Εδώ και μέρες παρακολουθούμε όλη αυτή την στασιμότητα που επικρατεί από την κυβέρνηση η οποία ενώ ξεκίνησε με σπριντ το οποίο μνημονεύθηκε θετικά από μεγάλη μερίδα των Ελλήνων, πλέον δείχνει σημάδια κόπωσης ή και αδυναμίας που πλέον φωτογραφίζει ξεκάθαρα την έλλειψη οικονομικών πόρων.
Από τη στήλη αυτή θα καταγράψουμε τις σοβαρές πλέον εκκρεμότητες οι οποίες υπάρχουν από το Υπουργείο Εργασίας το οποίο βέβαια δεν αποτελεί κανένα αυτόνομο κρατίδιο και εξαρτάται άμεσα από τις κυβερνητικές δυνατότητες.
1. Η ρήτρα διατήρησης προσωπικού που δεν μπήκε ποτέ!
Όλοι οι εργαζόμενοι του επιχειρήσεων που ανοίγουν πλέον με κρατική απόφαση είναι κυριολεκτικά στον αέρα καθώς θυμίζουμε ότι δεν υπάρχει καμία ρήτρα διατήρησης του προσωπικού για τις επιχειρήσεις που έκλεισαν με κρατική απόφαση. Δηλαδή με απλά γράμματα, ο εργοδότης, νομιμοποιείται να προβεί σε απολύσεις από την πρώτη μέρα λειτουργίας της επιχείρησής του. Κάτι το οποίο δεν ισχύει για τις επιχειρήσεις που χαρακτηρίστηκαν πληττόμενες όπου εκεί υπάρχει η ρήτρα διατήρησης για 45 ημέρες μετά τη λήξη της αναστολής.
Και αναρωτιέται κανείς … πόσο θα αντέξουν αυτές οι επιχειρήσεις;
Ας δούμε κάποια παραδείγματα:
· Έστω εστιατόριο το οποίο θα ανοίξει στις 25 Μαϊου με περιορισμένη διαθεσιμότητα που μπορεί να φτάσει ακόμη και στο 80% λόγω των υγειονομικών κανόνων. Άρα με απλά μαθηματικά, αν πριν απασχολούσε 20 εργαζόμενους, τώρα δεν χρειάζεται πάνω από 4. Για πόσο καιρό θα αντέχει ο εργοδότης να πληρώνει το σύνολο του προσωπικού του; Η απάντηση είναι προφανής. Για πάρα πολύ λίγο.
· Έστω εμπορικό κατάστημα το οποίο απασχολούσε 10 άτομα και τώρα χρειάζεται το πολύ τους μισούς για να εξυπηρετήσει τους πελάτες και δεν αναφέρομαι στο θέμα μείωσης της επισκεψιμότητας αλλά στους υγειονομικούς περιορισμούς με την παράλληλη εξυπηρέτηση πελατών
· Έστω επιχείρηση τροφοδοσίας ξενοδοχείων η οποία θα έχει τεράστια μείωση της ζήτησης των προϊόντων της λόγω της δεδομένης υπολειτουργίας (ή καθόλου λειτουργίας) των ξενοδοχείων. Πως θα καταστεί βιώσιμη αν πρέπει να έχει το ίδιο μισθοδοτικό κόστος
· Έστω ξενοδοχείο συνεχούς λειτουργίας που θα ανοίξει μέσα στον Ιούνιο. Πως θα καλύψει το υπέρογκο μισθολογικό κόστος όταν θα έχει σχεδόν μηδενικά έσοδα
Θα μπορούσαμε να αναφέρουμε δεκάδες παραδείγματα ωστόσο είναι προφανές το πρόβλημα το οποίο δεν γνωρίζουμε τι διαστάσεις θα πάρει από το ντόμινο της υπολειτουργίας των επιχειρήσεων
2. Τα εργαλεία επιδότησης της μειωμένης απασχόλησης απουσιάζουν
· ΠΡΟΣΩΠΙΚΟ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ: Ακόμη περιμένουμε να ξεκαθαρίσει η ηγεσία του Υπουργείου Εργασίας το τι ισχύει τελικά με τη διάταξη του Προσωπικού Ασφαλείας και αν μπορούν να ενταχθούν οι επιχειρήσεις που είτε επαναλειτουργούν είτε είναι πληττόμενες και ολοκληρώνεται η αναστολή εργασίας των εργαζομένων. Σύμφωνα με πηγές του Υπουργείου Εργασίας έτσι όπως είναι νομοθετημένη η διάταξη, δεν δύναται να εφαρμοστεί μετά το πέρας των αναστολών, κάτι το οποίο θεωρούμαι ότι είναι προφανές και από την συγκεκριμένη αναφορά μόνο στις οριστικές ανακλήσεις αλλά και από το συγκεκριμένο όρο για την διατήρηση των ίδιων όρων εργασίας.
· ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ SURE: Πολλές προφορικές κυβερνητικές εξαγγελίες υπήρξαν και για το πρόγραμμα Sure. Το εργαλείο που λέγεται «Πρόγραμμα Sure» ωστόσο πάει για μετά τον Ιούνιο και ίσως να ήταν ένα πρόγραμμα στο οποίο θα μπορούσαν να ενταχθούν χιλιάδες επιχειρήσεις της εστίασης. Δηλαδή θα μπορούσαν να μειώσουν έως και 50% τις ώρες απασχόλησης των εργαζομένων οι οποίοι θα λάμβαναν από το κράτος μια επιδότηση της τάξεως του 60% των απωλεσθέντων αποδοχών. Και στο τέλος, το εργοδοτικό κόστος θα μειωνόταν στο 50% ενώ η απώλεια χρημάτων για τον εργαζόμενο θα άγγιζε το 20% ενώ αυτός θα δούλευε τον μισό χρόνο.
3. Η ασφυξία των επιχειρήσεων που πληρώνουν και την κρατική υποχρέωση
Τη θηλιά στο λαιμό των επιχειρήσεων έρχεται να σφίξει περισσότερο η κυβέρνηση με αδιανόητες καθυστερήσεις στην εκπλήρωση των δικών της υποχρεώσεων.
· ΑΔΕΙΑ ΕΙΔΙΚΟΥ ΣΚΟΠΟΥ: Ήδη έχει κλείσει και η μισθοδοσία Απριλίου και όλες οι επιχειρήσεις υποχρεώθηκαν τόσο για τον μήνα Μάρτιο όσο και για τον μήνα Απρίλιο να πληρώσουν το 1/3 της άδειας ειδικού σκοπού που βαρύνει το κράτος και κανείς δεν ξέρει πότε θα επιστραφούν αυτά τα χρήματα στα ταμεία τους. Αν επιβεβαιωθούν οι πληροφορίες που μιλάμε για Ιουνίου τότε αυτό σημαίνει ότι οι εργοδότες θα έχουν ήδη επιβαρυνθεί και 3ο μήνα. Τι σημαίνει αυτό; Ότι αν ένας εργαζόμενος έκανε χρήση αυτής της άδειας για όλο το διάστημα αυτό, ο εργοδότης θα του έχει πληρώσει περίπου 18 ημέρες αποδοχών δηλαδή λίγο λιγότερο από ένα πλήρη μήνα 25 ημερών ασφάλισης
· ΔΩΡΟ ΠΑΣΧΑ: Παρότι με τις αρχικές εξαγγελίες γινόταν λόγο για πληρωμή του Δώρου Πάσχα που αφορά το διάστημα αναστολής από το κράτος, τώρα άρχισαν να κυκλοφορούν φήμες που λένε ότι αρχικά την διαφορά θα την καταβάλλει ο εργοδότης και μετά θα έχει λαμβάνειν απ το κράτος. Ας ελπίσουμε ότι δεν θα ισχύει κάτι τέτοιο και θα πρόκειται απλά για μια λανθασμένη φήμη
· ΔΩΡΟ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΩΝ: Τρέχουμε ήδη τον Μάιο και το Υπουργείο Εργασίας δεν έχει κάνει καμία αναφορά για το σκέλος του Δώρου Χριστουγέννων που το αφορά. Δηλαδή, έστω ένας εργαζόμενος που όλο τον Μάιο ήταν σε αναστολή και αποχωρεί ή απολύεται με την επιστροφή του. Για το διάστημα αναστολής, δεν δικαιούται αποδοχές από τον εργοδότη. Θα πρέπει – κατ αντιστοιχία με όσα ισχύουν για το Δώρο Πάσχα – να λάβει αυτές τις αποδοχές από το κράτος. Εκτός τελικά αν δεν υπάρξει καμία πρόνοια για το θέμα αυτό, κάτι τελικά το οποίο θα είναι τρομερά άδικο. Βέβαια το δεδομένο είναι ότι υπάρχει σίγουρα καθυστέρηση έστω και στην ενημέρωση εργοδοτών και εργαζομένων.
