Το στρατηγικό σχέδιο που παρουσίασε ο υπουργός Οικονομίας Ευκλείδης Τσακαλώτος περιλαμβάνει 24 βασικούς στόχους στον τομέα της ενέργειας.
Επενδύσεις ύψους 3,5 δισ. ευρώ αναμένεται να κινητοποιηθούν στον τομέα των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας προκειμένου να επιτευχθεί ο στόχος της διείσδυσης της πράσινης ενέργειας στο 28% της τελικής κατανάλωσης ενέργειας έως το 2030, σύμφωνα με το στρατηγικό σχέδιο για την ολιστική ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας που παρουσίασε ο υπουργός Οικονομίας Ευκλείδης Τσακαλώτος.
Το σχέδιο δίνει ιδιαίτερη έμφαση στις ΑΠΕ, οι οποίες θα πρέπει να καλύπτουν το 30% της παραγωγής ηλεκτρισμού το 2020 και το 50% το 2030.
Επίσης προβλέπεται η ενίσχυση των διασυνδέσεων ηλεκτρισμού και φυσικού αερίου, καθώς και η περαιτέρω διείσδυση του φυσικού αερίου στην τελική κατανάλωση.
Αξίζει να αναφερθεί ότι σύμφωνα με το ολιστικό σχέδιο ο εθνικός ενεργειακό σχεδιασμός που προβλεπόταν να έχει ολοκληρωθεί στα μέσα του 2018 ετεροχρονίζεται για τις αρχές του 2019.
Όπως αναφέρεται χαρακτηριστικά, η πρώτη έκδοση του Εθνικού Σχεδίου για την Ενέργεια και το Κλίμα αναμένεται το 4ο τρίμηνο του 2018, ενώ η τελική έκδοση θα δημοσιευθεί το 2019 μετά από διαβουλεύσεις με την ΕΕ.
Οι 24 ενεργειακοί στόχοι του σχεδίου
Οι βασικοί στόχοι του αναπτυξιακού προγράμματος της κυβέρνησης για τον ενεργειακό τομέα συνοψίζονται στα εξής 24 σημεία:
• Η Ελλάδα δεσμεύεται να οριστικοποιήσει και να υποβάλει στην ΕΕ το εθνικό μακροπρόθεσμο ενεργειακό σχέδιο το οποίο θα περιγράφει τους στόχους, τις πολιτικές και τα μέτρα που σχετίζονται με την ενέργεια που πρέπει να επιτευχθούν μέχρι το 2030.
• Ολοκλήρωση της αναδιάρθρωσης της χονδρικής αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας (εφαρμογή του μοντέλου στόχου – Target Model)
• Διατήρηση ενός ελάχιστου επιπέδου παραγωγής λιγνίτη προκειμένου να διασφαλιστεί η ασφάλεια του εφοδιασμού, να αντιμετωπιστούν οι διαταραχές της αγοράς και να επιτευχθούν λογικές τιμές.
• Αύξηση της διείσδυσης των ΑΠΕ στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας μέσω διαγωνισμών (30% μέχρι το 2020 και 50% μέχρι το 2030)
• Αύξηση της διείσδυσης αερίου για την κάλυψη των αναγκών θέρμανσης και ζεστού νερού, τόσο στον οικιακό όσο και στον τριτογενή τομέα, μέσω της ανάπτυξης του δικτύου διανομής. Επιπλέον, πρέπει να σημειωθεί ότι υπάρχει σημαντική επενδυτική δυνατότητα στην Ελλάδα από ιδιωτικούς φορείς, όπως αποδεικνύεται από το σημαντικό ενδιαφέρον μεγάλων ενεργειακών ομίλων στην ιδιωτικοποίηση του ΔΕΣΦΑ και την επέκταση του φυσικού αερίου στο ενεργειακό μείγμα (χονδρική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας, οικιακός τομέας , τομέας των μεταφορών).
