Τρίτη 26 Ιουνίου 2018

Οι 10 προτεραιότητες της Εθνικής Ενεργειακής Στρατηγικής

Η πατρίδα μας βρίσκεται στο μεταίχμιο της μετεξέλιξής της σ’ έναν σπουδαίο ενεργειακό κόμβο της ευρύτερης περιοχής. Με αφετηρία το ν.4001/2011, όταν υπήρξε η  πρώτη θεσμοθέτηση για τον μετασχηματισμό της εθνικής ενεργειακής αγοράς, διαμορφώσαμε τις μεγάλες εθνικές ενεργειακές προτεραιότητες, ώστε η Ενέργεια και οι Ορυκτοί Πόροι να αποτελέσουν βασικό θεμέλιο του νέου Εθνικού Παραγωγικού Μοντέλου, που δημιουργεί εθνικό πλούτο και νέες θέσεις εργασίας. 


Η προώθηση της εθνικής Ενεργειακής Ασφάλειας, με αξιοποίηση των συγκριτικών μας πλεονεκτημάτων, στηρίζεται στη γενική ευρωπαϊκή αρχή της όσο το δυνατόν μεγαλύτερης απεξάρτησης από τρίτες χώρες, της επάρκειας, του μειωμένου κόστους και της αποτροπής ασύμβατων απειλών (κυβερνοεπιθέσεις) σε βάρος των βασικών ενεργειακών δικτύων της χώρας. Βασικός στόχος οι πολλές εναλλακτικές πηγές τροφοδοσίας, με στόχο τη μείωση των τιμών και τη συνακόλουθη αύξηση ανταγωνιστικότητας κι εξαγωγών της χώρας.

Η κατάκτηση της Ενεργειακής Δημοκρατίας, η μετάβαση από το μοντέλο των ελάχιστων μεγάλων ενεργειακών παραγωγών, στο μοντέλο των ομάδων αποκεντρωμένων πολλών μικρών Αυτοπαραγωγών και Αυτοκαταναλωτών (Prosumers/Producers + Consumers), στηρίζεται στην προώθηση του Συμψηφισμού Ενέργειας που νομοθετήσαμε το 2014 και συνεχίστηκε με τις Ενεργειακές Κοινότητες. Η κατά 70% μείωση του κόστους την τελευταία 5ετία, έχουν καταστήσει τις ΑΠΕ ανταγωνιστικές με τον λιγνίτη, ενώ ταυτόχρονα η Αποθήκευση Ενέργειας μπορεί να δημιουργήσει αρκετές χιλιάδες νέες θέσεις εργασίας στη χώρα από το σύνολο των περίπου 5.000.000 σε επίπεδο Ε.Ε. Ιδιαίτερα στον πρωτογενή τομέα, η Ευφυής Γεωργία, ή Γεωργία Ακριβείας, μπορεί να μειώσει κατά 60% το κόστος ενέργειας στους 300.000 αγρότες της χώρας που είναι οργανωμένοι σε 400 Τοπικούς Οργανισμούς Εγγείων Βελτιώσεων (ΤΟΕΒ), έτσι ώστε να προκύψει μια τεράστια αναβάθμιση του τομέα.

Η Ενεργειακή Φτώχεια από την οποία κινδυνεύουν πάνω από 50.000.000 Ευρωπαίοι πολίτες, αντιμετωπίστηκε με έναρξη το 2011, για πρώτη φορά στην Ε.Ε., του Κοινωνικού Οικιακού Τιμολογίου (Κ.Ο.Τ.), της κατανομής του 3% του κύκλου εργασιών των ΑΠΕ στις τοπικές κοινωνίες και των εκπτώσεων 70% ηλεκτρικού ρεύματος στις Μονάδες Κοινωνικής Αλληλεγγύης, με την ταυτόχρονη επιδότηση κατά 60% του κόστους σύνδεσης με φυσικό αέριο στα 30.000 νοικοκυριά Αττικής, Θεσσαλονίκης, Θεσσαλίας (2014).

