Πέμπτη 30 Οκτωβρίου 2025

Οι δασμοί Τραμπ αναμένεται να αυξήσουν το κόστος, να διαταράξουν τις αλυσίδες εφοδιασμού και να πλήξουν τις επενδύσεις σε πετρέλαιο και φυσικό αέριο - Τι σημαίνει για την Ευρώπη (Deloitte)

Οι σαρωτικοί δασμοί του προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ αναμένεται να αυξήσουν το λειτουργικό κόστος, να διαταράξουν τις αλυσίδες εφοδιασμού και να αποδυναμώσουν τη δυναμική των επενδύσεων για τη βιομηχανία πετρελαίου και φυσικού αερίου το 2026, σύμφωνα με έκθεση που δημοσιεύθηκε από την Deloitte την Τετάρτη.

Και όλα αυτά σε μία περίοδο κατά την οποία η Ευρώπη έχει βασίζει σε πολύ μεγάλη βαθμό στο αμερικανικό LNG, τα σχέδια πλήρους απεξάρτησης από τη ρωσική ενέργεια.

Η ενεργειακή βιομηχανία βασίζεται σε μεγάλο βαθμό στις παγκόσμιες αλυσίδες εφοδιασμού και τα υλικά που προέρχονται από διεθνείς πηγές, όπως οι εγκαταστάσεις γεώτρησης, οι βαλβίδες, οι συμπιεστές και ο εξειδικευμένος χάλυβας, είναι κεντρικής σημασίας για τις δραστηριότητές της.

Οι δασμοί

Από τον Οκτώβριο του 2025, η κυβέρνηση των ΗΠΑ είχε επιβάλει δασμούς 10% έως 25% σε πρώτες ύλες αργού πετρελαίου που δεν συμμορφώνονται με τη Συμφωνία Ηνωμένων Πολιτειών-Μεξικού-Καναδά (USMCA), είχε αυξήσει τους δασμούς χάλυβα και αλουμινίου του Άρθρου 232 στο 50% και τους είχε επεκτείνει σε παράγωγα προϊόντα όπως συμπιεστές και αντλίες. Ενώ οι περισσότερες εισαγωγές αργού πετρελαίου από τον Καναδά και το Μεξικό παραμένουν συμμορφούμενες με την USMCA, αυτές οι δασμολογικές ενέργειες θα μπορούσαν να αναδιαμορφώσουν τη δομή κόστους της βιομηχανίας παραγωγής και θέρμανσης και να προσθέσουν αβεβαιότητα στην προμήθεια πρώτων υλών. 

Όπως γράφει χαρακτηριστικά η έκθεση, η βιομηχανία O&G είναι βαθιά ενσωματωμένη στις παγκόσμιες αλυσίδες εφοδιασμού, συνήθως βασιζόμενη σε εξοπλισμό διεθνώς προμηθειών, όπως γεωτρήσεις, βαλβίδες, συμπιεστές και εξειδικευμένο χάλυβα, αξίας σχεδόν 10 δισεκατομμυρίων δολαρίων ΗΠΑ το 2024.8 Οι ανακοινωθέντες δασμοί των ΗΠΑ σε αυτά τα εξαρτήματα και βασικά υλικά εισροής, συμπεριλαμβανομένου του χάλυβα, του αλουμινίου και του χαλκού, θα μπορούσαν να αυξήσουν το κόστος υλικών και υπηρεσιών σε ολόκληρη την αλυσίδα αξίας κατά 4% έως 40%, συμπιέζοντας ενδεχομένως τα περιθώρια κέρδους της βιομηχανίας.

Ενώ ορισμένοι δασμοί ενδέχεται τελικά να χαλαρώσουν ή να χορηγηθούν εξαιρέσεις, οι επιπτώσεις τους θα μπορούσαν να εκδηλωθούν μέσω υψηλότερου λειτουργικού κόστους, διαταραχών στην αλυσίδα εφοδιασμού και εξασθενημένης επενδυτικής δυναμικής.

