Σημαντική αύξηση καταγράφηκε κατά το πρώτο εξάμηνο του έτους στις παγκόσμιες επενδύσεις σε νέα έργα ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, ωστόσο οι εχθρικές πολιτικές Τραμπ και ο δασμολογικός πόλεμος σηματοδοτεί μια σαφή στροφή από τις Ηνωμένες Πολιτείες προς την Ευρώπη.
Ειδικότερα, σύμφωνα με τα τελευταία επενδυτικά στοιχεία που συνέλεξε το BloombergNEF (BNEF) και δημοσιεύθηκαν στο Renewable Energy Investment Tracker οι παγκόσμιες επενδύσεις σε νέα projects ΑΠΕ ανήλθαν στο ρεκόρ των 386 δισεκατομμυρίων δολαρίων τους πρώτους έξι μήνες του 2025, αυξημένες κατά 10% σε σχέση με το προηγούμενο έτος.
Παρόλα αυτά, η χρηματοδότηση για ηλιακή και χερσαία αιολική ενέργεια σε κλίμακα κοινής ωφέλειας μειώθηκε κατά 13% σε σύγκριση με το πρώτο εξάμηνο του 2024, φτάνοντας στο χαμηλότερο μερίδιο των συνολικών επενδύσεων από το 2006.
Η πτώση στην Ελλάδα
Το BNEF διαπιστώνει ότι οι επενδύσεις σε ηλιακά φωτοβολταϊκά σε κλίμακα κοινής ωφέλειας δέχτηκαν ιδιαίτερο πλήγμα, με πτώση 19% σε σύγκριση με το πρώτο εξάμηνο του 2024. Οι αγορές που κατέγραψαν τις μεγαλύτερες μειώσεις επενδύσεων σε ετήσια βάση – μεταξύ αυτών η Κίνας, η Ισπανίας, η Ελλάδα και η Βραζιλία - έχουν δει αυξανόμενους περιορισμούς και μεγαλύτερη έκθεση σε αρνητικές τιμές ενέργειας, σηματοδοτώντας ότι οι ανησυχίες για τα έσοδα ήταν πρωταρχικής σημασίας για τους επενδυτές.
Η δραστηριότητα των επενδυτών σε ηλιακά πάνελ σε κλίμακα κοινής ωφέλειας ήταν ισχυρότερη σε αγορές με υποστηρικτικές κυβερνητικές δημοπρασίες ή ισχυρή εταιρική ζήτηση ενέργειας.
Στροφή στη μικρή κλίμακα
Οι δαπάνες για μικρής κλίμακας ηλιακή ενέργεια αντιστάθμισαν τη μείωση της χρηματοδότησης προς μεγαλύτερα έργα, καθώς αυτά τα έργα αναπτύσσονται γρήγορα και μπορούν να τεθούν σε λειτουργία πριν από σημαντικές αλλαγές πολιτικής που επηρεάζουν τα έσοδα ή τις αποδόσεις. Για παράδειγμα, στην ηπειρωτική Κίνα, οι επενδύσεις σε μικρής κλίμακας ηλιακή ενέργεια σχεδόν διπλασιάστηκαν σε ετήσια βάση, ενώ οι εγκαταστάσεις ηλιακής ενέργειας σε κλίμακα κοινής ωφέλειας μειώθηκαν κατά 28% ενόψει μιας κανονιστικής αλλαγής που πλέον εκθέτει τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας σε ασταθείς τιμές ενέργειας.
Ούριος… άνεμος
Η υπεράκτια αιολική ενέργεια συνέβαλε επίσης στον ρεκόρ του όγκου επενδύσεων, προσελκύοντας 39 δισεκατομμύρια δολάρια το πρώτο εξάμηνο του 2025, ξεπερνώντας το σύνολο των επενδύσεων των 31 δισεκατομμυρίων δολαρίων του 2024. Η χρηματοδότηση περιουσιακών στοιχείων για τον τομέα καθοδηγείται από μεγάλα έργα και το χρονοδιάγραμμα των κυβερνητικών δημοπρασιών, πράγμα που σημαίνει ότι οι σημαντικές διακυμάνσεις στις επενδύσεις με την πάροδο του χρόνου είναι αρκετά φυσιολογικές. Το αυξημένο κόστος των έργων εκτός της ηπειρωτικής Κίνας συνέβαλε επίσης στην αύξηση.