Η Εξοικονόμηση Ενέργειας, το Mega Project της Ελλάδας, ύψους 10 δις €, που μπορεί να διαμορφωθεί τα επόμενα χρόνια, η «Πράσινη Οικοδομή», στηρίζεται στην εξαιρετική εμπειρία του «Εξοικονομώ Ι» και στην ανάγκη επέκτασης στο σύνολο των 7.000.000 κτιρίων/διαμερισμάτων, που είναι ενεργειακά αθωράκιστα. Η ένταξη στο πακέτο Γιούνκερ (EFSF) πρέπει να αποτελέσει εθνική προτεραιότητα, ενώ η αποδοχή της πρότασής μας για κίνητρα φοροαπαλλαγών διαμορφώνει μια τεράστια αναπτυξιακή προοπτική που θα βοηθήσει να αυξηθούν κατά έως και 50% τα έσοδα του δημοσίου από τον τομέα αυτό.

Η 4η Βιομηχανική Επανάσταση, η δημιουργία Έξυπνων – Όμορφων – Βιώσιμων Πόλεων, τα Έξυπνα Δίκτυα, η Ηλεκτροκίνηση – Αυτοκίνηση μέσα από την αξιοποίηση του διανοητικού κεφαλαίου της χώρας, της Τεχνητής Νοημοσύνης (ΑΙ) και του Internet of Things (IoT), μπορούν να προσδώσουν τεράστιες αναπτυξιακές προοπτικές στον ενεργειακό τομέα με τη διαμόρφωση μιας νέας κουλτούρας πολεοδομικής, αρχιτεκτονικής και συγκοινωνιακής προσέγγισης.

Οι Ορυκτοί Πόροι της χώρας, που σήμερα συμβάλλουν κατά 3,4% στο ΑΕΠ, μπορούν την επόμενη 5ετία να αυξηθούν στο 10% ΑΕΠ και τον διπλασιασμό των 100.000 σήμερα απασχολούμενων. Απαιτείται να προκηρυχθούν όλοι οι έτοιμοι διαγωνισμοί που έχουμε παραδώσει από τις αρχές του 2015, με την ταυτόχρονη κατανομή του 25% των εσόδων του δημοσίου στις τοπικές κοινωνίες, με στόχο τη διαμόρφωση τοπικών συμμαχιών και τοπικών μηχανισμών ελέγχου και διαφάνειας.

Η προώθηση των ερευνών των Εθνικών Κοιτασμάτων Υδρογονανθράκων, με ιδιαίτερη έμφαση στο Ιόνιο, τη νότια Κρήτη και την ηπειρωτική χώρα, δεν επιτρέπεται να συνεχίσουν να κινούνται στους τραγικά αργούς ρυθμούς της τελευταίας 3ετίας. Η ενεργειακή έκρηξη της Ανατολικής Μεσογείου έχει καταστήσει τη χώρα μέρος του Ενεργειακού Eldorado, που μπορεί να διαμορφώσει τρομακτικές προοπτικές ανάπτυξης και αύξησης των δημοσίων εσόδων για τη χώρα. Η ταχύτητα και αποτελεσματικότητα της περιόδου 2011-14, δείχνει να έχει δώσει τη θέση της σε σοβαρές καθυστερήσεις, απουσία οράματος και λογικής business as usual. Ελλάδα και Κύπρος από κοινού, στο πλαίσιο του κοινού «Ενεργειακού Δόγματος 2011-12», αποκτούν ισχυρό διπλωματικό όπλο για τη διαμόρφωση της εξωτερικής πολιτικής, της πολιτικής άμυνας και ασφάλειας, αλλά και της οικονομικής πολιτικής της χώρας.                  Ο ν.4162/2013 για το Ταμείο Αλληλεγγύης Γενεών, έπρεπε ήδη να έχει διαμορφώσει τις θετικές προϋποθέσεις για στήριξη του εθνικού ασφαλιστικού συστήματος.