• Εγκατάσταση έξυπνων μετρητών σε όλους τους καταναλωτές ηλεκτρικής ενέργειας στην ελληνική επικράτεια μέχρι το 2030 και προώθηση του δικτύου διανομής και της υποδομής φυσικού αερίου αρχικά στις αστικές περιοχές των Περιφερειών της Ανατολικής Μακεδονίας, της Κεντρικής Μακεδονίας, της Κεντρικής Ελλάδας και της Θράκης, όπως και στις περιοχές του νομού Θεσσαλονίκης και στη συνέχεια στις λοιπές περιοχές της χώρας.
• Οι ελληνικές αρχές θα αναλάβουν πρωτοβουλίες για τη μετάβαση των περιοχών του άνθρακα σε μια “καθαρότερη” εποχή, όπως ένα πρόγραμμα περιβαλλοντικής αποκατάστασης της γης, παροχή αποκατασταθέντων περιοχών για τοπική ανάπτυξη σύμφωνα με ένα νέο περιφερειακό αναπτυξιακό σχέδιο, προώθηση αυτόνομων δικτύων, ανάπτυξη ενεργειακών κοινοτήτων, επέκταση του δικτύου διανομής φυσικού αερίου και εγκατάσταση σταθμών ηλεκτροπαραγωγής από ΑΠΕ, με αποτέλεσμα να ξεκινήσει ένας βιώσιμος οικονομικός και τεχνολογικός μετασχηματισμός, να μειωθούν τα δικαιώματα εκπομπών CO2 και να αυξηθεί η διείσδυση των ΑΠΕ στο ενεργειακό μείγμα.
• Διασύνδεση των περισσότερων νησιών που δεν έχουν ακόμη συνδεθεί μέχρι το 2030.
• Ολοκλήρωση της διασύνδεσης 4 νησιών των Κυκλάδων στο Αιγαίο με την Αττική / Αθήνα Ειδικότερα, η πρώτη φάση έχει ήδη ολοκληρωθεί ενώ οι υπόλοιπες φάσεις της διασύνδεσης θα ολοκληρωθούν έως το 2022.
• Διασύνδεση της Κρήτης με την Πελοπόννησο το 2021 και της Κρήτης με την Αττική / Αθήνα το 2024
• Για τα μη διασυνδεδεμένα νησιά, εγκατάσταση υβριδικών συστημάτων ηλεκτροπαραγωγής (ΑΠΕ και αποθήκευση), με δυνατότητα συμμετοχής σε ενεργειακές κοινότητες ή τοπικές κοινότητες
• Έμφαση στην αντικατάσταση του πετρελαίου θέρμανσης με συστήματα θέρμανσης / ψύξης ΑΠΕ (ηλιακή, γεωθερμική, βιομάζα και βιοαέριο)
Ενίσχυση της ηλεκτροκίνησης
Επιπλέον, στους στόχους περιλαμβάνονται:
• Αύξηση της ηλεκτροκίνησης μέσω της εγκατάστασης σημείων φόρτισης σε εθνικές οδούς, αστικά κέντρα και Μη Διασυνδεδεμένα Νησιά.
• Μείωση της κατανάλωσης στον τομέα των μεταφορών, η οποία συμβάλλει στο 41,6% (6,47 Mtoe) της τελικής κατανάλωσης ενέργειας
• Απλούστευση των διαδικασιών χορήγησης αδειών για ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και επανεξέταση του πλαισίου αξιολόγησης των περιβαλλοντικών επιπτώσεων για την εξασφάλιση της ασφάλειας των επενδυτών για την παραγωγή βιώσιμης ενέργειας.
• Αναθεώρηση του Εθνικού Ειδικού Χωροταξικού Σχεδίου για τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας που καθορίζει πού και υπό ποιους όρους μπορεί να πραγματοποιηθεί ένα έργο ΑΠΕ.
• Περαιτέρω διερεύνηση και ανάπτυξη τεχνολογιών ΑΠΕ, πέραν των ηλιακών και αιολικών, με υψηλό δυναμικό στην Ελλάδα (π.χ. γεωθερμία, βιομάζα).
