Η απόφαση της ΡΑΕ να εγκρίνει και τις δύο ανταγωνιστικές προτάσεις για την κατασκευή του διασυνδετήριου αγωγού μεταφοράς φυσικού αερίου από τη Νέα Μεσημβρία της Θεσσαλονίκης στη Γευγελή της Βόρειας Μακεδονίας φέρνει για μια ακόμα φορά στο προσκήνιο τις σχετικές με την ενέργεια προβλέψεις της Συμφωνίας των Πρεσπών.
οι πηγές προμήθειάς της. Μια τέτοια εξέλιξη, μάλιστα, ενδεχομένως να έχει ευρύτερη επίδραση στον ενεργειακό χάρτη των Δυτικών Βαλκανίων, αφού είναι πιθανό, μελλοντικά, να επεκταθεί μέχρι τη Σερβία.
Υπενθυμίζεται ότι ο ΔΕΣΦΑ τον Οκτώβριο του 2016 (προτού ακόμα ιδιωτικοποιηθεί, δηλαδή), είχε υπογράψει σχετικό μνημόνιο συνεργασίας με την κρατική Εταιρεία Αξιοποίησης Ενεργειακών Πόρων της -τότε- πΓΔΜ (MER Skopje).
Οι επισημάνσεις αυτές «δείχνουν» με έμμεσο τρόπο στο κείμενο της Συμφωνίας των Πρεσπών, η οποία περιλαμβάνει συγκεκριμένες αναφορές για τα ενεργειακά ζητήματα, την ίδια ώρα που αναδεικνύουν και τη μεγάλη εικόνα των τεκταινόμενων στην περιοχή των Δυτ. Βαλκανίων.
Εξάλλου, σε αυτό το έδαφος επιταχύνθηκαν οι εξελίξεις που οδήγησαν στην υπογραφή και έγκριση της Συμφωνίας των Πρεσπών και την ένταξη της γειτονικής χώρας, με το νέο της πλέον όνομα, στο ΝΑΤΟ.
Οι προβλέψεις της συμφωνίας των Πρεσπών για την ενέργεια
Η Συμφωνία των Πρεσπών περιλαμβάνει συγκεκριμένες προβλέψεις για τα ενεργειακά ζητήματα. Αυτές αποτυπώνονται στο άρθρο 14 του ν. 4588/2019, με τον οποίο κυρώθηκε από την ελληνική Βουλή η Συμφωνία.
Συγκεκριμένα, εκεί αναφέρονται τα εξής:
«1. Τα Μέρη θα αναπτύξουν περαιτέρω την οικονομική συνεργασία τους σε όλους τους τομείς. Ιδιαίτερη έμφαση θα δοθεί στην ενδυνάμωση, ενίσχυση και εμβάθυνση της διμερούς τους συνεργασίας στους τομείς της γεωργίας, της ενέργειας, του περιβάλλοντος, της βιομηχανίας, των υποδομών, των επενδύσεων, του τουρισμού, του εμπορίου και των μεταφορών. Για να επιτύχουν αυτόν τον στόχο, τα Μέρη θα αξιοποιούν και θα χρησιμοποιούνται υφιστάμενα MOE, τα οποία αποτελούν μία αμοιβαίως επωφελή βάση, η οποία θα μετεξελιχθεί σε Σχέδιο Δράσης».
Αν και δεν εντάσσεται στα ΜΟΕ, είναι προφανές ότι η συμφωνία ΔΕΣΦΑ-MER αποτελεί συγκεκριμένο διμερές Σχέδιο Δράσης, σημείο το οποίο για προφανείς λόγους θα επιθυμούσε να αναδείξει ο ΔΕΣΦΑ.
«2. Τα Μέρη θα ενθαρρύνουν αμοιβαίες επενδύσεις και θα λαμβάνουν όλα τα απαραίτητα μέτρα για την αποτελεσματική προστασία τους, περιλαμβανομένων μέτρων κατά της υπερβολικής γραφειοκρατίας και για την υπέρβαση θεσμικών, διοικητικών και φορολογικών εμποδίων. Τα Μέρη θα προσδώσουν ιδιαίτερη έμφαση στη συνεργασία μεταξύ εταιρειών, επιχειρήσεων και βιομηχανιών του κάθε Μέρους».
Η ιδιαίτερη έμφαση την οποία καλούνται να προσδώσουν τα δυο κράτη στη συνεργασία μεταξύ εταιρειών, επιχειρήσεων και βιομηχανιών τους είναι προφανές ότι ανταποκρίνεται στη συμφωνία ΔΕΣΦΑ-MER.
«4. Τα Μέρη θα αναπτύξουν και θα ενισχύσουν τη συνεργασία τους όσον αφορά στην ενέργεια, ιδίως διά της κατασκευής, συντήρησης και χρήσης διασυνδεόμενων αγωγών φυσικού αερίου και πετρελαίου (υφιστάμενων, υπό κατασκευή και σχεδιαζόμενων) και όσον αφορά στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, περιλαμβανομένων των φωτοβολταϊκών, της αιολικής και της υδροηλεκτρικής ενέργειας. Πιθανά εκκρεμή ζητήματα θα αντιμετωπισθούν χωρίς καθυστέρηση, με τη επίτευξη αμοιβαίως επωφελών διακανονισμών λαμβάνοντας σοβαρά υπόψη την Ευρωπαϊκή Ενεργειακή Πολιτική και το ευρωπαϊκό κεκτημένο. Το Πρώτο Μέρος θα συνδράμει το Δεύτερο με κατάλληλη μεταφορά τεχνογνωσίας και εμπειρίας».
Ως προς το θέμα που μας ενδιαφέρει εν προκειμένω, έχει τη δική της σημασία η ρητή αναφορά στους διασυνδεόμενους αγωγούς φυσικού αερίου σε συνδυασμό με την Ευρωπαϊκή Ενεργειακή Πολιτική. Κι αυτό γιατί η διαφοροποίηση των πηγών προμήθειας, με στόχο τον περιορισμό του μεριδίου του ρωσικού αερίου στην ευρωπαϊκή αγορά, αποτελεί στόχο της ΕΕ.
(energypress)