Ο οδικός χάρτης που ανακοίνωσε τον περασμένο Απρίλιο ο Πρωθυπουργός για την επιτάχυνση των σχετικών προγραμμάτων δεν φαίνεται να μπορεί να τηρηθεί, δεδομένου ότι η νέα διαχειρίστρια εταιρία για τις δύο συμβάσεις νότια και νοτιοδυτικά της Κρήτης, η ExxonMobil, ζήτησε και πήρε από την Ελληνική Διαχειριστική Εταιρία Υδρογονανθράκων (ΕΔΕΥ) παράταση δύο ετών για την πρώτη φάση του βασικού σταδίου ερευνών.
Έτσι οι σεισμικές έρευνες στην Κρήτη, οι οποίες μετά βεβαιότητας είχε ανακοινωθεί από τον Κυριάκο Μητσοτάκη ότι θα γίνουν τον χειμώνα 2022-2023, μετατίθενται σε μεθύστερο χρόνο, ως τον Οκτώβριο του 2024.
Τον ακριβή χρόνο των σεισμικών θα προσδιορίσει η εξέλιξη που θα έχει η υπόθεση της προσφυγής τριών περιβαλλοντικών οργανώσεων στο ΣτΕ και η οποία έχει μπλοκάρει από το 2019 κάθε ανάλογη προσπάθεια. Στις 5 Οκτωβρίου έχει οριστεί, μετά από τέσσερις αναβολές, η συζήτηση στο Ανώτατο Διοικητικό Δικαστήριο. Ακόμη κι αν πραγματοποιηθεί αυτή τη φορά, η απόφαση θα πάρει χρόνο, συνεπώς, η κοινοπραξία θεωρείται βέβαιο ότι δεν θα κάνει καμία κίνηση τον ερχόμενο χειμώνα, περίοδο που κατά παράδοση γίνονται οι σεισμικές έρευνες. Εάν αναβληθεί εκ νέου, τότε κινδυνεύουν να τιναχθούν οριστικά στον αέρα οι έρευνες στην Κρήτη.
Στις δύο αποφάσεις της ΕΔΕΥ (αφορούν ξεχωριστά στις δύο συμβάσεις που έχουν υπογραφεί για τα ισάριθμα οικόπεδα της Κρήτης) αιτιολογείται η συναίνεση για τη διετή παράταση «προκειμένου να διευκολυνθεί η υλοποίηση του νέου ποιοτικά και ποσοτικά αναβαθμισμένου προγράμματος εργασιών και σύμφωνα με τις δεσμεύσεις της από 15/8/2022 επιστολής της εντολοδόχου εταιρίας». Έτσι κι αλλιώς, η ΕΔΕΥ δεν μπορούσε να αρνηθεί την παράταση. Διαφορετικά, θα έπρεπε να κηρύξει έκπτωτη την κοινοπραξία. Αυτή ήταν η μόνη εναλλακτική οδός.
Οι έρευνες στην Κρήτη αποδείχθηκαν «πονοκέφαλος» όχι μόνον εξαιτίας της προσφυγής στο ΣτΕ. Οι πρωθυπουργικές πανηγυρικές ανακοινώσεις στις 20 Απριλίου στηριζόταν και σε μία ακόμη βεβαιότητα. Ότι η κοινοπραξία που ανέλαβε τα δύο οικόπεδα της Μεγαλονήσου παραμένει στη θέση της.
Η βεβαιότητα αυτή, όμως, αποδείχθηκε έωλη, όταν ήρθε η απόφαση της απόσυρσης της TotalEnergies από το κοινοπρακτικό σχήμα, αμέσως μετά τις ανακοινώσεις του κ. Μητσοτάκη. Κι ενώ βούιζαν τα δημοσιογραφικά γραφεία από τις διασταυρωμένες πληροφορίες που έλεγαν ότι το παράδειγμα της Γαλλικής εταιρίας θα ακολουθήσει σύντομα η αμερικανική και ότι operator στην κοινοπραξία αναλαμβάνει η ΕΛ.ΠΕ., τον Ιούλιο όλα αυτά ανατράπηκαν. Ανακοινώθηκε όχι μόνον η παραμονή της ExxonMobil στη χώρα μας, αλλά και η ενίσχυση του μεριδίου της (70% από 40%), με παράλληλη ανάληψη της διαχείρισης της κοινοπραξίας.
Κατά μία πληροφορία, η απόφαση της ExxonMobil να μην αποχωρήσει αποδίδεται σε πολιτικούς λόγους που υπαγορεύονται από γεωπολιτικά συμφέροντα. Κατά μία άλλη πληροφορία, ήταν αποτέλεσμα της εκτίμησης, με καθαρά επιχειρηματικούς όρους, των νέων δεδομένων που διαμορφώθηκαν στην διεθνή πετρελαϊκή αγορά με την εκτίναξη των τιμών του brent και του φυσικού αερίου, σε συνδυασμό με την κρίση της ασφάλειας εφοδιασμού και των δεσμεύσεων της ελληνικής κυβέρνησης. Το εύλογο ερώτημα που προκύπτει, ωστόσο, είναι όλες αυτές τις παραμέτρους γιατί δεν τις είδε και γιατί δεν τις συνυπολόγισε η TotalEnergies; Πειστική απάντηση σε αυτό δεν δίνεται.