• Έναρξη διαδικασιών υποβολής προσφορών για την εγκατάσταση νέων σταθμών ΑΠΕ σύμφωνα με τους εθνικούς στόχους των ΑΠΕ στο ενεργειακό μείγμα.
• Υποστήριξη της κατασκευής του Διαδριατικού Αγωγού (TAP), του ελληνο-βουλγαρικού αγωγού (IGB), του νέου τερματικού σταθμού υγροποιημένου φυσικού αερίου στην Αλεξανδρούπολη, της αναβάθμισης της εγκατάστασης ΥΦΑ Ρεβυθούσας και του αγωγού διασύνδεσης στην ανατολική Μεσόγειο.
• Υποστήριξη της δημιουργίας μιας σύγχρονης υποδομής αποθήκευσης φυσικού αερίου, η οποία θα επιτρέψει την κάλυψη των μεσοπρόθεσμων αναγκών σε φυσικό αέριο σε περιόδους υψηλών τιμών, θέτοντας παράλληλα τη βάση για τη δημιουργία ενός κόμβου φυσικού αερίου (natural gas hub).
• Επέκταση και ενίσχυση των εγχώριων και υπερεθνικών συστημάτων μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας (π.χ. Ελλάδα-Βουλγαρία μέσω της γραμμής Νέας Σάντα - Μαρίτσα, καθώς και του έργου διασύνδεσης Ευρώπης - Ασίας που θα συνδέει ηλεκτρικά την Ελλάδα, την Κύπρο και το Ισραήλ).
• Σχεδιασμός Ειδικού Χωροταξικού Σχεδίου για ορυκτές πρώτες ύλες, καθώς και έναρξη διαδικασιών υποβολής προσφορών για έρευνα και εκμετάλλευση σε δημόσιες μεταλλευτικές περιοχές.
• Επανεκκίνηση των δραστηριοτήτων εξόρυξης, με ισορροπία μεταξύ δημόσιου και ιδιωτικού τομέα, μέσω διαφανών και ανταγωνιστικών διαδικασιών
• Νέες διεθνείς διαδικασίες υποβολής προσφορών για την εκμετάλλευση / εξερεύνηση υπεράκτιων περιοχών υδρογονανθράκων.
www.worldenergynews.gr
Το σχέδιο δίνει ιδιαίτερη έμφαση στις ΑΠΕ, οι οποίες θα πρέπει να καλύπτουν το 30% της παραγωγής ηλεκτρισμού το 2020 και το 50% το 2030.
Επίσης προβλέπεται η ενίσχυση των διασυνδέσεων ηλεκτρισμού και φυσικού αερίου, καθώς και η περαιτέρω διείσδυση του φυσικού αερίου στην τελική κατανάλωση.
Αξίζει να αναφερθεί ότι σύμφωνα με το ολιστικό σχέδιο ο εθνικός ενεργειακό σχεδιασμός που προβλεπόταν να έχει ολοκληρωθεί στα μέσα του 2018 ετεροχρονίζεται για τις αρχές του 2019.
Όπως αναφέρεται χαρακτηριστικά, η πρώτη έκδοση του Εθνικού Σχεδίου για την Ενέργεια και το Κλίμα αναμένεται το 4ο τρίμηνο του 2018, ενώ η τελική έκδοση θα δημοσιευθεί το 2019 μετά από διαβουλεύσεις με την ΕΕ.
Οι 24 ενεργειακοί στόχοι του σχεδίου
Οι βασικοί στόχοι του αναπτυξιακού προγράμματος της κυβέρνησης για τον ενεργειακό τομέα συνοψίζονται στα εξής 24 σημεία:
• Η Ελλάδα δεσμεύεται να οριστικοποιήσει και να υποβάλει στην ΕΕ το εθνικό μακροπρόθεσμο ενεργειακό σχέδιο το οποίο θα περιγράφει τους στόχους, τις πολιτικές και τα μέτρα που σχετίζονται με την ενέργεια που πρέπει να επιτευχθούν μέχρι το 2030.
