς αξιοποίηση (κατ’ ουσίαν πώληση) και ότι ήταν ήδη τότε επείγουσα η ανάληψη νομοθετικής πρωτοβουλίας για την επιστροφή αυτών από το ΤΑΙΠΕΔ στο Ελληνικό Δημόσιο.
Ωστόσο, και παρότι σε άλλους τομείς υπήρξε πολιτική βούληση για ακύρωση πώλησης στρατηγικής σημασίας περιουσιακών στοιχείων της Χώρας, στην περίπτωση των ΕΛΠΕ κατέστη σαφές ότι δεν υπήρχε τέτοια πρόθεση και ότι σκοπός ήταν η εκποίηση. Η έλλειψη πολιτικής βούλησης, από μεγάλο μέρος των πολιτικών δυνάμεων της Χώρας, για μία διαφορετική εξέλιξη ως προς τα ΕΛΠΕ είναι ζήτημα που δικαίως απασχολεί ιδιαίτερα τους πολίτες και όχι μόνο τους εργαζομένους στα ΕΛΠΕ.
2.- Θυμίζουμε ότι μετά την ανεπιτυχή προσπάθειας εκποίησης του 50,1 % των ΕΛΠΕ από το ΤΑΙΠΕΔ το έτος 2018, μέσω διεθνούς διαδικασίας εύρεσης «στρατηγικού επενδυτή» σε αυτά, ακολούθησε η επίσης ανεπιτυχής προσπάθεια του ΤΑΙΠΕΔ το 2021 να παύσει το Δημόσιο να ορίζει μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου των ΕΛΠΕ (προτεινόταν αρχικώς το Δημόσιο με 35,48 % των μετοχών των ΕΛΠΕ να μην ορίζει μέλη του ΔΣ των ΕΛΠΕ!).
Σε αυτό το πλαίσιο, κατέστη σαφές το καλοκαίρι του 2023 ότι αναζητείτο από το ΤΑΙΠΕΔ άλλη μέθοδος στην ίδια κατεύθυνση, της εκποίησης μετοχών και της μείωσης της θέσης και του ρόλου του Δημοσίου στη διοίκηση των ΕΛΠΕ.
Τα σχετικά δημοσιεύματα που κυκλοφόρησαν στον Τύπο την περίοδο του καλοκαιριού 2023, περί σχεδιασμού πώλησης μετοχών μέσω ιδιωτικής τοποθέτησης, διαψεύσθηκαν από το ΤΑΙΠΕΔ, πλην όμως επιβεβαιώθηκαν στην πράξη όταν τον Σεπτέμβριο του 2023 προωθήθηκε στη Βουλή προς ψήφιση σχέδιο νόμου που θα μετέβαλε ριζικά τον τρόπο λειτουργίας, λήψης απόφασης και ευθύνης του ΤΑΙΠΕΔ ως προς την αποτίμηση και διαδικασία εκποίησης περιουσιακών στοιχείων του Δημοσίου, όπως οι μετοχές του στα ΕΛΠΕ.
Την ίδια περίοδο εγκρίθηκε από το Κυβερνητικό Συμβούλιο Οικονομικής Πολιτικής το σχετικό επιχειρησιακό πρόγραμμα αξιοποίησης του ΤΑΙΠΕΔ.
Εγκαίρως τότε επισημάναμε και πάλι τους κινδύνους που συνόδευαν το νέο αυτό εγχείρημα, σε κάθε επίπεδο, προχωρώντας μεταξύ άλλων σε ενημερωτικές συναντήσεις με βουλευτές, υπουργούς, κόμματα, συνδικαλιστικούς φορείς και δημοσιεύοντας την 12.09.2023 Δελτίο Τύπου με το οποίο τονίζαμε μεταξύ άλλων, ότι με τον μόλις τότε ψηφισθέντα Νόμο 5047/2023, όχι μόνο δεν προβλέπεται η έξοδος των ΕΛΠΕ από το ΤΑΙΠΕΔ αλλά και υιοθετείται ένας ιδιαίτερα προβληματικός μηχανισμός εκποίησης από το ΤΑΙΠΕΔ, με αποδυνάμωση της διαδικασίας ελέγχου από το Ελεγκτικό Συνέδριο, με έναν επισφαλή μηχανισμό αποτίμησης και αξιολόγησης του δικαίου και ευλόγου της συναλλαγής, αλλά και με πρόβλεψη εκ των προτέρων ... απαλλαγής των ιθυνόντων από κάθε αστική και ποινική ευθύνη!
