Σε ένα κόσμο που ζητά περισσότερο πετρέλαιο, τα σκονισμένα τοπία του Δυτικού Τέξας και του ΝΑ Νέου Μεξικού είναι από τα λίγα μέρη που μπορούν να το προσφέρουν.
Όμως παρόλο που η τιμή του αργού είναι πάνω από τα 100 δολάρια ανά βαρέλι, οι παραγωγοί στη λεκάνη Πέρμιαν και στις άλλες σχιστολιθικές λεκάνες των ΗΠΑ έχουν πατήσει φρένο.
Για το μεγαλύτερο μέρος της προηγούμενης δεκαετίας, η Πέρμιαν ήταν μια ασταμάτητη γεωτρητική μηχανή. Τα τεράστια και φθηνά της αποθέματα βοήθησαν να μεταμορφωθούν οι ΗΠΑ στον καθοριστικό παραγωγό πετρελαίου διεθνώς, έτοιμα να πατήσουν γκάζι όταν οι τιμές ανέβαιναν ή να φρενάρουν όταν έπεφταν. Επειδή οι σχιστολιθικοί παραγωγοί συγκέντρωσαν ένα σύνολο γεωτρήσεων που μπορούσαν να εκμεταλλευτούν σε λίγες μόνο εβδομάδες, ένα ράλι στην τιμή του αργού μπορούσε να προκαλέσει μια έξαρση που θα αναπλήρωνε τα παγκόσμια αποθέματα και θα μείωνε τις τιμές.
Όχι όμως αυτή τη φορά.
Μετά την επίθεση της Ρωσίας στην Ουκρανία στα τέλη Φεβρουαρίου, οι τιμές του αργού αυξήθηκαν σε υψηλό 13 ετών. Η βενζίνη στις ΗΠΑ ξεπέρασε για πρώτη φορά τα 4 δολάρια/γαλόνι. Παρόλα αυτά οι σχιστολιθικές εταιρείες δεν δείχνουν σημάδια ότι θα σώσουν την κατάσταση. Το επιχειρηματικό τους μοντέλο άλλαξε θεμελιωδώς, ανασχηματίστηκε λόγω της πίεσης για περιορισμό της ανάπτυξης και μεταφορά των χρημάτων στους επενδυτές μέσω μερισμάτων και επαναγοράς μετοχών. Επίσης, τις πλήττει ο πληθωρισμός. Η αμερικανική παραγωγή φέτος αναμένεται να επεκταθεί ούτε στο μισό που αυξήθηκε το 2018, όταν η τιμή ήταν στα 65 δολάρια. Αυτό σημαίνει περισσότερο πόνο για τους καταναλωτές, ενώ η JPMorgan Chase προβλέπει τιμές βενζίνης στα 6,2 δολάρια ως τον Αύγουστο.
"Το αμερικανικό σύστημα πετρελαίου και αερίου παραμένει πολύ ισχυρό, όμως σε κάθε δεδομένη τιμή η ανάπτυξη θα είναι ολοένα και μικρότερη", δήλωσε ο Ραούλ Λεμπλανκ, αντιπρόεδρος του S&P Global. "Δίχως την επιδότηση που πρόσφεραν οι σχιστολιθικοί παραγωγοί, οι καταναλωτές μπορούν να περιμένουν υψηλότερες τιμές".
Οι εισηγμένες ανεξάρτητες πετρελαϊκές, που παράγουν πάνω από το μισό αμερικανικό πετρέλαιο, επιστρέφουν πλέον το ένα τρίτο των χρημάτων τους στους επενδυτές. Αυτό σημαίνει ότι το σχιστολιθικό πετρέλαιο χρειάζεται πλέον μια τιμή στα 60-70 δολάρια από 40-50 προηγουμένως για να είναι επικερδές και να αυξηθεί σημαντικά η παραγωγή, σύμφωνα με το S&P Global. Η πίεση για προτεραιότητα προς τους μετόχους αντί για την παραγωγή είναι το άμεσο αποτέλεσμα του μοντέλου που είχε ο κλάδος πριν την πανδημία, όταν το σύνθημα ήταν η ανάπτυξη με κάθε κόστος, και οδήγησε σύμφωνα με την Deloitte σε απώλειες 300 δισ. δολαρίων την τελευταία δεκαετία.
Αν και η σχιστολιθική παραγωγή θα αυξηθεί φέτος, οι αναλυτές εκτιμούν ότι υπάρχουν μικρά περιθώρια ως αποτέλεσμα του πολέμου στην Ουκρανία, παρά το ράλι στις τιμές. Οι ΗΠΑ θα προσθέσουν παραγωγή 900.000 βαρελιών/ημέρα φέτος, σύμφωνα με τις εταιρείες S&P Global, Rystad Energy, BloombergNEF, Enverus και την ΕΙΑ. Συγκριτικά, η παραγωγή αυξήθηκε κατά 1,9 εκατ. βαρέλια το 2018. Η φετινή ανάπτυξη είχε σχεδιαστεί πριν την ρωσική επίθεση στην Ουκρανία και οι αναλυτές προβλέπουν μονάχα μια μέτρια άνοδο 800.000 βαρελιών για το επόμενο έτος που θα έχει ως αποτέλεσμα την επιστροφή της αμερικανικής παραγωγής στα επίπεδα προ της πανδημίας.