• Ολοκλήρωση της αναδιάρθρωσης της χονδρικής αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας (εφαρμογή του μοντέλου στόχου – Target Model)
• Διατήρηση ενός ελάχιστου επιπέδου παραγωγής λιγνίτη προκειμένου να διασφαλιστεί η ασφάλεια του εφοδιασμού, να αντιμετωπιστούν οι διαταραχές της αγοράς και να επιτευχθούν λογικές τιμές.
• Αύξηση της διείσδυσης των ΑΠΕ στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας μέσω διαγωνισμών (30% μέχρι το 2020 και 50% μέχρι το 2030)
• Αύξηση της διείσδυσης αερίου για την κάλυψη των αναγκών θέρμανσης και ζεστού νερού, τόσο στον οικιακό όσο και στον τριτογενή τομέα, μέσω της ανάπτυξης του δικτύου διανομής. Επιπλέον, πρέπει να σημειωθεί ότι υπάρχει σημαντική επενδυτική δυνατότητα στην Ελλάδα από ιδιωτικούς φορείς, όπως αποδεικνύεται από το σημαντικό ενδιαφέρον μεγάλων ενεργειακών ομίλων στην ιδιωτικοποίηση του ΔΕΣΦΑ και την επέκταση του φυσικού αερίου στο ενεργειακό μείγμα (χονδρική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας, οικιακός τομέας , τομέας των μεταφορών).
• Εγκατάσταση έξυπνων μετρητών σε όλους τους καταναλωτές ηλεκτρικής ενέργειας στην ελληνική επικράτεια μέχρι το 2030 και προώθηση του δικτύου διανομής και της υποδομής φυσικού αερίου αρχικά στις αστικές περιοχές των Περιφερειών της Ανατολικής Μακεδονίας, της Κεντρικής Μακεδονίας, της Κεντρικής Ελλάδας και της Θράκης, όπως και στις περιοχές του νομού Θεσσαλονίκης και στη συνέχεια στις λοιπές περιοχές της χώρας.
• Οι ελληνικές αρχές θα αναλάβουν πρωτοβουλίες για τη μετάβαση των περιοχών του άνθρακα σε μια “καθαρότερη” εποχή, όπως ένα πρόγραμμα περιβαλλοντικής αποκατάστασης της γης, παροχή αποκατασταθέντων περιοχών για τοπική ανάπτυξη σύμφωνα με ένα νέο περιφερειακό αναπτυξιακό σχέδιο, προώθηση αυτόνομων δικτύων, ανάπτυξη ενεργειακών κοινοτήτων, επέκταση του δικτύου διανομής φυσικού αερίου και εγκατάσταση σταθμών ηλεκτροπαραγωγής από ΑΠΕ, με αποτέλεσμα να ξεκινήσει ένας βιώσιμος οικονομικός και τεχνολογικός μετασχηματισμός, να μειωθούν τα δικαιώματα εκπομπών CO2 και να αυξηθεί η διείσδυση των ΑΠΕ στο ενεργειακό μείγμα.
• Διασύνδεση των περισσότερων νησιών που δεν έχουν ακόμη συνδεθεί μέχρι το 2030.
• Ολοκλήρωση της διασύνδεσης 4 νησιών των Κυκλάδων στο Αιγαίο με την Αττική / Αθήνα Ειδικότερα, η πρώτη φάση έχει ήδη ολοκληρωθεί ενώ οι υπόλοιπες φάσεις της διασύνδεσης θα ολοκληρωθούν έως το 2022.
