Η γεωπολιτική διαδραματίζει πλέον τον πλέον σημαντικό παράγοντα λήψης αποφάσεων των κρατών.
Τα γεωπολιτικά ζητήματα, όμως, εμπεριέχουν πολλές και ιδιαίτερες προκλήσεις, οι οποίες απασχολούν τα κράτη στο παγκόσμιο γίγνεσθαι και οριοθετούν τις δράσεις και πολιτικές τους.
Ένα από τα μείζονα γεωπολιτικά ζητήματα είναι αυτό της ασφάλειας γενικότερα, ενώ πιο συγκεκριμένα, σε ένα παγκόσμιο επίπεδο, η ασφάλεια αναλύεται σε έλεγχο των πυρηνικών εξοπλισμών και τη στρατηγική ασφάλεια που σχετίζεται με την Κίνα, τη Ρωσία, το Ιράν και τη Βόρειο Κορέα. Στο σημείο αυτό αξίζει να τονιστεί ότι, μετά το πέρας της εποχής του διπολισμού, που παρατηρήθηκε μετά την κατάρρευση της πάλαι ποτέ Σοβιετικής Ένωσης, σήμερα παρατηρείται μια επαναφορά του ανταγωνισμού επιρροής σε ένα πολυδιάστατο επίπεδο, που περιλαμβάνει πέραν των δυο ηγέτιδων χωρών. Το γεγονός αυτό επαναφέρει έντονα στις γεωπολιτικές μας αναλύσεις το ζήτημα της διασφάλισης της παγκόσμιας σταθερότητας αλλά και του ελέγχου των εξοπλισμών που λειτουργεί πάντοτε ως αποσταθεροποιητικός παράγοντας στη διεθνή ειρήνη και ασφάλεια.
Δεύτερο ζήτημα είναι οι αναδυόμενες νέες μορφές τεχνολογίας, που αναμένεται να καθορίζουν αρκετά ζητήματα στο μέλλον. Τεχνολογίες όπως το blockchain και η τεχνητή νοημοσύνη (ΑΙ), τα κρυπτονομίσματα και οι βιοτεχνολογίες ήδη άρχισαν να εντάσσονται στις ζωές μας και η περαιτέρω προώθησή τους θα προκαλέσει την αναγκαιότητα συμπερίληψής τους στις εθνικές και διεθνείς πολιτικές.
Τρίτο μείζον ζήτημα είναι η ενέργεια και η διασφάλιση αυτής. Ειδικά σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης αυτό το ζήτημα κυριαρχεί στην ατζέντα, με στόχο τη δημιουργία εναλλακτικών ενεργειακών οδών προς τη Γηραιά Ήπειρο. Σε αυτό το επίπεδο σημαντικός μπορεί να καταστεί ο ρόλος της Κύπρου μετά την ανακάλυψη σημαντικών κοιτασμάτων φυσικού αερίου στη νοτιοανατολική λεκάνη της Μεσόγειου και τις περαιτέρω προσπάθειες της Κυπριακής Δημοκρατίας να εξερευνήσει και να αξιοποιήσει τα γηγενή κοιτάσματα υδρογονανθράκων, την ίδια ώρα που στο τραπέζι βρίσκεται πλέον η κατασκευή του EastMed, του αγωγού που θα ενώνει τα κοιτάσματα της νοτιοανατολικής Μεσογείου με την ηπειρωτική Ευρώπη. Παράλληλα, θα πρέπει να αντιληφθούμε ότι οι πράσινες μορφές ενέργειας εκτιμάται ότι θα αυξηθούν, ενώ καινούργιες τεχνολογίες μπορούν να καλύψουν ενεργειακά κενά που υπάρχουν.
Ως παγκόσμιο γεωπολιτικό ζήτημα ορίζεται και η κατάσταση στη Μέση Ανατολή, με ειδική αναφορά στη Συρία, χωρίς να υποβαθμίζεται φυσικά η σημασία άλλων συρράξεων, όπως για παράδειγμα στην Υεμένη αλλά και η αστάθεια που παρατηρείται στην εσωτερική τάξη πραγμάτων άλλων χωρών, όπως για παράδειγμα στη Βενεζουέλα. Τέλος, αν και η περιγραφή και αποτύπωση των παγκόσμιων γεωπολιτικών ζητημάτων δεν είναι εξαντλητική, θα πρέπει να επισημάνουμε τη συνεχόμενη απειλή τρομοκρατικών κτυπημάτων αλλά και τα παγκόσμια μεταναστευτικά ζητήματα, που επηρεάζουν με άμεσο τρόπο τις κοινωνίες των κρατών.
(του Δρα Αντώνη Στυλιανού, Η Σημερινή)
