Ενώ τα συμβόλαια για τη λεγόμενη μεταφόρτωση ρωσικού LNG έχουν απαγορευτεί στο Ηνωμένο Βασίλειο και την Ολλανδία, τελευταία στοιχεία υποδηλώνουν ότι οι επιτρεπόμενες αποστολές ρωσικού αερίου μεταφέρονται τακτικά μεταξύ δεξαμενόπλοιων στο Βέλγιο, τη Γαλλία και την Ισπανία πριν εξαχθούν σε αγοραστές σε άλλες ηπείρους.
Οι μεταφορές διά θαλάσσης LNG είναι ζωτικής σημασίας για τη Ρωσία καθώς προσπαθεί να αξιοποιήσει με τον καλύτερο τρόπο τον στόλο της στην Αρκτική θάλασσα. Η μεταφόρτωση πραγματοποιείται συνήθως μεταξύ ρωσικών δεξαμενόπλοιων «κλάσης πάγου» (ice class) που χρησιμοποιούνται για να εκτελούν δρομολόγια μεταξύ της χερσονήσου Γιαμάλ και της βορειοδυτικής Ευρώπης και κανονικών δεξαμενόπλοιων LNG που στη συνέχεια ταξιδεύουν σε άλλα λιμάνια, απελευθερώνοντας τα παγοθραυστικά LNG για να επιστρέψουν βόρεια.
Λιμάνια στο Βέλγιο, την Ισπανία και τη Γαλλία εξακολουθούν να λαμβάνουν σημαντικούς όγκους από την μονάδα υγροποίησης στην Σιβηρία, το Yamal LNG, του οποίου οι μεγαλύτεροι μέτοχοι είναι η δεύτερη μεγαλύτερη εταιρεία παραγωγής φυσικού αερίου της Ρωσίας η Novatek, η China National Petroleum Corporation και η γαλλική ενεργειακή εταιρεία TotalEnergies.
Από τα 17,8 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα ρωσικού υγροποιημένου φυσικού αερίου που ρέει στην ΕΕ μεταξύ Ιανουαρίου και Σεπτεμβρίου του τρέχοντος έτους, το 21 τοις εκατό μεταφέρθηκε σε πλοία που προορίζονταν για χώρες εκτός ΕΕ, όπως η Κίνα, η Ιαπωνία και το Μπαγκλαντές, σύμφωνα με στοιχεία του Ινστιτούτου Ενέργειας. Οικονομική και Χρηματοοικονομική Ανάλυση (IEE FA), μια δεξαμενή σκέψης.
(H EE μεταπωλεί το 1/5 των εισαγωγών της σε ρωσικό LNG- Πηγή: IEEFA)
Τα τέρμιναλ Zeebrugge στο Βέλγιο και το Montoir-de-Bretagne στη Γαλλία περιέλαβαν το περισσότερο ρωσικό LNG από όλα τα λιμάνια της ΕΕ το 2023.
Σε αντίθεση με τον άνθρακα και το πετρέλαιο, το ρωσικό αέριο δεν έχει τεθεί σε καθεστώς κυρώσεων από την ΕΕ, αλλά η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει δηλώσει ότι τα κράτη μέλη θα πρέπει να απαλλαγούν από τα ρωσικά ορυκτά καύσιμα έως το 2027.
Η Ana-Maria Jaller-Makarewicz, επικεφαλής αναλυτής ενέργειας στην IEEFA, σημείωσε ότι ενώ οι όγκοι μεταφορτώσεων LNG στην Ευρώπη είχαν μειωθεί μετά την πλήρη εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία το 2022, παρέμειναν σημαντικοί και δυνητικά είχαν παραβλεφθεί. «Η ΕΕ δεν το σκέφτεται όταν μιλάει για απαγόρευση», είπε. «Δεν υπολογίζουν τις μεταφορτώσεις».