«Οι επενδυτές και οι κατασκευαστές ανανεώσιμων πηγών ενέργειας επανεξετάζουν την κατανομή κεφαλαίων και επενδύουν τα χρήματά τους εκεί όπου οι αποδόσεις των έργων είναι οι ισχυρότερες», δήλωσε η Meredith Annex, επικεφαλής καθαρής ενέργειας στο BloombergNEF. «Η μείωση της χρηματοδότησης ηλιακής και χερσαίας αιολικής ενέργειας σε κλίμακα κοινής ωφέλειας κατά το πρώτο εξάμηνο του 2025 έχει αντίκτυπο στους αγωγούς έργων και πιθανότατα θα συνεχίσει να το κάνει».
Η βουτιά στις ΗΠΑ
Από όλες τις μεγάλες περιοχές, οι ΗΠΑ κατέγραψαν τη μεγαλύτερη πτώση στις νέες επενδύσεις σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας κατά το πρώτο εξάμηνο του 2025, με τις δεσμευμένες δαπάνες να μειώνονται κατά 20,5 δισεκατομμύρια δολάρια (36%) σε σχέση με το δεύτερο εξάμηνο του 2024.
Αυτό αντανακλά την αντίδραση του κλάδου στις ομοσπονδιακές εκλογές των ΗΠΑ το 2024, καθώς οι κατασκευαστές έσπευσαν να ξεκινήσουν την κατασκευή προς το τέλος του περασμένου έτους, για να εξασφαλίσουν την πρόσβαση σε φορολογικές πιστώσεις, και στη συνέχεια επιβράδυναν τη δραστηριότητα κατά το πρώτο εξάμηνο του τρέχοντος έτους λόγω της επιδείνωσης των πολιτικών συνθηκών, ιδίως για την αιολική ενέργεια, και της αυξανόμενης αβεβαιότητας για τους δασμούς.
«Οι αγορές με υποστηρικτικούς μηχανισμούς εσόδων έχουν διατηρήσει τη δυναμική τους στις επενδύσεις σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας», δήλωσε η Annex. «Ενώ τα έργα σε αγορές όπου η βεβαιότητα των εσόδων μεταβάλλεται, ιδίως όταν αυτό οφείλεται σε μεγάλες διακυμάνσεις στην πολιτική όπως στις ΗΠΑ ή την ηπειρωτική Κίνα, βλέπουν έναν κύκλο άνθησης-ύφεσης πριν από αυτές τις αλλαγές».
Στροφή προς την Ευρώπη
Στον αντίποδα, η Ευρωπαϊκή Ένωσης των 27 είδε τις επενδύσεις στο πρώτο εξάμηνο του 2025 να αυξάνονται κατά σχεδόν 30 δισεκατομμύρια δολάρια, ή 63%, σε σύγκριση με το δεύτερο εξάμηνο του 2024. Αυτοί οι αριθμοί υποστηρίζουν την ιδέα ότι οι εταιρείες ανακατανέμουν κεφάλαια εκτός ΗΠΑ προς την Ευρώπη - ιδίως στην υπεράκτια αιολική ενέργεια, όπου αρκετοί κατασκευαστές επικεντρώθηκαν σε τοποθεσίες στη Βόρεια Θάλασσα αντί για έργα στις ΗΠΑ.
Οι νεότερες και αναδυόμενες αγορές ανανεώσιμων πηγών ενέργειας – οι οποίες σημείωσαν σημαντική ανάπτυξη το 2024 – διατήρησαν ως επί το πλείστον τα επίπεδα των νέων επενδύσεών τους αντί να κερδίσουν περαιτέρω μερίδια στο παγκόσμιο σύνολο. Εξαιρέσεις περιλάμβαναν τη Νοτιοανατολική Ασία, όπου οι επενδύσεις αυξήθηκαν κατά 7% από το δεύτερο εξάμηνο του 2024, και τη Λατινική Αμερική, όπου οι μικρότερες αγορές απέκτησαν το μεγαλύτερο μερίδιο περιφερειακών επενδύσεων μέχρι σήμερα.
Η πρωτιά της Κίνας
Η ηπειρωτική Κίνα παρέμεινε η μεγαλύτερη αγορά, με μερίδιο 44% στις παγκόσμιες νέες επενδύσεις στο πρώτο εξάμηνο του 2025.