Οι προσδοκίες για το 2026

Αυτές οι πιθανές πιέσεις κόστους θα μπορούσαν να αντικατοπτριστούν σε ολόκληρο τον κλάδο O&G με διάφορους τρόπους, αναφέρει η έκθεση:

Αναβολή επενδύσεων λόγω περιορισμένης μετακύλισης κόστους: Ο πληθωρισμός που οφείλεται στους δασμούς και η αβεβαιότητα χρηματοδότησης θα μπορούσαν να καθυστερήσουν τη λήψη τελικών επενδυτικών αποφάσεων (FID), αναβάλλοντας υπεράκτια έργα αναξιοποίητων πεδίων αξίας άνω των 50 δισεκατομμυρίων δολαρίων ΗΠΑ έως το 2026 ή αργότερα. Δεδομένου ότι τα εμπορεύματα παραγωγής και αποθήκευσης δεν τιμολογούνται με βάση το κόστος, οι φορείς εκμετάλλευσης θα μπορούσαν να δυσκολευτούν να ανακτήσουν το υψηλότερο κόστος, μειώνοντας την επενδυτική τους δραστηριότητα.

Ασφάλεια αλυσίδων εφοδιασμού μέσω στρατηγικών προμηθειών: Οι συνεχιζόμενες διαταραχές θα μπορούσαν να ωθήσουν τις εταιρείες να δώσουν προτεραιότητα στην ανθεκτικότητα της αλυσίδας εφοδιασμού έναντι της προμήθειας με το χαμηλότερο κόστος. Αυτό θα μπορούσε να περιλαμβάνει τη στροφή σε εγχώριους ή μη δασμολογημένους προμηθευτές και τη χρήση ζωνών εξωτερικού εμπορίου ή αναταξινόμησης δασμών για τη διαχείριση των δασμών. 

Ανασύνταξη συμβάσεων για την κατανομή του κόστους: Η αύξηση του κόστους εισροών θα μπορούσε να διαχυθεί στην αλυσίδα αξίας, καθώς οι εταιρείες μηχανικής, προμηθειών και κατασκευών και οι προμηθευτές προσαρμόζουν τις τιμές. Οι φορείς εκμετάλλευσης λειτουργίας και αποθήκευσης θα μπορούσαν να ανταποκριθούν ανασυντάσσοντας συμβάσεις με κλιμάκωση, αλλαγή νόμου και ρήτρες ανωτέρας βίας για την κατανομή των κινδύνων και τη μείωση της έκθεσης σε αστάθεια. Τα μοντέλα προμηθειών θα μπορούσαν να μετατοπιστούν από το σταθερό εφάπαξ ποσό σε ευέλικτα πλαίσια. Εν τω μεταξύ, η Τεχνητή Νοημοσύνη και τα ψηφιακά δίδυμα εκσυγχρονίζουν τη διαχείριση του κύκλου ζωής των συμβάσεων, ενισχύοντας την ψηφιακή σύναψη συμβάσεων, την πρόβλεψη και την ευελιξία στη διαχείριση των κινδύνων κόστους και απόδοσης.

Κλιμάκωση του LNG των ΗΠΑ

Σε ένα ζήτημα που απασχολεί άμεσα την Ευρώπη, η αμερικανική κυβέρνηση έχει άρει την αναστολή των εγκρίσεων εξαγωγής ΥΦΑ που δεν εμπίπτουν σε συμφωνίες ελεύθερου εμπορίου και επιταχύνει την διεκπεραίωση των αιτήσεων αδειοδότησης, μειώνοντας τις πλήρεις περιβαλλοντικές αξιολογήσεις από δύο χρόνια σε περίπου 28 ημέρες.

 Το Υπουργείο Ενέργειας εξετάζει πλέον τα αιτήματα παράτασης έργων κατά περίπτωση, ενώ η Ομοσπονδιακή Ρυθμιστική Επιτροπή Ενέργειας έχει παραιτηθεί από ορισμένα όρια επανεξέτασης και κόστους για την επιτάχυνση της ανάπτυξης υποδομών.

Γιατί έχει σημασία

Η Deloitte υπογραμμίζει ότι το LNG, το οποίο ιστορικά θεωρείται ως μεταβατικό καύσιμο, κατέχει πλέον στρατηγική σημασία για την κάλυψη της αυξανόμενης ενεργειακής ζήτησης των ΗΠΑ από κέντρα δεδομένων και βιομηχανικά έργα. Η παγκόσμια ζήτηση ΥΦΑ προβλέπεται να αυξηθεί κατά 60% έως το 2040.  Αν και έχει ανατεθεί σε ιδιωτικές εταιρείες, το ΥΦΑ διαμορφώνει ολοένα και περισσότερο την ενεργειακή πολιτική των ΗΠΑ και τις εμπορικές διαπραγματεύσεις.