• Διασύνδεση της Κρήτης με την Πελοπόννησο το 2021 και της Κρήτης με την Αττική / Αθήνα το 2024
• Για τα μη διασυνδεδεμένα νησιά, εγκατάσταση υβριδικών συστημάτων ηλεκτροπαραγωγής (ΑΠΕ και αποθήκευση), με δυνατότητα συμμετοχής σε ενεργειακές κοινότητες ή τοπικές κοινότητες
• Έμφαση στην αντικατάσταση του πετρελαίου θέρμανσης με συστήματα θέρμανσης / ψύξης ΑΠΕ (ηλιακή, γεωθερμική, βιομάζα και βιοαέριο)
Ενίσχυση της ηλεκτροκίνησης
Επιπλέον, στους στόχους περιλαμβάνονται:
• Αύξηση της ηλεκτροκίνησης μέσω της εγκατάστασης σημείων φόρτισης σε εθνικές οδούς, αστικά κέντρα και Μη Διασυνδεδεμένα Νησιά.
• Μείωση της κατανάλωσης στον τομέα των μεταφορών, η οποία συμβάλλει στο 41,6% (6,47 Mtoe) της τελικής κατανάλωσης ενέργειας
• Απλούστευση των διαδικασιών χορήγησης αδειών για ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και επανεξέταση του πλαισίου αξιολόγησης των περιβαλλοντικών επιπτώσεων για την εξασφάλιση της ασφάλειας των επενδυτών για την παραγωγή βιώσιμης ενέργειας.
• Αναθεώρηση του Εθνικού Ειδικού Χωροταξικού Σχεδίου για τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας που καθορίζει πού και υπό ποιους όρους μπορεί να πραγματοποιηθεί ένα έργο ΑΠΕ.
• Περαιτέρω διερεύνηση και ανάπτυξη τεχνολογιών ΑΠΕ, πέραν των ηλιακών και αιολικών, με υψηλό δυναμικό στην Ελλάδα (π.χ. γεωθερμία, βιομάζα).
• Έναρξη διαδικασιών υποβολής προσφορών για την εγκατάσταση νέων σταθμών ΑΠΕ σύμφωνα με τους εθνικούς στόχους των ΑΠΕ στο ενεργειακό μείγμα.
• Υποστήριξη της κατασκευής του Διαδριατικού Αγωγού (TAP), του ελληνο-βουλγαρικού αγωγού (IGB), του νέου τερματικού σταθμού υγροποιημένου φυσικού αερίου στην Αλεξανδρούπολη, της αναβάθμισης της εγκατάστασης ΥΦΑ Ρεβυθούσας και του αγωγού διασύνδεσης στην ανατολική Μεσόγειο.
• Υποστήριξη της δημιουργίας μιας σύγχρονης υποδομής αποθήκευσης φυσικού αερίου, η οποία θα επιτρέψει την κάλυψη των μεσοπρόθεσμων αναγκών σε φυσικό αέριο σε περιόδους υψηλών τιμών, θέτοντας παράλληλα τη βάση για τη δημιουργία ενός κόμβου φυσικού αερίου (natural gas hub).
• Επέκταση και ενίσχυση των εγχώριων και υπερεθνικών συστημάτων μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας (π.χ. Ελλάδα-Βουλγαρία μέσω της γραμμής Νέας Σάντα - Μαρίτσα, καθώς και του έργου διασύνδεσης Ευρώπης - Ασίας που θα συνδέει ηλεκτρικά την Ελλάδα, την Κύπρο και το Ισραήλ).
• Σχεδιασμός Ειδικού Χωροταξικού Σχεδίου για ορυκτές πρώτες ύλες, καθώς και έναρξη διαδικασιών υποβολής προσφορών για έρευνα και εκμετάλλευση σε δημόσιες μεταλλευτικές περιοχές.
• Επανεκκίνηση των δραστηριοτήτων εξόρυξης, με ισορροπία μεταξύ δημόσιου και ιδιωτικού τομέα, μέσω διαφανών και ανταγωνιστικών διαδικασιών
• Νέες διεθνείς διαδικασίες υποβολής προσφορών για την εκμετάλλευση / εξερεύνηση υπεράκτιων περιοχών υδρογονανθράκων.
www.worldenergynews.gr
