Το πρώτο τρίμηνο του 2024 προγραμματίζεται να διεξαχθεί, σύμφωνα με πληροφορίες του energypress, η «δοκιμή αγοράς» για τον αγωγό Eastmed, το «mega» σχέδιο που θα μεταφέρει φυσικό αέριο από τα κοιτάσματα της Ανατολικής Μεσογείου προς την Ιταλία και την Κεντρική Ευρώπη μέσω της Ελλάδας.
Αν και «τύποις» η διαδικασία αναμένεται να πραγματοποιηθεί τους πρώτους μήνες του νέου έτους και προβλέπεται να διαρκέσει ένα μήνα, ήδη, όπως αναφέρουν οι ίδιες πληροφορίες, γίνονται διερευνητικές «κινήσεις» για το ενδιαφέρον της αγοράς.
Από την άποψη αυτή, προσφορές αναμένεται να υποβληθούν τόσο από την πλευρά των παραγωγών όσο και από την πλευρά των «suppliers», δηλαδή από προμηθευτές που ενδιαφέρονται να αξιοποιήσουν την υποδομή για την μεταφορά ποσοτήτων αερίου από την Ανατολική Μεσόγειο προς την Ελλάδα και από εκεί προς τα ενδότερα της ευρωπαϊκής αγοράς.
Τα αποτελέσματα του market test, αν και πρόκειται για την μη δεσμευτική φάση της διαδικασίας, εντούτοις θα σηματοδοτήσουν, εφόσον έχουν θετικό πρόσημο, την περαιτέρω «ωρίμανση» του έργου, που ως γνωστόν, για χρόνια «πάει κι έρχεται» ως προς την υλοποίησή του.
Ως προς το σκέλος της εφικτότητας του αγωγού από τεχνική άποψη, αρμόδιες πηγές σημειώνουν ότι αυτό έχει αποδειχθεί και διασαφηνιστεί μέσα από μια σειρά μελέτες που έχουν εκπονηθεί. Ερωτηματικό συνεχίζει να αποτελεί το οικονομικό κομμάτι του έργου, όπου ο προϋπολογισμός ανέρχεται στα 6,1 δισεκατομμύρια ευρώ με πιθανή μερική αναθεώρηση προς τα πάνω, δεδομένου ότι τα κόστη έχουν αυξηθεί κατά πολύ σε σχέση με όταν εκτιμήθηκε το κόστος του έργου.
Ο αγωγός, μήκους 2.000 χιλιομέτρων, εκ των οποίων περισσότερα από 1.400 km είναι υποθαλάσσια και μεταφορικής ικανότητας σε τελικό στάδιο 21 δισεκατομμυρίων κυβικών μέτρων αερίου ετησίως είναι υπό συζήτηση από τις αρχές της προηγούμενης δεκαετίας ενώ από το 2013 περιλαμβάνεται στη λίστα των έργων κοινού ενδιαφέροντος (Projects of Common Interest, PCI). Σημειώνεται, όπως έχει γράψει το energypress, ότι το έργο περιλήφθηκε εκ νέου στη νέα λίστα των PCI, η οποία και αναμένεται να παρουσιαστεί επίσημα μέσα στο μήνα.
Τα οφέλη από το έργο
Σύμφωνα με την Μελέτη Περιβαλλοντικών και Κοινωνικών Επιπτώσεων του αγωγού, στα οφέλη του έργου περιλαμβάνονται:
Ενίσχυση του ανταγωνισμού στην αγορά ενέργειας παρέχοντας πρόσβαση σε πρόσθετες νέες πήγες εφοδιασμού που δεν φθάνουν επί του παρόντος σε κανένα μέρος της Ευρωπαϊκής Ένωσης και σε νέα σημεία εισόδου φυσικού αερίου στην Κύπρο, την Ελλάδα και την Ιταλία.
Ενίσχυση της ασφάλειας εφοδιασμού στην Ε.Ε. με τη διευκόλυνση της διαφοροποίησης των πηγών και των διαδρομών ενέργειας παρέχοντας λύσεις για διακοπή του εφοδιασμού και σενάρια έκτακτης ανάγκης.
Διεύρυνση του Νότιου Διαδρόμου Φυσικού Αερίου αναπτύσσοντας πόρους φυσικού αερίου εντός της Ε.Ε. και πλησίον παραμεθόριων πηγών.
Διασφάλιση της παροχής φυσικού αερίου σε περιοχές της Ελλάδας που δεν έχουν πρόσβαση στο Εθνικό Δίκτυο, όπως η Κρήτη, τμήμα της Πελοποννήσου και η Δυτική Ελλάδα, βάζοντας τέλος στην ενεργειακή τους απομόνωση σε σχέση με το Ευρωπαϊκό Σύστημα, μέσω άμεσης διασύνδεσης.
Υποστήριξη της μεταβατικής φάσης από τον άνθρακα (ή το πετρέλαιο) στις ανανεώσιμες πηγές χρησιμοποιώντας πηγές, όπως το φυσικό αέριο, που είναι λιγότερο ρυπογόνες, αλλά εξακολουθούν να είναι ικανές να εγγυηθούν τη κάλυψη των απαιτήσεων παροχής ηλεκτρικού ρεύματος καλύπτοντας τις μέγιστες ανάγκες παραγωγής ενέργειας.
Προώθηση της περιβαλλοντικής βιωσιμότητας σύμφωνα με τους στόχους μείωσης εκπομπών άνθρακα που πρέπει να επιτευχθούν όπως ορίζονται στο πλαίσιο της Συμφωνίας του Παρισιού
Δημιουργία ενός νέου ενεργειακού διαδρόμου για τη στήριξη και την ενθάρρυνση της μετάβασης της περιοχής της Νοτιοανατολικής Ευρώπης και της Ανατολικής Μεσογείου προς ένα βιώσιμο και αποδοτικό δίκτυο μεταφοράς ενέργειας, υποστηρίζοντας επίσης την ανάπτυξη μονάδων παραγωγής υδρογόνου.