Ως εκ τούτου οι  εξαγωγές LNG των ΗΠΑ θα μπορούσαν να αυξηθούν κατά 25% το 2025 και 7% το 2026, με τους όγκους να μπορούν να διπλασιαστούν έως το 2030 και σχεδόν να τριπλασιαστούν στις αρχές της δεκαετίας του 2030, εάν προχωρήσουν όλα τα εγκεκριμένα έργα.

Οι γεωπολιτικοί παράγοντες

Ωστόσο, αρκετοί διαρθρωτικοί και γεωπολιτικοί παράγοντες θα μπορούσαν να διαμορφώσουν μια διαφορετική τροχιά ανάπτυξης το 2026 σε σύγκριση με τα προηγούμενα έτη.

Πιθανή καθυστέρηση μεταξύ πολιτικής και αποτελέσματος: Παρά την πολιτική στήριξη, τα έργα LNG θα μπορούσαν να καθυστερήσουν λόγω της αύξησης του κόστους κατασκευής (αύξηση 4,6% σε ετήσια βάση) και της πιθανής υπερπροσφοράς, καθώς η νέα δυναμικότητα από το Κατάρ, την Αυστραλία και τον Καναδά τίθεται σε λειτουργία. Παρόλο που το LNG των ΗΠΑ διατηρεί ευελιξία κόστους και προορισμού, η αβεβαιότητα στο εμπόριο και οι ασθενείς μακροοικονομικές προοπτικές θα μπορούσαν να επιβραδύνουν τις συμβάσεις και τις FID, με την καθυστέρηση τεσσάρων έως πέντε ετών μεταξύ FID και ολοκλήρωσης να παρατείνει περαιτέρω τα χρονοδιαγράμματα ανάπτυξης.

Μειωμένη ανταγωνιστικότητα τιμών ή αρμπιτράζ: Οι επίμονα χαμηλές τιμές πετρελαίου θα μπορούσαν να περιορίσουν την παραγωγή σχετικού φυσικού αερίου, η οποία προμηθεύει το 37% του φυσικού αερίου των ΗΠΑ, ενώ η αυξανόμενη ζήτηση από κέντρα δεδομένων, εξαγωγές LNG και παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας με καύση φυσικού αερίου θα μπορούσε να ωθήσει τις εγχώριες τιμές φυσικού αερίου, καθώς οι παραγωγοί στρέφονται σε πηγές υψηλότερου κόστους.

Και αυτό εκτιμάται ότι θα επιδράσει αρνητικά στην Ευρώπη.

Οι εκτιμήσεις δείχνουν ότι κάθε αύξηση 1 bcf/ημέρα στις εξαγωγές LNG πάνω από τα επίπεδα FID θα μπορούσε να αυξήσει τις τιμές φυσικού αερίου των ΗΠΑ κατά περίπου 2,5%, συμπιέζοντας τα netbacks για τους Αμερικανούς εξαγωγείς εάν οι παγκόσμιες τιμές LNG ενδεχομένως αποδυναμωθούν το 2026.

Εξισορρόπηση της συμβατικής ευελιξίας: Οι συμβάσεις LNG με βάση την spot αγορά αυξήθηκαν από κάτω του 10% στις αρχές της δεκαετίας του 2000 σε πάνω από 30% έως το 2024, λόγω του επαναπροωθητικού μάρκετινγκ των μακροπρόθεσμων όγκων από τους παίκτες του χαρτοφυλακίου, ιδίως στις Ηνωμένες Πολιτείες, οι οποίες αντιπροσώπευαν το 35% του παγκόσμιου spot και βραχυπρόθεσμου εμπορίου.

Ωστόσο, η αύξηση του spot εμπορίου θα μπορούσε να σταθεροποιηθεί, καθώς η νέα προσφορά συνδέεται όλο και περισσότερο με μακροπρόθεσμα συμβόλαια. Η αυξανόμενη προσφορά θα μπορούσε να μειώσει τις τιμές του LNG, να προσελκύσει αγοραστές ευαίσθητους στις τιμές στην Ασία και να ανανεώσει το ενδιαφέρον για την εξασφάλιση ευνοϊκών μακροπρόθεσμων συμφωνιών.