Τα πάντα ανοικτά είναι για την επόμενη ημέρα των ΕΛΠΕ, δίχως να αποκλείεται, όταν και εφόσον επιχειρηθεί να επαναληφθεί η προσπάθεια πώλησης ποσοστού του ομίλου, η πλευρά Λάτση να απόσχει από αυτήν, ακολουθώντας διαφορετικό δρόμο από εκείνο του Δημοσίου, αρνούμενη να διαθέσει από κοινού μέρος του ποσοστού της.
Αυτή τη στιγμή, τα σενάρια που βρίσκονται στο τραπέζι, δίχως ακόμη να έχουν ληφθεί αποφάσεις, καθώς είναι πολύ πρόωρο για κάτι τέτοιο, είναι τα εξής :
- Το πρώτο αφορά την επανάληψη της ίδιας ακριβώς διαδικασίας, δηλαδή την από κοινού πώληση του 50,1% τόσο από το Δημόσιο, όσο και από την Paneuropean. Οπως ωστόσο σχολιάζει με νόημα άνθρωπος του χώρου, η κοινή λογική λέει ότι η επανάληψη του ίδιου ακριβώς διαγωνισμού, ο οποίος απέτυχε για συγκεκριμένους λόγους, μάλλον δεν είναι η ενδεδειγμένη λύση, ακόμη και αν βελτιωθούν κάποιοι από τους όρους.
- Το δεύτερο σενάριο αφορά τη πώληση μόνο του ποσοστού που έχει στα χέρια του το Δημόσιο. Σε μια τέτοια ωστόσο περίπτωση, εφόσον το Δημόσιο αποφάσιζε να προχωρήσει σε διαγωνισμό δίχως την Paneuropean (όμιλος Λάτση), θα αναγκαζόταν να πουλήσει ολόκληρο το ποσοστό του, δηλαδή και το 35,5%, ενώ δύσκολα θα κατάφερνε να κρατήσει υπό τον έλεγχό του τις εξορύξεις υδρογονανθράκων.
- Το τρίτο σενάριο προβλέπει να επιλεγεί ο δρόμος του χρηματιστηρίου, δίχως να διευκρινίζεται αν αυτό αφορά από κοινού πώληση ποσοστών των δύο μετόχων των ΕΛΠΕ ή όχι.
Σύμφωνα με κάποιες πηγές, θα μπορούσε να υπάρξει και ένα τέταρτο σενάριο, δηλαδή να καταφέρει η κυβέρνηση να πείσει τους δανειστές να αφαιρεθεί η υποχρέωση πώλησης των ΕΛΠΕ από το πρόγραμμα του ΤΑΙΠΕΔ.
Ευθύνες για το ναυάγιο
Από εκεί και πέρα, και παρ΄ότι αμφότερες οι εμπλεκόμενες πλευρές (Δημόσιο και Paneuropean) δεν θέλουν να ανοίξουν τώρα συζήτηση για τις ευθύνες που οδήγησαν στο ναυάγιο, είναι προφανές ότι αυτές υπήρξαν.
Σίγουρα με όσα διέρρεαν προχθες πηγές των πωλητών, η αποτυχία του εγχειρήματος αποδίδεται στο γεγονός ότι οι διεκδικητές απαίτησαν αφενός την αποκλειστική διαχείριση της παραγωγής αργού και πετρελαιοειδών προϊόντων, αφετέρου να μπορούν ανά πάσα στιγμή να πουλήσουν τη συμμετοχή τους στα ΕΛΠΕ, και να αποχωρήσουν. Επίσης, το ναυάγιο έχει αποδοθεί στο "βελούδινο" πραξικόπημα που έλαβε χώρα στην Αλγερία, εμποδίζοντας έτσι το ένα από τα δύο ζευγάρια, όπου συμμετείχε η κρατική εταιρεία Sonatrach, να υποβάλει προσφορά.
Σύμφωνα ωστόσο με ανθρώπους κοντά στο διαγωνισμό, δεν ήταν μόνο αυτές οι αιτίες για την αποτυχία. "Οποιος πει ότι όλα πήγαν καλά στο σχεδιασμό, κάποια άλλη ιδιωτικοποιηση παρακολουθούσε", λέει με νόημα πηγή κοντά στο διαγωνισμό.
Σαν παράδειγμα που έπαιξε ρόλο στη στάση των επενδυτών, φέρνει την απόφαση του Δημοσίου να αλλάξει την αρχική συμφωνία για τη θυγατρική των ΕΛΠΕ στις εξορύξεις υδρογονανθράκων. Εκείνη προέβλεπε ότι τα δικαιώματα παραχώρησης για έρευνα και εκμετάλλευση υδρογονανθράκων θα μεταβιβαστούν σε μια holding όπου το Δημόσιο θα ελέγχει μόνο το 25%. Τελικά, κατόπιν πιέσεων του Δημοσίου που επικαλέστηκε το εθνικό συμφέρον, η συμφωνία άλλαξε, και το κράτος απέκτησε το 51% της εταιρείας.
Οι καθυστερήσεις στο διαγωνισμό
Έπειτα, ρόλο λέγεται ότι έπαιξε και η μεγάλη χρονική διάρκεια προετοιμασίας και υλοποίησης του διαγωνισμού. Οι καθυστερήσεις, όπως λένε οι συνομιλητές μας, έχουν πάντα κόστος, και θυμίζουν ότι η συζήτηση για την αποκρατικοποίηση των ΕΛΠΕ έχει ξεκινήσει εδώ και ενάμιση χρόνο. Οι κουβέντες για να υπάρξει κοινή γραμμή κυβέρνησης-Λάτση είχαν ξεκινήσει από τον Δεκέμβριο του 2017, ενώ η τελική συμφωνία για από κοινού πώληση του 50,1% επετεύχθη τον Απρίλιο του 2018.
Χάθηκε δηλαδή, σύμφωνα με την ίδια ανάγνωση, πολύτιμος χρόνος, στη διάρκεια του οποίου συνέβησαν γεγονότα τα οποία άλλαξαν τα δεδομένα, όπως η πτώση της τιμής του αργού, αλλά και η επιδείνωση της οικονομίας στη Τουρκία, η οποία αποτελεί βασική εξαγωγική αγορά για τα ΕΛΠΕ.
Τέλος, τα πράγματα θα ήταν ενδεχομένως διαφορετικά αν ενδιαφέρον για τα ΕΛΠΕ δεν είχαν εκφράσει αρχικά μόνο traders (Vitol, Glencore), αλλά και μακροπρόθεσμοι επενδυτές της παγκόσμιας διύλισης.
Στο ερώτημα γιατί δεν εμφανίστηκαν μεγαλύτεροι παίκτες, η απάντηση συνδέεται ενδεχομένως τόσο με την συνολικότερη εικόνα της ελληνικής οικονομίας, όσο και με την περιβαλλοντική πολιτική της ΕΕ. Η Κομισιόν επιβάλει πλέον σε όλες τις ρυπογόνες δραστηριότητες, υψηλά κόστη CO2, ένας επομένως μεγάλος παίκτης διύλισης δεν έχει λόγο να έρθει στην Ελλάδα, παρά μπορεί να αγοράσει το διυλιστήριο που θέλει, για παράδειγμα στην Τουρκία, δηλαδή σε χώρα εκτός Ε.Ε.
(energypress)
