Η στροφή των διεθνών πετρελαϊκών ομίλων στην παραγωγή ενέργειας από Ανανεώσιμες Πηγές και στις τεχνολογίες πράσινου και μπλε υδρογόνου, πριν από λίγα χρόνια θα έμοιαζε με έργο επιστημονικής φαντασίας.
Οι στόχοι που θέτει η Πράσινη Συμφωνία οδηγούν τις παραδοσιακές πετρελαϊκές εταιρείες σε «πράσινες επενδύσεις για την παραγωγή βιώσιμων καυσίμων. Τέτοιες είναι οι περιπτώσεις της Total, η οποία εξετάζει τις δυνατότητες παραγωγής υδρογόνου από αιολική ενέργεια, της Repsol, η οποία αναπτύσσει έργα όπως το WindFloat Atlantic Project , της Shell, η οποία θα κατασκευάσει ένα υπερ-υβριδικό θαλάσσιο αιολικό πάρκο.
Όμως και στην Ελλάδα, συντελείται επίσης ένας πρωτόγνωρος μετασχηματισμός, ο οποίος ακολουθεί τις διεθνείς πρακτικές. Παράλληλα με τα συμβατικά καύσιμα αναπτύσσονται τα εναλλακτικά, τα πράσινα καύσιμα τα οποία αποτελούν βασικό εργαλείο των εθνικών πολιτικών για μηδενικές εκπομπές άνθρακα έως το 2050.
Ηγετικό ρόλο όπως σε κάθε αντίστοιχη περίπτωση παίζει η αγορά. Οι άλλοτε παραδοσιακές εταιρείες εμπορίας πετρελαιοειδών διαφοροποιούν το χαρτοφυλάκιό τους και τα πρατήρια της γειτονιάς αποκτούν πλέον διευρυμένο ρόλο καθώς προωθούν προϊόντα όπως είναι το φυσικό αέριο, η ηλεκτρική ενέργεια και όλα τα συνδυαστικά πακέτα και παροχές που μπορεί να συνοδεύουν τις υπηρεσίες ή τα προϊόντα (όπως για παράδειγμα ασφαλιστικές υπηρεσίες).
Ο μετασχηματισμός του κλάδου αποτυπώνεται σε νέες εταιρικές ταυτότητες, νέα λογότυπα, νέα μηνύματα και φυσικά νέες επενδύσεις και συνέργειες. Εδώ και καιρό, η Ελίν συνεργάζεται με την ΗΡΩΝ και προσφέρει φυσικό αέριο και ηλεκτρικό ρεύμα, η Motor Oil διαθέτει πακέτα ηλεκτρικής ενέργειας της θυγατρικής της NRG και επεκτείνεται σε νέα προϊόντα στα βενζινάδικα όπως είναι το CNG και υδρογόνο αλλά και υπηρεσίες όπως είναι η φόρτιση οχημάτων ενώ τα ΕΛΠΕ αναλαμβάνουν πρωτοβουλίες για τη δημιουργία ενός σημαντικού αριθμού έργων ΑΠΕ, η επέκταση του τομέα Ηλεκτρικής Ενέργειας & Φυσικού Αερίου, αλλά και η αξιοποίηση των ευκαιριών στην έρευνα και παραγωγή υδρογονανθράκων. Μάλιστα από το 2025, η εταιρεία θα προχωρήσει παραγωγή ανανεώσιμων καυσίμων για κλάδους όπως η αεροπλοΐα ενώ σχεδιάζει την έναρξη χρήσης «πράσινου» υδρογόνου στις διαδικασίες διύλισης. Βέβαια, όπως κάθε αλλαγή, έτσι και σε αυτή την περίπτωση ο κλάδος μετρά απώλειες.
Το διακύβευμα για τις εταιρείες και τα «αγκάθια» για την ομαλή μετάβαση
Η στροφή στα πράσινα καύσιμα δεν μπορεί να γίνει από τη μία στιγμή στην άλλη καθώς ούτε η αγορά είναι έτοιμη για κάτι τέτοιο ούτε οι καταναλωτές. Τα παραδοσιακά καύσιμα θα λειτουργήσουν συμπληρωματικά στα πράσινα καύσιμα για ένα μεγάλο χρονικό διάστημα στο μέλλον ενώ οι εταιρείες θα χρειαστούν κεφάλαια για επενδύσεις και υποστηρικτικές πολιτικές προκειμένου να αντέξουν το κόστος της μετάβασης.
