Σύμφωνα με έκθεση της Παγκόσμιας Τράπεζας η σημερινή κατάσταση συγκρίνεται με την εξέλιξη των τιμών του πετρελαίου που προέκυψε μετά τη δεκαετία του 1970 και εξετάζονται τρία πιθανά σενάρια, ανάλογα με την τροπή που μπορεί να λάβουν οι συγκρούσεις: 1) Αν η ημερήσια παραγωγή μειωθεί κατά 0,5-2 εκατομμύρια βαρέλια, όπως έγινε με τον εμφύλιο πόλεμο στη Λιβύη το 2011, η τιμή του αργού πετρελαίου θα κυμανθεί στα επίπεδα των 95-102 δολαρίων/βαρέλι. 2) Αν η παραγωγή πετρελαίου μειωθεί κατά 3-5 εκατομμύρια βαρέλια ημερησίως, όπως έγινε με τον πόλεμο στο Ιράκ το2003, η τιμή θα φθάσει στα επίπεδα 109-121 δολάρια/βαρέλι. 3) Αν εμπλακούν πιο άμεσα στον πόλεμο και άλλες χώρες και η ημερήσια παραγωγή μειωθεί κατά 6-8 εκατομμύρια βαρέλια, όπως έγινε μετά την επιβολή του αραβικού εμπάργκο το 1973, η τιμή μπορεί να φθάσει στα 140-157 δολάρια/βαρέλι.
Με βάση τα προγνωστικά της Bank of America, αν στον πόλεμο εμπλακεί το Ιράν, οι τιμές του πετρελαίου θα σκαρφαλώσουν στα 120-130 δολάρια/βαρέλι. Αν οι ποσότητες μειωθούν κατά 2 εκατομμύρια βαρέλια, η τιμή θα φθάσει στα 150 δολάρια/βαρέλι.
Το χειρότερο σενάριο θα προκύψει, αν το Ιράν κλείσει τα Στενά του Ορμούζ, απ’ όπου καθημερινά μεταφέρονται περίπου 17 εκατομμύρια βαρέλια ή το 20% των διεθνών μεταφορών πετρελαίου. Υπολογίζεται, ότι ενδεχόμενο κλείσιμο των Στενών μπορεί να οδηγήσει σε τιμές ακόμη και πάνω από 250 δολάρια/βαρέλι.
Μεγάλα προβλήματα μπορεί να προκύψουν και στις διεθνείς αγορές του φυσικού αερίου: α) αν το Ισραήλ σταματήσει την παραγωγή από το κοίτασμα «Ταμάρ», απ’ όπου μέσω Αιγύπτου γίνεται τροφοδοσία με υγροποιημένο φυσικό αέριο (LNG) προς την ευρωπαϊκή αγορά και β) αν το Ιράν κλείσει τα Στενά του Ορμούζ για τη διέλευση των δεξαμενόπλοιων που μεταφέρουν το 25-30% των διεθνών μεταφορών LNG.
Στη σύνοδο της Σαουδικής Αραβίας οικονομολόγοι της Γουόλ Στρίτ ανέφεραν, ότι η συνέχιση του πολέμου θα επιφέρει ισχυρό πλήγμα στην παγκόσμια οικονομία και θα επηρεαστούν αρνητικά ο τουρισμός, οι επενδύσεις η ασφάλιση των μεταφορών, ενώ θα διογκωθούν οι προσφυγικές ροές.
Η μεγαλύτερη εμπλοκή των ΗΠΑ και του Ιράν θα δημιουργήσουν νέα προβλήματα παγκόσμιας κλίμακας. Τα πετρελαϊκά σοκ των δεκαετιών 1970 και 1980 ήταν μία από τις κυριότερες αιτίες του παρατεταμένου στασιμοπληθωρισμού στις δυτικές χώρες. Η Κεντρική Τράπεζα των ΗΠΑ αναγκάστηκε στις αρχές της δεκαετίας του 1980 να αυξήσει τα επιτόκια μέχρι 20% και αυτό είχε ως αποτέλεσμα ύφεση και ανεργία. Η πραγματικότητα από τότε μέχρι σήμερα άλλαξε σημαντικά. Οι ΗΠΑ πλέον καλύπτουν τις ανάγκες τους από δικές τους εξορύξεις, με τη βοήθεια του σχιστολιθικού πετρελαίου και αερίου. Η Ευρωπαϊκή Ένωση, όμως, και το Ηνωμένο Βασίλειο εξαρτώνται από τις εισαγωγές υδρογονανθράκων. Ένα άλλο χαρακτηριστικό της σημερινής κατάστασης είναι η διόγκωση του δημοσίου χρέους πολλών χωρών και οι αυξήσεις των επιτοκίων μπορεί να οδηγήσουν σε νέο κύμα χρεοκοπιών.
Θα μπορούσε να υποστηριχθεί, ότι η άνοδος των τιμών του πετρελαίου και του φυσικού αερίου θα οδηγήσει σε αύξηση των εσόδων των χωρών που παράγουν πετρέλαιο και φυσικό αέριο και δεν εμπλέκονται στον πόλεμο στη Μέση Ανατολή, αλλά αυτό δε συμβαίνει σε όλες τις περιπτώσεις. Η αύξηση των τιμών των τιμών των υδρογονανθράκων μπορεί να οδηγεί στη μείωση της ζήτησης των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων. Το 2022 οι υψηλές τιμές του φυσικού αερίου οδήγησαν σε κλείσιμο ενεργοβόρων εργοστασίων, ιδιαίτερα στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Αρκετοί ατμοηλεκτρικοί σταθμοί (ΑΗΣ) μείωσαν την κατανάλωση φυσικού αερίου και αύξησαν την καύση άνθρακα και άλλων «βρώμικων» καυσίμων. Τα νοικοκυριά μείωσαν τις ποσότητες φυσικού αερίου για θέρμανση και στράφηκαν ακόμη και στην καύση ξύλων.
Μια απότομη αύξηση των διεθνών τιμών του πετρελαίου και του φυσικού αερίου θα δημιουργήσει προβλήματα στους μεγάλους εισαγωγείς, όπως η Κίνα και η Ινδία. Σε τελική ανάλυση θα δημιουργηθεί μεγάλη επιβράδυνση των ρυθμών ανάπτυξης στην παγκόσμια οικονομία. Προς το παρόν το Ισραήλ, κάτω από την πίεση της διεθνούς κοινότητας προσπαθεί να καθησυχάσει τις αγορές. Στα διεθνή χρηματιστήρια η τιμή του αργού πετρελαίου έπεσε κάτω από τα 90 δολάρια/βαρέλι. Όμως, όσο συνεχίζεται το σφυροκόπημα της Γάζας από τον Ισραηλινό στρατό, η κατάσταση γίνεται όλο και πιο ανεξέλεγκτη και μειώνονται οι δυνατότητες διπλωματικής διευθέτησης.