Σε κάθε περίπτωση, η τύχη των ερευνών της Κρήτης θα κριθεί εν πολλοίς σε λιγότερο από ενάμιση μήνα.
Το υπόλοιπο πρόγραμμα
Από την άλλη πλευρά, όπως είναι σε θέση να γνωρίζει το Euro2day.gr, οι δύο άλλες εταιρίες που έχουν αναλάβει τα υπόλοιπα οικόπεδα, τα ΕΛ.ΠΕ. και η Energean Oil & Gas, προχωρούν στον σχεδιασμό των προγραμμάτων τους, με βάση τις δεσμεύσεις που ανέλαβαν τον περασμένο Απρίλιο στη σύσκεψη με τον Πρωθυπουργό.
Έτσι, για τα Ιωάννινα η Energean έχει αναλάβει να ολοκληρώσει τη Μελέτη Περιβαλλοντικών και Κοινωνικών Επιπτώσεων, που θα τεθεί σε δημόσια διαβούλευση, ώστε το καλοκαίρι το 2023 να πραγματοποιήσει την ερευνητική γεώτρηση.
Τα ΕΛ.ΠΕ. ολοκλήρωσαν φέτος σε χρόνο-ρεκόρ τις δυσδιάστατες σεισμικές έρευνες 2.800 χλμ στις θαλάσσιες περιοχές Ιόνιο και Κυπαρισσιακό Κόλπο. Μετά την επεξεργασία και ερμηνεία τους, που μπορεί να ολοκληρωθούν ως τα τέλη του έτους, θα εντοπίσει την περιοχή ενδιαφέροντος, όπου θα γίνουν και τρισδιάστατες σεισμικές μελέτες, για να ακολουθήσει το 2024 η ερευνητική γεώτρηση.
Energean και ΕΛ.ΠΕ., που έχουν μαζί την περιοχή 2, στο Ιόνιο Πέλαγος, (75%-25%) θα προχωρήσουν τον ερχόμενο χειμώνα στην πραγματοποίηση τρισδιάστατων σεισμικών μελετών, με την ερευνητική γεώτρηση να εκτιμάται για το 2024.
«Αγκάθι» παραμένει το Κατάκολο, που ανήκει στην ευθύνη της Energean. Η εταιρία περιμένει από τον Δεκέμβριο του 2019 την έγκριση της Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων, για να προχωρήσει στο γεωτρητικό πρόγραμμα της, με έμφαση πλέον στο φυσικό αέριο και όχι το πετρέλαιο.
Ο διευθύνων σύμβουλος της ΕΔΕΥ, Άρης Στεφάτος, μιλώντας στο Euro2day.gr, έκανε μία δήλωση με πολλούς αποδέκτες, μεταξύ των οποίων φαίνεται να είναι και η βραδύνουσα διοικητική μηχανή. «Παραμένουμε», είπε, «πλήρως αφοσιωμένοι στην τήρηση της υπόσχεσης μας προς τον Πρωθυπουργό, για την επιτάχυνση του προγράμματος εξερεύνησης στη χώρα μας. Είμαστε ευχαριστημένοι με τη συνεργασία μας με όλους τους διαχειριστές οικοπέδων και προσδοκούμε να έχουμε ταχύτερα και ποιοτικότερα αποτελέσματα στις εξερευνητικές μας προσπάθειες».
Τους «κόμπους» της κρατικής και διοικητικής μηχανής φέρεται να έχει αναλάβει να λύσει η Task Force, υπό τον καθηγητή Θόδωρο Τσακίρη, ειδικό σύμβουλο του ΥΠΕΝ Κώστα Σκρέκα, και με τη συμμετοχή ανώτατων στελεχών του υπουργείου.
Η ομάδα συστάθηκε τον προηγούμενο μήνα, με αποκλειστικό έργο την παρακολούθηση των διαδικασιών και την επίσπευση των υφιστάμενων προγραμμάτων. Μέχρι στιγμής έχει συνεδριάσει δύο φορές, στη μία έχει κληθεί και η διοίκηση της ΕΔΕΥ για ενημέρωση. Στις άμεσες προθέσεις της Task Force είναι να καλέσει σε επόμενη συνεδρίαση τους εκπροσώπους των εταιριών που έχουν αναλάβει τα οικόπεδα προς διερεύνηση, σε μία προσπάθεια να καταγράψει από πρώτο χέρι τα προβλήματα, τις καθυστερήσεις και τις εκκρεμότητες που αντιμετωπίζουν.
(της Αθηνάς Καλαϊτζόγλου, euro2day.gr)