4. Η κάλυψη των ασφαλιστικών υποχρεώσεων που φαίνεται να αλλάζει.
Υπενθυμίζουμε ότι για το διάστημα της πρώτης αναστολής, το Υπουργείο Εργασίας είχε προβλέψει την πλήρη κάλυψη του ασφαλίστρου των εργαζομένων κάνοντας ρητή αναφορά επί του ονομαστικού μισθού.
Για την 2η αναστολή ωστόσο, δεν υπάρχει καμία αναφορά. Βέβαια, σε προσχέδιο της ΚΥΑ γινόταν αναφορά σε μια διαφορετική προσέγγιση που αν ισχύσει θα δείχνει ξεκάθαρα την σοβαρή έλλειψη πόρων. Έτσι λοιπόν το προσχέδιο έλεγε ότι το κράτος θα καλύψει τις εισφορές επί των 534€ (ή τυχόν μικρότερης αναλογίας) και όχι τις εισφορές επί του ονομαστικού μισθού. Τελικά από την ΚΥΑ που δημοσιεύθηκε απουσίαζε η συγκεκριμένη διάταξη ενώ είναι χαρακτηριστικό ότι δεν υπήρχε καν κάποια διάταξη.
5. Οι ευπαθείς ομάδες, η επ’ αόριστον απουσία και το εργοδοτικό κόστος
Υπενθυμίζουμε ότι είναι ακόμη σε ισχύ η 12339/404 απόφαση του Υπουργείου Εργασίας που αναφέρει τα ακόλουθα:
Απομάκρυνση από την εργασία εργαζομένων που ανήκουν σε ευπαθείς ομάδες
Για τους εργαζόμενους που ανήκουν σε ευπαθείς ομάδες, όπως αυτές εξειδικεύονται κάθε φορά από τις οδηγίες του ΕΟΔΥ, των οποίων η κατάσταση υγείας ενδέχεται να τεθεί σε κίνδυνο λόγω της πανδημίας του κορωνοϊού, εφαρμόζονται αναλογικά τα προβλεπόμενα για τους εργαζόμενους σε κατ' οίκον παραμονή για προληπτικούς λόγους όπως αναφέρθηκαν στην παράγραφο I του παρόντος Κεφαλαίου.
Και εδώ έρχεται το εύλογο ερώτημα του εργοδότη. Για πόσο καιρό θα επιβαρύνομαι πλήρως αυτό το κόστος; Πως είναι δυνατόν λοιπόν να επιβαρύνεται ο εργοδότης για κάτι το οποίο δεν ευθύνεται; Για ποιο λόγο, δεν αντιμετωπίζονται αυτές οι περιπτώσεις ως ανυπαίτια κωλύματα τα οποία θα αντιμετωπιστούν ως «ασθένειες» και θα λάβουν και κρατικής επιδότησης; Είναι δίκαιο να απουσιάζει κάποιος ο οποίος ανήκει σε ευπαθείς ομάδες και να μην υπάρχει η αυτονόητη κρατική μέριμνα;
6. Στον αέρα χιλιάδες ξενοδοχοϋπάλληλοι.