Ο πρόεδρος του Συνδέσμου Εταιριών Εμπορίας Πετρελαιοειδών (ΣΕΕΠΕ), Γιάννης Αληγιζάκης μιλώντας την Παρασκευή το μεσημέρι στο συνέδριο του ΙΕΝΕ με θέμα τα πράσινα καύσιμα και το ρόλο τους στην ενεργειακή μετάβαση αναφέρθηκε στις επενδύσεις που κάνουν οι εταιρείες του κλάδου αλλά και στις προκλήσεις που φέρνει η ηλεκτροκίνηση. «Η αγορά βρίσκεται εν όψει μεγάλων προκλήσεων. Αυτές οι αλλαγές χρειάζονται νέες αποφάσεις και μεγάλες επενδύσεις υποδομών, τεχνογνωσία και εργατικό δυναμικό. Τα υγρά καύσιμα θα συνεχίσουν να παίζουν σημαντικό ρόλο και μετά το 2030 και πιθανώς και το 2050. Τα επόμενα 20-30 χρόνια θα χρησιμοποιηθούν νέες τεχνολογίες, ιδιαίτερα στις αερομεταφορές και τη ναυτιλία. Ένα μέρος της αλυσίδας προμήθειας με αυτό τον τρόπο θα παραμείνει ως έχει, τα τροποποιημένα καύσιμα ίσως να παράγονται και από τις ίδιες υποδομές», σημείωσε ο κ. Αληγιζάκης.
Ως προς τις επενδύσεις στις οποίες προχωρούν οι εταιρείες στο πλαίσιο της απανθρακοποίησης, ο κ. Αληγιζάκης σημείωσε ότι παρά το γεγονός ότι οι αποδόσεις είναι πολύ χαμηλές αυτή τη στιγμή, λίγες εταιρείες του συνδέσμου επικεντρώνονται σε υποδομές συμπιεσμένου/υγροποιημένου φυσικού αερίου.
Η ηλεκτροκίνηση αποτελεί το πιο σημαντικό πρόβλημα για τον κλάδο όπως επισημαίνει ο κ.Αληγιζάκης: «το πιο σημαντικό πρόβλημα που θα βιώσει ο τομέας τα επόμενα χρόνια είναι η ηλεκτροκίνηση, η οποία λόγω των πλεονεκτημάτων της προωθείται από την παγκόσμια κοινότητα αλλά αυτό δημιουργεί σημαντικά προβλήματα σε όλες τις πετρελαϊκές εταιρείες. Χρειάζονται υποδομές, σημεία φόρτισης. Ο τομέας θα βιώσει μεγάλες ανατροπές. Όλες οι χώρες θα πρέπει να επενδύσουν σε υποδομές και τεχνογνωσία. Δεν πρέπει να φοβόμαστε τη μετεξέλιξη. Αν δεν δράσουμε προς αυτή την κατεύθυνση, το μέλλον θα είναι πολύ δύσκολο».
«Να βοηθήσει το κράτος για να μην κλείσουν οι εταιρείες»
Η κρίση προκάλεσε στον τομέα απώλειες της τάξεως 40% και οι προβλέψεις για ανάκαμψη της ζήτησης αναθεωρούνται συνεχώς προσθέτοντας μία ακόμη σκιά σε οποιαδήποτε εκτίμηση για το μέλλον του κλάδου. Φυσικά, εκτός από την πανδημία, τα προβλήματα του λαθρεμπορίου καυσίμων και η φορολογία εξακολουθούν να επιδρούν ανασταλτικά σε οποιαδήποτε απόπειρα ανάκαμψης των μικρών ιδιαίτερα εταιρειών. «Η πετρελαϊκή αγορά πρέπει να ξεριζώσει τα βασικά προβλήματα, τα λαθραία καύσιμα (τα οποία έχουν περιοριστεί αλλά παραμένουν) και την υπερφορολόγηση, δυο λόγοι για τους οποίους οι εταιρίες, ειδικά οι μικρές δεν μπορούσαν να επιβιώσουν. Οι ευρωπαϊκές οδηγίες είναι υποχρεώσεις όλων των εταιρειών παραγωγής καυσίμων. Οπότε ο ρόλος των εταιρειών αυτών πρέπει να αναβαθμιστεί αλλά παράλληλα να εκριζωθούν οι στρεβλώσεις ης αγοράς», τονίζει ο κ. Αληγιζάκης.
(insider.gr)