Υπενθυμίζεται ότι το σχήμα είχε λάβει το «πράσινο φως» της Κομισιόν τον περασμένο Απρίλιο, προβλέποντας τη διάθεση ενός ποσού ύψους 300 εκατ. ευρώ, για τη στήριξη της παραγωγής βιώσιμων βιοκαυσίμων και ανανεώσιμων υγρών καυσίμων μη βιολογικής προέλευσης, με σκοπό την προώθηση της μετάβασης προς μια οικονομία μηδενικών καθαρών εκπομπών.
Ωστόσο η ελληνική πρόταση, όπως και η έγκριση της DG Comp, είχε γίνει στη βάση του προσωρινού πλαισίου κρίσης και μετάβασης για τις κρατικές ενισχύσεις (TCTF). Έτσι, με δεδομένο ότι το προσωρινό πλαίσιο εκπνέει στο τέλος του έτους, για να «τρέξει» το καθεστώς στήριξης, θα πρέπει εντός του 2025 να έχει ολοκληρωθεί η επιλογή των δικαιούχων.
Την ίδια στιγμή, όμως, έως αυτή τη στιγμή δεν έχει «τρέξει» ούτε το πρώτο βήμα της διαδικασίας, το οποίο είναι η δημοσίευση της πρόσκλησης ενδιαφέροντος. Επομένως, εκτιμάται ότι συγκεντρώνει ελάχιστες πιθανότητες το σενάριο μέσα στο επόμενο 4μηνο να δημοσιευθεί η πρόσκληση, να υποβληθούν προτάσεις από τους ενδιαφερόμενους, αυτές να αξιολογηθούν, και τελικά να προκύψουν οι ωφελούμενοι.
Όπως επισημαινόταν στην ανακοίνωση της Κομισιόν, για την έγκριση της πρότασης, το καθεστώς προορίζεται να συμβάλει στην επίτευξη των προτεραιοτήτων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την περίοδο 2024-2029, με βάση τις πολιτικές κατευθύνσεις, οι οποίες απαιτούν επενδύσεις στην καθαρή ενέργεια και στις καθαρές τεχνολογίες. Σκοπός του είναι η επιτάχυνση των επενδύσεων στην παραγωγή βιοκαυσίμων και ανανεώσιμων καυσίμων μη βιολογικής προέλευσης, προκειμένου να υποστηριχθεί η μετάβαση σε καθαρές μορφές ενέργειας και να μειωθεί η εξάρτηση από τα ρωσικά ορυκτά καύσιμα.
Η στήριξη θα έπαιρνε τη μορφή επενδυτικής ενίσχυσης. Σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις, το μέτρο έμεινε «στον πάγο» καθώς δεν βρέθηκε στην πορεία η πηγή από την οποία θα προέκυπτε το προβλεπόμενο κονδύλι των 300 εκατ, ευρώ.
Με βάση τον κανονισμό ReFuelEU Aviation, ήδη από την 1η Ιανουαρίου 2025 τα αεροσκάφη πρέπει να ανεφοδιάζονται με καύσιμα τα οποία θα περιέχουν 2% SAF. Το ποσοστό αυτό θα αυξηθεί τα επόμενα χρόνια, με την πρόσμιξη σε SAF να αυξάνεται σε 6% το 2030, 20% το 2035, 34% το 2040, 42% το 2045 και 70% το 2050. Επίσης, από το 2030 μπαίνουν «στο παιχνίδι» και τα συνθετικά καύσιμα (e-fuels), με τα αεροπορικά καύσιμα να πρέπει να περιέχούν κατά 1% ανανεώσιμα e-fuels.
Αξίζει πάντως να σημειωθεί ότι ακόμη κι αν το σχήμα μείνει αναξιοποίητο, δεν έχει κλείσει η πόρτα για τη στήριξη της εγχώριας παραγωγής SAF. Κι αυτό γιατί στις προτάσεις που πρόκειται να υποβληθούν προς χρηματοδότηση στο Ταμείο Εκσυγχρονισμού θα είναι και για την ανάπτυξη μονάδων παραγωγής εναλλακτικών καυσίµων.
Όσον αφορά την εγχώρια αγορά, η χρήση «πράσινων» συστατικών στα αεροπορικά καύσιμα έχει ξεκινήσει δύο και πλέον χρόνια πριν από την εφαρμογή του κανονισμού. Η «πρεμιέρα» έγινε από τη Helleniq Energy, η οποία ξεκίνησε την προμήθεια SAF στην Ελλάδα σε συνεργασία με την εταιρεία Neste, παγκόσμιο ηγέτη στον κλάδο. Η διάθεση ξεκίνησε από το αεροδρόμιο της Θεσσαλονίκης, για τον ανεφοδιασμό του στόλου της Aegean,ενώ έχει πλέον επεκταθεί σε όλα τα αεροδρόμια ανά την επικράτεια.
Στόχος της Helleniq Energy είναι να δημιουργήσει μια μονάδα παραγωγής SAF στον χώρο του διυλιστηρίου της στην Ελευσίνα, με ορίζοντα λειτουργίας μέχρι το 2030 και με «πρώτη ύλη» χρησιμοποιημένα τηγανόλαδα καθώς και κατεργασμένα έλαια. Ο Όμιλος δεν αποκλείει το ενδεχόμενο να επεκταθεί και στην παραγωγή «πράσινων» συνθετικών καυσίμων. Στην αγορά των ανανεώσιμων e-fuels πρόκειται να μπει και η Motor Oil στο διυλιστήριο στους Αγίους Θεοδώρους, αξιοποιώντας το 50% της ποσότητας «πράσινου» υδρογόνου που θα παράγεται στο διυλιστήριο στους Αγίους Θεοδώρους και CO2 που θα δεσμεύεται κατά την παραγωγή «μπλε» υδρογόνου.