Πολλά ακούγονται και λέγονται το τελευταίο διάστημα για ειλημμένες αποφάσεις των περισσότερων τουριστικών μονάδων ώστε να μην ανοίξουν τη φετινή σεζόν. Και τι θα γίνει με τους ξενοδοχοϋπάλληλους που ούτως ή άλλως είναι άνεργοι από το περσινό Φθινόπωρο; Στο Υπουργείο Εργασίας γνωρίζουν ότι τον Μάιο, ήδη θα γινόταν προσλήψεις για το σύνολο αυτών των υπαλλήλων και θα λάμβαναν κανονικές αποδοχές. Και πέραν μιας παράτασης του επιδόματος ανεργίας, δεν υπάρχει καμία άλλη πρόβλεψη. Δεν υπάρχει επίσης καμία στρατηγική κινήτρων προς τις τουριστικές επιχειρήσεις ούτως ώστε να μην χαθούν χιλιάδες θέσεις εργασίας. Αλλά ακόμη και για τις τουριστικές επιχειρήσεις που τελικά θα ανοίξουν, δεν προβλέπεται να προσληφθεί πάνω από το 50% του περσινού εργατικού δυναμικού. Αλλά και αυτό το 50% θα λάβει αποδοχές 2 ή 3ων μηνών. Πως είναι λοιπόν δυνατόν να επιβιώσουν αυτοί οι εργαζόμενοι;
7. Το εργόσημο εκτός επιδότησης.
Απορίας άξιο παραμένει το γεγονός ότι παρά τις εκατοντάδες υπουργικές αποφάσεις και εγκυκλίους, δεν υπήρξε καμία κρατική πρόνοια για την κατηγορία των εργαζομένων που αμείβονται και ασφαλίζονται με εργόσημο. Πως είναι δυνατόν να έχει υπάρξει τέτοια καθυστέρηση; Εκτός αν θεωρούμε ότι αυτούς τους εργαζόμενους δεν τους άγγιξε η κρίση. Και αναφερόμαστε ενδεικτικά σε κάποιες κατηγορίες όπως:
· οι περιστασιακά απασχολούμενοι στη μουσική κάλυψη ιδιωτικών εκδηλώσεων και συνεστιάσεων που αμείβονται με την ώρα ή την ημέρα και δεν απασχολούνται ως υπαλληλικό προσωπικό εταιρείας ή ως μέλη εταιρείας
· Το κατ’ οίκον απασχολούμενο προσωπικό
· Οι διανομείς διαφημιστικών εντύπων
· Οι απασχολούμενοι στην προώθηση καταναλωτικών προϊόντων σε πολυκαταστήματα
Οι προτάσεις μας
Οι προτάσεις της επιστημονικής ομάδας της Epsilon Net και του e-forologia είναι οι ακόλουθες:
1. Προσθήκη ρήτρας διατήρησης του προσωπικού για 45 ημέρες με επιδότηση των ασφαλιστικών εισφορών κατά 50% για άλλες 45 ημέρες. Αυτό σημαίνει ότι ο εργαζόμενος θα είναι προστατευμένος για 3 μήνες ενώ και ο εργοδότης για το ίδιο διάστημα θα έχει μείωση των ασφαλιστικών υποχρεώσεων κατά 50%. Αυτό το μέτρο εφαρμόστηκε προ 10ετίας σε μια παρόμοια μορφή και είχε ευεργετικά αποτελέσματα και διάσωση πολλών θέσεων εργασίας
2. Επιδότηση του 100% των ασφαλιστικών εισφορών για 3 μήνες για κάθε νέα πρόσληψη εργαζομένου σε επαναλειτουργούσα η πληττόμενη επιχείρηση υπό την προϋπόθεση της απαγόρευσης απολύσεων για αντίστοιχο διάστημα (για κάθε οικειοθελής αποχώρηση, θα υπάρχει υποχρέωση αντίστοιχης πρόσληψης χωρίς επιδότηση εισφορών)
3. Άμεση απελευθέρωση της διάταξης του Προσωπικού Ασφαλείας για όλες τις επαναλειτουργούσες και πληττόμενες επιχειρήσεις με αντίστοιχη κρατική επιδότηση των απολεσθέντων αποδοχών των εργαζομένων. Για όσο διάστημα θα εφαρμόζεται θα υπάρχει ρήτρα διατήρησης προσωπικού.