Τις επισημάνσεις μας και τις αντιρρήσεις μας για τις διαφαινόμενες εξελίξεις αναλύσαμε εκτενώς στη συνέντευξη τύπου που παραθέσαμε την 26.09.2023, με θέμα «Εθνική Στρατηγική στην Ενέργεια – Επιστροφή των Μετοχών των ΕΛΠΕ (35,5%) από το ΤΑΙΠΕΔ στο Δημόσιο (Υπουργείο Οικονομικών) - Νέος Νόμος 5047/2023», ενημερώνοντας παράλληλα με κάθε τρόπο το κοινό και τα ΜΜΕ. Στη συνέντευξη παρευρέθηκαν βουλευτές και πολλοί δημοσιογράφοι, υπήρξε δε ιδιαίτερο ενδιαφέρον ευρύτερα από την κοινωνία για τις διαφαινόμενες ήδη από τότε ανησυχητικές εξελίξεις, σε σχέση με τη θέση του Δημοσίου στα ΕΛΠΕ και στη διοίκησή τους.
3.- Ασφαλώς, όλο αυτό το διάστημα υπήρχε για τα θέματα αυτά θεσμική επικοινωνία από το Σωματείο μας όχι μόνο με τη διοίκηση του Ομίλου ΕΛΠΕ, αλλά και με τους αρμόδιους Υπουργούς και με τη διοίκηση του ΤΑΙΠΕΔ, εκφράζοντας τις θέσεις μας.
Παραμείναμε σε επαγρύπνηση και με μεγάλη επιφύλαξη διαπιστώσαμε την τήρηση σιγής από μέρους τους για ένα τόσο μεγάλο και σημαντικό θέμα, όχι μόνο για τους εργαζομένους στα ΕΛΠΕ αλλά και ευρύτερα για την ελληνική κοινωνία.
Έγινε ασφαλώς κατανοητό ότι η από 9.10.2023 «Πρόσκληση Υποβολής Προσφορών για ανεξάρτητο σύμβουλο επί της διαδικασίας και της τιμολόγησης χρηματιστηριακής συναλλαγής», που δημοσίευσε το ΤΑΙΠΕΔ, αφορούσε και στην πώληση μετοχών των ΕΛΠΕ.
Στο πλαίσιο της θεσμικής επικοινωνίας μας με το ΤΑΙΠΕΔ επισημάναμε και τονίσαμε -πέραν της προφανούς θέσης μας ως προς το μη αναγκαίο και άκαιρο της εκποίησης μετοχών του Δημοσίου στα ΕΛΠΕ- ότι τέτοια εκποίηση συνοδεύεται και από σαφείς και συγκεκριμένους κινδύνους για την εταιρεία και το δημόσιο συμφέρον, δεδομένου μεταξύ άλλων ότι με το εν ισχύ καταστατικό της δεν διασφαλίζονται επαρκώς τα συμφέροντα του Δημοσίου.
Συγκεκριμένα, στο άρθρο 20 του ισχύοντος καταστατικού προβλέπεται μεταξύ άλλων ότι από τα συνολικά 11 μέλη του ΔΣ, 4 διορίζονται από το Δημόσιο για λογαριασμό του ΤΑΙΠΕΔ και ότι το Δημόσιο θα έχει το δικαίωμα να διορίζει 4 από τα 11 μέλη του ΔΣ «... εφόσον διατηρεί αμέσως ή εμμέσως δια του [ΤΑΙΠΕΔ] τουλάχιστον ποσοστό τριάντα πέντε τοις εκατό (35%) των μετά ψήφου μετοχών της Εταιρείας» (άρθρο 20 παρ. 11 Καταστατικού). Δεν προβλέπεται όμως με ασφαλή τρόπο τι θα συμβεί εάν το εν λόγω ποσοστό μειωθεί – όπως εν προκειμένω, μέσω πώλησης με ιδιωτική τοποθέτηση.
Αντ’ αυτού, το ισχύον καταστατικό των ΕΛΠΕ προβλέπει ότι εάν η συμμετοχή του Δημοσίου κατέλθει του 35%, τότε ο κανόνας για τον ορισμό των 4 μελών ΔΣ από το Δημόσιο θα μπορεί να μεταβληθεί, με τροποποίηση του καταστατικού μετά από απόφαση της γενικής συνέλευσης που λαμβάνεται με απλή απαρτία και πλειοψηφία (άρθρο 20 παρ. 11 Καταστατικού).