Στο "πεδίο της μάχης" οι εταιρείες λένε ότι οι εκτιμήσεις αυτές μπορεί να είναι κάπως αισιόδοξες. Στο μεταξύ, αρκετοί παραγωγοί του ΟΠΕΚ δυσκολεύονται να πετύχουν τις ποσοστώσεις τους και η παγκόσμια αγορά γίνεται όλο και πιο σφιχτή.
Η Ουολ Στριτ δεν είναι η μόνη πηγή για τα προβλήματα του σχιστολιθικού κλάδου. Η παγκόσμια κρίση στις εφοδιαστικές αλυσίδες είναι ιδιαίτερα αισθητή στη λεκάνη Πέρμιαν, που θα αποτελέσει φέτος το 80% της νέας παραγωγής, σύμφωνα με την Enverus.
Η διαταραχή στον εφοδιασμό εξοπλισμού σημαίνει ότι αν μια εταιρεία θέλει να αυξήσει την παραγωγή της, χρειάζεται πλέον ένα χρόνο ή και παραπάνω από τη γεώτρηση μέχρι την εμπορική εκμετάλλευση, από 3-4 μήνες πριν την πανδημία, δήλωσε ο Λινχούα Γκουαν, διευθύνοντας της Surge Energy.
Ο ίδιος προετοιμάστηκε για αύξηση του κόστους κατά 16% φέτος και πιστεύει ότι θα αυξηθεί κι άλλο του χρόνου. Ως αποτέλεσμα, η Surge αναμένει αύξηση παραγωγής κατά 12% φέτος από 29% στο δωδεκάμηνο μέχρι το α' τρίμηνο του 2022. Έστω και έτσι, αναμένει ότι η εταιρεία του, θυγατρική της κινεζικής Shandong Xinchao Energy, θα έχει κέρδη-ρεκόρ αν οι τιμές παραμείνουν υψηλές.
Το κόστος της πλαισίωσης των γεωτρήσεων είναι τρεις φορές υψηλότερο από το συνηθισμένο και ο χρόνος για παραγγελίες έχει αυξηθεί σημαντικά, δήλωσε η Ντένα Ντεμπόσκι, αντιπρόεδρος της UpCurve Energy. "Οι χρεώσεις για γεωτρήσεις είναι υψηλότερες από ποτέ με πάνω από 30.000 δολάρια ανά ημέρα", ανέφερε. Η Pioneer Natural Resources, μεγάλος παίκτης στην Πέρμιαν, αναμένει ότι το κόστος νέων συμβολαίων για γεωτρήσεις θα αυξηθεί έως και 40% το επόμενο έτος.
"Είναι απλά πιο δύσκολο να εξασφαλίσουμε τα βασικά προϊόντα που χρειαζόμαστε, είτε μιλάμε για σωλήνες ή για άμμο", δήλωσε ο Τράβις Τόμσον, διευθύνων σύμβουλος της FireBird Energy. "Αν θέλαμε να αυξάναμε τη δραστηριότητα από τις τρεις στις τέσσερις ή πέντε γεωτρήσεις, θα έπρεπε να κοιτάξουμε μπροστά πολύ περισσότερο από ότι θα χρειαζόταν 1-2 χρόνια πριν".
Η αμερικανική παραγωγή πετρελαίου αυξήθηκε κατά 7,05 εκατ. βαρέλια/ημέρα από το 2012 ως το 2019, προσθέτοντας την παραγωγή του Ιράν και του Ιράκ μαζί μέσα σε μόλις οκτώ χρόνια. Ο ΟΠΕΚ απέτυχε στις πολλαπλές προσπάθειές του να παραγκωνίσει τους σχιστολιθικούς παραγωγούς επιτρέποντας στις τιμές να πέσουν. Παρόλα αυτά, η αμερικανική σχιστολιθική παραγωγή δεν έχει ελπίδα σήμερα να αντικαταστήσει τα 2-3 εκατ. βαρέλια/ημέρα της χαμένης ρωσικής παραγωγής που είναι είτε αδιάθετη είτε μη εμπορεύσιμη λόγω των κυρώσεων.
"Το κενό στη ρωσική παραγωγή είναι πολύ μεγάλο για να το καλύψει μόνη της η σχιστολιθική", δήλωσε ο Αλ Σαλαζάρ, αντιπρόεδρος της Enverus. Οι περιορισμοί στις πετρελαίοπηγές και η πειθαρχία των παραγωγών αυτών "περιορίζουν την ικανότητα για συγκράτηση των τιμών" φέτος.
Η άνοδος στις τιμές του αργού και της βενζίνης ώθησαν τον πληθωρισμό των ΗΠΑ στο υψηλότερο σημείο εδώ και δεκαετίες και γίνεται πιο ξεκάθαρο ότι η σχιστολιθική παραγωγή δεν είναι πλέον η μαγική λύση για αντιμετώπιση των τιμών. Ο πρόεδρος Τζο Μπάιντεν φαίνεται πως έχει εγκαταλείψει τις εκκλήσεις για άνοδο της εγχώριας παραγωγής. Πλέον εξετάζει το ενδεχόμενο συνάντησης με τον Σαουδάραβα πρίγκιπα μπιν Σαλμάν, σύμφωνα με πηγές.
"Η Πέρμιαν θα είναι πάντα παρούσα για να βοηθήσει", δήλωσε ο επικεφαλής της Pioneer, Σκοτ Σέφιλντ σε πρόσφατο συνέδριο στο Τέξας. Όμως, "θα μπορέσει να σώσει τον κόσμο; Όχι μετά από ότι συνέβη" στην Ουκρανία".
(των Kevin Crowley, Paul Takahashi and Sheela Tobben, Bloomberg)