Σημαντική αύξηση της εγχώριας κατανάλωσης φυσικού αερίου προβλέπει ο ΔΕΣΦΑ, σύμφωνα με τα στοιχεία που παρείχε στον ACER, για την ανάλυση του ευρωπαϊκού ρυθμιστή ενέργειας σχετικά με τον νέο τρόπο υπολογισμών των τελών δικτύου που είχε προτείνει ο Διαχειριστής, στα πλαίσια της σχετικής διαβούλευσης της ΡΑΕ.
Πιο συγκεκριμένα, με βάση τα στοιχεία του ΔΕΣΦΑ η εγχώρια κατανάλωση αερίου αναμένεται να ενισχυθεί έως τα επίπεδα των 7,3 bcm έως το 2029. Ένα νούμερο που αντιστοιχεί σε αύξηση κατά 25% έναντι του 2022, όταν η κατανάλωση εντός της επικράτειας έφτασε τις 56,64 TWh (5,8 bcm).
Μάλιστα, σύμφωνα με τον Διαχειριστή το 2027 η εγχώρια ζήτηση θα αγγίξει τα 6,7 bcm. Κάτι που σημαίνει πως εντός της επόμενης 2ετίας εκτιμάται άνοδος κατά 15,5% περίπου.
Όπως έχει γράψει το energypress, στην ανάλυσή του ο ACER επισημαίνει πως το κείμενο της διαβούλευσης δεν παρέχει αρκετά στοιχεία για να αιτιολογήσει την αλλαγή της μεθοδολογίας. Επίσης, ζητά από τη ΡΑΑΕΥ μεταξύ άλλων να θέσει σαφώς τη διάρκεια της νέας μεθοδολογίας, με βάση τις σχεδιαζόμενες επενδύσεις οι οποίες θα σταθεροποιούν τις ροές στο δίκτυο αερίου.
Όσον αφορά την άνοδο της εγχώριας ζήτησης, αυτή «συγχρονίζεται» με τη δρομολογημένη κατασκευή νέων μονάδων αερίου στη χώρα. Υπενθυμίζεται ότι υπό υλοποίηση βρίσκεται αυτή τη στιγμή στην Κομοτηνή η μονάδα ισχύος 877 MW των ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ - Motor Oil Hellas, η οποία αναμένεται να τεθεί σε εμπορική λειτουργία στις αρχές του 2024. Επίσης, στο τέλος του 2025 αναμένεται να έχει ολοκληρωθεί στην Αλεξανδρούπολη η μονάδα ισχύος 840 MW της ΔΕΗ, της ΔΕΠΑ Εμπορίας και του Ομίλου Κοπελούζου.
Αξίζει πάντως να αναφερθεί πως στη μελέτη «ακτινογραφία» του ΕΣΦΑ, που δημοσίευσε ο Διαχειριστής στο πλαίσιο του εν εξελίξει Market Test, επισημαίνεται πως οι νέες μονάδες δεν πρόκειται να μεταβάλλουν θεαματικά την ετήσια κατανάλωση για παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, αλλά περισσότερο τη «γεωγραφία» της εγχώριας κατανάλωσης (καθώς βρίσκονται στο βόρειο τμήμα της χώρας), όπως και τις απαιτήσεις για διακίνηση αερίου κατά τα χρονικά διαστήματα αιχμής της ζήτησης.
Όπως είναι φυσικό, και οι δύο παραπάνω παράμετροι απαιτούν αναβαθμίσεις του υφιστάμενου συστήματος μεταφοράς. Από την άλλη πλευρά, αύξηση της ζήτησης σε ετήσια βάση εκτιμάται πως θα έρθει από την «αεριοποίηση» νέων περιοχών (π.χ. Δυτική Μακεδονία, Δυτική Ελλάδα, Πελοπόννησος), αλλά και από νέες επενδύσεις βιομηχανικών καταναλωτών.
Σε κάθε περίπτωση, ο υφιστάμενος σχεδιασμός του ΔΕΣΦΑ μπορεί να εξυπηρετήσει την κάλυψη εγχώριας ζήτησης έως και 7 bcm, ενώ πραγματοποιήθηκε με κύριο γνώμονα την εισαγωγή φυσικού αερίου από την Τουρκία, τη Βουλγαρία και από το LNG. Ως συνέπεια, η διαφαινόμενη άνοδος της ετήσια ζήτησης, αλλά και η ήδη από πέρυσι ενίσχυση των εξαγωγών καυσίμου μέσω της Ελλάδας, έχουν καταστήσει αυτό τον σχεδιασμό ξεπερασμένο. Μάλιστα, η έναρξη λειτουργίας του IGB, ο αγωγός διασύνδεσης με τη Βουλγαρία, αλλά και η προοπτική εξαγωγών καυσίμου μέσω του ΤΑΡ, δημιουργούν τις προϋποθέσεις για ενίσχυση αυτού του εξαγωγικού χαρακτήρα.
Επομένως, για την κάλυψη των προβλεπόμενων εξαγωγικών ροών και την εγχώριας ζήτησης, υπάρχουν αρκετά σημεία συμφόρησης στο ΕΣΦΑ, τα οποία έχουν να κάνουν είτε με την περιορισμένη χωρητικότητα των υφιστάμενων αγωγών, είτε με την ανάγκη για ενίσχυση της ισχύος συμπίεσης.
Έτσι, κατά πρώτον το ελληνικό δίκτυο δεν έχει επαρκή ισχύ συμπίεσης για να επιτρέψει τις ροές προς τον IGB. Δεύτερον, η ικανότητα μεταφοράς από το δυτικό τμήμα του ελληνικού δικτύου προς το ανατολικό είναι περιορισμένο με την υφιστάμενη χωρητικότητα του συστήματος αγωγών, κάτι που σημαίνει ότι αέριο από τη Ρεβυθούσα δεν μπορεί να οδεύει στον IGB σε σταθερή βάση.
Τρίτον, στην περίπτωση που ληφθεί η επενδυτική απόφαση για την υλοποίηση του «Διώρυγα Gas», θα πρέπει να πραγματοποιηθούν πρόσθετες επεκτάσεις δικτύου, με δεδομένη την αύξηση της ζήτησης για καύσιμο στα βόρεια της χώρας.
Οι δρομολογημένες επενδύσεις του ΔΕΣΦΑ θα αντιμετωπίσουν τα παραπάνω προβλήματα, με τον νέο Σταθμό Συμπίεσης στην Κομοτηνή να ανοίγει τον δρόμο για αδιάλειπτες εξαγωγές στη Βουλγαρία μέσω του IGB. Υποστηρικτικά προς την αύξηση των εξαγωγών στη Βουλγαρία θα λειτουργήσει και ο διπλασιασμός του ΕΣΦΑ στο τμήμα Καρπερή – Κομοτηνή, ο οποίος επίσης θα ενισχύσει τη δυναμικότητα μεταφοράς αερίου από τα ανατολικά στα δυτικά τμήματα του δικτύου.
Όσον αφορά την απρόσκοπτη μεταφορά αερίου μέσω του «Διώρυγα Gas», προβλέπεται ο διπλασιασμός του ΕΣΦΑ στο τμήμα Πάτημα – Λιβαδειά. Ωστόσο, όπως έχει προβλέψει και η ΡΑΑΕΥ στην έγκρισή του Προγράμματος Ανάπτυξης του ΔΕΣΦΑ, το έργο αυατό θα υλοποιηθεί μόνον αν ανάψει το επενδυτικό «πράσινο φως» για το FSRU στους Αγίους Θεοδώρους Κορίνθου.