Επισημάναμε συνεπώς τους κινδύνους που προφανώς συνδέονται με την περίπτωση μείωσης της θέσης του Δημοσίου στα ΕΛΠΕ χωρίς μάλιστα να έχει διασφαλισθεί εκ των προτέρων, με αντίστοιχη καταστατική πρόβλεψη, η συνέχιση ορισμού μελών ΔΣ από αυτό, εάν η συμμετοχή του κατέλθει του 35% της Εταιρείας.
4.- Μετά τα παραπάνω, και μετά και την τελευταία θεσμική επικοινωνία που είχαμε με το ΤΑΙΠΕΔ την 6.12.2023, διαπιστώνουμε ότι στην από 7.12.2023 πρόσκληση Έκτακτης Γενικής Συνέλευσης (ΕΓΣ) των μετόχων των ΕΛΠΕ που ορίζεται για τις 28.12.2023 μετά από αίτημα του ΤΑΙΠΕΔ, τίθεται το ζήτημα της απαιτούμενης τροποποίησης του καταστατικού των ΕΛΠΕ, σε σχέση με τον ορισμό μελών ΔΣ από το Δημόσιο.
Δηλαδή έτσι ώστε να διασφαλίζεται ο ορισμός μελών του ΔΣ των ΕΛΠΕ από το Δημόσιο ακόμη και εάν το ποσοστό συμμετοχής του κατέλθει του 35%.
Θεωρούμε την εν λόγω σημαντική εξέλιξη αποτέλεσμα και των ενεργειών μας, που με συνέχεια και συνέπεια αποσκοπούν και στη διασφάλιση της θέσης του Δημοσίου στο ΔΣ των ΕΛΠΕ.
Πέραν της συνολικής αντίθεσής μας με την υπό εξέλιξη περαιτέρω ιδιωτικοποίηση των ΕΛΠΕ, σημειώνουμε ότι είναι κρίσιμη και αναγκαία η εν λόγω παρέμβαση, όπως έχουμε με κάθε τρόπο ήδη επισημάνει και ζητήσει, ώστε να διασφαλισθεί η συνέχεια του ορισμού μελών ΔΣ των ΕΛΠΕ από το Δημόσιο και κατ’ επέκταση να συνεχισθεί η συμμετοχή του Δημοσίου στη διοίκηση και διαχείριση των ΕΛΠΕ.
5.- Έχουμε σταθερά αναπτύξει και τεκμηριώσει, τη στρατηγική σημασία των ΕΛΠΕ για τη Χώρα και το δημόσιο συμφέρον στους τομείς της οικονομίας (το Δημόσιο δεν επιδοτεί την επιχείρηση, παρά μόνο εισπράττει έσοδα από αυτή τα οποία είναι εκατοντάδες εκατομμύρια την τελευταία δεκαετία), της εθνικής άμυνας (ασφάλεια στα ενεργειακά αποθέματα των Ενόπλων Δυνάμεων) και της ενεργειακής επάρκειας καθώς και της δυνατότητας παρέμβασης του Κράτους στις τιμές της αγοράς υπέρ ιδίως των πιο αδύναμων οικονομικά κοινωνικών ομάδων, καθώς και στην κάλυψη πολλών κοινωνικών αναγκών. Η συντελούμενη περαιτέρω ιδιωτικοποίηση των ΕΛΠΕ δεν συμβάλλει στη διασφάλιση των ενεργειακών αποθεμάτων των Ενόπλων Δυνάμεων και τη δυνατότητα παρέμβασης του Δημοσίου στις τιμές της αγοράς και τις κοινωνικές ανάγκες. Η δε επιλογή της στιγμής της διάθεσης μετοχών του Δημοσίου, μέσω της ιδιωτικής τοποθέτησης της 7.12.2023, δεν δικαιολογείται πολιτικά και επιχειρηματικά, όταν έχουν προαναγγελθεί κρίσιμες ερευνητικές γεωτρήσεις που αναμένεται να έχουν εντυπωσιακά αποτελέσματα, για την πορεία και κερδοφορία των ΕΛΠΕ, στο προσεχές μέλλον.
