Την ώρα που οι αγορές προειδοποιούνται ότι η παραγωγή υδρογονανθράκων διεθνώς μπαίνει σε μια δαπανηρή μάχη για να συγκρατηθεί η φθορά των κοιτασμάτων, η χώρα μας ανοίγει το κεφάλαιο των ερευνών νότια της Κρήτης και της Πελοποννήσου, με την Chevron και τη Helleniq Energy να έχουν ήδη καταθέσει προσφορά στον σχετικό διαγωνισμό.
Σύμφωνα με την έκθεση του ΙΕΑ, τα ενεργά κοιτάσματα πετρελαίου και φυσικού αερίου διεθνώς εμφανίζουν ρυθμό μείωσης της παραγωγικότητας ταχύτερο από τον προβλεπόμενο. Από το 2019, η βιομηχανία χρειάστηκε να επενδύει περίπου 500 δισ. δολάρια ετησίως – σχεδόν το 90% του συνολικού κεφαλαιουχικού προϋπολογισμού – απλώς για να συγκρατήσει την πτώση και να διατηρήσει σταθερή την παγκόσμια παραγωγή. Το γεγονός αυτό, όπως σημειώνουν οι αναλυτές, υπογραμμίζει τη δυσκολία κάλυψης της παγκόσμιας ζήτησης τα επόμενα χρόνια, με τις τιμές να κινδυνεύουν να βρεθούν σε τροχιά έντονης αστάθειας.
Μέσα σε αυτό το περιβάλλον, η Ελλάδα προβάλλει ως μια νέα αναδυόμενη αγορά στον χάρτη των υδρογονανθράκων. Τα θαλάσσια οικόπεδα νότια της Κρήτης και της Πελοποννήσου προσελκύουν το ενδιαφέρον μεγάλων παικτών, καθώς πρόκειται για περιοχές που σύμφωνα με τις προκαταρκτικές εκτιμήσεις κρύβουν σημαντικές ποσότητες φυσικού αερίου. Η κατάθεση προσφοράς από την αμερικανική Chevron, σε κοινοπραξία με τη Helleniq Energy, δίνει το στίγμα της γεωπολιτικής και ενεργειακής αξίας που αποδίδεται στη συγκεκριμένη περιοχή.
Η σύμπτωση των προειδοποιήσεων του ΙΕΑ με την εκκίνηση της διαδικασίας των ερευνών ενισχύει την επιχειρηματολογία ότι η Ελλάδα δεν πρέπει να χάσει το momentum. Σε μια στιγμή που η Ευρώπη αναζητά τρόπους να ενισχύσει την ενεργειακή της ασφάλεια και να περιορίσει την εξάρτηση από ακριβές εισαγωγές LNG, η ανάδειξη εγχώριων πηγών φυσικού αερίου θα μπορούσε να αποτελέσει στρατηγικό πλεονέκτημα.
Η γεωπολιτική διάσταση
Η Ανατολική Μεσόγειος έχει αναδειχθεί την τελευταία δεκαετία σε μία από τις πλέον ελπιδοφόρες λεκάνες φυσικού αερίου, με τις ανακαλύψεις σε Ισραήλ και Κύπρο να έχουν ήδη αλλάξει τον ενεργειακό χάρτη της περιοχής. Η Ελλάδα με τις νέες παραχωρήσεις φιλοδοξεί να ενταχθεί στο «κλαμπ» των χωρών με δικά τους αποθέματα. Μια τέτοια εξέλιξη θα είχε πολλαπλά οφέλη:
Οικονομικά, με τη μείωση του ενεργειακού κόστους και την ενίσχυση των δημοσίων εσόδων.
Ενεργειακά, με την ενίσχυση της ασφάλειας εφοδιασμού.
Γεωπολιτικά, με την αναβάθμιση του ρόλου της χώρας στον άξονα Ευρώπης–Ανατολικής Μεσογείου.
Η προειδοποίηση του ΙΕΑ ότι η παγκόσμια παραγωγή υδρογονανθράκων θα απαιτήσει ολοένα και μεγαλύτερες επενδύσεις δημιουργεί ένα παράθυρο ευκαιρίας. Για την Ελλάδα, που βρίσκεται στο ξεκίνημα της εξερεύνησης, η συγκυρία είναι ιδανική: οι διεθνείς αγορές «διψούν» για νέες ανακαλύψεις, ενώ η Ευρώπη θέλει να διαφοροποιήσει περαιτέρω τις πηγές εφοδιασμού της.
Το στοίχημα είναι εάν η χώρα θα καταφέρει να κινηθεί με ταχύτητα, ώστε να μετατρέψει τις γεωλογικές προσδοκίες σε απτά αποτελέσματα, πριν η ενεργειακή μετάβαση και η στροφή στις ΑΠΕ μειώσει το παράθυρο αξιοποίησης των ορυκτών καυσίμων.
