Δευτέρα 16 Ιανουαρίου 2023

Ανάλυση: Ανισότητα στις δεσμεύσεις για μείωση CO2

Οι παγκόσμιες εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα προέρχονται από τα ορυκτά καύσιμα και τις αλλαγές χρήσεων γης (κυρίως για γεωργική χρήση). 



Οι ποσότητες αυτές απορροφούνται από την ατμόσφαιρα, το έδαφος και τους ωκεανούς. Σε επίπεδο κρατών, οι ανισότητες στις δεσμεύσεις για τη μείωση των εκπομπών είναι εμφανείς. Ε.Ε. και ΗΠΑ έχουν στόχους σταδια-κής μείωσης έως μηδενισμού το 2050, ενώ Ρωσία, Κίνα και Ινδία έχουν θέσει στόχο μηδενικών εκπομπών μετά το 2060, όμως με σημαντικές αυξήσεις των εκπομπών τους έως τότε.

Νέοι οι κινεζικοί πυρηνικοί αντιδραστήρες

Στον ανεπτυγμένο δυτικό κόσμο (Ελβετία, Βέλγιο, ΗΠΑ, Καναδά, Γαλλία, Γερμανία, Ιαπωνία), καθώς και στην Ουκρανία, λειτουργούν οι μεγαλύτερης ηλικίας πυρηνικοί σταθμοί – συνολικά 204 αντιδραστήρες. Αντίθετα, στην Ινδία και ιδιαίτερα στην Κίνα, οι συνολικά 74 αντιδραστήρες που λειτουργούν, είναι πολύ νεότεροι. Το 2021, η πυρηνική ενέργεια παρήγαγε λιγότερο από το 10% της παγκόσμιας ηλεκτρικής ενέργειας, από το υψηλό 17,4% του 1995, ενώ στην παγκόσμια συνολική παραγωγή ενέργειας συμμετείχε μόλις κατά 4,3%.

Πόσο ρυπαίνει η βιομηχανία της μόδας

Η παγκόσμια βιομηχανία μόδας συνιστά μια αγνοούμενη τεράστια πηγή εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα. Αν η βιομηχανία μόδας ήταν χώρα, θα ήταν η τέταρτη μεγαλύτερη σε εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα, μετά την πρώτη θέση που κατέχει η Κίνα, ενώ ακολουθούν στη δεύτερη θέση οι Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής και στην τρίτη θέση η Ινδία. 

Αύξηση 60% των εκπομπών έως το 2030 

Το 2015, οι εκπομπές CO2 από την παγκόσμια μόδα (1,75 Gt) ήταν μεγαλύτερες από το άθροισμα εκπομπών αεροπορίας και ναυτιλίας (1,19 Gt) και περισσότερες από το άθροισμα εκπομπών της ενέργειας (1.61Gt) τεσσάρων ανεπτυγμένων χωρών (Καναδάς, Αυστραλία, Βρετανία, Γαλλία). Μέχρι το 2030 οι εκπομπές της βιομηχανίας μόδας θα αυξηθούν 60% (από 1,75 Gt σε 2,80 Gt). 

Μικροπλαστικά στο νερό από υφάσματα 

Η πλειονότητα των ρούχων καταλήγει στις χωματερές (πάνω από 8 εκατ. τόνοι – 70%), ενώ ανακυκλώνονται λίγα (μόνο 2 εκατ. τόνοι – 13%). Το 71% των μικροπλαστικών που βρέθηκαν σε δείγματα νερού ποταμών των ΗΠΑ προέρχονταν από ίνες, ενώ το 35% των μικροπλαστικών που βρίσκονται στους ωκεανούς προέρχεται από υφάσματα. Η ρύπανση των υδάτων από τον ρουχισμό είναι τεράστια, αφού σε μια πλύση απελευθερώνονται 728.000 ίνες από ακρυλικό υλικό, 496.000 ίνες πολυεστέρα και 137.000 μείγματος πολυεστέρα και βαμβακιού. 

Παραγωγή και επεξεργασία πρώτων υλών 

Το πιο ρυπογόνο στάδιο της βιομηχανίας της μόδας είναι η παραγωγή και επεξεργασία πρώτων υλών, όπως το βαμβάκι, το δέρμα και ο πολυεστέρας. Κάθε χρόνο σε παγκόσμιο επίπεδο η πλειονότητα των ρούχων παράγεται από νέο πολυεστέρα, με ελάχιστη παραγωγή από ανακυκλωμένο πολυεστέρα. Για την παραγωγή ενός λευκού βαμβακερού T-shirt εκπέμπονται πάνω από 2 κιλά CO2, όσα περίπου εκπέμπονται με τη φόρτιση ενός κινητού για 286 φορές, ενώ χρησιμοποιούνται 2,5 λίτρα νερό, όσο χρειάζεται για μπάνιο για 12,5 φορές! 

Eρευνα – Ανάλυση: καθ. Γιάννης Μανιάτης
Με τη συνεργασία των μεταπτυχιακών φοιτητών/τριών: Κωνσταντίνου Μάρκου, Δημήτρη Ορφανού, Αννας Στεργίου

(Καθημερινή)