Η κατασκευή των 3 ευρωπαϊκής σημασίας Αγωγών Φυσικού ΑερίουTAP, EASTMED, IGB, που σχεδιάσαμε, εγκρίναμε κι εντάξαμε για υλοποίηση στα έργα Κοινού Ευρωπαϊκού Ενδιαφέροντος (PCIs) την περίοδο 2013-14, μαζί με την αναβάθμιση της Ρεβυθούσας, την Πλωτή Μονάδα FSRU της Αλεξανδρούπολης και την απελευθέρωση της αντίστοιχης αγοράς, διαμορφώνουν ένα ισχυρό πλαίσιο μετασχηματισμού της χώρας σε ενεργειακό hub της Ε.Ε., με την προοπτική τροφοδοσίας της με ποσότητες φυσικού αερίου της τάξης των 40bcma. Κορυφαίος είναι ο ρόλος του αγωγού EuroAsia Interconnector στη διαμόρφωση του εθνικού τοπίου ηλεκτρισμού με την ηλεκτρική διασύνδεση Ισραήλ – Κύπρου – Κρήτης – Αττικής.

Το νέο Εθνικό Παραγωγικό Μοντέλο μπορεί να στηριχτεί σε επενδύσεις ύψους 50 δις € στους τομείς της Ενέργειας και του Περιβάλλοντος, με την κατασκευή των αγωγών φυσικού αερίου, των δικτύων ηλεκτρικών διασυνδέσεων των νησιών, τις ιδιωτικοποιήσεις και την απελευθέρωση της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου, τις επενδύσεις σε ΑΠΕ και αποθήκευση, τον συμψηφισμό ενέργειας, την ανάπτυξη Έξυπνων Δικτύων/Πόλεων/Κτιρίων, την προώθηση της Εξοικονόμησης Ενέργειας κι Ενεργειακής Αποδοτικότητας από πολλαπλές πηγές χρηματοδότησης και κυρίως φοροαπαλλαγές, την αξιοποίηση των Ορυκτών Πρώτων Υλών και ασφαλώς την ανάπτυξη των Εθνικών Κοιτασμάτων Υδρογονανθράκων. Ο τομέας μπορεί να συνεισφέρει πάνω από 200.000 νέες θέσεις εργασίας την επόμενη 5ετία.

Τέλος, όραμά μας είναι η διαμόρφωση μιας «Νέας Αγοράς», της συνδυασμένης αγοράς ενέργειας και ορυκτού πλούτου, κατά το ανάλογο της ανάπτυξης της αγοράς τουρισμού πριν αρκετές δεκαετίες. Η χώρα μπορεί να μετασχηματιστεί σε Κέντρο Τεχνικής Υποστήριξης Αγωγών κι Εξεδρών Υδρογονανθράκων για όλη τη Μεσόγειο, βασισμένη στην εξαιρετική Μεταλλευτική Βιομηχανία, τη Ναυπηγοεπισκευαστική Υποδομή και την κατάλληλη γεωγραφική θέση μας. Ο μετασχηματισμός αυτός θα στηριχτεί στην παράλληλη μετεξέλιξη και προσαρμογή των Προπτυχιακών και Μεταπτυχιακών Προγραμμάτων των ελληνικών Πανεπιστημίων στους τομείς του Περιβάλλοντος, της Μηχανικής, της Οικονομίας, της Νομικής, της Γεωλογίας, κ.ά.

Πιστεύω βαθιά ότι η Ελλάδα μπορεί να τα καταφέρει με ένα σύγχρονο Προοδευτικό Πατριωτικό Όραμα εθνικής αλήθειας, εξωστρέφειας, αυτοπεποίθησης και κοινωνικής αλληλεγγύης.

- Ο Γιάννης Μανιάτης είναι βουλευτής Αργολίδας ΔΗΣΥ, πρώην υπ. ενέργειας.