Ο Άμουντ Βικ, πρώην υφυπουργός ενέργειας της Νορβηγίας και σύμβουλος της συμβουλευτικής εταιρείας Eurasia Group, δήλωσε ότι οι κυβερνήσεις της ΕΕ έχουν παγιδευτεί. Τα κράτη μέλη «θα ήταν δύσκολο να χτυπήσουν το τύμπανο [εναντίον] της εξαγωγής [ρωσικού LNG] αλλού εάν το χρησιμοποιούν τα ίδια», είπε. «Θα τους δείτε να γυρίζουν γύρω από αυτό το θέμα αυτό το χειμώνα».
Πριν την Ρωσική εισβολή στην Ουκρανία το Φεβρουάριο του 2022, η ΕΕ εισήγαγε 155 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα φυσικού αερίου από τη Ρωσία, περίπου το 40 τοις εκατό της συνολικής της προμήθειας. Για να αντικαταστήσει αυτό το φυσικό αέριο, το μπλοκ αύξησε κατά πολύ τις εισαγωγές του LNG από χώρες όπως οι ΗΠΑ, η Νορβηγία και το Κατάρ. Ωστόσο, η ΕΕ πρόκειται να εισάγει όγκους ρεκόρ LNG από τη Ρωσία φέτος.
Οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής της ΕΕ υπερασπίστηκαν τη συνέχιση των εισαγωγών από τη Ρωσία ως αποτέλεσμα μακροπρόθεσμων συμβάσεων που είχαν συμφωνηθεί πριν από τον πόλεμο που, εάν σπάσουν, θα ανάγκαζαν τις ευρωπαϊκές εταιρείες να πληρώσουν μεγάλες αποζημίωσεις στη Ρωσία. Η βελγική εταιρεία φυσικού αερίου Fluxys έχει, για παράδειγμα, 20ετές συμβόλαιο με τη Yamal που λήγει το 2039.
Το βελγικό υπουργείο Ενέργειας δήλωσε ότι είναι «αποφασισμένο να αντιμετωπίσει αυτό το ζήτημα» και «συλλέγει πληροφορίες για αποτελεσματικές προσεγγίσεις». «Αναγνωρίζουμε τη σημασία της εξεύρεσης ενός τρόπου που δεν θέτει σε κίνδυνο την ασφάλεια εφοδιασμού της ευρωπαϊκής ηπείρου», πρόσθεσε ένας εκπρόσωπος του. Η Fluxys είπε ότι, επειδή το φυσικό αέριο δεν υπόκειται σε κυρώσεις, «κανένας πελάτης δεν μπορεί να αρνηθεί νομικά την πρόσβαση» στον τερματικό της σταθμό LNG. «Η ιδιοκτησία των μορίων παραμένει στα χέρια των αποστολέων», ανέφερε.
Επίσης, το γαλλικό υπουργείο Ενέργειας δήλωσε ότι δεν σχεδιάζει να εμποδίσει τη μεταφόρτωση ρωσικού LNG στα γαλλικά λιμάνια. «Η Γαλλία και η Ευρώπη έχουν μειώσει σημαντικά την έκθεσή τους στην κατανάλωση ρωσικού φυσικού αερίου, διαφοροποιώντας τις πηγές εφοδιασμού τους», πρόσθεσε ο εκπρόσωπος.
Ωστόσο, αξιωματούχοι της ΕΕ έχουν επανειλημμένα εκφράσει ανησυχία για τα επίπεδα ρωσικού LNG που εισέρχονται στο μπλοκ. Η Επίτροπος Ενέργειας Kadri Simson δήλωσε τον Σεπτέμβριο: «Μπορούμε και πρέπει να μειώσουμε τις ρωσικές εξαγωγές LNG για να τις καταργήσουμε σταδιακά».
Οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής πρόκειται να συμφωνήσουν νέους κανόνες τον Δεκέμβριο που θα επιτρέψουν στα κράτη μέλη της ΕΕ να εμποδίσουν την πρόσβαση στις υποδομές φυσικού αερίου της ΕΕ για Ρωσικές και Λευκορωσικές εταιρείες.
