Τα τρία πακέτα απορρέουν από την εφαρμογή του νόμου Βρούτση όσον αφορά τους συνταξιούχους με πάνω από 30 συντάξιμα έτη, τους συνταξιούχους που εργάζονται καθώς και τους κληρονόμους. Οσον αφορά την επικείμενη πιλοτική δίκη του ΣτΕ, τα διεκδικούμενα αναδρομικά επικουρικών συντάξεων ανάλογα με το Ταμείο και το ποσό σύνταξης ξεκινούν από τα 590 ευρώ και φτάνουν ως και 3.290 ευρώ. Μία μέρα νωρίτερα, στις 14 Ιανουαρίου, ξεκινά αντίστοιχη διαδικασία και στο Ελεγκτικό Συνέδριο για τις συντάξεις Δημοσίου. Οι συνταξιουχικές οργανώσεις μετά την αίτηση ακύρωσης διεκδικούν:
- Επιστροφές μειώσεων επικουρικών συντάξεων (11μήνου Ιουνίου 2015 - Μαΐου 2016).
- Εφάπαξ καταβολή του δώρου κύριας σύνταξης 800 ευρώ και των δώρων επικουρικής σύνταξης.
- Για όσους πληρώθηκαν τα αναδρομικά σε δημόσιο και ιδιωτικό τομέα και δεν άσκησαν αγωγές μέχρι τις 8 Οκτωβρίου 2020 να μην αποσβένεται το δικαίωμα για τις αξιώσεις τους, που αφορούν τις περικοπές των κύριων και επικουρικών συντάξεων, καθώς και τα δώρα.
Στη δίκη - σταθμό πρόκειται να κριθεί η νομιμότητα ή μη της απόφασης που έλαβε ο πρώην υπουργός Εργασίας Γιάννης Βρούτσης σχετικά με τα αναδρομικά των παλιών συνταξιούχων (πριν από τον Μάιο του 2016) και να δοθεί η τελική λύση. Πρόκειται για το επίμαχο 11μηνο (από τον Ιούνιο του 2015 έως τον Μάιο του 2016), για το οποίο ναι μεν καταβλήθηκαν (πρόσφατα) οι περικοπές των αναδρομικών στις κύριες συντάξεις αλλά δεν δόθηκαν οι περικοπές στα δώρα και στις επικουρικές.
«Το αργότερο μέσα σε ένα 4μηνο αναμένεται να εκδοθεί η σχετική απόφαση, καθώς πρόκειται για θέματα που έχουν ήδη κριθεί», εκτιμά ο δικηγόρος Λουκάς Αποστολίδης, που χειρίζεται την επίμαχη αγωγή. «Προσδοκούμε με νομική βεβαιότητα να έχουμε καλή έκβαση της νομικής μας υπόθεσης. Το αποτέλεσμά της αφορά σχεδόν όλο τον συνταξιουχικό κόσμο», δηλώνει ο ίδιος. Οπως επισημαίνουν ειδικοί της κοινωνικής ασφάλισης, η κρίση του ΣτΕ θα είναι πιλότος καταρχήν για όλες τις δίκες που εκκρεμούν και για όλες τις υποθέσεις συνταξιούχων που έχουν προσφύγει, τουλάχιστον μέχρι τον Οκτώβριο του 2020, όταν και καταβλήθηκαν τα αναδρομικά από τις μειώσεις των κύριων συντάξεων. Σύμφωνα με εκτιμήσεις, περίπου 600.000 συνταξιούχοι πρέπει να έχουν προσφύγει στα δικαστήρια.
Ο επανυπολογισμός
Στο μεταξύ, το δίμηνο Μαρτίου - Απριλίου και αφού προηγηθεί ο επανυπολογισμός των συντάξεων, σχεδιάζει ο ΕΦΚΑ να καταβάλει - σε διαφορετικό χρόνο - τις αυξήσεις και τα αναδρομικά σε όσους συνταξιούχους έχουν πάνω από 30 συντάξιμα έτη, σε εφαρμογή του νόμου Βρούτση. Η μεγάλη καθυστέρηση αποδίδεται στην υπολειτουργία του ΕΦΚΑ λόγω της πανδημίας και το νέο πλάνο προβλέπει να καταβληθούν οι αυξήσεις τον Μάρτιο, και τον Απρίλιο - εκτός απροόπτου - να δοθούν τα αναδρομικά των αυξήσεων, που θα είναι για 17 μήνες (από τον Οκτώβριο του 2019).
Ο επανυπολογισμός χωρίζει τους συνταξιούχους σε δύο κατηγορίες:
- Στους παλαιούς, που συνταξιοδοτήθηκαν πριν από τον νόμο Κατρούγκαλου, δηλαδή μέχρι τις 12/5/2016.
- Στους νεότερους, που βγήκαν στη σύνταξη με τις διατάξεις του νόμου Κατρούγκαλου, δηλαδή από 13/5/2016 ως 30/9/2019.
Οι αυξήσεις θα καταβληθούν ως εξής:
- Χωρίς επανυπολογισμό θα λάβουν την αύξηση όσοι συνταξιοδοτήθηκαν με τις διατάξεις του Νόμου 4670/2020 (νόμος Βρούτση), δηλαδή με αίτηση από 1/10/2019 και μετά. Πρόκειται για τους νεότερους συνταξιούχους, οι οποίοι δεν θα έχουν επανυπολογισμό, αλλά απευθείας υπολογισμό των συντάξεών τους με τα νέα αυξημένα ποσοστά αναπλήρωσης, εφόσον αποχωρούν με περισσότερα από 30 έτη ασφάλισης.
- Οι παλαιοί συνταξιούχοι (μέχρι 12/5/2016) θα έχουν αύξηση αν ξεπεραστεί η προσωπική διαφορά με την αύξηση της σύνταξης. Αυτό σημαίνει ότι όσοι έχουν μικρή προσωπική διαφορά (50, 100 ευρώ) μπορούν να τη μηδενίσουν και να λάβουν αύξηση. Οσοι έχουν μεγάλη προσωπική διαφορά, η αύξηση που θα πάρουν θα ενσωματωθεί στη σύνταξη και θα μειώσει ισόποσα την προσωπική διαφορά. Πάντως επισημαίνεται ότι οι αυξήσεις για τους παλαιούς συνταξιούχους θα δοθούν σε πέντε ετήσιες δόσεις.
Παράλληλα, σε δύο δόσεις θα καταβληθούν τα αναδρομικά στους κληρονόμους των συνταξιούχων, οι οποίοι δικαιώθηκαν από το ΣτΕ για τις περικοπές του 2015-2016. Τις επόμενες ημέρες θα καταβληθούν τα αναδρομικά στους κληρονόμους που έχουν υποβάλει πλήρεις φακέλους. Στα μέσα Μαρτίου υπολογίζεται να καταβληθούν σε όσους καταθέσουν τα δικαιολογητικά έως τις 28 Φεβρουαρίου.
Τέλος, αυξήσεις και αναδρομικά θα καταβληθούν για συνταξιούχους που έχουν και απασχόληση, καθώς η σχετική διάταξη για τους «εργαζόμενους συνταξιούχους» δίνει αύξηση στο 70% αντί του 40% της σύνταξης. Η σχετική διάταξη καθυστέρησε σημαντικά να εφαρμοστεί και θα ισχύσει πλέον έως τον Απρίλιο, με αναδρομικά αυξήσεων από 28/2/2020.
