Σε εκκρεμότητα συνεχίζει να βρίσκεται το 10ετές πρόγραμμα ανάπτυξης του εθνικού συστήματος αερίου που έχει υποβάλει για έγκριση στη ΡΑΕ ο ΔΕΣΦΑ. Παρότι η διαδικασία ξεκίνησε από το Φθινόπωρο, εντούτοις ακόμη δεν έχει υπάρξει απόφαση έγκρισης.
Για ποιο λόγο όμως παρατηρείται η συγκεκριμένη καθυστέρηση; Σύμφωνα με πληροφορίες του energypress, υπάρχουν τρία αγκάθια τα οποία καθυστερούν την έγκριση του προγράμματος.
Το πρώτο και βασικότερο αγκάθι αφορά στο ότι η ΡΑΕ ακόμη δεν έχει ξεκαθαρίσει το τι μέλλει γενέσθαι με τον αγωγό αερίου προς τα Σκόπια. Ο ΔΕΣΦΑ έχει περιλάβει στις προτάσεις του το συγκεκριμένο έργο (αγωγός Νέα Μεσημβρία - Ειδομένη / Γευγελή Μετρητικός Ρυθμιστικός Σταθμός), ωστόσο υπάρχει και ανταγωνιστική επένδυση που έχει προταθεί από την εταιρεία Windows International, συμφερόντων του Ρώσου μεγιστάνα Λεονίντ Λεμπέντεφ, που έχει αιτηθεί την κατασκευή αγωγού φυσικού αερίου από τη Ν. Μεσημβρία Θεσσαλονίκης προς τα Σκόπια.
Η ρωσική εταιρεία είχε αποστείλει επιστολή προς τη ΡΑΕ τονίζοντας ότι η αίτησή της έχει υποβληθεί πρώτη χρονολογικά (τον Μάρτιο του 2017) και πληροί όλα τα κριτήρια του νόμου, ενώ για τον αγωγό έχει υπογραφεί και μνημόνιο συνεργασίας με την κυβέρνηση της ΠΓΔΜ.
Η πρόταση της Ρωσικής εταιρείας έχει πράγματι προτεραιότητα και εξετάζεται διεξοδικά από τη ΡΑΕ. Έχουν ζητηθεί επιπλέον στοιχεία τα οποία έχουν παρασχεθεί εκ μέρους της Windows International. Έχουν μάλιστα γίνει και αλλαγές της αρχικής μετοχικής σύνθεσης προκειμένου να ικανοποιείται η ευρωπαϊκή απαίτηση να μην υπάρχει σχέση της εταιρείας με άλλες εταιρείες παραγωγής ή προμήθειας αερίου.
Τι θέλουν οι νέοι ιδιοκτήτες του ΔΕΣΦΑ
Από την άλλη, η πρόταση του ΔΕΣΦΑ για κατασκευή Ελληνοσκοπιανού αγωγού έχει υποβληθεί για ένταξη στο 10ετές αναπτυξιακό πλάνο από την υφιστάμενη διοίκηση του Διαχειριστή. Επειδή πρόκειται για πρόσφατη επενδυτική πρωτοβουλία, μένει να επιβεβαιωθεί αν πράγματι και η νέα διοίκηση του ΔΕΣΦΑ, αυτή δηλαδή που θα τοποθετηθεί από την αγοράστρια κοινοπραξία με επικεφαλής τη Snam, θα την υιοθετήσει.
Απάντηση, αντίστοιχα, πρέπει να δώσει η νέα διοίκηση του ΔΕΣΦΑ για το κατά πόσον έχει νόημα να παραμένει στο 10ετές του Διαχειριστή ο αγωγός ITGI(Κομοτηνή – Θεσπρωτία) στο βαθμό που σήμερα δεν συνδέεται με κάποιο εφικτό project.
Άλλα αγκάθια
Το δεύτερο αγκάθι για την έγκριση του 10ετούς πλάνου του ΔΕΣΦΑ αφορά στο ότι η ΡΑΕ έχει ζητήσει από το Διαχειριστή να καταθέσει δεσμευτικό χρονοδιάγραμμα για όλα τα έργα, προκειμένου με αυτόν τον τρόπο να εξασφαλιστεί η έγκαιρη ολοκλήρωσή τους. Πρωτίστως έχει ζητηθεί δεσμευτικό χρονοδιάγραμμα για τα υπόλοιπα έργα της Ρεβυθούσας αλλά και για τους συμπιεστές που προβλέπεται να εγκατασταθούν στις διασυνδέσεις, καθώς έχουν παρατηρηθεί στο παρελθόν σημαντικές καθυστερήσεις στην έγκαιρη ολοκλήρωση των έργων.
Τέλος η έγκριση ακόμη βρίσκεται σε εκκρεμότητα καθώς η ΡΑΕ έχει υποβάλει ερωτήματα και έχει ζητήσει διευκρινίσεις για επιμέρους θέματα και προβλέψεις που περιλαμβάνονται στην πρόταση του ΔΕΣΦΑ.
Εθνικό αναπτυξιακό 10ετές
Παρά τα αγκάθια, μέσα στις επόμενες τρείς – τέσσερις εβδομάδες το 10ετές του ΔΕΣΦΑ θα πρέπει να εγκριθεί από τη ΡΑΕ. Πιθανότατα δεν θα έχουν λυθεί τα εκκρεμή θέματα, ούτε σχετικά με την αξιολόγηση της πρότασης Λεμπέντεφ για τη σύνδεση με τα Σκόπια, ούτε σχετικά με τις προτεραιότητες των νέων ιδιοκτητών του Διαχειριστή.
Στην περίπτωση αυτή, σύμφωνα με πληροφορίες του energypress, θα εγκριθούν τα έργα που είναι προγραμματισμένα από τα προηγούμενα 10ετή και θα μείνουν οι εκκρεμότητες, όπως για παράδειγμα ο αγωγός των Σκοπίων, για το επόμενο 10ετές που θα πρέπει να υποβληθεί, από τη νέα πλέον διοίκηση μέχρι το καλοκαίρι.
Ταυτόχρονα, σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες, εξετάζεται το ενδεχόμενο να καθιερωθεί από την επόμενη περίοδο και 10ετές Εθνικό αναπτυξιακό πλάνο στον τομέα του αερίου, κατά το πρότυπο άλλων ευρωπαϊκών χωρών.
Στη χώρα μας, δεδομένου ότι υπήρχε ανέκαθεν ένας διαχειριστής, είχε καθιερωθεί να εκπονείται το 10ετές του ΔΕΣΦΑ που ενείχε θέση εθνικού σχεδιασμού.
Από την επόμενη περίοδο φαίνεται ότι θα εκπονείται χωριστά το 10ετές του ΔΕΣΦΑ και χωριστά το Εθνικό 10ετές, στο οποίο θα περιλαμβάνονται και τα υπόλοιπα έργα και υποδομές, όπως ο TAP, το FSRU της Αλεξανδρούπολης, ο East Med κ.λπ.
Για να γίνει σαφής η διαφορά, αξίζει να αναφερθεί ότι, εάν υπήρχε από τώρα Εθνικό 10ετές πλάνο, θα περιλάμβανε, για παράδειγμα, τον αγωγό Θεσσαλονίκη – Σκόπια, χωρίς να αναφέρει κατανάγκην ποιος θα τον αναλάβει, ο ΔΕΣΦΑ ή η εταιρεία του Λεμπέντεφ.