4. 3μηνη επέκταση αναστολής εργασίας εργαζομένων σε επισιτιστικές επιχειρήσεις κατά 50%. Δηλαδή να έχει τη δυνατότητα ο εργοδότης που έχει περιορισμό στην χωρητικότητα της επιχείρησής του, να συνεχίζει την αναστολή εργασίας των εργαζομένων που επιθυμεί. Αυτοί οι εργαζόμενοι θα συνεχίσουν να λαμβάνουν την κρατική επιδότηση των 534€
5. Δικαίωμα επιδότησης των 534€ σε όλους τους άνεργους ξενοδοχουπαλλήλους από 1η Ιουνίου. Στο μέτρο αυτό θα ενταχθούν αυτόματα όλοι οι ξενοδοχουπάλληλοι ξενοδοχείων εποχικής λειτουργίας που απασχολήθηκαν την περσινή χρονιά και είχαν συμπληρώσει 100 ημέρες ασφάλισης στον προηγούμενο εργοδότη τους για το διάστημα 4ος 2019 – 10ος 2019. Σε περίπτωση πρόσληψής του, η επιδότηση θα διακόπτεται αυτόματα.
6. Άμεση ένταξη των απασχολούμενων με εργόσημο στην επιδότηση των 534€. Στο μέτρο δύναται να ενταχθούν όσοι απασχολούμενοι είχαν πάνω από 30 ημέρες ασφάλισης στο διάστημα 1ος 2020 – 3ος 2020.
7. Αντιμετώπιση της απουσίας εργαζομένων που ανήκουν σε ευπαθείς ομάδες, ως ασθένεια με επιδότηση των εργαζομένων από τον ΕΦΚΑ καθώς και από τον εργοδότη με βάση τις γενικές εργατικές διατάξεις.
8. Εξαγγελία του ακριβούς χρόνου πληρωμής από το κράτος, τόσο της αναλογίας της αδείας ειδικού σκοπού όσο και της αναλογίας του Δώρου Πάσχα.
9. Εξαγγελία της αντιμετώπισης των αποδοχών του Δώρου Χριστουγέννων για το διάστημα αναστολής του μηνός Μαϊου (ή και του Ιουνίου αν συνεχιστεί)
10. Επέκταση του Επιδόματος Ανεργίας κατά 3 μήνες για όσους ανέργους αυτό θα λήξει μέσα στο επόμενο 3μήνο
Υ.Γ. τα δείγματα των τελευταίων ημερών με το πολύ γρήγορο άνοιγμα εκατοντάδων χώρων συγχρωτισμού όπως παραλίες, εμπορικά κέντρα, επισιτιστικά καταστήματα, αθλητικοί χώροι έχουν μια διπλή ανάγνωση και εύχομαι ειλικρινά να ισχύει η 2η αλλά θα μου επιτρέψετε να έχω σοβαρές επιφυλάξεις. Τι ισχύει τελικά;
O Ή είναι ορατός ο κίνδυνος μιας τεράστιας οικονομικής πανδημίας και το κράτος αδυνατεί να στηρίξει την ελληνική οικονομία και επιλέγει τελικά κάτι που πριν λίγες ημέρες φάνταζε ως αδιανόητο.
O Ή τελικά, βάσει των επιδημιολογικών στοιχείων, είναι απίθανο ένα νέο κύμα κρουσμάτων κορονοϊου και φτάσαμε από τη μια μέρα στην άλλη στην απελευθέρωση των πάντων.
Υ.Γ. για τις τεχνικές εκκρεμότητες και δυσλειτουργίες, θα χρειαστεί αρκετός χρόνος καταγραφής καθώς όπως είπε κι Ναπολέων Βοναπάρτης:
«Η τέχνη του πολέμου έγκειται στο να κερδίζουμε χρόνο,
όταν έχουμε κατώτερες δυνάμεις»
(e-forologia)