Γιατί δηλαδή επιλέγεται μία μεγάλη εκποίηση μετοχών του Δημοσίου τώρα, όταν η Χώρα έχει εξέλθει της μεγάλης κρίσης της περασμένης δεκαετίας χωρίς να έχουν εκποιηθεί οι μετοχές του Δημοσίου στα ΕΛΠΕ, και όταν πλέον αναμένονται σημαντικές εξελίξεις ως προς την ανεύρεση και εκμετάλλευση πηγών ενέργειας που εμπίπτουν στις δραστηριότητες των ΕΛΠΕ.
6.- Με βάση τα παραπάνω και εμμένοντας στα πάγια και δίκαια αιτήματά μας, το Πανελλήνιο Σωματείο Εργαζομένων στα ΕΛΠΕ:
- Καταγγέλλουμε ως μείζον πολιτικό σφάλμα τη μη αναμεταβίβαση στο Δημόσιο των μετοχών του ΤΑΙΠΕΔ στα ΕΛΠΕ και την επιλογή περαιτέρω ιδιωτικοποίησης τους.
- Εκφράζουμε την έντονη ανησυχία μας για τη μεθόδευση, τον τρόπο και τον χρονισμό της υπό εξέλιξη ιδιωτικοποίησης των ΕΛΠΕ, μέσω της από 7.12.2023 διεθνούς ιδιωτικής τοποθέτησης που οργανώθηκε από το ΤΑΙΠΕΔ.
- Τονίζουμε ότι θεωρούμε ατόπημα του ΤΑΙΠΕΔ ότι δεν μερίμνησε εγκαίρως για τη διασφάλιση των συμφερόντων του Δημοσίου, τουλάχιστον ως προς τον ορισμό από αυτό μελών του ΔΣ των ΕΛΠΕ, πριν τη θέσει σε κίνηση της από 7.12.2023 διαδικασίας ιδιωτικής τοποθέτησης. Η παράλειψη αυτή έχει ως συνέπεια τη μείωση της συμμετοχής του Δημοσίου χωρίς να έχει μεσολαβήσει κατάλληλη τροποποίηση του καταστατικού των ΕΛΠΕ, με ό,τι αυτό συνεπάγεται τόσο για το Δημόσιο όσο και για την επιχείρηση.
- Κρούουμε τον κώδωνα του κινδύνου για την υπό εξέλιξη περαιτέρω ιδιωτικοποίηση των ΕΛΠΕ, σε όλα τα επίπεδα, δεδομένης της εθνικής και στρατηγικής σημασίας των ΕΛΠΕ ως επιχείρησης.
Δηλώνουμε την αντίθεσή μας στην υπό εξέλιξη και σε κάθε περαιτέρω ιδιωτικοποίηση των ΕΛΠΕ, επί της αρχής αλλά και σε σχέση με τον τρόπο με τον οποίο αυτή διενεργείται. Ζητούμε να μην προχωρήσει το ΤΑΙΠΕΔ σε οποιαδήποτε περαιτέρω διάθεση των μετοχών του Δημοσίου στα ΕΛΠΕ. Επιφυλασσόμαστε να προβούμε σε κάθε κατά την κρίση μας απαιτούμενη νόμιμη ενέργεια σε σχέση με την υπό εξέλιξη διάθεση μετοχών και τον έλεγχο της υπό εξέλιξη διαδικασίας από τις αρμόδιες αρχές.
- Ζητούμε την αποκατάσταση της εκπροσώπησης των εργαζομένων στο ΔΣ της HELLENiq ENERGY, όπως ίσχυε παγίως στον Όμιλο ΕΛΠΕ, μέχρι την αδικαιολόγητη και παράνομη κατάργηση της εκπροσώπησης των εργαζομένων στο ΔΣ της μητρικής το έτος 2021 με την τότε τροποποίηση του καταστατικού.
- Ζητούμε να διασφαλισθεί η συνέχιση της εκπροσώπησης του Δημοσίου στο ΔΣ της μητρικής εταιρείας, με ορισμό μελών του από το Δημόσιο, πέραν και ανεξαρτήτως της υπό εξέλιξη ιδιωτικοποίησης.
- Επισημαίνουμε ότι παρακολουθούμε από κοντά όλες τις εξελίξεις και θα προβούμε στις απαιτούμενες νόμιμες ενέργειες κάθε είδους, συνδικαλιστικές, θεσμικές και νομικές - δικαστικές, σε κάθε επίπεδο.
