Τη σημαντική άνοδο των τιμών της ενέργειας τα τελευταία χρόνια στην Ελλάδα, τόσο στην αγορά χονδρικής όσο και λιανικής, επισημαίνει στο τελευταίο Οικονομικό Δελτίο της η Τράπεζα της Ελλάδος.
Όπως αναφέρει, οι τιμές των πετρελαιοειδών, του ηλεκτρισμού και του φυσικού αερίου διαμορφώθηκαν σε υψηλά επίπεδα, λόγω και της σημαντικής αύξησης των φόρων και άλλων επιβαρύνσεων. Παράλληλα, στην περίπτωση του ηλεκτρισμού, υπογραμμίζει πως σημαντικός παράγοντας που συμβάλλει στις υψηλές τιμές είναι η δομή της αγοράς, η οποία χαρακτηριζόταν από τη μονοπωλιακή θέση της ΔΕΗ, ΔΕΗ+0,37% με συνέπεια η έλλειψη ανταγωνισμού τόσο στην παραγωγή όσο και στην προμήθεια ηλεκτρισμού να περιορίσει τις διαθέσιμες επιλογές για χαμηλότερες τιμές και καλύτερες υπηρεσίες.
Το αποτέλεσμα ήταν οι τιμές της ηλεκτρικής ενέργειας για τα νοικοκυριά να αυξηθούν κατά περίπου 150% την περίοδο 2005-2016, φθάνοντας το 2016 το 0,17 ευρώ/KWh (κιλοβατώρα), από 0,07 ευρώ/KWh το 2005. Αν και παραμένουν χαμηλότερες από τον μέσο όρο της Ε.Ε., η σημαντική αύξησή τους δείχνει ταχύτερη επιδείνωση του κόστους διαβίωσης στην Ελλάδα αυτή την περίοδο.
Την ίδια στιγμή και οι τιμές της ηλεκτρικής ενέργειας στη βιομηχανία κατέγραψαν σημαντική αύξηση (44%), ανερχόμενες στο 0,09 ευρώ/KWh το 2016 από 0,06 ευρώ/KWh το 2005, μεγαλύτερη της αύξησης του ευρωπαϊκού μέσου όρου. Ως αποτέλεσμα, το 2016 οι ελληνικές τιμές της ηλεκτρικής ενέργειας για τη βιομηχανία (0,093 ευρώ/KWh) κατέληξαν υψηλότερες του ευρωπαϊκού μέσου όρου (0,081 ευρώ/KWh), αποτελώντας αντικίνητρο για παραγωγικές επενδύσεις στην Ελλάδα σε σχέση με την Ε.Ε. και συμβάλλοντας αρνητικά στην εξέλιξη της ανταγωνιστικότητας των εγχωρίως παραγόμενων προϊόντων.
Δεσπόζει η ΔΕΗ
Όπως αναφέρει στο Δελτίο, η ΔΕΗ συνεχίζει να δεσπόζει στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας. Ωστόσο, επισημαίνεται πως για ένα σημαντικό τμήμα πελατών της ΔΕΗ (αγρότες, βιομηχανικοί πελάτες, φορείς που στεγάζονται σε δημόσια κτήρια) δεν είναι εύκολο να δημιουργηθούν οι προϋποθέσεις προκειμένου να μετακινηθούν σε εναλλακτικό προμηθευτή. Παράλληλα, σημειώνει η ΤτΕ, οι λοιποί πελάτες έχουν κάνει ελάχιστη χρήση της δυνατότητας αλλαγής προμηθευτή. Πιθανός λόγος γι’ αυτή την καταναλωτική συμπεριφορά είναι η εσφαλμένη αντίληψη σχετικά με τα πιθανά οικονομικά οφέλη και την πολυπλοκότητα της διαδικασίας αλλαγής.
Οι σημαντικές αυξήσεις που παρατηρήθηκαν στις τιμές ηλεκτρικής ενέργειας οφείλονται σε μεγάλο βαθμό και στην υψηλή φορολογική επιβάρυνση. Ο φορολογικός συντελεστής αυξήθηκε σημαντικά το 2010 και μάλιστα κατέληξε υψηλότερος του μέσου όρου των χωρών της Ε.Ε. Η αύξηση του φορολογικού συντελεστή το 2010 αύξησε τα φορολογικά έσοδα από την ενέργεια, ενώ μέχρι στιγμής, και με βάση τους στόχους για τη δημοσιονομική προσαρμογή και τα δημοσιονομικά έσοδα, δεν σχεδιάζεται μεταβολή των φορολογικών συντελεστών στην ενέργεια.
