Παρασκευή 23 Μαΐου 2025

EnEarth (Energean): Σε φάση υλοποίησης η πρώτη μεγάλη υποδομή αποθήκευσης CO₂ στην Ελλάδα

Σε ένα έργο ορόσημο για τη βιώσιμη ανάπτυξη και τη βιομηχανική μετάβαση προς χαμηλότερες εκπομπές άνθρακα προχωρά η Energean, μέσω της θυγατρικής EnEarth, ενεργοποιώντας την πρώτη μεγάλης κλίμακας υποδομή για την υπόγεια αποθήκευση διοξειδίου του άνθρακα (CO₂) στην Ελλάδα. 

Η εγκατάσταση θα αξιοποιήσει το εξαντλημένο πετρελαϊκό κοίτασμα του Πρίνου στην Καβάλα, με επενδυτικό ύψος που ξεπερνά το 1 δισ. ευρώ.

Η έναρξη του έργου σηματοδοτεί μια νέα εποχή για την ελληνική ενεργειακή πολιτική, εισάγοντας την τεχνολογία CCS (Carbon Capture and Storage) ως αναπόσπαστο εργαλείο για την επίτευξη των ευρωπαϊκών κλιματικών στόχων. Η στρατηγική αυτή επιλογή ενισχύει το αποτύπωμα της χώρας στο ευρωπαϊκό δίκτυο υποδομών με ουσιαστικό περιβαλλοντικό και οικονομικό αποτύπωμα.

Ισχυρή ζήτηση από τη βιομηχανία

Η απήχηση του έργου είναι ήδη εντυπωσιακή. Περίπου 15 βιομηχανίες έχουν υπογράψει Μνημόνια Κατανόησης (MoUs) με την Energean, εκδηλώνοντας πρόθεση να αποθηκεύουν συνολικά πάνω από 6 εκατ. τόνους CO₂ ετησίως — ποσότητα που ξεπερνά τη σχεδιαζόμενη δυναμικότητα του έργου. Η προβλεπόμενη δυνατότητα αποθήκευσης στον Πρίνο φτάνει τους 3 εκατ. τόνους CO₂ τον χρόνο, ποσότητα που ισοδυναμεί με περίπου το 25% των συνολικών εκπομπών του ελληνικού βιομηχανικού τομέα.

Για τις εταιρείες, η δυνατότητα αυτή συνεπάγεται απαλλαγή από υψηλά κόστη αγοράς δικαιωμάτων ρύπων, που εκτιμώνται σε πάνω από 200 εκατ. ευρώ ετησίως. Για το περιβάλλον, πρόκειται για μία ουσιαστική δράση περιορισμού εκπομπών.

Προχωρούν οι εγκρίσεις – Χρηματοδότηση από RRF και CEF

Το έργο βρίσκεται σε ώριμο στάδιο αδειοδοτικής προετοιμασίας, καθώς ολοκληρώθηκε θετικά η δημόσια διαβούλευση για την Περιβαλλοντική και Κοινωνική Μελέτη Επιπτώσεων, ενώ επίκειται η τελική έκδοση των περιβαλλοντικών όρων και της σχετικής άδειας αποθήκευσης.

Παράλληλα, η επένδυση έχει εξασφαλίσει σημαντική οικονομική υποστήριξη, με χρηματοδοτήσεις συνολικού ύψους 270 εκατ. ευρώ, προερχόμενες από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (RRF) και τον ευρωπαϊκό μηχανισμό «Συνδέοντας την Ευρώπη» (CEF).

Χρονοδιάγραμμα και τεχνική υποδομή

Οι πρώτες γεωτρήσεις αναμένεται να πραγματοποιηθούν το 2026, με στόχο την έναρξη δοκιμαστικής παραλαβής CO₂ το 2027. Η υποδομή θα βασιστεί εν μέρει σε υφιστάμενα συστήματα της Energean στη Νέα Καρβάλη και στον Πρίνο, με παράλληλη κατασκευή νέου αγωγού μεταφοράς και θαλάσσιου τερματικού σταθμού για την παραλαβή υγροποιημένου CO₂.

Η έγχυση θα γίνεται σε βάθη έως και 3.000 μέτρα κάτω από τον βυθό της θάλασσας, σε γεωλογικούς σχηματισμούς όπου δεν υπάρχει ενεργή παραγωγή πετρελαίου. Η πλήρης επιχειρησιακή ανάπτυξη προβλέπεται να επιτευχθεί ως το 2030.

Σύνδεση με την τοπική οικονομία και τον ευρωπαϊκό χάρτη CCS

Η επένδυση δεν περιορίζεται μόνο στο περιβαλλοντικό της αποτύπωμα. Αναμένεται να λειτουργήσει ως μοχλός ανάπτυξης για την Ανατολική Μακεδονία και Θράκη, δημιουργώντας νέες θέσεις εργασίας και ενισχύοντας τις τεχνολογικές δυνατότητες της περιοχής. Η Καβάλα αποκτά με αυτόν τον τρόπο στρατηγική σημασία στον ενεργειακό χάρτη της Νοτιοανατολικής Ευρώπης.

Την ίδια στιγμή, η Ελλάδα εντάσσεται δυναμικά στο πανευρωπαϊκό δίκτυο έργων CCS, ακολουθώντας το παράδειγμα πρωτοπόρων χωρών όπως η Νορβηγία, η Ολλανδία, η Δανία και το Ηνωμένο Βασίλειο, που ήδη υλοποιούν αντίστοιχες υποδομές.

Το πρώτο βήμα για τη δέσμευση CO₂

Η συγκυρία συμπίπτει με την έναρξη κατασκευής της πρώτης εγκατάστασης δέσμευσης CO₂ στη χώρα, στο εργοστάσιο της τσιμεντοβιομηχανίας Ηρακλής στην Εύβοια. Η επίσημη θεμελίωση θα πραγματοποιηθεί στις 29 Μαΐου παρουσία του Πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη, υπογραμμίζοντας το πολιτικό βάρος και την εθνική σημασία των έργων αυτών.

Με αυτά τα δεδομένα, η Ελλάδα πραγματοποιεί ένα αποφασιστικό βήμα προς τη βιώσιμη εκβιομηχάνιση και τη μετάβαση σε ένα κλιματικά ουδέτερο παραγωγικό μοντέλο.